Mark Bittman, yemek seçimimizdeki yanlışlara değiniyor
-
0:00 - 0:02Yemek hakkinda yaziyorum. Yemek pişirme hakkinda yaziyorum.
-
0:02 - 0:04Bunu oldukça ciddiye aliyorum;
-
0:04 - 0:06ama bugün, son bir iki yıldır
-
0:06 - 0:10çok önem verdiğim bir konu hakkında konuşmak için buradayım.
-
0:10 - 0:14Bu konu yemek hakkında; ama aslen yemek pişirme hakkında değil.
-
0:15 - 0:17Bu güzel ineğin resmiyle başlayacağım.
-
0:18 - 0:21Ben bir vejetaryen değilim - bu Nixon' un eski bir sözü, değil mi?
-
0:21 - 0:23Ama hala düşünüyorum ki -
-
0:23 - 0:24(Gülüşme)
-
0:24 - 0:26bu söz bunun bu seneki versiyonu olabilir.
-
0:27 - 0:31Şimdi bu sadece birazcık abartılı.
-
0:31 - 0:33Ve bunu niye söylüyorum?
-
0:33 - 0:37Çünkü daha önce sadece bir kere,
-
0:37 - 0:39bir bireyin kaderi tüm insanlığın kaderiyle
-
0:39 - 0:41bu denli iç içe geçmişti.
-
0:41 - 0:43O zaman bomba vardı, şimdiyse bu.
-
0:44 - 0:46Ve buradan vardığımız nokta,
-
0:46 - 0:50yalnız kendi yaşamımızın kalitesi ve süresini belirlemek değil,
-
0:50 - 0:52bunun yanında, eğer dünyayı bir asır sonra görebilseydik onu tanır mıydık,
-
0:52 - 0:54buna karar vermek.
-
0:54 - 0:56Bu başka tür bir facia,
-
0:56 - 0:59ve masalarımızın altına saklanmanın bize faydası dokunmayacak.
-
0:59 - 1:01Küresel ısınmanın yalnız gerçek olduğu değil,
-
1:01 - 1:03aynı zamanda tehlikeli de olduğu görüşüyle başlayalım.
-
1:03 - 1:06Bütün bilim adamları artık buna inandığına,
-
1:06 - 1:09ve hatta Başkan Bush bile bunu anladığına, veya anlarmış gibi yaptığına göre,
-
1:09 - 1:11bunu bir gerçek olarak kabul edebiliriz.
-
1:12 - 1:14O zaman buna kulak verin, lütfen.
-
1:14 - 1:18Enerji üretiminden sonra, çiftlik hayvanı yetiştiriciliği
-
1:18 - 1:20atmosfer dengesininin bozulmasına katkıda bulunan en büyük ikinci faktör.
-
1:20 - 1:24Toplam sera gazı üretiminin neredeyse beşte biri
-
1:24 - 1:26çiftlik hayvanı yetiştiriciliğinden kaynaklanıyor --
-
1:26 - 1:28ulaşımdan daha fazla.
-
1:28 - 1:32Şimdi inek osuruğu hakkında istediğiniz her şakayı yapabilirsiniz;
-
1:32 - 1:35ama metan gazı CO2'den 20 kat daha zehirli.
-
1:35 - 1:37Ayrıca yalnız metan değil.
-
1:37 - 1:41Çiftlik hayvanları toprak kaybının, su ve hava kirliliğinin,su sıkıntısının,
-
1:41 - 1:46ve bioçeşitliliğin azalmasının en büyük suçlularından.
-
1:46 - 1:47Daha fazlası var.
-
1:47 - 1:50Bu ülkedeki antibiyotik ilaçların yarısının
-
1:50 - 1:53insanlara degil, hayvanlara verilmesi gibi.
-
1:53 - 1:56Ama bunun gibi listeler hissizleştirici olabiliyor, dolayısıyla şunu söyleyeyim,
-
1:56 - 1:58eğer yenilikçiyseniz,
-
1:58 - 2:01bir Prius kullanıyorsanız, yeşil alışveris yapıyorsanız,
-
2:01 - 2:03ve organik ürünler arıyorsanız,
-
2:03 - 2:06o zaman yarı-vejetaryen olmalısınız.
-
2:07 - 2:11İneklere atoma olduğumdan daha fazla karşıt değilim;
-
2:11 - 2:13ama bu bütünüyle bu şeyleri nasıl kullandığımızla alakalı.
