Հինգ վտանգավոր բան, որ պետք է թույլ տաք ձեր երեխաներին անել
-
0:00 - 0:05Բարի գալուստ «5 վտանգավոր բաներ, որ պետք է թույլ տաք ձեր երեխաներին անել»:
-
0:05 - 0:07Ես երեխաներ չունեմ
-
0:07 - 0:09և ընկերներիս երեխաներին եմ պարտքով վերցնում,
-
0:09 - 0:12(Ծիծաղ)
-
0:13 - 0:15այնպես որ ասածներս հալած յուղի տեղ չընդունեք:
-
0:15 - 0:18Ես Ջիվր Թուլեյն եմ,
-
0:18 - 0:22պայմանագրային աշխատող, համակարգչային մասնագետ,
-
0:22 - 0:27դրա հետ մեկտեղ նաև «Թինքերինգ դպրոց» կոչվածի հիմնադիրն եմ:
-
0:27 - 0:30Սա մի ամառային ծրագիր է, որի նպատակն է օգնել, որ երեխաները սովորեն
-
0:30 - 0:33պատրաստել այն ամենն, ինչ մտքներով անցնի:
-
0:33 - 0:35Ու մենք շատ բաներ ենք պատրաստում:
-
0:35 - 0:38Ես պարզապես էլեկտրական գործիքներ եմ տալիս երկրորդ դասարանցիների ձեռքը:
-
0:38 - 0:42Եվ եթե մտածում եք ձեր երեխային Թինքերինգ դպրոց ուղարկելու մասին,
-
0:42 - 0:45ասեմ, որ փոքրիկներն այնտեղից վերադառնում են կապտուկներով, ճանկռոտված ու արնաթաթախ:
-
0:47 - 0:49Հասկանում եք, մենք ապրում ենք այնպիսի մի աշխարհում,
-
0:49 - 0:53որը լի է երեխաների անվտանգության ապահովմանն ուղղված խիստ կանոններով:
-
0:53 - 0:59Կարծես սահման չկա նրան, թե ինչ ծայրահեղությունների
-
0:59 - 1:01կարող են հասնել երեխաների անվտանգությանն ուղղված այս կանոնները:
-
1:01 - 1:06Մենք շնչահեղձության վերաբերյալ նախազգուշացումները դնում ենք հնարավոր ամեն ինչի վրա, պլաստիկ ժապավենների ամեն մասնիկի վրա
-
1:06 - 1:08որն արտադրվել է Միացյալ Նահանգներում կամ էլ վաճառվելու է այնտեղ:
-
1:08 - 1:10կամ էլ վաճառվելու է այնտեղ:
-
1:10 - 1:13Մենք նման նախազգուշացումները դնում ենք սուրճի բաժակների վրա, որպեսզի տեղեկացնենք,
-
1:13 - 1:16որ պարունակությունը կարող է տաք լինել
-
1:16 - 1:20Եվ կարծես բոլորին թվում է, թե ցանկացած բան,
-
1:20 - 1:22որ գոլֆի գնդակից մի քիչ սուր է, չափազանց սուր է
-
1:22 - 1:2410 տարեկանից փոքր երեխայի համար:
-
1:24 - 1:28Այսպիսով, որտե՞ղ է այս ընդհանուր միտումն ի վերջո կանգ առնում:
-
1:28 - 1:33Եթե մենք վերացնում ենք բոլոր սուր առարկաները,
-
1:33 - 1:35մենք հարթեցնում ենք աշխարհի բոլոր անկյունները,
-
1:36 - 1:40երբ երեխաներն առաջին անգամ հանդիպեն որևէ սուր
-
1:40 - 1:43կամ ոչ պլաստմասե առարկայի,
-
1:43 - 1:45հաստատ իրենց կվնասեն:
-
1:46 - 1:52Այսպիսով, երբ մեր որոշած անվտանգության սահմանները
-
1:52 - 1:58փոքրանում են, մենք դրանով երեխաներին զրկում ենք
-
1:58 - 2:00իրենց շրջապատող աշխարհի հետ առնչվելու արժեքավոր հնարավորությունից:
-
2:01 - 2:05Եվ ի հեճուկս մեր բոլոր լավագույն ցանկությունների ու նպատակների՝
-
2:05 - 2:06երեխաները միշտ էլ կարողանում են
-
2:06 - 2:09անել հնարավոր ամենավտանգավոր բանը
-
2:09 - 2:11ցանկացած միջավայրում:
-
2:12 - 2:18Այնպես որ, չնայած պրովոկացիոն վերնագրին՝ ելույթս իրականում անվտանգության մասին է.
