< Return to Video

Rozkład Poissona 1

  • 0:01 - 0:04
    Zabawmy się w technika drogownictwa,
  • 0:04 - 0:07
    który chce się dowiedzieć, ile samochodów przejeżdża przez
  • 0:07 - 0:08
    jakiś fragment ulicy w danym momencie.
  • 0:08 - 0:10
    Interesuje nas jakie jest prawdopodobieństwo, że
  • 0:10 - 0:14
    w ciągu godziny przejedzie tamtędy sto lub pięć samochodów.
  • 0:14 - 0:16
    Na początku zdefiniujmy zmienną losową X,
  • 0:16 - 0:21
    Na początku zdefiniujmy zmienną losową X,
  • 0:21 - 0:27
    która będzie nam mówiła, ile samochodów przejechało tamtędy
  • 0:27 - 0:30
    w ciągu godziny.
  • 0:32 - 0:35
    Naszym celem jest wyznaczenie rozkładu
  • 0:35 - 0:37
    tej zmiennej losowej, bo jeżeli
  • 0:37 - 0:39
    będziemy znali jej rozkład, to łatwo policzymy
  • 0:39 - 0:42
    prawdopodobieństwo, że przejedzie tamtędy sto samochodów
  • 0:42 - 0:46
    albo, że nie przejedzie tamtędy żadne auto. Policzymy praktycznie wszystko.
  • 0:46 - 0:48
    Zanim przejdziemy dalej,
  • 0:48 - 0:51
    musimy jeszcze poczynić dwa założenia, bo
  • 0:51 - 0:52
    chcemy wyprowadzić rozkład Poissona.
  • 0:52 - 0:54
    A żeby go wyprowadzić, trzeba
  • 0:54 - 0:55
    poczynić te założenia.
  • 0:55 - 0:59
    Pierwsze, że w każdej godzinie potencjalny ruch
  • 0:59 - 1:00
    jest taki sam.
  • 1:00 - 1:01
    Oczywiście w praktyce tak nie jest.
  • 1:01 - 1:04
    Chociażby dlatego, że w godzinach szczytu
  • 1:04 - 1:07
    natężenie ruchu jest większe niż w środku nocy.
  • 1:07 - 1:09
    Gdybyśmy chcieli modelować trochę bardziej realistycznie,
  • 1:09 - 1:12
    pewnie liczylibyśmy nie godziny ale dni lub pewne określone pory.
  • 1:12 - 1:13
    Ale nie będziemy
  • 1:13 - 1:14
    się aż tak bawić.
  • 1:14 - 1:18
    Zakładamy więc, że wszystkie godziny są
  • 1:18 - 1:20
    takie same i nawet każda godzina dzieli
  • 1:20 - 1:23
    się na takie same fragmenty, czyli prawdopodobieństwo,
  • 1:23 - 1:26
    że przejedzie samochód, jest zawsze takie samo.
  • 1:26 - 1:28
    Uprościliśmy model i trochę odbiega
  • 1:28 - 1:30
    on od rzeczywistości, ale
  • 1:30 - 1:32
    nie ma to większego znaczenia.
  • 1:32 - 1:34
    Drugim założeniem będzie, że
  • 1:34 - 1:37
    jeśli w jednej godzinie przejedzie dużo samochodów,
  • 1:37 - 1:38
    to w kolejnej wcale nie musi przejechać ich mniej.
  • 1:38 - 1:41
    Czyli innymi słowy liczba samochodów przejeżdżających drogę w jednym okresie
  • 1:41 - 1:45
    nie wpływa na to,
  • 1:45 - 1:45
    ile przejedzie w kolejnym.
  • 1:45 - 1:47
    Czyli nasze zmienne losowe są niezależne.
  • 1:47 - 1:51
    Zastanówmy się teraz, jaki rozkład prawdopodobieństwa
  • 1:51 - 1:53
    dobrze pasowałby do tego modelu?
  • 1:53 - 1:56
    Pierwszą rzeczą, jaką zrobimy, zazwyczaj jest to
  • 1:56 - 1:59
    dobry pierwszy krok, to policzenie średniej.
