< Return to Video

آنچه می‌توانیم از کهکشان‌های دوردست بیاموزیم

  • 0:01 - 0:04
    در اینجا تصاویری از خوشههایی ازکهکشانها را داریم.
  • 0:04 - 0:06
    آنها دقیقا همانطوری هستند که به نظر میان.
  • 0:06 - 0:09
    اینها مجموعههای عظیمی از کهکشانها هستند،
  • 0:09 - 0:11
    که بواسطه جاذبه دو جانبهشان بهم وصل شدهاند.
  • 0:11 - 0:14
    بنابراین اکثر نقاطی که روی پرده می بینید
  • 0:14 - 0:16
    ستارههایی منفرد نیستند،
  • 0:16 - 0:19
    بلکه مجموعه های از ستارگان یا کهکشانها هستند.
  • 0:19 - 0:21
    حال، با نشان دادن برخی از این تصاویر به شما،
  • 0:21 - 0:23
    امیدوارم که سریع متوجه شوید
  • 0:23 - 0:26
    خوشههای کهکشانی، این چیزهای زیبا هستند،
  • 0:26 - 0:27
    اما بیشتر از آن،
  • 0:27 - 0:30
    فکر میکنم که خوشههای کهکشانی اسرارآمیز هستند،
  • 0:30 - 0:31
    شگفتآور هستند،
  • 0:31 - 0:33
    و البته مفیدند.
  • 0:33 - 0:36
    مفید به عنوان عظیمترین آزمایشگاههای جهان.
  • 0:36 - 0:40
    و بعنوان آزمایشگاههایی برای شرح خوشههای کهکشانی
  • 0:40 - 0:42
    تا آزمایشاتی را شرح دهید
  • 0:42 - 0:43
    که میتوانید در رابطه با آنها انجام دهید.
  • 0:43 - 0:46
    و فکر میکنم که چهار نوع عمده وجود داشته باشد،
  • 0:46 - 0:48
    و اولین نوعی که میخواستم برای شما شرح دهم
  • 0:48 - 0:50
    بررسی مفهومِ «خیلی بزرگ» است.
  • 0:50 - 0:52
    خب، چقدر بزرگ؟
  • 0:52 - 0:56
    خب، در اینجا تصویری از یک خوشه کهکشانی خاص را داریم.
  • 0:56 - 0:59
    آنقدر عظیم است که نوری که از آن میگذرد
  • 0:59 - 1:02
    خم میشود، بواسطه جاذبه بیش از حد
  • 1:02 - 1:05
    این خوشه شکلش تغییر می یابد.
  • 1:05 - 1:06
    و در واقع، اگر با دقت نگاه کنید
  • 1:06 - 1:09
    قادر به مشاهده حلقههایی در اطراف این خوشه خواهید بود.
  • 1:09 - 1:11
    حال، اگر بخواهم به شما عددی بدهم،
  • 1:11 - 1:12
    این خوشه کهکشانی خاص
  • 1:12 - 1:17
    دارای جرمی بیش از یک میلیارد خورشید است.
  • 1:17 - 1:20
    میزان بزرگی این نظامها واقعا در ذهن نمی گنجد.
  • 1:20 - 1:21
    اما بیشتر از بزرگیشان،
  • 1:21 - 1:23
    دارای این ویژگی مضاعف نیز هستند.
  • 1:23 - 1:26
    آنها لزوما نظامهای منفردی هستند،
  • 1:26 - 1:28
    بنابراین اگر دوست داشته باشیم، میتوانیم دربارهشان
  • 1:28 - 1:31
    بعنوان نسخه در مقیاس کوچکتری از کل جهان فکر کنیم.
  • 1:31 - 1:33
    و خیلی از پرسشهایی که ما ممکن است
  • 1:33 - 1:35
    درباره جهان در مقیاسهای بزرگ داشته باشیم،
  • 1:35 - 1:37
    از قبیل، نحوه کارکرد جاذبه؟
  • 1:37 - 1:40
    ممکن است از طریق مطالعه این نظامها پاسخ داده شوند.
