< Return to Video

ဘယ်တုန်းကမှ (သက်ရှိထင်ရှား) မရှိခဲ့ဖူးတဲ့ အထူးချွန်ဆုံး သင်္ချာပညာရှင်။ Pratik Aghor

  • 0:07 - 0:12
    ၁၉၅၀ နှစ်လွန်တွေမှာ အမမရိကန် သင်္ချာ
    ဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်းမှာ Nicolas Bourbaki
  • 0:12 - 0:13
    လျှောက်လွှာတင်တဲ့အခါ
  • 0:13 - 0:17
    သူဟာ သူ့ခေတ်ရဲ့ ဩဇာအရှိဆုံး
    သင်္ချာပညာရှင်တစ်ယောက် ဖြစ်နှင့်ပါပြီ။
  • 0:17 - 0:20
    သူဟာ နိင်ငံတကာ စာစောင်တွေမှာ
    ဆောင်းပါးတွေ ထုတ်ဝေခဲ့ပြီး
  • 0:20 - 0:22
    သူ့ရေးသားချက်တွေဟာ ဖတ်စာအဖြစ်
    ပြဌာန်းခံခဲ့ရတယ်။
  • 0:22 - 0:27
    ဒါပေမဲ့ သူ့လျှောက်လွှာက ရိုးရိုးအကြောင်း
    ပြချက်တစ်ခုအတွက် အခိုင်အမာ ပယ်ချခံရတယ်။
  • 0:27 - 0:31
    Nicolas Bourbaki ဟာ မရှိခဲ့ပါဘူး။
  • 0:31 - 0:35
    အစောပိုင်း ဆယ်စုနှစ် နှစ်ခုမှာ
    သင်္ချာပညာဟာ ကစဉ့်ကလျားဖြစ်ခဲ့တယ်။
  • 0:35 - 0:39
    အခြေခိုင်နေတဲ့ သင်္ချာပညာရှင်များစွာ
    ဒုတိယ ကမ္ဘာစစ်အတွင်း အသက်ဆုံးရှုံးခဲ့ပြီး
  • 0:39 - 0:41
    ဒီနယ်ပယ်ဟာ တစ်ပိုင်းတစ်စစီဖြစ်ခဲ့တယ်။
  • 0:41 - 0:46
    ကိုင်းခွဲစုံက ရည်မှန်းချက်တွေနောက်လိုက်
    ဖို့ ကွဲပြားလွန်းတဲ့ နည်းစနစ်ကိုသုံးတယ်။
  • 0:46 - 0:49
    တူညီတဲ့ သင်္ချာဆိုင်ရာ ဘာသာစကား
    တစ်ခု ကင်းမဲ့မှုက
  • 0:49 - 0:52
    သူတို့ရဲ့ အလုပ်ကို မျှဝေဖို့ (သို့)
    တိုးချဲ့ဖို့ ခက်ခဲစေတယ်။
  • 0:52 - 0:57
    ၁၉၃၄ ခုနှစ်မှာ ပြင်သစ် သင်္ချာပညာရှင်
    တစ်စုဟာ အထူးကို စိတ်ကုန်ခဲ့ကြတယ်။
  • 0:57 - 1:01
    ဂုဏ်သတင်းကြီးတဲ့ သာလွန်တဲ့
    ကျောင်းကြီးမှာ လေ့လာကြပေမဲ့
  • 1:01 - 1:05
    သူတို့ရဲ့ ကဲကုလသင်္ချာတန်းအတွက်
    ပြဌာန်းစာအုပ်ဟာ အဆီအငေါ်မတည့်ဘူးလို့
  • 1:05 - 1:08
    ထင်တာကြောင့် ပိုကောင်းတဲ့
    တစ်အုပ် ရေးဖို့ ဆုံ'ဖြတ်ခဲ့တယ်။
  • 1:08 - 1:10
    ဒီအုပ်စုလေးဟာ အလျင်အမြန်
    အဖွဲ့ဝင်သစ်တွေ ခေါ်ယူပြီး
  • 1:10 - 1:14
    စီမံကိန်းက ကြီးထွားလာတာတော့
    ရည်မှန်းချက်လည်း ကြီးလာခဲ့တယ်။
  • 1:14 - 1:16
    အကျိုးဆက်ကတော့
    "သင်္ချာပညာ အခြေခံသဘောတရားများ"
  • 1:16 - 1:20
    သင်္ချာရဲ့ ကိုင်းခွဲတိုင်းကို စုစည်းပေးတဲ
    တသမတ်တည်း ယုတ္တိတန် ဘောင်တစ်ခု
