< Return to Video

Neden ''Fahrenheit 451''i okumalısınız?

  • 0:07 - 0:08
    ''Yakmak bir zevkti.
  • 0:08 - 0:11
    Her şeyin alevler tarafından
    yutulmasını ve kararmasını,
  • 0:11 - 0:14
    değişmesini görmek özel bir zevkti.''
  • 0:14 - 0:19
    Fahrenheit 451 keyifli alevlere
    ve daha öncesine açılıyor,
  • 0:19 - 0:22
    alevlerde nelerin olduğunu öğreniyoruz.
  • 0:22 - 0:24
    Ray Bradbury'nin hikâyesi
    kitapların yasaklandığı
  • 0:24 - 0:28
    ve toplanıldığı, tek başına
    okumanın yasak olduğu
  • 0:28 - 0:32
    bir dünyayı anlatıyor.
  • 0:32 - 0:38
    Baş kahraman Montag geriye kalanı
    yok etmekle görevli olan bir itfaiye eri.
  • 0:38 - 0:40
    Fakat aldığı zevk zamanla
    meraka dönüşürken
  • 0:40 - 0:45
    hikâye şu soruyu akıllara getiriyor:
    Özgür iradenin, kendini ifadenin
  • 0:45 - 0:50
    ve merak unsurunun ateşler içinde olduğu
    bir toplumda aklınızı nasıl korursunuz?
  • 0:50 - 0:54
    Montag'ın dünyasında,
    kitle iletişimin bilgi üzerinde
  • 0:54 - 0:58
    neredeyse her bireyin özgür düşünce
    becerisini silen bir tekelliği var.
  • 0:58 - 1:01
    Metroda, reklamlar duvarlardan fışkırıyor.
  • 1:01 - 1:06
    Evde, Montag'ın eşi Mildred
    gün boyunca radyoyu dinliyor
  • 1:06 - 1:10
    ve salonlarının
    üç duvarında ekranlar var.
  • 1:10 - 1:14
    İşte, gaz yağının kokusu,
    sigara içen ve zaman geçsin diye
  • 1:14 - 1:19
    mekanik iz sürücüleri farelerin peşinde
    tutan meslektaşlarının üstüne geliyor.
  • 1:19 - 1:23
    Alarm sesini duyunca
    bazen koca bir kütüphaneyi
  • 1:23 - 1:27
    yerle bir etmek için
    semender şeklinde araçlarına koşuyorlar.
  • 1:27 - 1:31
    Kitap ciltlerini ''siyah kelebekler'' gibi
    ateşe verirken
  • 1:31 - 1:37
    Montag evindeki saklanan
    kaçak eşyaları düşünüyor.
  • 1:37 - 1:40
    Zamanla işinin ilkesini
    sorgulamaya başlıyor.
  • 1:40 - 1:44
    Montag her zaman huzursuz
    olduğunu fark ediyor
  • 1:44 - 1:48
    fakat kendini ifade etmenin bile
    bir zamanlar ölümcül olabildiği
  • 1:48 - 1:52
    bir toplum içinde duygularını
    ifade edebileceği kelimeleri bilmiyor.
  • 1:53 - 1:55
    Fahrenheit 451, gözetim, robotik
  • 1:55 - 1:59
    ve aynı zamanda zamanın endişelerini
    dile getiren bir vizyon gösteren
  • 1:59 - 2:04
    sanal gerçeklik tarafından
    yönetilen bir dünyayı resmediyor.
  • 2:04 - 2:09
    Kitap, Soğuk Savaş'ın zirvede olduğu
    1953 yılında yayınlandı.
  • 2:09 - 2:13
    Bu çağ, Bradbury’nin yurdu
    Amerika Birleşik Devletleri’nde
  • 2:13 - 2:16
    ülke genelinde yaygın paranoya
    ve korku uyandırdı;
  • 2:16 - 2:21
    bu da bilginin bastırılması ve acımasız
    hükümet soruşturmalarıyla güçlendi.
  • 2:21 - 2:24
    Özellikle bu cadı avı zihniyeti
  • 2:24 - 2:28
    Komünist sempatiden şüphelenilen
    sanatçıları ve yazarları hedef aldı.
  • 2:29 - 2:32
    Bradbury bu kültürel çöküşte alarma geçti.
  • 2:32 - 2:36