  • 1:40 - 1:41
    بنابراین آن خیلی بزرگ بود.
  • 1:41 - 1:43
    دومین چیزی که بررسی میکنیم «خیلی داغ بودن» است.
  • 1:43 - 1:46
    اگر تصویری از یک خوشه کهکشانی بگیرم
  • 1:46 - 1:49
    و همه نورهای ستارهای را از آن کم کنم،
  • 1:49 - 1:52
    چیزی که میماند این حباب بزرگ و آبی است.
  • 1:52 - 1:53
    رنگ این ساختگی است.
  • 1:53 - 1:56
    در واقع ما نور اشعه ایکس آن را میبینیم.
  • 1:56 - 1:58
    و پرسش این است که اگر کهکشانها این نور را منتشر نمیکنند،
  • 1:58 - 2:01
    پس چه چیزی این نور را ساطع میکند؟
  • 2:01 - 2:02
    پاسخ گاز داغ است،
  • 2:02 - 2:04
    گاز با حرارت میلیون درجه --
  • 2:04 - 2:06
    در واقع پلاسماست.
  • 2:06 - 2:08
    و دلیل این که چرا خیلی داغ است
  • 2:08 - 2:10
    برمیگردد به اسلاید قبلی.
  • 2:10 - 2:12
    جاذبه بینهایت این نظامها
  • 2:12 - 2:15
    ذرات گاز را تا سرعتهای عظیم شدت می بخشد،
  • 2:15 - 2:18
    و سرعتهای عظیم به معنای دماهای بالاست.
  • 2:18 - 2:20
    بنابراین این ایده اصلی است،
  • 2:20 - 2:22
    اما هنوز در ابتدای راه هستیم.
  • 2:22 - 2:25
    ویژگیهای اولیه بسیاری درباره این پلاسما هست
  • 2:25 - 2:26
    که هنوز ما را دچار سردرگمی میکند،
  • 2:26 - 2:28
    هنوز متعجبمان میکند،
  • 2:28 - 2:30
    و ما را به سوی فهمیدن
  • 2:30 - 2:32
    خواص فیزیکی خیلی داغ سوق میدهد.
  • 2:32 - 2:35
    نکته سوم: فهمیدنِ «خیلی کوچک» است.
  • 2:35 - 2:38
    حال، برای توضیح این، لازم است به شما
  • 2:38 - 2:40
    حقیقت بسیار آزاردهندهای را بگویم.
  • 2:40 - 2:43
    بیشتر ماده جهان
  • 2:43 - 2:45
    از اتمها ساخته نشده است.
  • 2:45 - 2:47
    به شما دروغ گفتند.
  • 2:47 - 2:50
    بیشتر آن از چیزی بسیار بسیار مرموز ساخته شده است،
  • 2:50 - 2:52
    که ماده سیاه مینامیم.
  • 2:52 - 2:55
    ماده تاریک چیزی است که
    که خیلی فعل و انفعال را دوست ندارد،
  • 2:55 - 2:57
    بجز از طریق جاذبه،
  • 2:57 - 2:59
    و البته میخواهیم درباره آن بیشتر یاد بگیریم.
  • 2:59 - 3:00
    اگر فیزیکدان در زمینه ذرات باشید،
  • 3:00 - 3:03
    میخواهید بدانید وقتی ذرات با هم برخورد میکنند چه اتفاقی میافتد.
  • 3:03 - 3:05
    و ماده تاریک هم استثنا نیست.
  • 3:05 - 3:06
    خب، این کار را چطور انجام میدهیم؟
  • 3:06 - 3:08
    در پاسخ به این پرسش،
  • 3:08 - 3:09
    میخواهم از شما چیزی دیگری را بپرسم،
  • 3:09 - 3:12
    این که وقتی کهکشانها با هم برخورد میکنند چه اتفاقی میافتد؟
  • 3:12 - 3:15
    در اینجا تصویری هست.
  • 3:15 - 3:18
    چون خوشههای کهکشانی نماینده
  • 3:18 - 3:21
    بخشهایی از جهانند، نسخههای در مقیاس کوچک.
