< Return to Video

Seks potrzebuje nowej metafory. Oto ona

  • 0:01 - 0:03
    Będę dziś mówił
  • 0:03 - 0:07
    o nowym podejściu do aktywności
  • 0:07 - 0:11
    i edukacji seksualnej.
  • 0:11 - 0:14
    Rozmawiając o seksie
  • 0:14 - 0:16
    w Ameryce
  • 0:16 - 0:19
    szybko zrozumiesz, że rozmawiasz
  • 0:19 - 0:21
    nie tylko o seksie
  • 0:21 - 0:24
    ale o baseballu.
  • 0:24 - 0:28
    Baseball jest główną metaforą
  • 0:28 - 0:31
    seksualnej aktywności
  • 0:31 - 0:34
    w amerykańskiej kulturze.
  • 0:34 - 0:35
    Dowiadujemy się o tym
  • 0:35 - 0:38
    słuchając angielskich zwrotów,
  • 0:38 - 0:41
    które pozornie mówią o baseballu,
  • 0:41 - 0:44
    a faktycznie o czynnościach seksualnych.
  • 0:44 - 0:48
    Możesz być miotaczem lub łapaczem,
  • 0:48 - 0:50
    czyli aktywnym lub pasywnym
  • 0:50 - 0:53
    uczestnikiem aktu seksualnego,
  • 0:53 - 0:54
    Bazy odnoszą się
  • 0:54 - 0:58
    do ustalonej kolejności
  • 0:58 - 1:01
    angażowania się w pieszczoty,
  • 1:01 - 1:04
    zwieńczone zdobyciem punktu
  • 1:04 - 1:05
    lub zaliczeniem
  • 1:05 - 1:07
    czyli stosunkiem genitalnym
  • 1:07 - 1:09
    który kończy orgazm,
  • 1:09 - 1:11
    przynajmniej dla faceta.
  • 1:11 - 1:13
    (Śmiech)
  • 1:13 - 1:14
    Możesz zaliczyć skuchę
  • 1:14 - 1:17
    i stracić szansę na stosunek.
  • 1:17 - 1:18
    Siedzenie na rezerwie
  • 1:18 - 1:21
    oznacza dziewictwo lub kogoś,
  • 1:21 - 1:23
    kto wypada z gry
  • 1:23 - 1:26
    ze względu na wiek, możliwości
  • 1:26 - 1:29
    lub umiejętności.
  • 1:29 - 1:31
    Pałka to penis,
  • 1:31 - 1:35
    a szatnia to srom lub wagina.
  • 1:35 - 1:38
    Kondom można nazwać rękawicą.
  • 1:38 - 1:41
    Biseksualistę - oburęcznym graczem,
  • 1:41 - 1:45
    a my, homoseksualiści,
    gramy dla "tamtych".
  • 1:45 - 1:47
    I jeszcze jedno:
  • 1:47 - 1:51
    "Jest murawa, można grać".
  • 1:51 - 1:54
    Co oznacza,
  • 1:54 - 1:57
    że jeśli ktoś, zwykle kobieta,
  • 1:57 - 1:59
    ma już włosy łonowe,
  • 1:59 - 2:01
    to jest w odpowiednim wieku
    do uprawiania seksu.
  • 2:01 - 2:04
    Model baseballowy jest problematyczny.
  • 2:04 - 2:07
    Jest seksistowski, heteroseksistowski.
  • 2:07 - 2:09
    Skupiony na rywalizacji i celu.
  • 2:09 - 2:12
    Nie może prowadzić do rozwoju
  • 2:12 - 2:15
    zdrowych związków seksualnych.
  • 2:15 - 2:17
    Potrzebne jest nowe podejście.
  • 2:17 - 2:19
    Chcę zaproponować model
  • 2:19 - 2:21
    oparty na...
  • 2:21 - 2:23
    ...pizzy.
  • 2:23 - 2:26
    Pizza jest powszechnie znana
  • 2:26 - 2:29
    i większości kojarzy się pozytywnie.
  • 2:29 - 2:30
    Spróbujmy.
  • 2:30 - 2:33
    Porównajmy baseball i pizzę
  • 2:33 - 2:37
    w odniesieniu do trzech aspektów
    aktywności seksualnej:
  • 2:37 - 2:38
    tym, co ją wywołuje,
  • 2:38 - 2:40
