< Return to Video

Thinking about when to use chain rule or product rule

  • 0:01 - 0:03
    Burada törəməsini tapmaq istədiyimiz
  • 0:03 - 0:05
    iki ifadə verilib.
  • 0:05 - 0:07
    Videonu dayandırın və
  • 0:07 - 0:10
    bu ifadənin törəməsinin tapılmağının
  • 0:10 - 0:12
    bu ifadənin törəməsinin
  • 0:12 - 0:14
    tapılmağı ilə eyni olub-olmadığını
  • 0:14 - 0:16
    yoxlayın.
  • 0:16 - 0:18
    Burada əsas məsələ
  • 0:18 - 0:20
    törəməni sona qədər hesablamaq yox,
  • 0:20 - 0:23
    hansı üsulla
  • 0:23 - 0:25
    hesabladığımızdır.
  • 0:27 - 0:29
    Əvvəlcə bu ifadəyə baxaq.
  • 0:29 - 0:32
    Burada isə əsas
  • 0:32 - 0:35
    məqam odur ki,
  • 0:35 - 0:37
    ifadənin quruluşuna nəzər yetirməliyik.
  • 0:37 - 0:39
    Belə ki,
  • 0:39 - 0:43
    burada əvvəlcə daxildəki
    ifadəyə nəzər salaq.
  • 0:43 - 0:45
    Burada gördüyünüz kimi
  • 0:45 - 0:46
    sinus və bu
  • 0:49 - 0:50
    ifadə verilib.
  • 0:51 - 0:54
    Gəlin bu sinus
  • 0:54 - 0:57
    funksiyasını burada
  • 0:57 - 0:58
    çəhrayı rənglə qeyd edək.
  • 0:58 - 1:00
    Gördüyünüz kimi burada
  • 1:00 - 1:02
    sinus və
  • 1:02 - 1:04
    funksiya verilib.
  • 1:04 - 1:06
    Ola bilərdi ki,
  • 1:06 - 1:08
    bu funksiyanı qüvvətə yüksəldək.
  • 1:08 - 1:11
    Burada isə triqonometrik funksiya
    şəklində yazmışıq.
  • 1:11 - 1:13
    Bu halda biz
  • 1:13 - 1:15
    zəncir qaydasından
  • 1:15 - 1:18
    istifadə edə bilərik.
  • 1:18 - 1:19
    Burada qeyd edək.
  • 1:19 - 1:22
    Bu halda biz
  • 1:22 - 1:25
    zəncir qaydasından istifadə edəcəyik.
  • 1:25 - 1:26
    Bəs necə tətbiq edəcəyik?
  • 1:26 - 1:30
    Belə ki, burada
  • 1:30 - 1:32
    xaricdəki funksiyanın daxildəki
    funksiyaya görə törəməsi
  • 1:32 - 1:34
    vur daxildəki funksiyanın
  • 1:34 - 1:36
    x-ə görə törəməsi olacaq.
  • 1:36 - 1:38
    Gəlin bunu yazılı
  • 1:38 - 1:40
    şəkildə də qeyd edək.
  • 1:40 - 1:42
    Deməli,
  • 1:42 - 1:43
    verilmiş
  • 1:43 - 1:45
    çəhrayı rəngli
  • 1:45 - 1:46
    ifadəyə görə törəmə,
  • 1:46 - 1:48
    -- burada ifadəni yenidən yazmaq əvəzinə,
  • 1:48 - 1:52
    çəhrayı çevrə ilə işarə etdik --
  • 1:52 - 1:54
    hansısa
  • 1:57 - 1:59
    funksiyanın sinusu.
  • 1:59 - 2:02
    Burada yenə ifadəni
    çəhrayı çevrə ilə işarə etdik.
  • 2:02 - 2:04
    vur çəhrayı ifadənin
  • 2:05 - 2:07
    x-ə görə
  • 2:07 - 2:09
    törəməsi.
  • 2:10 - 2:11
    Bu, zəncir qaydasının
  • 2:11 - 2:13
    tətbiqidir.
  • 2:13 - 2:15
    Burada bu ifadənin yerinə
  • 2:15 - 2:17
    kökaltı,
  • 2:17 - 2:18
    loqarifmik və s. ifadələr ola bilər.
  • 2:18 - 2:20
    Sinus funksiyasının tərkibində
  • 2:20 - 2:23
    olduğu müddətcə bunun fərqi
  • 2:23 - 2:25
    yoxdur və biz bu şəkildə davam edəcəyik.
  • 2:25 - 2:27
    Verilmiş ifadənin sinusunun
  • 2:27 - 2:28
    verilmiş ifadəyə görə törəməsi
  • 2:28 - 2:31
    vur verilmiş ifadənin
    x-ə görə törəməsi.
  • 2:31 - 2:34
    Bəs bu halda nə alırıq?
  • 2:34 - 2:36
    Gəlin əvvəlcə ilk hissəyə baxaq.
  • 2:37 - 2:39
    Narıncı rənglə davam edək.
  • 2:39 - 2:43
    Bu halda kosinus
  • 2:43 - 2:45
    x kvadratı üstəgəl 5
  • 2:47 - 2:48
    vur kosinus x alırıq.
  • 2:50 - 2:52
    Bu, bu çevrədir.
  • 2:52 - 2:56
    Burada mötərizəni bağlayaq.
  • 2:56 - 2:59
    İndi isə x-ə görə törəməni tapaq.
  • 2:59 - 3:02
    Bütün bunların x-ə
  • 3:02 - 3:05