  • 1:59 - 2:03
    Siedzimy więc na krawężniku i liczymy tę zmienną
  • 2:03 - 2:05
    przez kilka godzin, a potem uśredniamy nasze wyniki
  • 2:05 - 2:09
    i to będzie dość dobry estymator średniej ilości
  • 2:09 - 2:10
    aut na godzinę.
  • 2:10 - 2:12
    Lub równoważnie, ponieważ rozważamy zmienne losowe, estymator
  • 2:12 - 2:13
    wartości oczekiwanej zmiennej X.
  • 2:13 - 2:17
    Więc siedzieliśmy na krawężniku estymując
  • 2:17 - 2:22
    wartość oczekiwaną tej zmiennej losowej,
  • 2:22 - 2:25
    nazwijmy ją lambda.
  • 2:25 - 2:27
    Mogło nam wyjść 9 aut na godzinę,
  • 2:27 - 2:30
    równie dobrze mogło wyjść 9.3 auta na godzinę.
  • 2:30 - 2:33
    Przesiedzieliśmy na tym krawężniku już setki godzin
  • 2:33 - 2:35
    licząc przejeżdżające auta w każdej godzinie, a potem policzyliśmy średnią z uzyskanych wyników.
  • 2:35 - 2:37
    Po uśrednieniu wyszło na przykład 9.3 auta na godzinę i pewnie
  • 2:37 - 2:39
    jest to dość dobre przybliżenie.
  • 2:39 - 2:40
    Więc jaki będzie nasz następny krok?
  • 2:40 - 2:42
    Więc jaki będzie nasz następny krok?
  • 2:42 - 2:46
    Znamy już rozkład dwumianowy.
    [czyli inaczej rozkład Bernoulliego, przyp. tłum.]
  • 2:46 - 2:51
    W rozkładzie dwumianowym wartość oczekiwana
  • 2:51 - 2:55
    wyraża się wzorem (ilość prób) * (prawdopodobieństwo sukcesu w pojedynczej próbie).
  • 2:55 - 2:57
    wyraża się wzorem (ilość prób) * (prawdopodobieństwo sukcesu w pojedynczej próbie).
  • 2:57 - 2:59
    W poprzednich filmach zliczaliśmy liczbę
  • 2:59 - 3:00
    reszek w serii rzutów monetą.
  • 3:00 - 3:03
    Więc wtedy n było ilością rzutów monetą,
  • 3:03 - 3:07
    a p oznaczało prawdopodobieństwo wylosowania reszki w pojedynczym rzucie.
  • 3:07 - 3:09
    Czyli tak to wygląda dla rozkładu dwumianowego.
  • 3:09 - 3:12
    Postaramy się zamodelować nasz eksperyment drogowy
  • 3:12 - 3:13
    w ten sposób.
  • 3:13 - 3:15
    To oznacza ilość samochodów przejeżdżających w ciągu godziny.
  • 3:15 - 3:23
    Więc możemy przyjąć, że lambda samochodów na godzinę
  • 3:23 - 3:24
    to...
  • 3:27 - 3:30
    Tym razem sukcesem będzie nie wylosowanie reszki, ale
  • 3:30 - 3:32
    jeżeli w danej minucie przejedzie koło nas samochód.
  • 3:32 - 3:38
    Mamy więc 60 minut w godzinie,
  • 3:38 - 3:41
    czyli 60 prób.
  • 3:41 - 3:43
    Zaś prawdopodobieństwo, że w pojedynczej próbie
  • 3:43 - 3:47
    odniesiemy sukces, modelujemy rozkładem dwumianowym,
  • 3:47 - 3:54
    to będzie (lambda) / (60) samochodów na minutę.
  • 3:54 - 3:56
    Więc to jest nasz parametr p.
  • 3:56 - 3:59
    To jest naszym n, zaś to jest p, bo modelujemy
  • 3:59 - 4:00
    nasz eksperyment rozkładem dwumianowym.
