Στοιχεία για τον ΗΙV σε εντυπωσιακά οπτικοποιημένα δεδομένα

Ο Χανς Ρόσλινγκ αποκαλύπτει νέα οπτικοποιημένα δεδομένα που ξεδιαλύνουν τους πολύπλοκους παράγοντες κινδύνου μιας από τις πιο θανατηφόρες (και πιο παρεξηγημένες) ασθένειες: του ΗΙV. Υποστηρίζει ότι η πρόληψη στη μετάδοση--όχι οι θεραπείες με φάρμακα--είναι το κλειδί για να τεθεί τέλος στην επιδημία.

(Χειροκρότημα)

Το AIDS ανακαλύφθηκε το 1981-- ο ιός, το 1983.

Αυτές οι φυσαλίδες στο Gapminder σας δείχνουν

τη διάδοση του ιού στον κόσμο το 1983,

ή μάλλον πώς εκτιμούμε ότι ήταν η διάδοση.

Αυτό που δείχνουμε εδώ--

σε αυτόν εδώ τον άξονα, δείχνω το ποσοστό των προσβεβλημένων ενηλίκων.

Και σε αυτόν τον άξονα, δείχνω δολάρια κατ'άτομο σε εισόδημα.

Και το μέγεθος αυτών των φυσαλίδων, το μέγεθος των φυσαλίδων εδώ,

δείχνει πόσοι είχαν προσβληθεί σε κάθε χώρα,

και το χρώμα είναι η ήπειρος.

Τώρα, μπορείτε να δείτε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες το 1983,

είχαν ένα πολύ χαμηλό ποσοστό προσβεβλημένων,

αλλά εξαιτίας του μεγάλου πληθυσμού, και πάλι η φυσαλίδα είναι ευμεγέθης.

Υπήρχαν αρκετοί άνθρωποι που είχαν προσβληθεί στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Και, εκεί πάνω, βλέπετε την Ουγκάντα.

Είχαν σχεδόν το πέντε τοις εκατό προσβεβλημένο,

και μια αρκετή μεγάλη φυσαλίδα παρά το ότι ήταν μια μικρή χώρα, τότε.

Και ήταν ίσως η πιο προσβεβλημένη χώρα στον κόσμο.

Τι συνέβη;

Έχετε καταλάβει το γράφημα,

και τώρα, στα επόμενα 60 δευτερόλεπτα,

θα αναπαραστήσουμε τη διάδοση της επιδημίας του HIV στον κόσμο.

Αλλά πρώτα, έχω μια νέα εφεύρεση εδώ.

(Γέλια)

Στερεοποίησα τη δέσμη του λεήζερ.

(Γέλια)

(Χειροκρότημα)

Λοιπόν, έτοιμοι, πάμε!

Πρώτα, έχουμε την γρήγορη άνοδο στην Ουγκάντα και τη Ζιμπάμπουε.

Ανέβηκαν έτσι.

Στην Ασία, η πρώτη χώρα που προσεβλήθη σοβαρά ήταν η Ταϋλάνδη.

Έφτασαν σε ποσοστό ένα με δύο τοις εκατό.

Έπειτα, η Ουγκάντα, άρχισε να κατεβαίνει

ενώ η Ζιμπάμπουε εκτινάχθηκε στα ύψη,

και μερικά χρόνια αργότερα η Νότια Αφρική είχε μια τρομακτική άνοδο στη συχνότητα του HIV.

Κοιτάξτε, στην Ινδία προσεβλήθησαν πολλοί,

αλλά ήταν χαμηλό το ποσοστό.

Και σχεδόν το ίδιο συμβαίνει εδώ.

Βλέπετε, η Ουγκάντα κατεβαίνει, η Ζιμπάμπουε κατεβαίνει,

η Ρωσία πήγε στο ένα τοις εκατό.

Τα τελευταία δύο με τρία χρόνια,

φτάσαμε σε μια σταθερή κατάσταση της επιδημίας του HIV στον κόσμο.

Πήρε 25 χρόνια.

Αλλά, σταθερή κατάσταση δε σημαίνει ότι τα πράγματα πάνε προς το καλύτερο,

απλά σταμάτησαν να πηγαίνουν προς το χειρότερο.