-
2:19 - 2:23մի քանի պարզ բաների մասին, որ կարող ենք անել`
-
2:23 - 2:29մեր երեխաներին որպես ստեղծարար, վստահ
-
2:29 - 2:31ու շրջակա միջավայրը վերահսկող մարդիկ մեծացնելու համար:
-
2:32 - 2:37Ու այն, ինչ հիմա պիտի ներկայացնեմ, վերցված է մի գրքից, որի ստեղծումը դեռ ընթացքի մեջ է:
-
2:38 - 2:40Գրքի անունն է «50 վտանգավոր բան»:
-
2:40 - 2:42Իսկ սա 5 վտանգավոր բաների մասին է:
-
2:42 - 2:45Համար առաջին` խաղ կրակի հետ.
-
2:45 - 2:50Բնության տարերային ուժերը կառավարել սովորելը
-
2:50 - 2:54ցանկացած երեխայի անձնական պատմության մեջ առանցքային իրադարձություն է:
-
2:54 - 2:56Անկախ նրանից՝ հիշում ենք, թե ոչ,
-
2:56 - 2:59դա իրականում հենց առաջին անգամն է,
-
2:59 - 3:02երբ մենք կարողանում ենք վերահսկել ամենախորհրդավոր բաներից մեկը:
-
3:02 - 3:04Այդ խորհրդավոր երևույթները բացվում են միայն նրանց,
-
3:04 - 3:06ովքեր օգտվում են դրանց հետ խաղալու հնարավորությունից:
-
3:06 - 3:09Այսպիսով, խաղալ կրակի հետ:
-
3:09 - 3:15Սա երբևէ մեր բացահայտած ամենահրաշալի բաներից մեկն է՝ կրակ:
-
3:15 - 3:18Դրա հետ խաղալով` նրանք շատ կարևոր սկզբունքներ են սովորում կրակի,
-
3:18 - 3:22կլանման, այրման, արտանետումների մասին:
-
3:22 - 3:24Սրանք կրակի երեք աշխատող տարրերն են
-
3:24 - 3:27որոնք անհրաժեշտ են վերահսկվող կրակ ունենալու համար:
-
3:27 - 3:32Եվ կարող եք մտածել, որ բաց կրակը հենց ինքնին լաբորատորիա է:
-
3:32 - 3:34Երբեք չգիտես, թե ինչ կարող են սովորել դրա հետ խաղալով
-
3:34 - 3:39Բայց գիտեք, կարող եք նրանց պարզապես թույլ տալ, որ ինքնուրույն գլուխ հանեն, ու հավատացե'ք,
-
3:40 - 3:42այնպիսի բաներ կբացահայտեն,
-
3:42 - 3:47որ դուք անգամ Dora the Explorer խաղալիքներով խաղալիս չեք բացահայտի:
-
3:48 - 3:51Համար երկու` գրպանի դանակ ունեցիր:
-
3:51 - 3:55Գրպանի դանակները մի տեսակ մեր մշակույթից դուրս են գալիս,
-
3:56 - 3:58որն ըստ իս` սարսափելի է:
-
3:58 - 4:01(Ծիծաղ)
-
4:02 - 4:07Գրպանի առաջին դանակը նման է ունեցածդ առաջին բազմունակ գործիքին:
-
4:07 - 4:10Հասկանում եք, այն միաժամանակ կարող է լինել բահիկ, լծակ,
-
4:10 - 4:13պտուտակահան, ինչպես նաև սայր:
-
4:13 - 4:18Եվ գիտեք, այն հզոր գործիք է:
-
4:18 - 4:21Շատ մշակույթներում ընդունված է,
-
4:21 - 4:23որ հենց երեխաները սկսում են չորեքթաթ քայլել, նրանց դանակ են տալիս:
-
4:23 - 4:27Դրանք Ինուիթ երեխաներն են, որոնք կետի ճարպ են կտրում:
-
4:27 - 4:31Առաջին անգամ դա տեսել եմ մի կանադական ֆիլմում, երբ 10 տարական էի
-
4:31 - 4:35և դա ինձ վրա թողեց տևական տպավորություն` տեսնել, թե երեխաներն ինչպես են խաղում դանակների հետ:
-
4:35 - 4:39Ֆիլմը ցույց է տալիս, որ գործիքների միջոցով երեխաների մոտ
-
4:39 - 4:41կարող է զարգանալ ինքնության զգացում շատ վաղ տարիքից:
-
4:41 - 4:43Առանձնացրու’ մի քանի պարզ կանոն՝
-
4:44 - 4:49դանակը միշտ մարմնից հեռու պահել, սայրը սուր պահել, ուժեղ չսեղմել:
-
4:49 - 4:52Սրանք բաներ են, որ երեխաները կարող են հասկանալ ու կիրառել:
-
4:52 - 4:53Այո, իհարկե, նրանք երբեմն էլ վնասվում են:
-
4:53 - 4:56Ես ինքս մի քանի սարափելի սպի ունեմ ոտքիս վրա:
-
4:57 - 4:59Բայց ոչինչ, փոքր տարիքում վերքերը շուտ են լավանում:
-
4:59 - 5:03(Ծիծաղ)
-
5:03 - 5:05Համար երեք` նիզակ նետիր:
-
5:06 - 5:10Պարզվում է, որ մեր ուղեղն իրականում ստեղծված է իրեր նետելու համար,
-
5:10 - 5:15և մկանների նման, եթե չես օգտագործում ուղեղիդ այդ մասերը,
-
5:15 - 5:17դրանք հակված են ժամանակի ընթացքում քայքայվելու:
-
5:18 - 5:21Բայց երբ դրանք վարժեցնում ես,
-
5:21 - 5:23ցանկացած մկան ուժ է տալիս ամբողջ համակարգին,
-
5:23 - 5:25ցանկացած մկան ուժ է տալիս ամբողջ համակարգին,
-
5:26 - 5:30Այսպիսով, պարզվում է, որ ինչ-որ բաներ նետելը
-
5:30 - 5:33խթանում է ճակատային և կողքային բլթակները,
-
5:33 - 5:38որոնք կապված են տեսողական ընկալման, եռաչափ հասկացողության,
-
5:38 - 5:43նաև կառուցվածքային խնդիրներ լուծելու հետ. այսպիսով, առաջանում է զգացում,
-
5:43 - 5:47որն օգնում է զարգացնել երևակայական հմտություններն ու կանխագուշակելու կարողությունները:
-
5:48 - 5:53Նետումը վերլուծական և ֆիզիկական հմտությունների մի համակցություն է,
-
5:53 - 5:57որը շատ լավ է ամբողջ մարմինը մարզելու համար:
-
5:57 - 6:03Թիրախի վրա հիմնված նմանատիպ վարժությունները նաև
-
6:03 - 6:08օգնում են երեխաների մոտ զարգացնել հետևյալ հմտությունները` ուշադրությունը և կենտրոնացումը:
-
6:08 - 6:10Այսպիսով, սա իրոք լավ միտք է:
-
6:10 - 6:14Համար չորս` քանդել սարքավորումները:
-
6:14 - 6:18Սպասք լվացող ձեր մեքենայի մեջ մի ողջ հետաքրքիր աշխարհ է թաքնված:
-
6:18 - 6:23Մյուս անգամ, երբ կուզենաք ինչ-որ սարքավորում դեն նետել, կանգ առեք:
-
6:23 - 6:26Փոխարենը քանդեք այն ձեր երեխայի հետ կամ նրան ուղարկեք իմ դպրոց,
-
6:26 - 6:28ու մենք միասին այն կքանդենք:
-
6:28 - 6:30Եթե նույնիսկ դուք չգիտեք, թե ինչ մասեր են,
-
6:30 - 6:33ապա պարզեք, թե դրանք ինչի համար են:
-
6:33 - 6:36Դա իսկապես շատ լավ վարժություն է երեխաների համար,
-
6:36 - 6:42այն իմաստով, որ նրանք կարող են առարկաները մաս-մաս անել,
-
6:42 - 6:44և նշանակություն չունի, թե դրանք որքան բարդ են.