  • 4:00 - 4:04
    I pewnie dostalibyśmy wyniki bliskie prawdy.
  • 4:04 - 4:06
    Więc modelując rozkładem dwumianowym,
  • 4:06 - 4:10
    prawdopodobieństwo tego, że nasza zmienna losowa
  • 4:10 - 4:13
    przyjmie wartość k,
  • 4:13 - 4:16
    czyli na przykład, że dokładnie trzy samochody
  • 4:16 - 4:20
    przejadą w ciągu tej godziny,
  • 4:20 - 4:22
    wynosiłoby, n = 60,
  • 4:22 - 4:26
    60 nad k,
  • 4:26 - 4:27
    gdzie k to na przykład te 3.
  • 4:27 - 4:30
    To oczywiście razy prawdopodobieństwo, że samochód nas minął w danej minucie,
  • 4:30 - 4:35
    czyli lambda / 60 i to podniesione do
  • 4:35 - 4:36
    ilości sukcesów, które osiągnęliśmy,
  • 4:36 - 4:42
    czyli do potęgi k, i jeszcze razy prawdopodobieństwo porażki,
  • 4:42 - 4:47
    czyli gdy samochód nie przejechał, do potęgi ( n - k ), gdzie n to 60.
  • 4:47 - 4:50
    Bo jeżeli mamy k sukcesów i 60 prób, to ponieśliśmy ( 60 - k ) porażek.
  • 4:50 - 4:53
    Było ( 60 - k ) minut, w ciągu których nie minęło nas żadne auto.
  • 4:53 - 4:55
    Więc dostaliśmy niezłe przybliżenie ilości przejeżdżających aut
  • 4:55 - 4:57
    mając 60 prób i modelując
  • 4:57 - 4:59
    rozkładem dwumianowym.
  • 4:59 - 5:00
    Wyniki są potencjalnie niezłe,
  • 5:00 - 5:03
    ale mają poważną wadę.
  • 5:03 - 5:07
    Mianowicie, co się stanie,
  • 5:07 - 5:10
    jeżeli w ciągu jednej minuty przejedzie więcej niż jedno auto?
  • 5:10 - 5:12
    jeżeli w ciągu jednej minuty przejedzie więcej niż jedno auto?
  • 5:12 - 5:14
    W naszym modelu za sukces uznajemy, jeżeli
  • 5:14 - 5:15
    w ciągu danej minuty minie nas samochód.
  • 5:15 - 5:19
    Ale wtedy zostajemy z jednym sukcesem, nawet,
  • 5:19 - 5:21
    jeżeli w ciągu minuty minie nas 5 samochodów.
  • 5:21 - 5:23
    Rozwiązaniem, które się tutaj narzuca,
  • 5:23 - 5:26
    jest podzielenie naszej godziny na mniejsze części.
  • 5:26 - 5:29
    Zamiast dzielić ją na minuty,
  • 5:29 - 5:31
    możemy ją dzielić na sekundy.
  • 5:31 - 5:36
    Więc prawdopodobieństwo osiągnięcia k sukcesów, teraz zamiast 60
  • 5:36 - 5:40
    mamy 3600 prób,
  • 5:40 - 5:43
    więc prawdopodobieństwo, że będzie k sekund,
  • 5:43 - 5:49
    w których minie nas auto, to
  • 5:49 - 5:52
    3600 nad k, razy prawdopodobieństwo, że w danej sekundzie
  • 5:52 - 5:55
    minie nas auto,
  • 5:55 - 5:58
    czyli oczekiwana liczba samochodów w ciągu godziny podzielona przez
  • 5:58 - 6:00
    ilość sekund w godzinie,
  • 6:00 - 6:01
    do k sukcesów.
  • 6:04 - 6:06
    To wszystko oczywiście razy prawdopodobieństwo porażki,
  • 6:06 - 6:12
    podniesione do potęgi ( 3600 - k ), bo tyle razy trafiliśmy porażkę.
  • 6:12 - 6:14
    Dostaliśmy więc jeszcze lepsze oszacowanie.