Και η σταθερή κατάσταση είναι, ότι, πάνω κάτω

ένα τοις εκατό του ενήλικου παγκόσμιου πληθυσμού έχει προσβληθεί από HIV.

Αυτό σημαίνει 30 με 40 εκατομμύρια άνθρωποι,

ολόκληρη η Καλιφόρνια, κάθε άτομο,

αυτό είναι πάνω κάτω η κατάσταση σήμερα στον κόσμο.

Τώρα, θα "ξαναπαίξω" γρήγορα τη Μποτσουάνα.

Η Μποτσουάνα-- χώρα της νότιας Αφρικής, με ανώτερο μέσο εισόδημα,

με δημοκρατική κυβέρνηση, καλή οικονομία,

και να τι συνέβη εκεί.

Ξεκίνησαν χαμηλά, εκτινάχθηκαν στα ύψη,

έφτασαν στην κορυφή το 2003,

και τώρα κατεβαίνουν.

Αλλά πέφτουν αργά,

επειδή στη Μποτσουάνα, με την καλή οικονομία και διακυβέρνηση,

καταφέρνουν να κουράρουν τους ανθρώπους.

Και αν οι άνθρωποι που έχουν προσβληθεί τυγχάνουν φροντίδας, δεν πεθαίνουν από AIDS.

Αυτά τα ποσοστά δε θα μειωθούν

γιατί οι άνθρωποι επιβιώνουν για 10 με 20 χρόνια.

Άρα υπάρχει κάποιο πρόβλημα με αυτές τις μετρήσεις τώρα.

Αλλά στις φτωχότερες χώρες στην Αφρική, στις χώρες με χαμηλό εισόδημα, εδώ κάτω,

εκεί, τα ποσοστά των προσβεβλημένων πέφτουν γρηγορότερα

επειδή οι άνθρωποι ακόμη πεθαίνουν.

Παρά το PEPFAR, το γενναιόδωρο PEPFAR,

δε φτάνει σε όλους τους ανθρώπους η αγωγή,

και από αυτούς που λαμβάνουν την αγωγή στις φτωχές χώρες,

μόνο το 60 τοις εκατό συνεχίζει να λαμβάνει αγωγή μετά από δύο χρόνια.

Δεν είναι ρεαλιστική η μακροχρόνια αγωγή

για όλους στις φτωχότερες χώρες.

Αλλά είναι πολύ καλό που γίνεται αυτό που γίνεται.

Εστιάζουμε και πάλι τώρα στην πρόβλεψη.

Μόνο με τη διακοπή της διάδοσης

θα μπορούσε ο κόσμος να αντιμετωπίσει το HIV.

Τα φάρμακα κοστίζουν πάρα πολύ--αν είχαμε το εμβόλιο,

ή όταν θα έχουμε το εμβόλιο, αυτό είναι πιο αποτελεσματικό--

αλλά τα φάρμακα κοστίζουν πολύ για τους φτωχούς.

Οχι το φάρμακο καθαυτό, αλλά η αγωγή

και η φροντίδα που χρειάζεται γύρω από αυτή.

Άρα, όταν κοιτάζουμε το σχήμα

ένα πράγμα γίνεται σαφές:

βλέπετε τις μπλε φυσαλίδες

και οι άνθρωποι λένε ότι το HIV είναι πολύ υψηλό στην Αφρική.

Εγώ θα έλεγα, ότι το HIV είναι πολύ διαφορετικό στην Αφρική.

Θα βρείτε το υψηλότερο ποσοστό HIV στον κόσμο

σε Αφρικανικές χώρες,

αλλά θα βρείτε και τη Σενεγάλη, εδώ κάτω,

με το ίδιο ποσοστό με τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Και θα βρείτε τη Μαδαγασκάρη,

και θα βρείτε πολλές Αφρικανικές χώρες

σχεδόν το ίδιο χαμηλά όσο ο υπόλοιπος κόσμος.

Είναι αυτή η τρομακτική απλούστευση ότι υπάρχει μια Αφρική

και ότι τα πράγματα γίνονται με έναν τρόπο στην Αφρική.

Πρέπει να το σταματήσουμε αυτό.

Δε δείχνει σεβασμό, και δεν είναι έξυπνο

να σκεφτόμαστε με αυτόν τον τρόπο.