  • 1:20 - 1:23
    ဖန်တီးဖို့ ကြိုးပမ်းတဲ့ ကျမ်းတစ်စောင်ပါ။
  • 1:23 - 1:26
    စာသားက ရိုးရှင်းတဲ့ အဆိုတစ်စုနဲ့
    စထားတယ်။
  • 1:26 - 1:30
    ၎င်းရဲ့ ဆိုလိုရင်းကို တည်ဆောက်ဖို့
    အသုံးပြုမယ့် ဥပဒေသတွေနဲ့ အယူအဆတွေပါ။
  • 1:30 - 1:34
    အဲဒီကနေ ၎င်းရဲ့ စာရေးဆရာတွေက
    ပညာရပ်အနှံ့က လုပ်ဆောင်ပြီးတဲ့
  • 1:34 - 1:37
    အလုပ်နဲ့ကိုက်ညီတဲ့ ပိုပို ရှုပ်ထွေးတဲ့
    သီအိုရမ်တွေကို ရရှိတယ်။
  • 1:37 - 1:40
    ဒါပေမဲ့ ဘုံရပ်တည်ချက်ကို
    အစစ်အမှန် ဖော်ပြဖို့
  • 1:40 - 1:43
    ဒီအဖွဲ့ဟာ ပုစ္ဆာတွေရဲ့ ကျယ်ပြန့်တဲ့
    အစဉ်တစ်ခုနဲ့ သက်ဆိုင်တဲ့
  • 1:43 - 1:46
    တသမတ်တည်းရှိတဲ့ စည်းမျဉ်းတွေ
    ရှာဖွေဖို့ လိုအပ်တယ်။
  • 1:46 - 1:49
    ဒါကို ပြီးမြောက်ဖို့ သူတို့ဟာ
    မှီကိန်းအပါအဝင် အရေးအကြီးဆုံး
  • 1:49 - 1:52
    သင်္ချာဆိုင်ရာ အရာဝတ္ထုတချို့အတွက်
    ရှင်းလင်းတဲ့ အနက်ဖွင့်ဆိုချက်
  • 1:52 - 1:55
    အသစ်တွေပေးခဲ့တယ်။
  • 1:55 - 1:58
    အသွင်းတွေကို လက်ခံပြီး
    အထွက်တစ်ခု ထုတ်ပေးတဲ့ စက်တွေအဖြစ်
  • 1:58 - 2:01
    မှီကိန်းတွေကို တွေးကြည့်တာက ယုတ္တိရှိတယ်။
  • 2:01 - 2:05
    ဒါပေမဲ့ မှီကိန်းတွေကို အစုနှစ်စုကြားက
    တံတားတွေအဖြစ် တွေးကြည့်တယ်ဆိုရင်
  • 2:05 - 2:09
    ၎င်းတို့ကြားက ယုတ္တိတန်တဲ့ ဆက်စပ်မှုတွေ
    အကြောင်းကို အဆိုတွေ စလုပ်နိုင်တယ်။
  • 2:09 - 2:13
    ဥပမာ ကိန်းဂဏန်း တစ်ခုနဲ့ အက္ခရာတစ်စုကို
    စဉ်းစားကြည့်ပါ။
  • 2:13 - 2:17
    ကိန်းဂဏန်းဆိုင်ရာ အသွင်းတိုင်းဟာ
    အလားတူ အက္ခရာဆိုင်ရာ အထွက်နဲ့
  • 2:17 - 2:20
    ကိုက်ညီတဲ့ ကိန်းမှီတစ်ခုကို
    အနက်ဖွင့်နိုင်ပေမဲ့
  • 2:20 - 2:24
    ဒါပေမဲ့ ဒါက ထူးထူးခြားခြား စိတ်ဝင်စားစရာ
    ဆက်စပ်မှုတစ်ခုကို သက်သေမပြနိုင်ဘူး။
  • 2:24 - 2:28
    တစ်နည်းအားဖြင့် ကိန်းဂဏန်း အသွင်းတိုင်းဟာ
    မတူတဲ့ အက္ခရာဆိုင်ရာ အထွက်နဲ့
  • 2:28 - 2:31
    ကိုက်ညီတဲ့ ကိန်းမှီတစ်ခုကို
    အနက်ဖွင့်နိုင်တာပါ။
  • 2:31 - 2:35
    ဒုတိယ မှီကိန်းက အသွင်; လုပ်ငန်းစဉ်
    ဆောင်ရွက်ခြင်းမှာ ၎င်းရဲ့ ဆက်စပ်နေတဲ့
  • 2:35 - 2:39
    အထွက်အပေါ်က လိုက်လျောညီထွေတဲ့
    သက်ရောက်မှုတွေရှိတဲ့ ယုတ္တိတန်တဲ့
  • 2:39 - 2:41