-
6:44 - 6:48փոքրիկները կարող են հասկանալ դրանց մասերը,
-
6:48 - 6:50ինչն էլ նշանակում է, որ վերջիվերջո նրանք ամեն ինչից գլուխ կհանեն:
-
6:50 - 6:53Դա իմացության զգացումն է. զգացում, որ դու ինչ-որ բան ճանաչում ես:
-
6:54 - 6:57Այսպիսով, այս սև արկղերը, որոնց հետ մենք ապրում ենք,
-
6:57 - 7:01իրականում բարդ իրեր են, որոնք ստեղծել են այլ մարդիկ
-
7:01 - 7:03և որոնցից դուք կարող եք գլուխ հանել:
-
7:03 - 7:07Համար հինգ` երկու մասի բաժանենք:
-
7:07 - 7:09Խախտե'ք թվային դարաշրջանի հեղինակային իրավունքների մասին օրենքը:
-
7:09 - 7:12(Ծիծաղ)
-
7:12 - 7:15Կան կանոններ
-
7:15 - 7:18որոնք չեն վերաբերում անվտանգությանը,
-
7:18 - 7:20այլ պարզապես սահմանափակում են մեր ու մեր ունեցած իրերի փոխազդեցությունը. այս դեպքում խոսքը վերաբերում է թվային մեդիային:
-
7:21 - 7:28Սա շատ պարզ վարժանք է: ITune-ում մի երգ գնեք, ձայնագրե'ք այն խտասկավառակի վրա,
-
7:28 - 7:31հետո խտասկավառակից այն MP3 կրիչի վրա տեղփոխեք ու նորից համակարգչով լսե'ք:
-
7:31 - 7:33Դուք հենց նոր օրենքը խախտեցիք:
-
7:33 - 7:37Իրականում Ամերիկայի Ձայնագրման Արդյունաբերության Ասոցիացիան կարող է հետապնդել ձեզ դրա համար:
-
7:37 - 7:39Կարևոր է, որ երեխաները հասկանան հետևյալը.
-
7:39 - 7:43կան օրենքներ, որոնք հեշտ է պատահաբար խախտել,
-
7:43 - 7:45և օրենքներն էլ պետք է մեկնաբանվեն:
-
7:45 - 7:48Մենք հաճախ ենք երեխաների հետ խոսում սրա մասին
-
7:48 - 7:52երբ իրերը կոտրում ենք, բացում, մաս-մաս անում
-
7:52 - 7:55մասերն օգտագործում այլ բաների համար,
-
7:55 - 8:00նաև երբ գնում ենք մեքենա վարելու:
-
8:01 - 8:05Մեքենա վարելը…իրոք, շատ ոգևորող բան է երեխաների համար,
-
8:05 - 8:07կարելի է ասել, ոգևորության գագաթնակետը:
-
8:07 - 8:09(Ծիծաղ)
-
8:09 - 8:13Նրանք, ովքեր չեն ցանկանում խախտել օրենքը,
-
8:13 - 8:16կարող են վարել ավտոմեքենա իրենց երեխայի հետ:
-
8:16 - 8:19Դա մի մեծ փուլ է ձեր երեխայի համար:
-
8:19 - 8:21Դա պատահում է մոտավորապես այն ժամանակ,
-
8:21 - 8:24երբ փոքրիկներին սկսում են գրավել բաներ, ինչպիսիք դինոզավրերն են,
-
8:24 - 8:26արտաքին աշխարհի այն մեծ բաները,
-
8:26 - 8:28որոնք նրանք ցանկանում են ընկալել:
-
8:28 - 8:33Մեքենան էլ է այդ շարքում, և նրանք կարող են նստել մեքենա ու վարել այն:
-
8:33 - 8:37Սա, իրոք, նշանակալից փաստ է, որովհետև դա նրանց առիթ է տալիս կառավարել աշխարհն
-
8:37 - 8:42այնպես, ինչպես նրանք սովորաբար չեն կարողանում անել:
-
8:42 - 8:44Եվ դա լրիվ օրինական է:
-
8:44 - 8:46Գտե'ք մի ընդարձակ դատարկ տարածք, համոզվե'ք,, որ այն դատարկ է
-
8:46 - 8:50մասնավոր սեփականություն է, և թու'յլ տվեք երեխաներին վարել ձեր մեքենան:
-
8:50 - 8:52Իրականում շատ ապահով է,
-
8:52 - 8:54ու մեծ ուրախություն է ողջ ընտանիքի համար:
-
8:54 - 8:56(Ծիծաղ)
-
8:56 - 8:58Այսպիսով, երևի այսքանը:
-
8:58 - 9:01Բայց սա եղավ հինգ ու կես: Լավ, ոչինչ:
- Title:
- Հինգ վտանգավոր բան, որ պետք է թույլ տաք ձեր երեխաներին անել
- Speaker:
- Gever Tulley
- Description:
-
Ջիվր Թուլեյը` Թինքրինգ դպրոցի հիմնադիրը, մեզ ծանոթացնում է այն 5 վտանգավոր բանների հետ, որ մենք պետք է թույլ տանք մեր երեխաները անեն:
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 09:01