(Χειροκρότημα)

Είχα την τύχη να ζήσω και να εργαστώ για ένα διάστημα στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Διαπίστωσα ότι το Σολτ Λέικ Σίτυ και το Σαν Φρανσίσκο είχαν διαφορες.

(Γέλια)

Το ίδιο και στην Αφρική--υπάρχουν πολλές διαφορές.

Αρα, γιατί είναι τόσο υψηλό [το ποσοστό του HIV]; Έχει να κάνει με τον πόλεμο;

Οχι, δεν έχει να κάνει. Κοιτάξτε εδώ.

Το διαλυμένο από τον πόλεμο Κονγκό είναι εκεί κάτω--δύο, τρία, τέσσερα τοις εκατό.

Και η ειρηνική Ζάμπια, γειτονική χώρα--15 τοις εκατό.

Και υπάρχουν καλές μελέτες για τους πρόσφυγες που φεύγουν από το Κονγκό--

είναι προσβεβλημένοι σε ποσοστό δύο, τρία τοις εκατό,

ενώ η ειρηνική Ζάμπια-- πολύ περισσότερο.

Υπάρχουν μελέτες που δείχνουν καθαρά

ότι οι πόλεμοι είναι τρομεροί, οι βιασμοί είναι τρομεροί.

Αλλά αυτό δεν είναι η κινητήριος δύναμη για τα υψηλά ποσοστά [του HIV] στην Αφρική.

Άρα, είναι η φτώχεια;

Αν κοιτάξετε μακροπρόθεσμα,

φαίνεται ότι περισσότερα χρήματα σημαίνουν περισσότερο HIV.

Αλλά αυτό είναι πολύ απλουστευτικό,

γι'αυτό ας κοιτάξουμε την Τανζανία.

Θα διαιρέσω την Τανζανία σε πέντε ομάδες εισοδήματος,

από το υψηλότερο εισόδημα στο χαμηλότερο εισόδημα,

ορίστε!

Αυτοί με το υψηλότερο εισόδημα, οι πλουσιότεροι, δεν θα έλεγα πλούσιοι,

έχουν υψηλότερο HIV.

Η διαφορά κυμαίνεται από έντεκα τοις εκατό έως τέσσερα τοις εκατό,

και η διαφορά είναι ακόμη μεγαλύτερη στις γυναίκες.

Υπάρχουν πολλά πράγματα που σκεφτήκαμε, τα οποία, τώρα, καλές έρευνες

από Αφρικανικούς θεσμούς και ερευνητές

μαζί με διεθνείς ερευνητές, απέδειξαν ότι δεν ισχύουν.

Αυτή είναι η διαφορά μέσα στην Τανζανία.

Και δεν μπορώ παρά να δείξω την Κένυα.

Κοιτάξτε εδώ την Κένυα.

Διαίρεσα την Κένυα στις επαρχίες της.

Ορίστε!

Δείτε τη διαφορά μέσα σε μία Αφρικανική χώρα--

από πολύ χαμήλά ποσοστά, σε πολύ υψηλά ποσοστά,

ενώ οι περισσότερες από τις επαρχίες της Κένυας είναι στη μέση.

Άρα, ποιος είναι ο λόγος;

Γιατί βλέπουμε αυτά τα εξαιρετικά υψηλά ποσοστά σε μερικές χώρες;

Είναι όντως πιο συνηθισμένο το να έχουν πολλαπλούς συντρόφους,

υπάρχει λιγότερη χρήση προφυλακτικού,

και υπάρχει σεξ ανάμεσα σε ανθρώπους με μεγάλη διαφορά ηλικίας--

δηλαδή, μεγαλύτεροι σε ηλικία άνδρες τείνουν να κάνουν σεξ με νεότερες γυναίκες.

Βλέπουμε υψηλότερα ποσοστά σε νεότερες γυναίκες απ' ότι σε νεότερους άνδρες

σε πολλές από αυτές τις χώρες με υψηλά ποσοστά μόλυνσης.

Αλλά που βρίσκονται [αυτές οι χώρες];

Θα μεταφέρω τις φυσαλίδες σε ένα χάρτη.

Κοιτάξτε, ο πληθυσμός των χωρών με το υψηλότερο ποσοστό προσβεβλημένων αντιστοιχεί στο τέσσερα τοις εκατό όλου του πληθυσμού

και [αυτές οι χώρες] έχουν το πενήντα τοις εκατό των προσβεβλημένων με HIV.