    görə törəməsi.
  • 3:05 - 3:07
    x kvadratı üstəgəl 5
  • 3:07 - 3:09
    vur kosinus x-in x-ə görə törəməsi.
  • 3:11 - 3:13
    Mötərizəni bağlayaq.
  • 3:13 - 3:15
    Hələ bitirməmişik.
  • 3:15 - 3:18
    Burada hesablamalı olduğumuz
  • 3:18 - 3:21
    törəmə var.
  • 3:21 - 3:22
    Belə ki, burada iki ifadənin
  • 3:22 - 3:24
    hasili verilib.
  • 3:24 - 3:27
    Gördüyünüz kimi
  • 3:27 - 3:30
    burada tək böyük bir funksiya
  • 3:30 - 3:32
    yoxdur ki, onun törəməsini
  • 3:32 - 3:35
    hesablayaq.
  • 3:35 - 3:37
    Burada iki ifadənin hasili var.
  • 3:37 - 3:38
    Bu ifadə vur
  • 3:40 - 3:42
    bu ifadə.
  • 3:43 - 3:46
    Bu halda əvvəlcə
  • 3:46 - 3:49
    bu iki ifadəni bir-birinə vurub
  • 3:49 - 3:52
    sonra isə hasilin törəmə
    qaydasını tətbiq etmək lazımdır.
  • 3:52 - 3:54
    Bunu hesablamaq asandır.
  • 3:54 - 3:56
    Ona görə də videonu dayandırıb
  • 3:56 - 3:57
    özünüz hesablamağa
  • 3:57 - 3:59
    çalışın.
  • 3:59 - 4:01
    İndi isə bu nümunəyə baxaq.
  • 4:01 - 4:04
    Bu ifadə
  • 4:04 - 4:06
    birinci nümunədə aldığımız
  • 4:06 - 4:08
    bu ifadə ilə oxşardır.
  • 4:08 - 4:12
    Burada bizə böyük bir ifadənin
  • 4:12 - 4:15
    sinusu verilməyib.
  • 4:15 - 4:18
    Burada sadəcə olaraq
  • 4:18 - 4:20
    iki ifadənin hasili verilib.
  • 4:20 - 4:22
    Bu ifadə vur
  • 4:24 - 4:27
    bu ifadə.
  • 4:27 - 4:29
    Bu halda biz hasilin
  • 4:29 - 4:31
    törəmə qaydasını tətbiq edə bilərik.
  • 4:31 - 4:32
    İki ifadənin hasili varsa,
  • 4:32 - 4:34
    hasilin törəmə qaydasından istifadə edirik.
  • 4:34 - 4:35
    Əgər bu, başqa bir ifadəyə bölünsə idi,
  • 4:35 - 4:38
    onda nisbətin törəmə qaydasından
    istifadə edəcəkdik.
  • 4:38 - 4:40
    Lakin bu halda hasilin törəmə
    qaydasından istifadə edirik.
  • 4:40 - 4:41
    Bu halda
  • 4:41 - 4:44
    birinci ifadənin x-ə görə
  • 4:44 - 4:46
    törəməsini yazırıq.
  • 4:47 - 4:49
    Burada narıncı rəng çevrə ilə işarə edirəm.
  • 4:49 - 4:52
    Vur ikinci ifadə,
  • 4:52 - 4:53
    mavi rəngli çevrə ilə işarə edək,
  • 4:53 - 4:56
    üstəgəl birinci ifadənin özü
  • 4:56 - 4:58
    vur
  • 5:00 - 5:03
    ikinci ifadənin
  • 5:05 - 5:07
    x-ə görə törəməsi.
  • 5:11 - 5:12
    Bir daha qeyd edim ki,
  • 5:12 - 5:14
    bu, hasilin törəmə qaydasıdır.
  • 5:14 - 5:16
    Sinus x kvadratı üstəgəl 5-i
  • 5:16 - 5:18
    narıncı çevrə ilə,
  • 5:18 - 5:19
    kosinus x-i isə
  • 5:19 - 5:20
    mavi çevrə ilə işarə edə bilərik.
  • 5:20 - 5:23
    Burada əsas məqam
  • 5:23 - 5:24
    hesablamaq yox,
  • 5:24 - 5:26
    bu növ misalları necə həll
  • 5:26 - 5:28
    etməli olduğumuzdur.
  • 5:28 - 5:30
    Əvvəlcə zəncir qaydasını, sonra da
  • 5:30 - 5:32
    hasilin törəmə qaydasını tətbiq etməliyik?
  • 5:32 - 5:34
    Yoxsa əvvəlcə hasilin törəmə
    qaydasını tətbiq edirik?
  • 5:34 - 5:36
    Lakin əvvəlcə hasilin törəmə
  • 5:36 - 5:37
    qaydasını tətbiq etsəniz belə,
  • 5:37 - 5:39
    bu törəməni hesabladıqdan sonra
  • 5:39 - 5:41
    zəncir qaydasını tətbiq edəcəksiniz və
  • 5:41 - 5:43
    heç bir törəmə qalmadan
  • 5:43 - 5:45
    hesablamağa davam edirsiniz.
Title:
Thinking about when to use chain rule or product rule
Description:
more » « less
Video Language:
English
Team:
Khan Academy
Duration:
05:47

Azerbaijani subtitles

Revisions Compare revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.