< Return to Video

Një pajisje shpëtimtare që zbulon sulmet në zemër pa simptoma

  • 0:01 - 0:03
    Kur isha 13 vjeç,
  • 0:03 - 0:05
    humba gjyshin pas një sulmi
    në zemër pa simptoma.
  • 0:06 - 0:10
    Më tronditësja ishte se në
    moshën 75 vjeçare,
  • 0:10 - 0:15
    gjyshi ishte shumë normal,
    i shëndetshëm dhe energjik,
  • 0:15 - 0:17
    por ishte me diabet.
  • 0:18 - 0:20
    Kur e mësova këtë isha aq i prekur
  • 0:20 - 0:24
    sa vendosa t'i shpall luftë
    vrasësit mizor,
  • 0:25 - 0:26
    dhe t'i shqyrtoja mundësitë.
  • 0:27 - 0:30
    U trondita kur zbulova rezultatet
    e studimeve të fundit,
  • 0:30 - 0:34
    që vlerësojnë se përafërsisht
    nëntë milionë njerëz
  • 0:34 - 0:37
    vdesin çdo vit nga sulmet në zemër.
  • 0:38 - 0:40
    Ka disa shkaqe pse ndodhin sulmet
    në zemër,
  • 0:40 - 0:45
    por në shumicën e rasteve, ata ndodhin
    kur arteriet bllokohen,
  • 0:45 - 0:47
    ndërpritet qarkullimi i gjakut,
  • 0:47 - 0:50
    dhe në mungesë të ajrit, qelizat
    në muskujt e e zemrës vdesin.
  • 0:51 - 0:54
    Ndoshta i njihni simptomat e zakonshme
    të sulmit në zemër:
  • 0:54 - 1:00
    dhimbje në kraharor dhe krahë, vështirësi
    në frymëmarrje, ligështi, etj...
  • 1:00 - 1:04
    por ka edhe një lloj sulmi në zemër
    që është mjaft i shpeshtë,
  • 1:04 - 1:05
    po aq vdekjeprurës,
  • 1:05 - 1:09
    por më i vështirë për t'u zbuluar
    sepse simptomat janë të përmbajtura.
  • 1:10 - 1:16
    Njerëzit me infarkte pa simptoma
    nuk janë të vetëdijshëm për të,
  • 1:16 - 1:19
    andaj nuk kërkojnë ndihmë mjekësore,
  • 1:19 - 1:24
    që do të thotë se ka më pak mundësi që ata
    ta marrin trajtimin që u nevojitet
  • 1:24 - 1:25
    në çastin vendimtar.
  • 1:27 - 1:30
    Edhe nëse ndodh që të arrijnë në spital,
  • 1:30 - 1:34
    përpara ose pas sulmit në zemër,
  • 1:34 - 1:39
    duhet t'u nënshtrohen disa herë analizave
    që marrin kohë dhe janë të kushtueshme,
  • 1:39 - 1:40
    dhe trajtimeve
  • 1:40 - 1:43
    që konsiderohen si shtylla
  • 1:43 - 1:45
    e diagnostifikimit të infarktit.
  • 1:45 - 1:47
    Sidoqoftë, më shqetësuese është
  • 1:47 - 1:51
    se infarktet pa simptoma
    përbëjnë rreth 45%
  • 1:51 - 1:53
    të të gjithë infarkteve.
  • 1:54 - 1:58
    Pacientët me diabet dhe çrregullime
    të ngjajshme vuajnë nga dëmtime nervore,
  • 1:58 - 2:01
    që nuk ua lejojnë ta ndjejnë
    këtë lloj dhimbjeje
  • 2:01 - 2:04
    e cila zakonisht i paralajmëron
  • 2:04 - 2:08
    se mund të jenë duke kaluar një infarkt.
  • 2:09 - 2:12
    Kjo do të thotë se ata i vuajnë
    dëmtimet nga infarkti,
  • 2:12 - 2:15
    pa qenë të vetëdijshëm
    apo ndjerë diçka,
  • 2:17 - 2:22
    Këta pacientë të rrezikuar vuajnë
    nga dëmtime nervore,
  • 2:22 - 2:26
    dhe nuk marrin përkujdesje
    mjekësore të menjëhershme.
  • 2:27 - 2:31
    Ata nuk dinë asgjë përpara se
    të ndodhë e papritura.
  • 2:32 - 2:35
    Gjyshi im ishte poashtu
    pacient i rrezikuar.
  • 2:36 - 2:39
    E zbërtheva çështjen më tej;
  • 2:39 - 2:42
    lexoja çfarë t'më binte në duar
    që ta kuptoja zemrën,
  • 2:42 - 2:45
    u takova me studiues dhe
    punova në laboratore anembanë Indisë.
  • 2:46 - 2:51
    Më në fund, pas plot tre viteve
    studimi të vazhdueshëm,