    ဆက်စပ်မှုကို ဖွဲ့စည်းပေးတယ်။
  • 2:41 - 2:46
    ဒီအဖွဲ့က မှီကိန်းတွေကို နယ်ပယ်အသီးသီးမှာ
    အစိတ်အပိုင်းတွေ ဆက်စပ်ပုံအရ စအနက်ဖွင့်တယ်။
  • 2:46 - 2:50
    မှိကိန်းတစ်ခုရဲ့ အထွက်ဟာ ထူးခြားတဲ့
    အသွင်း တစ်ခုကနေ လာရင်
  • 2:50 - 2:52
    သူတို့က ၎င်းတို့က ဒါကို injective အဖြစ်
    အနက်ဖွင့်တယ်။
  • 2:52 - 2:56
    အထွက်တိုင်းဟာ အနည်းဆုံး အသွင်းတစ်ခုမှာ
    ဆက်စပ်နိုင်တယ်ဆိုရင်
  • 2:56 - 2:58
    ဒီမှီကိန်းကာ surjective ဖြစ်တယ်။
  • 2:58 - 3:04
    bijective မှီကိန်းတွေမှာ အစိတ်အပိုင်း
    တစ်ခုချင်း လိုက်လျောညီထွေမှု ရှိတယ်။
  • 3:04 - 3:09
    ဒါက သင်္ချာပညာရှင်တွေကို အညွှန်းနှစ်စလုံး
    အတွင်းကမှီကိန်းတွေရဲ့ နယ်ပယ်အသီးသီးမှာ
  • 3:09 - 3:13
    အနက်ပြန်နိုင်တယ်ဆိုတဲ့ တွေးခေါ်မှုစနစ်
    တည်ဆောက်ခွင့်ပေးတယ်။
  • 3:13 - 3:16
    ဥပဒေသတွေ ထုတ်နှုတ်ဖို့
    သူတို့ရဲ့ စနစ်ကျတဲ့ နည်းလမ်းက
  • 3:16 - 3:21
    သင်္ချာပညာဟာ ဝမ်းတွင်းသိ သိပ္ပံဖြစ်တယ်၊
    တွေးခေါ်မှုစနစ်အပေါ် အလွန် အားကိုးမှုက
  • 3:21 - 3:25
    ဖန်တီးမှုကို ကန့်သတ်တယ်ဆိုတဲ့ အများတကာ
    ယုံကြည်မှုနဲ့ လုံးလုံးဆန့်ကျင်နေတာပါ။
  • 3:25 - 3:30
    ဒါပေမဲ့ တော်လှန်တဲ့ ပညာရှင်အဖွဲ့ဟာ အစဉ်အလာ
    အသိပညာကို အားရဝမ်းသာ လျစ်လျူရှုခဲ့တယ်။
  • 3:30 - 3:34
    သူတို့ဟာ ဒီနယ်ပယ်ကို ပြောင်းလဲနေပြီး
    သူတို့ရဲ့ အကြီးဆုံး ထွင်လုံးဖြစ်နေသေးတာနဲ့
  • 3:34 - 3:36
    ဖြစ်စဉ်ကို အမှတ်အသား ပြုချင်ခဲ့ကြတယ်။
  • 3:36 - 3:39
    "သင်္ချာပညာ အခြေခံသဘောတရား" ကို
    ပုံနှိပ်ဖို့ ဆုံ'ဖြတ်ကာ
  • 3:39 - 3:43
    သူတို့ရဲ့ နောက်ဆက်တွဲ အလုပ်အားလုံးက
    စုပေါင်း အမည်ဝှက်
  • 3:43 - 3:46
    Nicolas Bourbaki အောက်မှာပါ။
  • 3:46 - 3:51
    ဆယ်စုနှစ်စုကျော်မှာ Bourbaki ရဲ့စာအုပ်တွေက
    စံပြ အကိုးအကားတွေဖြစ်လာခဲ့တယ်။
  • 3:51 - 3:56
    ဒီအဖွဲ့ဝင်တွေဟာ သူတို့ရဲ့နောက်ပြောင်မှုကို
    သူ့တို့ရဲ့ အလုပ်အဖြစ် အတည်ယူကြတယ်။
  • 3:56 - 4:01
    သူတို့ထွင်ထားတဲ့ သင်္ချာပညာရှင်ဟာ
    သူရွေးချယ်ထားတဲ့ ပူးပေါင်းသူတွေကိုသာ
  • 4:01 - 4:04
    တွေဆုံမယ့် ဧကစာရီကျင့်တဲ့ ရုရှား
    ဉာဏ်ကြီးရှင်လို့ အခိုင်အမာဆိုတယ်။