  • 6:14 - 6:17
    W sumie bardzo przyzwoite, ale wciąż może się zdarzyć,
  • 6:17 - 6:19
    że dwa samochody miną nas
  • 6:19 - 6:20
    w ciągu jednej sekundy.
  • 6:20 - 6:22
    Narzuca się rozwiązanie, by
  • 6:22 - 6:24
    znów zwiększyć liczbę prób w godzinie.
  • 6:24 - 6:26
    Będziemy ją zwiększać i zwiększać,
  • 6:26 - 6:27
    i zwiększać.
  • 6:27 - 6:29
    Podążmy za tą intuicją.
  • 6:29 - 6:31
    Jeżeli wykonamy tę operację, to dostaniemy
  • 6:31 - 6:34
    rozkład Poissona.
  • 6:34 - 6:36
    W sumie zazwyczaj ludzie znają
  • 6:36 - 6:39
    wzór rozkładu Poissona i trochę
  • 6:39 - 6:40
    bezmyślnie do niego podstawiają dane.
  • 6:40 - 6:43
    Mało kto wie, że to tak naprawdę
  • 6:43 - 6:46
    rozkład dwumianowy, zaś rozkład dwumianowy
  • 6:46 - 6:49
    jest już bardzo intuicyjny.
  • 6:49 - 6:50
    Rozkład Poissona dzięki niemu zaistniał.
  • 6:50 - 6:54
    Ale zanim to formalnie udowodnimy wykonując przejście graniczne,
  • 6:54 - 6:56
    zmieńmy kolor,
  • 6:56 - 6:58
    zanim przejdziemy z tym do granicy,
  • 6:58 - 7:01
    czyli z liczbą prób,
  • 7:01 - 7:04
    i zobaczymy, że to da rozkład Poissona,
  • 7:04 - 7:07
    poczynimy kilka pomocnych uwag.
  • 7:07 - 7:09
    poczynimy kilka pomocnych uwag.
  • 7:09 - 7:13
    Pierwsza uwaga będzie dotyczyła znanego wam pewnie faktu,
  • 7:13 - 7:16
    ale dla pewności zatrzymamy się przy tym na chwilę,
  • 7:16 - 7:26
    że granica przy x dążącym do nieskończoności z tego wyrażenia to,
  • 7:26 - 7:31
    przepraszam,
  • 7:31 - 7:38
    to e ^ a. Postarajmy się to trochę uzasadnić.
  • 7:38 - 7:39
    Zastosujmy podstawienie.
  • 7:39 - 7:44
    Niech 1 / n = a / x.
  • 7:44 - 7:48
    Niech 1 / n = a / x.
  • 7:48 - 7:53
    Z tego dostajemy, że x = n * a,
  • 7:53 - 7:55
    bo x * 1 = n * a.
  • 7:55 - 8:00
    A kiedy przejdziemy z x do nieskończoności,
  • 8:00 - 8:02
    do czego zbiegnie n?
  • 8:02 - 8:03
    do czego zbiegnie n?
  • 8:03 - 8:05
    do czego zbiegnie n?
  • 8:05 - 8:07
    Pamiętamy, że n = x / a,
  • 8:07 - 8:09
    więc n również wybije do nieskończoności.
  • 8:09 - 8:11
    Teraz stosując te podstawienie dostajemy
  • 8:11 - 8:16
    granicę po n dążącym do nieskończoności z
  • 8:16 - 8:21
    ( 1 + 1 / n ), bo mieliśmy ( 1 + a / x ),
  • 8:21 - 8:27
    ale x to n * a. To jeszcze do n * a.
  • 8:27 - 8:30
    To jest równe granicy przy n dążącym do nieskończoności
  • 8:30 - 8:36
    z ( 1 + 1 / n ) do potęgi n
  • 8:36 - 8:39
    do potęgi a.
  • 8:39 - 8:42
    A ponieważ tutaj nie ma żadnego n,
  • 8:42 - 8:43
    możemy wejść z granicą pod potęgowanie.
