Gặp gỡ người sáng chế ra bảng tính điện tử

Dan Bricklin đã thay đổi thế giới mãi mãi khi đồng phát triển bảng tính điện tử đầu tiên và là cha để của những chương trình máy tính mà có lẽ bạn đang sử dụng hàng ngày như là Microsoft Excel và Google Sheets. Tham gia đội ngũ kỹ sư phần mềm và huyền thoại máy tính khi mà ông đã khám phá những trang web của những công việc đầu tiên, mơ giữa ban ngày và bài tập về nhà - những thứ đã dẫn ông đến cuộc phát minh mang tính chất cải tiến.

Các bạn ở đây đã ai
từng sử dụng bảng tính điện tử,

như là Microsoft Excel?

Rất nhiều!

Có doanh nhân nào ở đây đã từng
dùng bảng tính thủ công?

như cha tôi đã làm với doanh nghiệp
in nhỏ tại Philadelphia?

Ít hơn rất nhiều.

đó chính là cách làm
của hàng trăm năm trước

Vào đầu những năm 1917, tôi bắt đầu nhen
nhóm một ý tưởng

cái mà sau này là VisiCalc
( bảng tính đầu tiên)

Và năm tiếp theo

Nó đã chạy trên một sản phẩm mới
- máy tính cá nhân Apple II

các bạn có thể đã cho rằng
mọi thứ đã thay đổi khi mà

sáu năm sau đó
tờ WSJ đã xuất bản một bài báo

Cho bạn biết VisilCalc là gì
Và có thể bạn đang dùng nó

Steve Jobs trở lại vào 1990

nói rằng " Bảng tính kéo các
ngành công nghiệp về phía trước

VisiCalc kéo theo sự thành công
của Apple hơn bất cứ sự kiện nào"

Trong một
ghi chú

Steve viết: Nếu VisiCalc
được viết cho máy tính khác

thì bạn sẽ phải phỏng vấn như bây giờ

Thế nên, VisiCalc hữu ích rất nhiều
cho công việc văn phòng

Nó đã hoạt động như thế nào

Nó là gì, tôi đã làm gì để nó thực hiện
đúng chức năng của mình

Tôi học lập trình vào 1966 khi tôi 15 tuổi

Chỉ một vài tháng
sau khi bức ảnh này được chụp

Thời điểm đó thì một vài học sinh
đã được tiếp xúc với máy tính

Nhưng nhờ vào may mắn và
một tinh thần kiên cường

Tôi đã đem theo máy tính
khắp thành phố

Sau phí phạm thời gian ở Woodstock
Tôi rời MIT để đi học

Nơi mà để kiếm ra tiền
I đã làm việc cho đề án Multics

Multics là hệ thống chia sẻ
thời gian tương tác đầu tiên

Các bạn đã từng nghe về hệ thống
vận hành Linux và Unix chưa?

Chúng xuất phát từ Multics

Tôi làm việc cho phiên bản Multics

mà chúng ta biết đến như là
ngôn ngữ máy tính được phân tích

Được sử dụng ở kể cả
lĩnh vực ngoài máy tính

để tính toán khi đươc đặt
ở bộ phận kết nối máy tính

Sau khi tốt nghiệp MIT

Tôi làm việc cho
Digital Equipment Corporation

ở đó, tôi làm về phần mềm

cho một lĩnh vực mới của việc
viết chương trình điện toán hóa

Tôi giúp các báo thay đổi
máy đánh chữ

bằng các máy tính

Tôi viết phần mềm

Và sau đó ra khỏi ngoài lĩnh vực
đến những nơi như là Kansas City Star,

Nơi mà tôi dạy những người dùng máy tính
và lấy phản hồi

Đó là trải nghiệm thực tế

khá là khác so với những gì tôi thấy
trong phòng thí nghiệm ở MIT

Sau đó tôi làm chủ dự án

của phần mềm cho bộ xử lý
máy tính đầu tiên của DEC

Giống như với máy đánh chữ, phần
quan trọng là sử dụng giao diện

phải vừa nhuần nhuyễn và hiệu quả
cho cả những người không chuyên

Sau khi làm ở DEC,
tôi làm việc cho một công ty nhỏ

công ty đó đã tạo ra máy đếm tiền điện tử
cho ngành công nghiệp đồ ăn nhanh

Nhưng tôi luôn muốn khởi nghiệp
với người bạn của mình - Bob Frankston

Người tôi gặp lúc còn ở dự án Multics
ở MIT

Vậy nên tôi quyết định trở lại trường
để tập trung học kinh doanh

Mùa thu 1977

Tôi theo học MBA ở
Đại học kinh doanh Harvard

Tôi là một trong số rất ít sinh viên

có nền tảng ở lập trình máy tính

Vẫn còn một bức ảnh kỷ yếu hồi đó

( khán giả cười)

