Thần thoại về Sisyphus - Alex Gendler

Xem bài giảng đầy đủ tại: https://ed.ted.com/lessons/the-myth-of-sisyphus-alex-gendler

Sisyphus vừa là đấng trị vì sáng suốt, mở mang thành phố, vừa là tên bạo chúa, quyến rũ cháu trai mình và giết chết khách thăm để phô trương quyền lực. Việc vi phạm truyền thống hiếu khách của hắn khiến các vị thần nổi giận và sự tự đắc đã khiến hắn phải trả giá - thần Zeus trừng phạt hắn mãi mãi. Cùng nghe Alex Gendler chia sẻ câu chuyện thần thoại về Sisyphus.

Bài giảng của Alex Gendler, đạo diễn bởi Adriatic Animation.

Dù là bị xích vào bánh xe đang cháy,
biến thành nhện,

hay bị đại bàng ăn mất gan,

thần thoại Hy Lạp luôn đầy ắp
câu chuyện về những vị thần

đưa ra hình phạt đáng sợ
cho những kẻ làm họ nổi giận.

Tuy nhiên, một trong những hình phạt
nổi tiếng nhất không phải bởi vì

sự ác độc đáng sợ,
mà là sự lặp lại đến phiền toái.

Sisyphus là vị vua đầu tiên của Ephyra,
ngày nay là Corinth.

Dù là đấng trị vì sáng suốt,
mở mang thành phố,

ông ta là một bạo chúa
quyến rũ cháu mình

và giết chết khách thăm
để phô trường quyền lực.

Việc vi phạm truyền thống hiếu khách
của hắn khiến các vị thần nổi giận.

Nhưng Sisyphus đã có thể
tránh được hình phạt

nếu không quá tự đắc.

Rắc rối bắt đầu khi thần Zeus
bắt cóc tiên nữ Aegina,

mang nàng đi trong hình dạng
của một con đại bàng khổng lồ.

Cha của Aegina, thần sông Asopus,
lần theo dấu vết đến Ephyra,

và gặp Sisyphus.

Để đổi lấy việc
tạo ra dòng suối trong thành phố,

nhà vua đã chỉ cho Asopus
đường Zeus đã đưa nàng tiên đi.

Khi biết được, Zeus tức giận đến mức
ra lệnh cho Thanatos, thần Chết

xích Sisyphus dưới điện ngục
để ông ta không gây thêm rắc rối nào.

Nhưng Sisyphus nổi tiếng
với sự khôn khéo.

Khi sắp bị bắt nhốt,

nhà vua đã lừa Thanatos
chỉ mình cách sử dụng những sợi xích

và nhanh chóng xích hắn lại
trước khi quay về thế giới loài người.

Thanatos bị xích, loài người không
ai chết và thế giới rơi vào hỗn loạn.

Mọi thứ chỉ quay lại bình thường
khi thần chiến tranh Ares,

chán nản vì chiến tranh
không còn chết chóc, đã thả thần chết.

Sisyphus biết hắn sắp phải trả giá.

Nhưng hắn còn có một kế hoạch.

Trước khi chết, hắn bảo vợ, Merope,
ném cơ thể

trước quảng trường công cộng,
từ đó, trôi đến bờ dòng sông Styx.

Đến thế giới người chết,
Sisyphus gặp Persephone,

nữ thần điện ngục,
và than vãn

rằng vợ hắn đã không tôn trọng
và không đào một ngôi mộ đàng hoàng.

Persephone đồng ý cho hắn
quay lại nhân gian

và trừng phạt Merope,
nhưng phải quay về sau khi làm xong.

Dĩ nhiên, Sisyphus đã không giữ lời,

và hai lần lừa gạt các vị thần
để thoát chết.

Nhưng không có lần thứ ba,

khi thần truyền tin Hermes
lôi Sisyphus đến thần Hades.

Tên vua tưởng hắn
thông minh hơn các vị thần,

nhưng Zeus đã trừng phạt hắn.

Hình phạt của Sisyphus rất rõ ràng

- lăn một tảng đá lớn lên đồi.

Nhưng khi gần đến đỉnh,
tảng đá sẽ lăn trở xuống,

khiến hắn phải bắt đầu lại

...và cứ thế đến mãi mãi.

Sử gia cho rằng câu chuyện về Sisyphus
bắt nguồn từ thần thoại cổ

về mặt trời mọc và lặn,
hay các vòng tuần hoàn trong tự nhiên.

Nhưng hình ảnh một người bị kết án
làm việc vô ích đến mãi mãi

là ngụ ngôn nổi tiếng
về thực trạng của con người.

Trong bài luận kinh điển
- Thần thoại Sisyphus,

nhà triết học hiện sinh Albert Camus
so sánh hình phạt này

với việc loài người không ngừng
tìm kiếm ý nghĩa và sự thật cách vô ích

trong vũ trụ vô nghĩa và thờ ơ.

Thay vì tuyệt vọng, Camus tưởng tượng
Sisyphus thách thức số phận

khi xuống đồi để bắt đầu
lăn lại hòn đá.

Cũng như kể cả khi
những khó khăn trong cuộc sống,

đôi lúc lặp lại và điên rồ,

ta vẫn coi trọng giá trị
mà chúng mang lại.