  • 4:04 - 4:08
    Bourbaki ရဲ့အမည်နဲ့ ကြေးနန်းတွေပို့ကာ
    သူ့သမီးရဲ့ မင်္ဂလာဆောင်ကို ကြေညာခဲ့တယ်။
  • 4:08 - 4:13
    သူ့တည်ရှိမှုကို သံသယရှိသူတိုင်းကို
    လူသိရှင်ကြား စော်ကားခဲ့တယ်။
  • 4:13 - 4:17
    ၁၉၆၈ မှာ ဒီလှည့်ကွက်ကို
    မထိန်းသိမ်းနိုင်တော့တဲ့အခါ
  • 4:17 - 4:20
    ဒီအဖွဲ့ဟာ သူတို့ တတ်နိုင်တဲ့ နည်းနဲ့ပဲ
    ပြက်လုံးကို အဆုံးသတ်ခဲ့တယ်။
  • 4:20 - 4:26
    သင်္ချာဆိုင်ရာ ဟာသတွေနဲ့ဖြည့်ထားတဲ့
    Bourbaki ရဲ့ နာရေးကြော်ငြာကိုပုံနှိပ်တယ်။
  • 4:26 - 4:31
    အပြင်ပန်း သေပေမဲ့ ဒီအဖွဲ့ဟာ Bourbaki ရဲ့
    အမည်ကို ယနေ့ထိ ရှင်သန်အောင် သယ်ဆောင်လာတယ်။
  • 4:31 - 4:34
    သူဟာ အဓိက ရှာဖွေမှု တစ်ခုတစ်လေနဲ့မှ
    မပတ်သက်ခဲ့ပေမဲ့
  • 4:34 - 4:38
    Bourbaki ရဲ့ ဩဇာဟာ လက်ရှိ သုတေသနကို
    အများကြီး သတင်းပေးပါတယ်။
  • 4:38 - 4:43
    သမားရိုးကျ သက်သေတွေမှာ ခေတ်သစ် အလေးထားမှုက
    သူ့ရဲ့ အသေးစိတ် နည်းနာတွေမှာ အရင်းခံတယ်။
  • 4:43 - 4:49
    Nicolas Bourbaki ဟာ စိတ်ကူးယဉ်ဖြစ်ခဲ့
    လောက်ပေမဲ့ သူ့အမွေအနှစ်က တကယ့် အစစ်ပါ။
Title:
ဘယ်တုန်းကမှ (သက်ရှိထင်ရှား) မရှိခဲ့ဖူးတဲ့ အထူးချွန်ဆုံး သင်္ချာပညာရှင်။ Pratik Aghor
Speaker:
Pratik Aghor
Description:

သင်ခန်းစာ အပြည့်အစုံကို https://ed.ted.com/lessons/the-greatest-mathematician-that-never-lived-pratik-aghor တွင် ကြည့်ရှုပါ။
၁၉၅၀ နှစ်လွန်တွေမှာ American Mathematical Society မှာ Nicolas Bourbaki လျှောက်လွှာတင်တဲ့အခါ သူဟာ သူ့ခေတ်ရဲ့ ဩဇာအရှိဆုံး သင်္ချာပညာရှင်ကြီးတစ်ယောက် ဖြစ်နှင့်ပြီးပါပြီ။ သူဟာ နိင်ငံတကာ စာစောင်တွေမှာ ဆောင်းပါးတွေ ထုတ်ဝေခဲ့ပြီး သူ့ရေးသားခဲ့တာတွေဟာ ဖတ်စာအဖြစ် ပြဌာန်းခံခဲ့ရတယ်။ သို့ပေမဲ့ သူ့လျှောက်လွှာက ရိုးရိုး အကြောင်းပြချက်တစ်ခုအတွက် အခိုင်အမာ ပယ်ချခံခဲ့ရတယ်။ Nicolas Bourbaki ဟာ မရှိခဲ့ပါဘူး။ ဒါက ဘယ်လိုလုပ်ပြီး ဖြစ်နိုင်တာလဲ။ Pratik Aghor ကနေပြီး ဒီလျှို့ဝှက်ဆန်းကျယ်မှုကို စူးစမ်'ထားပါတယ်။
သင်ခန်းစာကို Pratik Aghor က ပြုစုပြီး Província Studio က ရိုက်ကူးထားပါတယ်။
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:50

Burmese subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.