-
2:13 - 2:15Yapbozun bir başka parçası daha var,
-
2:15 - 2:17bunu çoktan biliyorsunuz,
-
2:17 - 2:19Ann Cooper dün bunun hakkında çok güzel konuştu.
-
2:20 - 2:24Diyabet, kalp hastalığı, felç, bazı kanserler gibi
-
2:24 - 2:28sözde yaşam tarzı hastalıklarının dünyanın hiçbir yerinde
-
2:28 - 2:31buradaki kadar yaygın olmadığı konusunda
-
2:31 - 2:33ortada en ufak bir soru işareti yok.
-
2:33 - 2:37Ve bu Batılı beslenme biçiminin bir doğrudan sonucu.
-
2:37 - 2:41Ete, süt ürünlerine ve işlenmiş karbonhidratlara olan talebimiz --
-
2:41 - 2:46dünya günde bir milyar kutu veya şişe kola tüketiyor --
-
2:46 - 2:50bu şeylere olan talebimiz, ihtiyacımız değil, isteğimiz --
-
2:50 - 2:54bizi ihtiyacımız olandan daha fazla kalori tüketmeye sevk ediyor.
-
2:54 - 2:59Ve bu kaloriler hastalık önleyici değil, onlara sebep olan gıdaların içinde.
-
2:59 - 3:01Şimdi, küresel ısınma umulmadıktı.
-
3:01 - 3:05Kirliliğin kötü görüş mesafesi dışında kötülüğü olduğunu bilmiyorduk.
-
3:05 - 3:07Belki tek tük akciğer hastalığı;
-
3:07 - 3:10ama bilirsiniz, çok da mühim değil.
-
3:10 - 3:12Oysa şimdiki sağlık krizi,
-
3:12 - 3:15daha bir şeytanın vukuatı.
-
3:15 - 3:18Bize, ne kadar çok et ve süt ürünleri ve kümes hayvanı eti yersek,
-
3:18 - 3:20o kadar sağlıklı olacağımız söylenmişti,
-
3:20 - 3:22öyle temin edilmişti.
-
3:22 - 3:25Hayır. Hayvan etinin, ve tabii ki abur cuburun, aşırı tüketimi,
-
3:25 - 3:29sorunun ta kendisi; az bitki tüketimimizle beraber.
-
3:29 - 3:32Şu an burada sebze - meyve yemenin faydalarına detaylıca girmek için zaman yok,
-
3:32 - 3:35ama bulgular gösteriyor ki bitkiler -- buna özellikle açıklık getirmek istiyorum --
-
3:35 - 3:39bitkilerin içindekiler degil, bitkilerin kendisi.
-
3:39 - 3:42Beta-karoten değil, havucun kendisi.
-
3:42 - 3:46Bulgular açıkça gösteriyor ki bitkiler sağlığı geliştiriyor.
-
3:46 - 3:48Bu noktada bulgular ambale edici.
-
3:48 - 3:52Daha fazla bitki yer, diğer şeylerden daha az yersen, daha uzun yaşıyorsun.
-
3:52 - 3:54Fena değil.
-
3:54 - 3:56Ancak hayvanlar ve aburcubura geri dönelim.
-
3:56 - 3:58Ortak noktaları ne?
-
3:58 - 4:01Bir: sağlık için ikisine de ihtiyacımız yok.
-
4:01 - 4:03Hayvan ürünlerine ihtiyacımız yok,
-
4:03 - 4:06ve kesinlikle beyaz ekmek ve kolaya da ihtiyaç duymuyoruz.
-
4:06 - 4:08İki: ikisi de çok aşırı bir şekilde pazarlanmakta
-
4:08 - 4:10ve bu suni bir talep yaratıyor.
-
4:10 - 4:15Whopper ve Skittles' a can atarak doğmadık.
-
4:15 - 4:18Üç: bunların üretimi daha sağlıklı ve dünya dostu bir diyet pahasına
-
4:18 - 4:21hükümet organları tarafından destekleniyor.
-
4:21 - 4:25Şimdi aynı paralelde bir durumu düşünelim.
-
4:25 - 4:28Hükümetin daha sürdürülebilir enerji kaynaklarının önüne geçerek
-
4:28 - 4:32petrol temelli bir ekonomiyi desteklediğini varsayalım.
-
4:32 - 4:34Ve tüm bu zaman sonucun kirlilik, savaş ve
-
4:34 - 4:36yükselen fiyatlar olacağını bilerek.