Το HIV υπάρχει σε όλον τον κόσμο.

Κοιτάξτε υπάρχουν φυσαλίδες σε όλον τον κόσμο.

Η Βραζιλία έχει πολλούς προσβεβλημένους με HIV.

Οι Αραβικές χώρες όχι τόσους πολλούς, αλλά το Ιράν είναι αρκετά ψηλά.

Εχουν ηρωινομανείς και πορνεία στο Ιράν.

Η Ινδία έχει πολλούς γιατί έχει μεγάλο πληθυσμό.

Η Νοτιοανατολική Ασία, και ούτω καθεξής.

Αλλά, υπάρχει ένα μέρος της Αφρικής [με τα υψηλότερα ποσοστά]--

και το δύσκολο είναι, ταυτόχρονα,

το να μην κάνουμε μια ενιαία διαπίστωση για την Αφρική,

να μην καταλήξουμε σε απλές ιδέες ως προς το γιατί είναι έτσι, από τη μια μεριά.

Από την άλλη μεριά, να παραδεχτούμε ότι είναι μια πολύ σοβαρή κατάσταση,

γιατί υπάρχει συναίνεση των επιστημόνων για αυτό το σχήμα τώρα.

Το UNAIDS διέθεσε επιτέλους, κάποια καλά δεδομένα,

για τη διάδοση του HIV.

Θα μπορούσε να είναι συγχρονισμός.

Θα μπορούσε να είναι κάποιοι τύποι ιών.

Θα μπορούσαν να είναι άλλοι παράγοντες

που προκαλούν διάδοση με μεγαλύτερη συχνότητα.

Εξ άλλου, αν είστε εντελώς υγιείς και έχετε ετεροφυλόφυλο σεξ,

ο κίνδυνος προσβολής ανά συνουσία είναι ένα τοις χιλίοις.

Μην προτρέχετε σε συμπεράσματα

να είστε φρόνιμοι απόψε!

(Γέλια)

Αλλά--αν βρίσκεστε σε δυσμενή κατάσταση,

όπου υπάρχουν περισσότερα σεξουαλικά διαδιδόμενα νοσήματα, μπορεί να είναι ένα τοις εκατό.

Νομίζουμε ότι μπορεί να είναι συγχρονισμός.

Και τι είναι συγχρονισμός;

Στη Σουηδία, δεν έχουμε συγχρονισμός.

Έχουμε διαδοχική μονογαμία.

Βότκα, παραμονή Πρωτοχρονιάς-- καινούργιος σύντροφος για την άνοιξη.

Βότκα, παραμονή του θερινού ηλιοστάσιου--καινούργιος σύντροφος για το φθινόπωρο.

Βότκα--και συνεχίζει έτσι, καταλαβαίνετε;

Και συλλέγεις ένα μεγάλο αριθμό πρώην!

Και έχουμε μια τρομερή επιδημία χλαμυδίων--

τρομερή επιδημία χλαμυδίων που επιμένει εδώ και χρόνια.

Το HIV είναι σε έξαρση τρεις με έξι εβδομάδες μετά την προσβολή

και γι'αυτό, το να έχουμε περισσότερους από έναν συντρόφους μέσα στον ίδιο μήνα

είναι πιο επικίνδυνο για τη διάδοση του HIV απ΄ ότι για άλλες μολύνσεις.

Πιθανόν, είναι ένας συνδυασμός από αυτές τις αιτίες.

Αυτό που με κάνει πολύ χαρούμενο είναι ότι τώρα, όταν εξετάζουμε τέτοιου είδους γραφήματα,

προχωρούμε με συγκεκριμένα στοιχεία.

Μπορούμε να βρούμε αυτό το γράφημα, δωρεάν.

Ανεβάσαμε όλα τα δεδομένα του UNAIDS στο Gapminder.org.

Και ελπίζουμε ότι όταν θα αναλαμβάνουμε δράση για παγκόσμια προβλήματα στο μέλλον

δε θα δρούμε μόνο με την καρδιά,

δε θα δρούμε μόνο με τα χρήματα,

αλλά θα χρησιμοποιούμε και το μυαλό.

Σας ευχαριστώ πολύ.

(Χειροκρότημα)