  • 3:21 - 3:23
    اکثرا از جرمی تیره ساخته شدهاند،
  • 3:23 - 3:26
    و آن چیزی است که شما در این بنفش آبیوار مشاهده میکنید.
  • 3:26 - 3:27
    قرمز نماینده گاز داغ است،
  • 3:27 - 3:29
    و البته، شما میتوانید کهکشانهای زیادی را ببینید.
  • 3:29 - 3:32
    آنچه اتفاق میافتد یک شتاب دهنده ریز
  • 3:32 - 3:34
    در مقیاسی عظیم و بزرگ است.
  • 3:34 - 3:35
    و از اهمیت زیادی برخوردار است،
  • 3:35 - 3:37
    زیرا به این معناست که این اثرات خیلی،
  • 3:37 - 3:40
    خیلی کوچک که ممکن شاید امکان تشخیص آنها در آزمایشگاه دشوار باشد،
  • 3:40 - 3:43
    باید احتمالا با هم ترکیب شوند
  • 3:43 - 3:46
    تا احتمالا به چیزی که در طبیعت قابل مشاهده است تبدیل شوند.
  • 3:46 - 3:48
    بنابراین، خیلی بامزه است.
  • 3:48 - 3:50
    علتی که چرا خوشههای کهکشانی
  • 3:50 - 3:51
    قادرند به ما درباره ماده تاریک بیاموزند،
  • 3:51 - 3:53
    علتی که چرا خوشههای کهکشانی
  • 3:53 - 3:56
    می توانند به ما درباره خواص فیزیکی خیلی کوچک بیاموزند.
  • 3:56 - 3:59
    دقیقا به این خاطر است که آنها اینقدر بزرگ هستند.
  • 3:59 - 4:03
    نکته چهارم: «خواص فیزیکیِ خیلی عجیب» است.
  • 4:03 - 4:06
    قطعا چیزهایی که تا بحال گفتهام دیوانهوار است.
  • 4:06 - 4:08
    بسیار خب، اگر قرار است چیز عجیبتری باشد
  • 4:08 - 4:11
    فکر کنم آن باید انرژی تاریک باشد
  • 4:11 - 4:12
    اگر توپی را به هوا بیاندازم،
  • 4:12 - 4:14
    توقع دارم به بالا برود.
  • 4:14 - 4:16
    چیزی که توقع ندارم بالا رفتن آن با چنین
  • 4:16 - 4:18
    شدت رو به افزایشی است.
  • 4:18 - 4:21
    به همین ترتیب، کیهان شناسان می فهمند چرا
  • 4:21 - 4:23
    جهان گسترش می یابد.
  • 4:23 - 4:25
    آنها نمیفهمند چرا با چنان شدت رو به افزایشی
  • 4:25 - 4:27
    در حال گسترش یافتن است.
  • 4:27 - 4:29
    آنها نامی برای علت این گسترش
  • 4:29 - 4:30
    شتاب یافته دارند،
  • 4:30 - 4:32
    و آن را انرژی تاریک می نامند.
  • 4:32 - 4:35
    و دوباره، ما میخواهیم درباره آن یاد بگیریم.
  • 4:35 - 4:37
    بنابراین، یک پرسش خاصی که در اینجا برایمان پیش میاید،
  • 4:37 - 4:40
    چگونگی اثر گذاری انرژی تاریک بر جهان در
  • 4:40 - 4:41
    بزرگترین مقیاس است؟
  • 4:41 - 4:43
    بستگی به این که چقدر قوی است
  • 4:43 - 4:46
    احتمالا ساختاری سریعتر یا کندتر شکل میگیرد.
  • 4:46 - 4:49
    خب، مشکل مربوط به ساختار در مقیاس بزرگ
  • 4:49 - 4:51
    جهان این است که بطرز هولناکی پیچیده است.
  • 4:51 - 4:53
    در اینجا یک تشبیه سازی رایانهای داریم.
  • 4:53 - 4:55
    و به روشی نیاز داریم که آن را ساده کنیم.
  • 4:55 - 4:59
    خب، دوست دارم درباره استفاده کردن از این قیاس فکر کنم.