-
4:36 - 4:38İnanılmaz, değil mi?
-
4:38 - 4:40Evet, bunu yapıyorlar.
-
4:40 - 4:42Ve burada da yapıyorlar. Aynı olay.
-
4:42 - 4:44Üzücü durum şu ki, beslenmeye geldiği zaman,
-
4:44 - 4:46iyi niyetli, bizim için dogru olanı yapmaya çalışan
-
4:46 - 4:50Fed çalışanları bile başarısız oluyorlar.
-
4:51 - 4:54Ya tarım ticaretinin kuklaları tarafından azınlıkta bırakılıyorlar,
-
4:54 - 4:56ya da kendileri tarım ticaretinin kuklaları.
-
4:56 - 5:00Bundan dolayı USDA (Birleşik Devletler Tarım Bakanlığı), hayvanların değil,
-
5:00 - 5:04bitkilerin insanları sağlıklı yaptığının doğruluğunu anladığında,
-
5:04 - 5:08bizi, aşırı basitçi yemek piramitleri vasıtasıyla,
-
5:08 - 5:11günde beş porsiyon meyve - sebze yemeye teşvik ettiler;
-
5:11 - 5:13karbohidratlarla beraber,
-
5:13 - 5:16Bize söylemedikleri şey, bazı karbıhidratların diğerlerinden iyi olduğu,
-
5:16 - 5:18ve bitkilerin ve tam tahılların
-
5:18 - 5:20aburcuburun yerine geçmeleri gerektiğiydi.
-
5:20 - 5:23Fakat sanayi lobicileri bunun olmasına hiçbir zaman izin vermezlerdi.
-
5:23 - 5:25Ve tahmin edin ne oldu?
-
5:25 - 5:27Yemek piramidini geliştiren insanların yarısının
-
5:27 - 5:29tarım ticaretiyle bağları var.
-
5:29 - 5:32Bu yüzden bitkileri hayvanların yerine koymak yerine,
-
5:32 - 5:35kabarık iştahımız gittikçe artıyor,
-
5:35 - 5:39ve en tehlikeli yönleri değişmeden kalıyor.
-
5:39 - 5:43Sözde düşük-yağlı diyetler, sözde düşük karbohidrat diyetleri,
-
5:43 - 5:45bunlar çözüm değil.
-
5:45 - 5:47Ancak gıdanın organik veya yerel
-
5:47 - 5:50olup olmadığına odaklanan sürüsüyle insanla beraber,
-
5:50 - 5:52asıl önemli sorunların üzerinde
-
5:52 - 5:55bir türlü durulmuyor.
-
5:55 - 5:57Beni yanlış anlamayın.
-
5:57 - 5:59Hayvanları severim,
-
5:59 - 6:02ama üretimlerinin sanayileştirilip
-
6:02 - 6:05ingiliz anahtarı gibi imal edilmelerinin iyi olduğunu düşünmüyorum.
-
6:05 - 6:08Ama yılda 10 milyar hayvan öldürürken
-
6:08 - 6:11onlara iyi davranıyor olmanın imkanı yok.
-
6:11 - 6:13Rakamımız bu. 10 milyar.
-
6:13 - 6:15Hepsini Ay' a doğru ucuca dizseniz --
-
6:15 - 6:19tavuklar, inekler, domuzlar ve koyunlar --
-
6:19 - 6:21oraya beş kez gidip gelirler.
-
6:21 - 6:24Matematiğim pek sağlam değildir; ama bu oldukça iyi,
-
6:24 - 6:27ve bir domuzun boyunun 4 feet mi, yoksa 5 feet mi olduğuna bağlı;
-
6:27 - 6:29ama fikri anladınız.
-
6:29 - 6:31Bu sadece Birleşik Devletler.
-
6:32 - 6:34Ve bu hayvanları aşırı-tüketimimiz
-
6:34 - 6:37sera gazları ve kalp hastalıklarına sebep olurken,
-
6:37 - 6:40nezaket ile konuyu başka yönlere çekmenin anlamı yok.
-
6:40 - 6:44Önce mideye indirmek için öldürdüğümüz hayvanların sayılarını alalım,
-
6:44 - 6:48geride kalanlara nazik olmak için ondan sonra kaygılanırız.