ở Harvard chúng tôi
được học theo phương pháp case

Chúng tôi sẽ làm
3 trường hợp mỗi ngày

Các trường hợp bao gồm vài trang miêu
tả các tình huống kinh doanh

Họ thường có những triển lãm
thường về từ và các con số

đặt theo từng tình huống cụ thể

Chúng luôn khác nhau

Đây là bài về nhà của tôi

lại là số, từ
đặt theo cách có thể hiểu được

Nhiều phép tính toán
gần gũi với máy tính bây giờ

đây là máy tính của tôi

vào Halloween, tôi đã hóa trang
thành một chiếc máy tính

( khán giả cười)

Bắt đầu mỗi tiết học, giáo sư sẽ gọi ái đó

để thuyết trình

Sinh viên đó sẽ phải giải thích
những điều xảy ra

và đưa ra thông tin
sau đó giáo sư sẽ ghi lại

trên bảng đen trước lớp

Sau đó chúng tôi sẽ thảo luận.

Một trong những thứ chán nản nhất
là khi bạn đã hoàn thành bài tập

và ngày hôm sau
bạn nhận thấy mình mắc một lỗi nhỏ

Mọi con số khác sau đó đều sai hết

Và chẳng thể tham gia được nữa

Chúng tôi phải điểm danh khi tham gia lớp học

Ngồi với 87 con người trong lớp học
Tôi mơ giưã ban ngày nhiều

Hấu hết các nhà lập trình lúc đó
làm việc với những máy tính lớn

xấy dựng những hệ thống cách tân,
hệ thống tính lương và hóa đơn

Tôi đã làm việc chăm chỉ
thông qua tương tác

và tính toán cá nhân theo nhu cầu

Thay vì nghĩ về những bản in
thẻ đục lỗ

Tôi tưởng tượng một tấm abrng thần kì

mà nếu xóa bỏ một con số
và viết cái gì khác vào

thì mọi con số còn lại
tự khắc thay đổi

như việc lập trình với các con số

Tôi tưởng tượng máy tính mình có chuột

và một bảng hiển thị
như ở trên một máy bay cứu hỏa

Tôi đã gõ vài con số,
khoanh tròn và nhấn nút tính tổn

Và ngay chính giữa bảng
hiện lên đáp án

Bây giờ thì tôi đã thực hiện ý tưởng đó
và đem nó vào thực tế

Bố đã dạy tôi về bản gốc

chỉ cho tôi về các mô hình

mà ông ấy đã dùng
để tìm ra vị trí trên trang giấy

cho những thứ mà ông ấy phải in

Ông cũng dùng nó để lấy
đánh giá từ khách hàng

và những sự đồng ý trước khi
gửi nó cho các tòa báo

Một hành động nhỏ,
những gì mình đang cố xây dựng

sẽ giúp ta giải quyết vấn đề

Giúp ta tìm ra giải pháp
với những vấn đề một cách ít tốn kém hơn

Vì vậy tôi quyết định làm một bản gốc

Tôi đến một trung tâm video có
kết nối với hệ thống của Harvard

và làm việc

Một trong số những vấn đề đầu tiên
tôi gặp phải

Là làm sau thể hiện giá trị
dưới dạng công thức

hây để tôi giải thích

Chắc các bạn sẽ chỉ một chỗ

gõ một vài từ
rồi gõ ở một vài chỗ kahsc nữa

Đặt vào vài con số và rồi nhiều hơn
rồi chỉ nơi bạn muốn đáp án

sau đó điểm lần thứ nhất, nhấn dấu trừ,
điểm đến lần thứ hai

và nhận kết quả

Vấn đề là Tôi nên viết gì vào công thức

Phải là thứ máy tính hiểu được

và khi nhìn vào công thức

bạn cần biết nó đang hướng
đến đâu trên màn hình

đầu tiên tôi nghĩ đến
cách các lập trình viên làm nó

Khi bạn điểm cái gì đó lần đầu

Máy tính sẽ yêu cầu bạn
đặt cho nó một cái tên duy nhất

rồi nhanh thôi bạn sẽ
thấy nó thật là dài lê thê

máy tính phải tự động đặt tên
và lưu trữ

Vậy tại sao không sắp xếp chúng
theo trật tự nó được tạo ra

Tôi đã thử, 1, 2

Nhanh sau đó tôi nhận ra
nếu có nhiều hơn vài con số

ta chẳng bao giờ nhớ được
vị trí chúng trên màn hình

sau đó nghĩ, thay vì
để bạn tự đặt các giá trị

sao tôi không đặt ra quy tắc

