< Return to Video

Kim jestem? Przemyśl to

  • 0:01 - 0:11
    Hetain Patel: (Po chińsku)
  • 0:11 - 0:15
    Yuyu Rau: Cześć, jestem Hetain. Artysta.
  • 0:15 - 0:16
    A to Yuyu,
  • 0:16 - 0:19
    tancerka, z którą pracuję.
  • 0:19 - 0:22
    Poprosiłem, by była moją tłumaczką.
  • 0:22 - 0:27
    HP: (Po chińsku)
  • 0:27 - 0:30
    YR: Pozwólcie, że powiem
  • 0:30 - 0:32
    kilka słów o sobie
  • 0:32 - 0:34
    i mojej twórczości.
  • 0:34 - 0:39
    HP: (Po chińsku)
  • 0:39 - 0:43
    YR: Urodziłem się i wychowałem
    koło Manchesteru
  • 0:43 - 0:44
    w Anglii,
  • 0:44 - 0:47
    ale nie będę mówił po angielsku,
  • 0:47 - 0:50
    żeby uniknąć uprzedzeń,
  • 0:50 - 0:53
    jakie może budzić mój północny akcent.
  • 0:53 - 0:56
    (Śmiech)
  • 0:56 - 1:05
    HP: (Po chińsku)
  • 1:05 - 1:07
    YR: Problem z maskowaniem go
  • 1:07 - 1:09
    chińskim mandaryńskim jest taki,
  • 1:09 - 1:12
    że znam tylko tych kilka zdań,
  • 1:12 - 1:14
    których nauczyłem się na pamięć,
  • 1:14 - 1:16
    będąc w Chinach. (Śmiech)
  • 1:16 - 1:20
    Mogę je tylko powtarzać różnym tonem
  • 1:20 - 1:22
    w nadziei, że nie zauważycie.
  • 1:22 - 1:27
    (Śmiech)
  • 1:27 - 1:31
    HP: (Po chińsku)
  • 1:31 - 1:33
    (Śmiech)
  • 1:33 - 1:36
    YR: Oczywiście chciałbym przeprosić
  • 1:36 - 1:40
    widzów mówiących po mandaryńsku.
  • 1:42 - 1:45
    Jako dziecko nie znosiłem
  • 1:45 - 1:48
    noszenia hinduskiej kurty,
  • 1:48 - 1:51
    bo wydawała mi się obciachowa.
  • 1:51 - 1:54
    Była trochę dziewczyńska, jak sukienka,
  • 1:54 - 1:56
    i jeszcze te workowate spodnie,
  • 1:56 - 1:59
    związane naprawdę ciasno,
  • 1:59 - 2:02
    by uniknąć upokarzającego spadania.
  • 2:02 - 2:04
    Mój ojciec nigdy jej nie nosił,
  • 2:04 - 2:07
    więc nie rozumiałem, dlaczego ja muszę.
  • 2:07 - 2:10
    Źle się czułem z tym,
  • 2:10 - 2:13
    że ludzie biorą mnie
  • 2:13 - 2:15
    za autentycznego Hindusa, gdy to noszę,
  • 2:15 - 2:19
    a ja się nim nie czuję.
  • 2:19 - 2:25
    HP: (Po chińsku)
  • 2:25 - 2:28
    YR: W zasadzie, czułem się komfortowo
  • 2:28 - 2:30
    tylko gdy udawałem,
  • 2:30 - 2:33
    że są to szaty wojownika kung fu,
  • 2:33 - 2:36
    jak Li Mu Bai z filmu
  • 2:36 - 2:40
    "Przyczajony tygrys, ukryty smok".
  • 2:40 - 2:46
    (Muzyka)
  • 3:23 - 3:25
    OK.
  • 3:25 - 3:32
    Moja sztuka dotyczy tożsamości i języka
  • 3:32 - 3:35
    i przeciwstawia się powszechnym nastawieniom
  • 3:35 - 3:39
    opartym na wyglądzie czy pochodzeniu,
  • 3:39 - 3:43
    płci, rasie, klasie.
  • 3:43 - 3:47
    Co czyni nas tym, kim jesteśmy?
  • 3:47 - 3:53
    HP: (Po chińsku)
  • 3:53 - 3:55
    Kiedyś czytałem komiksy o Spidermanie,
  • 3:55 - 3:57
    oglądałem filmy kung-fu,
  • 3:57 - 4:00
    uczyłem się filozofii od Bruce'a Lee.
  • 4:00 - 4:01
    Mówił tak:
  • 4:01 - 4:03
    HP: "Oczyść umysł".
  • 4:03 - 4:04
    (Śmiech)
  • 4:04 - 4:10
    "Pozbądź się formy, kształtu, jak woda.
  • 4:10 - 4:12
    Teraz wlej wodę do szklanki.
  • 4:12 - 4:15
    Staje się szklanką.
  • 4:15 - 4:18
    Przelej wodę do butelki i staje się butelką.
  • 4:18 - 4:22
    Wlej do imbryka, jest imbrykiem.
  • 4:22 - 4:24
    Woda może płynąć
  • 4:24 - 4:27
    lub rozprysnąć się.
  • 4:27 - 4:30
    Bądź wodą, przyjacielu". (Oklaski)
  • 4:30 - 4:35
    YR: W tym roku kończę 32 lata.
  • 4:35 - 4:38
    Tyle samo, co Bruce Lee w chwili śmierci.
  • 4:38 - 4:40
    Zastanawiałem się ostatnio:
  • 4:40 - 4:42
    gdyby żył,
  • 4:42 - 4:44
    jaką dałby mi radę
  • 4:44 - 4:48
    w kwestii wystąpienia na TED.
  • 4:48 - 4:52
    HP: "Nie naśladuj mojego głosu.
  • 4:52 - 4:54