  • 2:51 - 2:55
    ajo që dua ta ndaj me botën është
    një shpikje shpresdhënëse.
  • 2:56 - 2:59
    Një pajisje e vogel dhe e lirë,
  • 2:59 - 3:05
    e mbartshme, të cilën pacientët mund
    mbajnë ne trup çdo herë.
  • 3:06 - 3:09
    Në masë të madhe e zvogëlon
    nevojën për analizë gjaku,
  • 3:09 - 3:15
    dhe punon 24/7, duke mbledhur e zbërthyer
    të dhënat në intervale të paracaktuara.
  • 3:15 - 3:19
    Dhe gjithë të dhënat mblidhen
    vetëm për një qëllim:
  • 3:19 - 3:22
    të zbulohen infarktet përpara
    se të ndodhin.
  • 3:23 - 3:28
    Kjo është një shpikje që premton
    shumë për të ardhmen.
  • 3:29 - 3:32
    Ju ndoshta nuk e dini sa inteligjente
    është në të vërtetë zemra juaj.
  • 3:33 - 3:38
    Ajo mundohet të komunikojë me trupin
    tuaj disa herë, para se të dorëzohet,
  • 3:38 - 3:41
    me simptomat si dhimbje në kraharor.
  • 3:42 - 3:46
    Këto simptoma paraqiten kur
    zemrës i ndërpritet
  • 3:46 - 3:48
    qarkullimi i gjakut të pasur me oksigjen.
  • 3:49 - 3:51
    Por kujtoni dëmtimin nervor
    të cilin e përmenda.
  • 3:52 - 3:56
    E pengon paraqitjen e këtyre simptomave
    përpara infarktit të pazhurmë,
  • 3:57 - 4:00
    që e bën edhe më vdekjeprurës.
  • 4:01 - 4:04
    Dhe ju mbase as nuk i njihni
    simptomat e zakonshme.
  • 4:06 - 4:10
    Njëkohësisht, edhe zemra dërgon
    shënues bio të caktuar...
  • 4:10 - 4:15
    shënues bio ose proteina që
    veprojnë si sinjale për ndihmë,
  • 4:15 - 4:17
    në formën e mesazheve SOS
  • 4:17 - 4:19
    në gjak,
  • 4:19 - 4:21
    që lajmërojnë se zemra është në rrezik.
  • 4:22 - 4:24
    Gjersa rreziku sa vjen e shtohet,
  • 4:24 - 4:28
    sasia e këtyre shënuesve bio
  • 4:28 - 4:30
    rritet pafund.
  • 4:30 - 4:33
    Pajisja ime mbështetet vetëm
    në këto të dhëna.
  • 4:34 - 4:37
    Thelbësorja është se këta
    shënues bio janë të pranishëm
  • 4:37 - 4:40
    në një nga fazat e hershme
    të sulmit në zemër,
  • 4:40 - 4:44
    kur thuajse as nuk vihet në dyshim
    se njeriu mund të shpëtojë
  • 4:44 - 4:47
    në qoftë se merr përkujdesje të shpejtë.
  • 4:48 - 4:52
    Dhe pajisja ime mbështetet në këto parime.
  • 4:53 - 4:54
    Dhe ja si funksionon pajisja ime.
  • 4:55 - 4:59
    Një fashë silikoni vihet në dorë
    ose pranë kraharorit.
  • 5:00 - 5:05
    Pa qenë nevoja të shpohet lëkura për
    analizë gjaku të shënuesve bio,
  • 5:05 - 5:12
    kjo fashë mund ta gjejë, veçojë, dhe
    gjurmojë shënuesin bio të infarktit,
  • 5:12 - 5:14
    i njohur si H-FABP,
  • 5:14 - 5:20
    dhe të të njoftojë nëse dhe kur arrihet
    nivel kritik në qarkullimin e gjakut,
  • 5:20 - 5:25
    një proces që është shumë më i thjeshtë,
    dhe më i lirë se metodat tradicionale
  • 5:26 - 5:28
    për diagnostifikimin e sulmit në zemër.
  • 5:29 - 5:33
    Duke e ndjekur përqëdrimin
    e shënuesve bio,
  • 5:34 - 5:38
    një sistem i tillë,
    me kërkime të mëtejshme në të ardhmen,
  • 5:38 - 5:42
    mund ta ul dukshëm nevojën që një
    pacient i rrezikuar të shkojë te mjeku
  • 5:42 - 5:44
    për analiza gjaku,
  • 5:44 - 5:47
    meqë pajisja mund të mbahet në çdo kohë,
  • 5:47 - 5:50
    duke mëtuar rritjen e shënuesve bio
    aty për aty.
  • 5:51 - 5:57
    Kështu, nëse pajisja e mëton se shkalla
    e shënuesve bio e kalon pragun,