    co dzieje się w trakcie,
  • 2:40 - 2:44
    i oczekiwanym rezultacie.
  • 2:44 - 2:46
    Kiedy gra się w baseball?
  • 2:46 - 2:49
    W sezonie,
  • 2:49 - 2:51
    zgodnie z terminarzem spotkań.
  • 2:51 - 2:53
    To nie twój wybór.
  • 2:53 - 2:56
    Bal studniówkowy, noc poślubna
  • 2:56 - 2:59
    impreza albo "wolna chata".
  • 2:59 - 3:02
    "Zająć pozycje!".
  • 3:02 - 3:04
    Nie da się powiedzieć trenerowi:
  • 3:04 - 3:06
    "Nie jestem w nastroju,
  • 3:06 - 3:08
    chyba dziś odpuszczę".
  • 3:08 - 3:11
    To tak nie działa.
  • 3:11 - 3:12
    Kiedy grasz z kimś w baseball,
  • 3:12 - 3:15
    jesteście przeciwnikami,
  • 3:15 - 3:17
    ktoś w obronie, ktoś w ataku,
  • 3:17 - 3:20
    ktoś stwarza zagrożenie,
  • 3:20 - 3:22
    to zwykle przypada chłopakowi.
  • 3:22 - 3:25
    Ktoś stosuje blokady i uniki.
  • 3:25 - 3:27
    To często przypada dziewczynie.
  • 3:27 - 3:28
    Rywalizujemy.
  • 3:28 - 3:30
    Nie gramy razem,
  • 3:30 - 3:32
    ale przeciwko sobie.
  • 3:32 - 3:34
    Kiedy umawiasz się na mecz,
  • 3:34 - 3:36
    nie trzeba ustalać,
    co się będzie działo
  • 3:36 - 3:39
    i jakie korzyści przyniesie nam gra.
  • 3:39 - 3:40
    Zasady są jasne.
  • 3:40 - 3:44
    Zajmujesz pozycję i grasz.
  • 3:44 - 3:47
    A kiedy je się pizzę?
  • 3:47 - 3:51
    Kiedy ma się ochotę.
  • 3:51 - 3:55
    Zaczyna się od wewnętrznego pragnienia.
  • 3:55 - 3:59
    "Mam ochotę na pizzę".
  • 3:59 - 4:01
    (Śmiech)
  • 4:01 - 4:04
    Mamy kontrolę nad tym
  • 4:04 - 4:06
    wewnętrznym pragnieniem.
  • 4:06 - 4:08
    Mogę być głodny,
  • 4:08 - 4:11
    ale wiedzieć, że to zły moment.
  • 4:11 - 4:14
    Kiedy umawiamy się z kimś na pizzę,
  • 4:14 - 4:17
    nie rywalizujemy.
  • 4:17 - 4:19
    Chodzi nam o wspólne przeżycie
  • 4:19 - 4:22
    i obopólną satysfakcję.
  • 4:22 - 4:25
    Gdy idziesz z kimś na pizzę,
  • 4:25 - 4:26
    od czego zaczynacie?
  • 4:26 - 4:28
    Od rozmowy:
  • 4:28 - 4:30
    na co macie ochotę,
  • 4:30 - 4:31
    co lubicie.
  • 4:31 - 4:33
    Możecie negocjować.
  • 4:33 - 4:35
    "Co powiesz na pepperoni?" (Śmiech)
  • 4:35 - 4:38
    "Nie bardzo, mam słabość do grzybów".
  • 4:38 - 4:40
    "Możemy wziąć po połowie".
  • 4:40 - 4:42
    Nawet jeśli jadacie razem pizzę
  • 4:42 - 4:45
    od dawna,
  • 4:45 - 4:47
    mówi się:
  • 4:47 - 4:49
    "Bierzemy to, co zwykle?",
  • 4:49 - 4:50
    (Śmiech)
  • 4:50 - 4:54
    "Czy może zaszalejemy?".
  • 4:54 - 4:56
    Kiedy już gracie w baseball,
  • 4:56 - 5:00
    czyli w trakcie seksu,
  • 5:00 - 5:02
    trzeba zaliczyć bazy
  • 5:02 - 5:05
    po kolei, jedną po drugiej.
  • 5:05 - 5:07
    Nie można odbić piłki
    i biec, gdzie chcesz.
  • 5:07 - 5:08
    Nie wolno.
  • 5:08 - 5:10
    Nie można stanąć przy drugiej bazie:
  • 5:10 - 5:15
    "Fajnie tu. Chyba zostanę".
  • 5:15 - 5:16