-
6:48 - 6:52Buna benzer bir örnek de ''lokavor'' sözcüğü,
-
6:52 - 6:55ki kısa zaman önce New Oxford Amerikan Sözlüğü tarafından Yılın Sözcüğü ödülünü aldı.
-
6:55 - 6:57Gerçekten.
-
6:57 - 6:59Ve lokavor, bilmeyenleriniz için,
-
6:59 - 7:01sadece yerel olarak yetişitirilmiş gıda tüketen kimse demek.
-
7:01 - 7:04Eğer California' da yaşıyorsanız iyi güzel;
-
7:04 - 7:07ama diğerlerimiz için biraz acı bir şaka.
-
7:07 - 7:10Resmi hikaye -- yemek piramidi --
-
7:10 - 7:12ve bu hip lokavor görüşü olmak üzere
-
7:12 - 7:14beslenmemizi iyileştirmek için iki alternatif mevcut.
-
7:14 - 7:16(Gülüşme)
-
7:16 - 7:18Yalnız ikisi de yanlış yaklaşımlar.
-
7:18 - 7:22Birincisi, en azından popülist, ikincisi ise elitist.
-
7:22 - 7:26Bu noktaya nasıl geldiğimizin cevabı Birleşik Devletler gıda tarihi.
-
7:26 - 7:28Ve bunun üstünden çabucak geçeceğim,
-
7:28 - 7:31en azından son yüz yılı kadarının.
-
7:31 - 7:33Yüz yıl önce, tahmin edin bakalım.
-
7:33 - 7:37Herkes lokavordu, New York civarında bile domuz çiftlikleri vardı,
-
7:37 - 7:40ve gıdanın dört bir tarafa nakliyesi saçmasapan bir fikirdi.
-
7:41 - 7:44Her evin bir ahçısı vardı, genelde anne.
-
7:44 - 7:47Ve bu anneler yemek alıp hazırlıyorlardı.
-
7:47 - 7:49Romantik Avrupa düşünüz gibiydi.
-
7:49 - 7:51Margarin henüz yoktu.
-
7:51 - 7:54Aslında, margarin keşfedildiğinde,
-
7:54 - 7:58bir takım eyaletler pembeye boyanmasını zorunlu kılan yasalar çıkardı
-
7:58 - 8:01sahte olduğunu bilelim diye.
-
8:01 - 8:03Aburcubur yiyecekler yoktu, ve '20lere kadar,
-
8:03 - 8:06Clarence Birdseye çıkana kadar, donmuş gıda da yoktu.
-
8:06 - 8:09Restoran zincirleri yoktu.
-
8:09 - 8:11Yerli halk tarafından işletilen mahalle lokantaları vardı;
-
8:11 - 8:13ama hiçbiri şundan bir tane daha açayım diye düşünmezdi.
-
8:13 - 8:16Etnik yemekler yemek duyulmamış bir şeydi, kendiniz etnik değilseniz.
-
8:16 - 8:19Ve lüks yemekler tamamıyla Fransızdı.
-
8:19 - 8:22Bu arada, 1970' lerde Dan Aykroyd' u
-
8:22 - 8:26Julia Child taklidi yaparken hatırlayanlar
-
8:26 - 8:31kendini bıçaklama fikrinin nereden çıktığını bu slaytta görebilir.
-
8:31 - 8:32(Gülüşme)
-
8:32 - 8:36O günlerde, Julia'dan bile önce,
-
8:36 - 8:38yemek felsefesinin olmadığı o günlerde...
-
8:38 - 8:40Sadece yerdin.
-
8:40 - 8:42Şu veya bu olduğunu iddia etmezdin.
-
8:42 - 8:45Pazarlama yoktu. Ulusal markalar yoktu.
-
8:45 - 8:48Vitaminler icat edilmemişti.
-
8:48 - 8:51Sağlığa zararlı ibareleri yoktu, en azından federal idarenin koydurdukları.
-
8:51 - 8:55Yağlar, karbohidratlar, proteinler -- iyi veya kötü değillerdi, sadece yemektiler.
-
8:55 - 8:58Yemek yerdiniz.
-
8:58 - 9:00Bir malzeme çok nadir birden çok şey içerirdi,
-
9:00 - 9:02çünkü o bir malzemeydi.
-
9:02 - 9:04Mısır gevreği icat edlmemişti.
-
9:04 - 9:05(Gülüşme)
-
9:05 - 9:08Pop-Tart, Pringles, Cheez Whiz, hiçbiri.