  • 4:59 - 5:02
    اگر بخواهم غرق شدن تایتانیک را بفهمم،
  • 5:02 - 5:03
    مهمترین کار برای انجام دادن
  • 5:03 - 5:05
    این نیست که از تک تک موقعیتهای کوچکِ
  • 5:05 - 5:08
    قطعات کوچک قایق که خراب شد مدل بسازم.
  • 5:08 - 5:10
    مهمترین کار برای انجام دادن
  • 5:10 - 5:12
    ردیابی دو قطعه بزرگ است.
  • 5:12 - 5:16
    به همین شکل، میتوانم کلی درباره جهان
  • 5:16 - 5:17
    در مقیاسهای بزرگ بیاموزم
  • 5:17 - 5:19
    بواسط دنبال کردن بزرگترین تکه ها
  • 5:19 - 5:23
    و آن دسته از بزرگترین تکههایی که کهکشانهای خوشهای هستند.
  • 5:23 - 5:26
    خب، الان که به آخر صحبتم میرسم،
  • 5:26 - 5:28
    شاید کمی احساس فریب خوردگی کنید.
  • 5:28 - 5:30
    منظورم این است، صحبتم را با این شروع کردم
  • 5:30 - 5:32
    که خوشههای کهشکانی مفید هستند،
  • 5:32 - 5:34
    و دلایلی را برایتان ارائه کردم،
  • 5:34 - 5:36
    اما فایدهشان واقعا چیست؟
  • 5:36 - 5:38
    خب در پاسخ به این سوال،
  • 5:38 - 5:41
    میخواهم جملهای را از هنری فورد نقل کنم
  • 5:41 - 5:42
    وقتی از او درباره ماشینها سوال شد.
  • 5:42 - 5:44
    این را داشت که بوید:
  • 5:44 - 5:46
    «اگر از مردم میپرسیدم که چی میخواستند،
  • 5:46 - 5:49
    جواب می دادند اسبهای تندتر.»
  • 5:49 - 5:51
    امروزه، ما بعنوان یک جامعه با مشکلات
  • 5:51 - 5:54
    عدیده بسیار دشواری روبرو هستیم.
  • 5:54 - 5:57
    و راه حل برای این مشکلات معلوم نیست.
  • 5:57 - 6:00
    اسبان تندتری نیستند.
  • 6:00 - 6:02
    آنها به میزان انبوهی
  • 6:02 - 6:04
    از نبوغ علمی نیاز خواهند داشت.
  • 6:04 - 6:05
    خب، بله، احتیاج به تمرکز کردن داریم،
  • 6:05 - 6:07
    بله، لازم است که تمرکز کنیم،
  • 6:07 - 6:09
    اما همچنین لازم است که نوآوری، نبوغ و
  • 6:09 - 6:12
    الهام را بخاطر داشته باشیم --
  • 6:12 - 6:13
    این چیزها زمانی میآیند
  • 6:13 - 6:15
    که میدان دیدمان را وسیع کرده باشیم
  • 6:15 - 6:16
    زمانی که یک قدم به عقب برداریم
  • 6:16 - 6:17
    زمانی که دورنمایی کنیم.
  • 6:17 - 6:19
    و برای انجام این کار به راهی بهتر از مطالعه
  • 6:19 - 6:23
    جهان اطرافمان نمیتوانم فکر کنم. متشکرم.
  • 6:23 - 6:26
    (تشویق حضار)
Title:
آنچه می‌توانیم از کهکشان‌های دوردست بیاموزیم
Speaker:
هنری لین
Description:

در گفتگویی جالب، هیجان‌انگیز، هنری لین نوجوان به چیزی غیرمنتظره در آسمان نگاه می‌کند: خوشه‌های کهکشانی دور. با مطالعه خواص بزرگترین تکه‌های جهان، برنده جایزه نمایشگاه علمی اینتل مدعی است که ما می توانیم خیلی چیزها را درباره اسرار علمی در کهکشان و جهان خودمان بیاموزیم.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
06:43

Persian subtitles

Revisions