sau đó khi bạn chỉ vào một ô

máy tính sẽ dựa vào cột và hàng
để đặt tên

Và nếu dựa trên bản đồ, đặt bảng chữ cái
trên cùng và các con số bên lề trái

khi chỉ B7

Bạn sẽ biết chính xác vị trí trên màn hình

Và nếu phải tự đánh công thức
bạn sẽ biết cách làm

Giới hạn trong các ô
đã giải quyết các vấn đề

Và cũng mở ra những khả năng khác
như là sắp xếp các ô

nhưng vẫn còn chưa thu hẹp lắm

Bạn vẫn có thể đặt bất kì giá trị nào
vào bất kì ô nào

Mãi gần 40 năm sau

Bob và tôi đã quyết định
xây dựng sản phẩm cùng nhau

Tôi tính toán chính xác hơn
làm sao chương trình chạy đúng

Tôi đã viết một tấm thẻ tham khảo
hoạt động như là tài liệu bằn chứng

nó cũng giúp tôi đảm bảo rằng
giao diện tôi đang viết

có thể được giải thích chính xác
và lấy được lòng tin của mọi người

Bob làm việc trên gác mái ở một
căn hộ thuê ở Arlington, Massachusetts.

Đây là bên trong gác mái

Bob hoãn việc ở hệ thống MIT Multics

để mã hóa máy tính ở một thiết bị như này

sau đó download bản chạy thử
từ một cái Apple II đi mượn

qua một đường truyền điện thoại
sử dụng một bộ nối không dùng điện

sau đó là kiểm tra

một trong số những thử nghiệm
tôi đã chuẩn bị về thử thách Pepsi

Bản in không hoạt động
nên tôi phải sao chép mọi thứ

nút Save không hoạt động
nên mỗi lần nó hỏng

tôi lại phải gõ lại toàn bộ

ngày hôm sau trên lớp, tôi giơ tay
và được gọi, tôi nói ra vấn đề đó

Tôi đã làm dự án đó trong 5 năm,
trong mọi hoàn cảnh, trường hợp

VisiCalc thực sự đã có ích

giáo sư hỏi tôi đã làm nó như thế nào

Thực ra tôi không muốn kể về
chương trình bí mật đó

( khán giả cười)

nên tôi bảo: Em đã lấy số này, cộng lại

nhân rồi trừ

Giáo sư hỏi sao tôi không dùng tỉ lệ

tôi đã nói rằng: hah! một tỉ lệ-
nó không chính xác lắm

tôi đã không bảo rằng phép chia
không thực hiện

(khán giả cươi)

Cuối cùng, chúng tôi đã hoàn thành đủ
VisiCalc

để đem nó ra trước công chúng

Bố tôi đã in một mẫu tham khảo

để chúng tôi có thể sử dụng làm marketing

tháng 6 năm 1979, nhà xuất bản
công bố nó ra toàn thế giới

ở một cái rạp nhỏ trong hội nghị
máy tính quốc gia ở New York

Tờ New York Times đã có một bài báo
châm biếm về hội nghị

" Cỗ máy trình diễn như là
nghi thức tôn giáo...

kể cả những tín đồ vây quanh

Những họa sĩ ở Coliseum
đang thêm vào những vị thần

cẩn thận ghi chữ "VISICALC"
màu đen khổng lồ trên nền vàng

tất cả reo lên "VISICALC"

(kinh ngạc) New York Times :
" tất cả đều reo lên VISICALC"

( khán giả cười)

đó cũng là lần cuối cùng đề cập
đến bảng tính điện tử

từ những tờ báo kinh doanh nổi tiếng
trong khoảng 2 năm

hầu hết mọi người vẫn chưa có nó

Chỉ một vài đã sở hữu

Tháng 10 năm 1979,
chúng tôi vận chuyển VisiCalc

Nó được đóng gói như thế này

và trông như bản chạy trong Apple II

Còn lại, như người ta nói,
trong lịch sử.

Hiện tại, có nhiều hơn lịch sử đã từng

nhưng vẫn còn phải chờ một ngày

Những thành viên Harvard

ở tại lớp học đó.

Họ xây dựng một nghi thứ
để kỉ niệm những điều đã xảy ra

(khán giả cười)

Nhưng đó cũng như là một điều nhắ nhở

rằng bạn cũng nên có nền tảng,
kỹ năng và nhu cầu của riêng mình

và xây dựng những khuôn mẫu
để khám phá những vấn đề cốt lõi

và thông qua đó, cải tiến
thế giới

Cảm ơn

(vỗ tay)