-
9:08 - 9:10Japon balığı yüzerdi.
-
9:10 - 9:12(Gülüşme)
-
9:12 - 9:15Hayal etmek kolay değil. İnsanlar gıda yetiştirip, onu yiyordu.
-
9:15 - 9:18Ve herkes yerel gıda tüketiyordu.
-
9:18 - 9:21New York' ta, bir portakal yaygın bir Noel hediyesiydi,
-
9:21 - 9:24çünkü ta Florida' dan geliyordu.
-
9:25 - 9:27'30'lar sonrası, yol şebekesi genişledi,
-
9:27 - 9:29kamyonlar demiryolunun yerini aldı,
-
9:29 - 9:31taze gıda daha çok seyahat etmeye başladı.
-
9:31 - 9:33Portakallara New York' ta sıkça rastanır oldu.
-
9:33 - 9:36Güney ve Batı tarım merkezlerine dönüştü,
-
9:36 - 9:39ve ülkenin diğer kısımlarında kenar mahalleler çiftlik arazisinin yerini aldı.
-
9:39 - 9:42Bunun etkileri herkesçe bilinir, her yerde bulunur.
-
9:42 - 9:45Ve aile çiftliklerinin yok olması da bu yap-bozun bir parçası,
-
9:45 - 9:47gerçek toplumun ölümünden tutun,
-
9:47 - 9:49yazın bile doğru düzgün domates bulmanın zorluğuna kadar,
-
9:49 - 9:53neredeyse her şeyin olduğu gibi.
-
9:53 - 9:57Nihayetinde Kaliforniya taze olarak sipariş edilenden çok daha fazla gıda üretti,
-
9:57 - 10:00dolayısıyla konserve ve donmuş gıdaların pazarlanması kritik hale geldi.
-
10:00 - 10:02Böylece rahatlık, konfor imdada yetişti.
-
10:02 - 10:04Ve protofeminist kadınlara ev işlerini
-
10:04 - 10:06azaltmaları için satıldı.
-
10:06 - 10:09Şimdi bu noktada, 45 yaşın üstündekilerin
-
10:09 - 10:11ağızlarının sulanmaya başladığını biliyorum.
-
10:11 - 10:12(Gülüşme)
-
10:12 - 10:13(Alkış)
-
10:13 - 10:17Keşke Bir Salisbury bifteği slaydı da olsaydı, değil mi?
-
10:17 - 10:18(Gülüşme)
-
10:19 - 10:21Bu ev işini azaltmış olabilir;
-
10:21 - 10:24ama yenilen yemek çeşidini de azalttı.
-
10:24 - 10:28Birçoğumuz asla taze sebze yemeden büyüdük,
-
10:28 - 10:32arada sırada çiğ havuç ve yeşillik salatası hariç.
-
10:32 - 10:34Bilhassa ben -- ve şaka yapmıyorum --
-
10:34 - 10:3819 yaşına kadar gerçek ıspanak veya brokoli yemedim.
-
10:38 - 10:40Ne gerek vardı ki zaten? Et her yerdeydi.
-
10:40 - 10:43Aileniz için bir ızgara biftekten, daha doyurucu
-
10:43 - 10:45ve sağlıklı ne olabilirdi ki?
-
10:45 - 10:49Fakat o zamanlarda dahi büyükbaş hayvanlar doğal yöntemlerle yetiştirilmiyordu.
-
10:49 - 10:51Midelerinin dizayn edildiği üzere ot yemek yerine,
-
10:51 - 10:54soya ve mısır yiyerek
-
10:54 - 10:56yaşamlarını sürdürmeye zorlanıyorlardı.
-
10:56 - 10:59Bu tahıllara sindirmekte zorluk yaşıyorlardı, ama tabii ki,
-
10:59 - 11:02bu üretici için bir problem değildi.
-
11:02 - 11:05Yeni ilaçlar onları sağlıklı tutuyordu.
-
11:05 - 11:07Pekala, onları canlı tutuyordu.
-
11:07 - 11:09Sağlık başka bir hikayeydi.
-
11:09 - 11:11Çiftlik ödenekleri,
-
11:11 - 11:14tarım ticareti ve Amerikan Kongresi arasındakı iyi işbirliği sayesinde,
-
11:14 - 11:16soya, mısır ve büyükbaş hayvancılık kral haline geldi.
-
11:16 - 11:19Ve tavuk da kısa sürede tahta çıkıp yanlarına katıldı.