  • 8:43 - 8:48
    Czyli dostajemy granicę przy n dążącym do nieskończoności
  • 8:48 - 8:53
    z ( 1 + 1 / n ) do potęgi n,
  • 8:53 - 8:54
    podniesioną do potęgi a.
  • 8:54 - 8:58
    To tutaj to nic innego, jak definicja liczby e.
  • 8:58 - 9:01
    Liczyłem tę granicę w poprzednich filmach,
  • 9:01 - 9:02
    dochodząc do liczby e.
  • 9:02 - 9:03
    Możecie się też pobawić kalkulatorem,
  • 9:03 - 9:07
    wstawiając za n coraz większe wartości, by się z tym oswoić.
  • 9:07 - 9:12
    Więc ten środek to e, ale podnieśliśmy go do potęgi a,
  • 9:12 - 9:14
    czyli dostaliśmy e do potęgi a.
  • 9:14 - 9:16
    Mam nadzieję, że ten wynik
  • 9:16 - 9:18
    nie budzi waszych wątpliwości.
  • 9:18 - 9:20
    Kolejną uwagą, której dowód podam pewnie
  • 9:20 - 9:22
    w kolejnym filmie,
  • 9:22 - 9:33
    jest to, że
  • 9:33 - 9:43
    x ! / (x - k) ! jest równe iloczynowi
    x * (x - 1) * (x - 2) * . . . * (x - k + 1).
  • 9:43 - 9:50
    x ! / (x - k) ! jest równe iloczynowi
    x * (x - 1) * (x - 2) * . . . * (x - k + 1).
  • 9:50 - 9:52
    Korzystaliśmy już z tego poprzednio, ale
  • 9:52 - 9:53
    po raz pierwszy zapisujemy to w tak ogólnej postaci.
  • 9:53 - 9:56
    Mam nadzieję, że widzicie,
  • 9:56 - 9:57
    że mamy tutaj dokładnie k czynników.
  • 9:57 - 10:02
    Pierwszy, drugi, trzeci,
  • 10:02 - 10:04
    aż do katego.
  • 10:04 - 10:07
    To nam się przyda przy wyprowadzaniu
  • 10:07 - 10:09
    rozkładu Poissona.
  • 10:09 - 10:14
    Zbadajmy to może na przykładzie. Jeżeli wezmę
  • 10:14 - 10:20
    7 ! / ( 7 - 2 ) !,
  • 10:20 - 10:24
    czyli 7 * 6 * 5 * 4 * 3 * 2 * 1,
  • 10:24 - 10:27
    dzielone przez, przepraszam,
  • 10:27 - 10:29
    7 - 2 = 5,
  • 10:29 - 10:34
    więc dzielimy przez 5 * 4 * 3 * 2 * 1.
  • 10:34 - 10:37
    To się poskraca i zostaje 7 * 6.
  • 10:37 - 10:41
    Czyli patrząc na nasz wzorek: 7 razy
  • 10:41 - 10:43
    ( 7 - 2 + 1 ), czyli razy 6.
  • 10:48 - 10:51
    W tym przykładzie mieliśmy k = 2, i zostaliśmy z dwoma czynnikami.
  • 10:51 - 10:53
    Mając już te dwa narzędzia, możemy się zabrać
  • 10:53 - 10:56
    za wyprowadzanie rozkładu Poissona.
  • 10:56 - 10:58
    Ale tym się zajmiemy w kolejnym filmie.
  • 10:58 - 11:00
    Do zobaczenia.
Title:
Rozkład Poissona 1
Description:

Wyprowadzenie rozkładu Poissona z rozkładu dwumianowego.

more » « less
Video Language:
English
Duration:
11:01
janfabianowski edited Polish subtitles for Poisson Process 1
janfabianowski edited Polish subtitles for Poisson Process 1
janfabianowski edited Polish subtitles for Poisson Process 1
janfabianowski edited Polish subtitles for Poisson Process 1
janfabianowski edited Polish subtitles for Poisson Process 1
janfabianowski added a translation

Polish subtitles

Revisions