    To obraźliwe".
  • 4:54 - 4:56
    (Śmiech)
  • 4:56 - 4:58
    YR: Dobra rada,
  • 4:58 - 5:01
    lecz myślę, że tego kim jesteśmy,
  • 5:01 - 5:04
    uczymy się naśladując innych.
  • 5:04 - 5:08
    Któż z was nie naśladował
    bohaterów z dzieciństwa
  • 5:08 - 5:12
    z placu zabaw albo rodziców?
  • 5:12 - 5:14
    Ja tak.
  • 5:14 - 5:18
    HP: Raz, by nagrać wideo do jednej z prac
  • 5:18 - 5:22
    zgoliłem włosy,
  • 5:22 - 5:26
    a potem mogłem je zapuścić, jak tata,
  • 5:26 - 5:28
    gdy tylko wyemigrował z Indii
  • 5:28 - 5:32
    do Wielkiej Brytanii w latach 60.
  • 5:32 - 5:36
    Miał przedziałek i schludne wąsy.
  • 5:36 - 5:38
    Z początku szło dobrze.
  • 5:38 - 5:41
    Dostawałem rabaty w hinduskich sklepach.
  • 5:41 - 5:45
    (Śmiech)
  • 5:45 - 5:47
    Lecz bardzo szybko
  • 5:47 - 5:49
    nie doceniłem
  • 5:49 - 5:51
    zdolności wzrostu moich wąsów
  • 5:51 - 5:54
    i stały się za wielkie.
  • 5:54 - 5:57
    Nie wyglądały już hindusko.
  • 5:57 - 5:59
    Ludzie na ulicy
  • 5:59 - 6:00
    krzyczeli do mnie tak:
  • 6:00 - 6:03
    HP and YR: "Arriba! Arriba!
    Ándale! Ándale!"
  • 6:03 - 6:05
    (Śmiech)
  • 6:05 - 6:07
    HP: Nie wiem nawet, czemu tak mówię.
  • 6:07 - 6:10
    Mój ojciec nie ma już hinduskiego akcentu.
  • 6:10 - 6:13
    Mówi teraz tak.
  • 6:13 - 6:17
    Zatem to nie jego naśladowałem.
  • 6:17 - 6:20
    Kilka lat temu pojechałem do Chin,
  • 6:20 - 6:23
    a nie znałem chińskiego.
  • 6:23 - 6:25
    Czułem frustrację,
  • 6:25 - 6:29
    więc napisałem o tym
    i dałem do przetłumaczenia
  • 6:29 - 6:35
    na chiński, a potem wkułem na pamięć,
  • 6:35 - 6:38
    trochę jak muzykę.
  • 6:38 - 6:42
    YR: Mam to wyrażenie wyryte w pamięci
  • 6:42 - 6:45
    wyraźniej niż PIN karty kredytowej,
  • 6:45 - 6:49
    więc mogę udawać,
    że biegle mówię po chińsku.
  • 6:49 - 6:51
    Gdy nauczyłem się tego wyrażenia,
  • 6:51 - 6:53
    poprosiłem miejscowego artystę,
    by mnie wysłuchał,
  • 6:53 - 6:56
    czy to dobrze brzmi.
  • 6:56 - 6:58
    Wyrecytowałem tekst, a on w śmiech
  • 6:58 - 7:01
    i mówi: "O tak, cudownie,
  • 7:01 - 7:03
    tyle, że po kobiecemu".
  • 7:03 - 7:05
    Odpowiedziałem: "Co?"
  • 7:05 - 7:09
    A on: "Uczyłeś się tego od kobiety?"
  • 7:09 - 7:11
    "Tak. I co z tego?".
  • 7:11 - 7:14
    Wyjaśnił mi różnice intonacyjne
  • 7:14 - 7:16
    między męskim a żeńskim głosem,
  • 7:16 - 7:20
    które bardzo się różnią.
    Zatem nauczyłem się świetnie,
  • 7:20 - 7:22
    tyle że damskim głosem.
  • 7:22 - 7:24
    (Śmiech)
  • 7:24 - 7:31
    (Oklaski)
  • 7:31 - 7:35
    HP: Naśladownictwo
  • 7:35 - 7:36
    niesie za sobą ryzyko.
  • 7:36 - 7:39
    Nie zawsze wychodzi zgodnie z planem,
  • 7:39 - 7:42
    nawet z utalentowanym tłumaczem.
  • 7:42 - 7:45
    Będę się tego trzymał,
  • 7:45 - 7:49
    bo wbrew powszechnej opinii
  • 7:49 - 7:53
    naśladownictwo może odsłonić
    coś unikalnego.
  • 7:53 - 7:56
    Gdy nie udaje mi się
  • 7:56 - 7:59
    naśladować ojca,
  • 7:59 - 8:03
    staję się bardziej sobą.
  • 8:03 - 8:07
    Gdy nie mogę być Brucem Lee,
  • 8:07 - 8:11
    staję się autentycznym sobą.
  • 8:11 - 8:13
    Oto moja sztuka.
  • 8:13 - 8:16
    Dążenie do autentyczności,
  • 8:16 - 8:18
    nawet jeśli jej kształt
  • 8:18 - 8:22
    odbiega od oczekiwań.
  • 8:22 - 8:26
    Niedawno zrozumiałem,
  • 8:26 - 8:30
    że nie nauczyłem się tak siedzieć
  • 8:30 - 8:32
    będąc Hindusem.
  • 8:32 - 8:35
    Umiem to od Spidermana.
  • 8:35 - 8:37
    (Śmiech)
  • 8:37 - 8:38
    Dziękuję.
  • 8:38 - 8:44
    (Oklaski)
Title:
Kim jestem? Przemyśl to
Speaker:
Hetain Patel
Description:

Jak decydujemy, kim jesteśmy? Zaskakujący występ Hetaina Patela to zabawa z tożsamością, językiem i akcentem... i zmusza do myślenia głębszego niż oparte na powierzchownym wyglądzie. Wspaniała medytacja o jaźni w wykonaniu Hetaina Patela, dla którego inspiracją był Bruce Lee.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
09:06
Monika Sulima approved Polish subtitles for Who am I? Think again
Rysia Wand accepted Polish subtitles for Who am I? Think again
Rysia Wand commented on Polish subtitles for Who am I? Think again
Rysia Wand edited Polish subtitles for Who am I? Think again
Rysia Wand edited Polish subtitles for Who am I? Think again
Rysia Wand edited Polish subtitles for Who am I? Think again
Małgosia Makowska edited Polish subtitles for Who am I? Think again
Małgosia Makowska edited Polish subtitles for Who am I? Think again
Show all
  • Uwaga na sychronizację. W połowie włączają chińską muzykę, a litery lecą sobie od tak

  • litery po angielsku!

  • Finished review. Awaiting translator's input.
    =================================================================================== "First" oznacza "na początku", "gdy tylko" w zdaniach takich jak "when we were first married", czy tutaj "when he first emigrated from India". Nie oznacza "pierwszy raz", co sugerowałoby, że robił to więcej niż raz. (5:25) ===================================================================================== video --> wideo ===================================================================================== 7:38 even with a talented translator. --> nawet Z tlumaczem (albo: gdy mamy tłumacza). Gdyby miało być jak piszesz "utalentowanemu tłumaczowi" po angielsku mielibyśmy np even "for a translator", "if one is a translator"

Polish subtitles

Revisions