    Daha fazla sansür için tehlikeli
    bir emsal teşkil ettiğine inanıyordu
  • 2:36 - 2:39
    ve İskenderiye Kütüphanesi'nin
    yıkılması ve Faşist rejimlerin
  • 2:39 - 2:42
    kitap yakması hakkında hatırlatıldı.
  • 2:42 - 2:46
    Bu ürkütücü bağlantıları
    kağıdın yandığı sıcaklıkla adlandırılmış
  • 2:46 - 2:49
    Fahrenheit 451'de keşfetti.
  • 2:49 - 2:53
    Bu sıcaklığın doğruluğu sorgulandı
  • 2:53 - 2:55
    ancak bu, romanın distopik kurgu şaheseri
  • 2:55 - 2:58
    olmasını değiştirmez.
  • 2:58 - 3:02
    Bir tür olarak distopik kurgu
    etrafımızdaki dünyanın
  • 3:02 - 3:07
    rahatsız edici özelliklerini vurgular
    ve aşırılaştırılmanın sonuçlarını imgeler.
  • 3:07 - 3:09
    Birçok distopik hikâyede
  • 3:09 - 3:13
    hükûmet razı gelinmeyen
    konularda kısıtlamalar getirir.
  • 3:13 - 3:15
    Fakat Fahrenheit 451'de
  • 3:15 - 3:17
    Montag, mevcut rejime yol açanın
  • 3:17 - 3:20
    kitlelerin ilgisizliği olduğunu öğrenir.
  • 3:20 - 3:25
    Hükûmet, yalnızca kısa dikkat aralıklarını
    ve anlamsız eğlenceye olan iştahı,
  • 3:25 - 3:29
    fikirlerin kül olmasını
    azaltarak kapitalize etmiştir.
  • 3:29 - 3:33
    Kültür yok oldukça hayal gücü
    ve kendini ifade etme de yok olur.
  • 3:33 - 3:37
    Montag'in patronu Kaptan Beatty'nin kitle
    kültürünün hızlanmasını anlattığı gibi
  • 3:37 - 3:42
    insanların konuşma şekilleri
    bile kısa devre yapıyor:
  • 3:42 - 3:47
    “Filmi hızlandırın, Montag, hızlı.
    Çabuk, Hızlı, Yukarı, Aşağı,
  • 3:47 - 3:53
    İçeri, Dışarı,
    Neden, Nasıl, Kim, Ne, Nerede, Ha?
  • 3:53 - 3:58
    Ah! Pat! Şak! Küt , Çat, Pat, Küt!
    Sindirme-sindirme-sindirmek. Politika?
  • 3:58 - 4:04
    Bir kolon, iki cümle, bir başlık.
    Sonra, hepsi havada eriyip gider.
  • 4:04 - 4:09
    Bu anlamsız dünyada
    Montag tutunacak hiçbir şey kalmadığında
  • 4:09 - 4:11
    direnmenin ne kadar zor olduğunu öğrenir.
  • 4:11 - 4:15
    Tümüyle, Fahrenheit 451
    soyu tükenme eşiğinde
  • 4:15 - 4:17
    bağımsız bir düşüncenin portresi
  • 4:17 - 4:20
    - ve kendi yanmasının
    suçlusu bir toplum hakkında
  • 4:20 - 4:22
    bir benzetmedir.
Title:
Neden ''Fahrenheit 451''i okumalısınız?
Speaker:
Iseult Gillespie
Description:

Tam dersi görüntülemek için: https://ed.ted.com/lessons/why-should-you-read-fahrenheit-451-iseult-gillespie

Ray Bradbury'nin hikayesi, kitapların yasaklandığı ve toplanıldığı, tek başına okumanın yasak olduğu bir dünyayı anlatıyor. Baş kahraman, Montag geriye kalanı yok etmekle görevli olan bir itfaiye eri. Hikaye şu soruyu akıllara getiriyor: özgür iradenin, kendini ifadenin ve merak unsurunun ateşler içinde olduğu bir toplumda aklınızı nasıl korursunuz? Iseult Gillespie, distopik hikayeyi neyin klasik yaptığını inceliyor.

Ders Iseult Gillespie, animasyon Anton Bogaty tarafından yapılmıştır.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:22

Turkish subtitles

Revisions