  • 5:57 - 6:01
    pacientët e rrezikuar paralajmërohen
    se u kanoset një arrest kardiak,
  • 6:01 - 6:04
    dhe se atyre u duhet përkujdesje
    mjekësore e menjëhershme.
  • 6:05 - 6:08
    Ndonëse pajisja nuk është në gjendje
    që pacientëve t'u ofrojë
  • 6:08 - 6:11
    analizë të plotë të dëmtimit kardiak,
  • 6:11 - 6:13
    mund të jetë një ndihmesë e madhe
  • 6:13 - 6:17
    duke e nxjerrë në pah
    se pacientit i kanoset rrezik,
  • 6:17 - 6:19
    që pacienti të merr masa,
  • 6:19 - 6:22
    dhe të jetë i vetëdijshëm se trajtimi
    i menjëhershem është jetik.
  • 6:23 - 6:28
    Tani, çdo pacient i rrezikuar do të
    përfitojë më shumë në kohë
  • 6:28 - 6:30
    për të kërkuar ndihmë mjekësore.
  • 6:31 - 6:33
    Si rrjedhojë, nuk do të kenë nevojë për
  • 6:33 - 6:36
    trajtime të kushtueshme
    dhe invazive mjekësore,
  • 6:36 - 6:39
    që përndryshe janë të domosdoshme
    pas sulmit të zemrës.
  • 6:41 - 6:45
    Kur e testova pajisjen time te pacientët
    e rrezikuar nën mbikëqyrje,
  • 6:45 - 6:48
    rezultatet nga testet e miratuara klinike
  • 6:48 - 6:52
    garantuan rreth 96% përpikëri
    dhe gatishmëri.
  • 6:53 - 6:57
    Pajisjen time synoj ta vë në përdorim
    në dy variante:
  • 6:57 - 7:01
    njëri të ofrojë analizë digjitale për
    shkallën e shënuesve bio,
  • 7:01 - 7:04
    dhe një version më i thjeshtë për
    zonat rurale,
  • 7:04 - 7:08
    që dridhet kur nivelet e shënuesve
    bio e kalojnë pragun.
  • 7:09 - 7:12
    Nëse e masim mbarëvajtjen tonë
    në trajtimin kardiak deri tani,
  • 7:12 - 7:16
    ka më tepër përkujdesje shëruese sesa
    përkujdesje dhe teknologji parandaluese.
  • 7:17 - 7:20
    Ne presim që sulmi në zemër të ndodhë,
  • 7:20 - 7:23
    e më pas t'i vëmë në punë burimet
    tona në trajtime të mëtejme.
  • 7:24 - 7:28
    Por kur vjen deri te kjo, nuk ka më
    kthim në gjendjen e mëparshme.
  • 7:29 - 7:32
    Besoj fort se mjekësia
    ka nevojë për rishikim.
  • 7:33 - 7:36
    Duhet të hedhim teknologji
    proaktive shëndetësore.
  • 7:36 - 7:39
    Ndryshimi duhet të ndodhë,
    jo pas dhjetë viteve,
  • 7:39 - 7:40
    jo pas pesë viteve,
  • 7:40 - 7:42
    por tani.
  • 7:42 - 7:44
    Dhe shpresoj se një ditë,
  • 7:44 - 7:46
    me ndihmën e këtyre pajisjeve,
  • 7:46 - 7:50
    të tjerët nuk do ta humbasin gjyshin
    siç e humba unë.
  • 7:50 - 7:52
    Shumë falemnderit.
  • 7:52 - 7:53
    (Duartrokitje)
  • 7:53 - 7:55
    Ju faleminderit.
  • 7:55 - 7:57
    (Duartrokitje)
  • 7:57 - 7:58
    Ju falemnderit.
Title:
Një pajisje shpëtimtare që zbulon sulmet në zemër pa simptoma
Speaker:
Akash Manoj
Description:

Me siguri i njihni simptomat e zakonshme të sulmit në zemër: dhimbje në kraharor dhe krahë, vështirësi në frymëmarrje dhe ligështi. Por ka edhe një lloj tjetër që është po aq vdekjeprurës dhe më i vështirë për t'u zbuluar sepse simptomat janë të përmbajtura. Në këtë fjalim të shkurtër, shpikësi 17 vjeçar Akash Manoj e ndan me botën pajisjen që e ka krijuar me qëllim që ta ndalojë vrasësin e heshtur: një fashë e vogël, e lirë dhe që mund të vihet në trup, e cila i paralajmëron pacientët në çastin vendimtar, kur bëhet fjalë për jetë a vdekje.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
08:15

Albanian subtitles

Revisions