    Nie.
  • 5:16 - 5:18
    W baseballu liczą się też
  • 5:18 - 5:21
    sprzęt i umiejętności.
  • 5:21 - 5:25
    Nie każdy może zostać graczem.
  • 5:25 - 5:26
    A co z pizzą?
  • 5:26 - 5:28
    Oczekiwania wobec pizzy
  • 5:28 - 5:32
    odnoszą się do przyjemności.
  • 5:32 - 5:33
    Są miliony rodzajów pizzy
  • 5:33 - 5:35
    i różnych dodatków.
  • 5:35 - 5:37
    Niezliczone sposoby jej jedzenia
  • 5:37 - 5:40
    Żaden nie jest zły. Są różne.
  • 5:40 - 5:43
    Ta różnorodność jest dobra,
  • 5:43 - 5:45
    bo zwiększa szanse
  • 5:45 - 5:47
    na satysfakcjonujące doznania.
  • 5:47 - 5:50
    Jaki jest rezultat gry w baseball?
  • 5:50 - 5:54
    Celem jest zwycięstwo.
  • 5:54 - 5:57
    Zdobywasz tyle punktów, ile się da.
  • 5:57 - 5:59
    Zawsze ktoś wygrywa,
  • 5:59 - 6:02
    a ktoś przegrywa.
  • 6:02 - 6:04
    A z pizzą?
  • 6:04 - 6:06
    Cóż, nie ma zwycięzców.
  • 6:06 - 6:10
    Jak wygrać w pizzę?
  • 6:10 - 6:13
    Nie da się. Ale można zapytać:
  • 6:13 - 6:15
    "Podobało się nam?".
  • 6:15 - 6:16
    Może być lepiej lub gorzej,
  • 6:16 - 6:18
    w różnym momencie, z różnymi ludźmi
  • 6:18 - 6:21
    i w różne dni.
  • 6:21 - 6:24
    Sami decydujemy, czy się nam podobało.
  • 6:24 - 6:27
    W razie potrzeby można zjeść więcej.
  • 6:27 - 6:28
    Ale jeśli przesadzimy,
  • 6:28 - 6:30
    czujemy się okropnie.
  • 6:30 - 6:33
    (Śmiech)
  • 6:33 - 6:35
    Czy możemy przyjąć ten model
  • 6:35 - 6:39
    i wykorzystać w edukacji seksualnej?
  • 6:39 - 6:41
    Edukacja seksualna obecnie
  • 6:41 - 6:45
    czerpie z baseballowej metafory
  • 6:45 - 6:48
    i nieuchronnie wykształca u młodych
  • 6:48 - 6:52
    zaburzone wzorce seksualne.
  • 6:52 - 6:54
    A młodzi dojrzewają.
  • 6:54 - 6:58
    Edukacja seksualna
  • 6:58 - 7:00
    bliższa pizzy
  • 7:00 - 7:04
    mogłaby zachęcać ludzi
  • 7:04 - 7:06
    do skupienia się na pragnieniach,
  • 7:06 - 7:09
    i świadomych decyzjach, czego chcą
  • 7:09 - 7:12
    i komunikacji z partnerami,
  • 7:12 - 7:13
    bez dążenia
  • 7:13 - 7:17
    do narzuconego rezultatu,
  • 7:17 - 7:20
    ale do satysfakcji
  • 7:20 - 7:22
    we własnej ocenie.
  • 7:22 - 7:26
    Porównując baseball i pizzę widać,
  • 7:26 - 7:29
    że baseball to komendy,
  • 7:29 - 7:31
    nakazy.
  • 7:31 - 7:34
    Metafora pizzy zawiera pytania.
  • 7:34 - 7:36
    Kto na nie odpowiada?
  • 7:36 - 7:39
    Ty. Ja.
  • 7:39 - 7:41
    Pamiętaj,
  • 7:41 - 7:44
    w edukacji i praktyce seksualnej,
  • 7:44 - 7:46
    baseball wypada z gry.
  • 7:46 - 7:50
    Pizza to nowa metafora zdrowego,
  • 7:50 - 7:52
    udanego seksu
  • 7:52 - 7:55
    i wszechstronnej edukacji seksualnej.
  • 7:55 - 7:57
    Dziękuję za uwagę.
  • 7:57 - 8:02
    (Brawa)
Title:
Seks potrzebuje nowej metafory. Oto ona
Speaker:
Al Vernacchio
Description:

Według Ala Vernacchio, edukatora seksualnego, z nieznanych powodów terminologia baseballowa zdominowała w USA metaforyczny język odnoszący się do seksualności. Niestety ukazuje to seks jako rywalizację, w której ktoś przegrywa, a ktoś inny odnosi zwycięstwo. Alternatywa, którą proponuje Vernacchio, to metafora odwołująca się do wspólnej przyjemności, komunikacji, zgody, satysfakcji i spełnienia. Co powiecie na... pizzę?

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
08:21
  • Amara says: The draft has unsynced / untranslated lines and cannot be approved / accepted. You can complete it or send back.

  • Finished review. Awaiting translator's input.
    =========================================================================================== Odpowiedzieć najlepiej przez komentarze przy tłumaczeniu http://www.amara.org/en/videos/PmCw1CtRWGje/pl/521700/909684/?tab=comments. Jeśli odpowiadasz przez Amarę, podaj w temacie tytuł i nazwisko prelegenta, inaczej trudno mi znaleźć, o której prelekcji mowa. =========================================================================================== Bardzo przyjemna korekta. Kilka tylko drobiazgów - patrz poniżej. Jednak "bóbr" nie był potrzebny ;-) W razie potrzeby możemy przedyskutować wprowadzone przeze mnie zmiany i wprowadzić inne wersje.
    ================================================================================
    Niewłaściwe łamanie/kończenie linijek/napisów.

    Na końcu napisu/linijki należy zostawiać w razie możliwości językową "całość". To stosunkowo istotna kwestia. Czasami ostatnie słowo lub wyrażenie trzeba przenieść do napisu następnego, żeby umożliwić zakończenie napisu na językową całość - nawet jeśli odpowiednik w oryginale jest na końcu danego napisu.
    Przykłady:
    ++++++++++1. "Tak więc zacznę od tego, że jeśli" – trzeba zakończyć po "tego,"; w następnym napisie byłoby zdanie podrzędne.
    ++++++++++2. W zdaniu „Można nawet symulować te zachowania w przeglądarce” nie można rozbić „te” i „zachowania”. Nie należy zostawiać na końcu linijki przyimków (w, po, z, o), zaimków względnych (który, że, gdy, gdzie).
    ++++++++++Wyjątkiem jest sytuacja, w której napisy muszą być bardzo zsynchronizowane z tym, co się dzieje na ekranie - na przykład ostatnie słowo odnosi się do jakiejś zmiany w pokazywanej właśnie animacji.
    Więcej informacji w poradniku pod adresem http://translations.ted.org/wiki/How_to_break_lines (np. 7:11)
    ================================================================================
    Niepotrzebne dzielenie/ łączenie linijek.
    Nie trzeba dzielić linijki, jeśli bez trudu mieści się w limicie 42 znaków, ani łączyć linijek, jeśli mieszczą się w limicie czasowym. Tworząc dwie linijki tekstu przesłaniasz więcej ekranu, więc jeśli można, trzeba tego unikać.================================================================================
    Uwaga na przecinki.
    Warto zajrzeć na http://www.prosteprzecinki.pl/zasady
    ================================================================================
    Format tytułu niezgodny ze standardem.

    Dostosowałam format tytułu do zasad TED, czyli bez kropki na końcu i nazwisko prelegenta w osobnym polu.

  • Dzięki za korektę i wskazówki, faktycznie specjalnie łamałam linijki bo wydawało mi się, że tak jednak jest łatwiej czytać. Następnym razem się pohamuję. Jeśli mogę polemizować, to po pierwsze, sama nie wiem dlaczego ale "związek seksualny" (2:12) jakoś mnie razi i wydaje się być sztuczną frazą. Sprawdziłam w google i faktycznie jest częściej używany niż relacja, więc nie mam dobrego argumentu dlaczego tak mi się wydaje. Wróciłam do oryginalnego tekstu i zastanawiam się czy po prostu "zdrowa seksualność" nie byłaby lepsza. Co sądzisz?

    Druga wątpliwość odnosi się do zdania (5:05) - Nie można odbić piłki i biec, gdzie chcesz. Przeszkadza mi w nim podwójność (i rozbieżność) formy osobowej.

    Poza tym to mimo, że jest to prawdopodobnie najtrudniejsze tłumaczenie jakie tu zrobiłam to ubawiłam się setnie :).

    Pozdrawiam.

Polish subtitles

Revisions Compare revisions