-
11:19 - 11:22Diyetsel ve çevresel yıkım döngüsü
-
11:22 - 11:24o zamanlarda başladı,
-
11:24 - 11:26ve biz bunun daha yeni bilincine varıyoruz.
-
11:26 - 11:28Şunu dinleyin,
-
11:28 - 11:331950 ve 2000 arasında, dünya nüfusu ikiye katlandı.
-
11:33 - 11:36Et tüketimi beş kat arttı.
-
11:36 - 11:42Birilerinin bu şeyleri yemesi gerekiyordu, böylece fast food ortaya çıktı.
-
11:43 - 11:46Ve bu sorunun üstesinden büyük ses getirerek geldi.
-
11:46 - 11:50Ev yemeği hala standart olarak kaldı; ama kalitesi oldukça düşmüştü.
-
11:50 - 11:54Evde pişirilmiş ekmek, tatlı ve çorbalı daha az öğün vardı,
-
11:54 - 11:56çünkü bunların hepsi marketten satın alınabiliyordu.
-
11:56 - 11:59İyi olduklarından değil; ama oradaydılar.
-
11:59 - 12:01Birçok anne benimki gibi yemek yapıyordu --
-
12:01 - 12:05bir parça ızgara et, çabukça yapılmış hazır soslu bir salata,
-
12:05 - 12:07konserve çorba, konserve meyve salatası.
-
12:07 - 12:10Belki haşlanmış veya püre patates,
-
12:10 - 12:13veya tüm zamanların en aptal yemeği -- Minute Rice.
-
12:13 - 12:17Tatlı olarak, marketten alınmış dondurma veya kurabiyeler.
-
12:17 - 12:21Annem burada değil, o yüzden şunu söyleyebilirim.
-
12:21 - 12:25Bu tür yemekler beni kendi yemeğimi pişirmeyi öğrenmeye itti.
-
12:25 - 12:26(Gülüşme)
-
12:26 - 12:28Hiç de fena değildi.
-
12:28 - 12:30'70ler de, ileri görüşlü insanlar
-
12:30 - 12:33yerel malzemelerin değerini anlamaya başladılar.
-
12:33 - 12:36Bahçelere yöneldik, organik gıdayla ilgilenmeye başladık,
-
12:36 - 12:38ya vejetaryen olduk ya da onları tanımaya başladık.
-
12:38 - 12:40Hepimiz hippi de değildik.
-
12:40 - 12:43Bazılarımız iyi restoranlarda yiyordu ve iyi yemek yapmayı öğreniyordu.
-
12:43 - 12:48Bu esnada, yemek üretimi sanayileşti. Endüstriyelleşti.
-
12:48 - 12:51Muhtemelen, plastik gibi,
-
12:51 - 12:53hesaplara dayalı bir şekilde üretildiğinden,
-
12:53 - 12:57yiyecekler büyülü veya zehirli güçler kazandı, ya da ikisini birden.
-
12:57 - 12:59Birçok insan hayvanlardan korkar oldu.
-
12:59 - 13:03Diğerleri brokoliye Tanrı' ymışcasına tapmaya başladı.
-
13:03 - 13:05Ama çoğunlukla brokoli yemediler.
-
13:05 - 13:07Onun yerine brokoli kadar iyi olan
-
13:07 - 13:09yoğurdu benimsediler,
-
13:09 - 13:12Fakat, aslında, endüstrinin yoğurdu pazarlama yöntemi
-
13:12 - 13:15onu dondurmaya benzer bir hale dönüştürmekti.
-
13:15 - 13:18Keza, gelin granola barlara bakalım.
-
13:18 - 13:20Bunun sağlıklı bir gıda olduğunu düşünebilirsiniz;
-
13:20 - 13:22ama gerçekte, içindekilerin listesine bakarsanız,
-
13:22 - 13:26yapısının yulaf ezmesinden çok Snickers' a benzediğini göreceksiniz.
-
13:27 - 13:30Malesef, ailece yapılan akşam yemekleri komaya, eğer öldürülmedilerse,
-
13:30 - 13:32bu dönemlerde sokuldu.
-
13:33 - 13:36İçine alabildiğine sokuşturulmuş soya ve mısır ürünleri içeren,
-
13:36 - 13:38katma değerli gıdanın
-
13:38 - 13:40altın çağının başlangıcı.
-
13:40 - 13:42Dondurulmuş tavuk nuggetları düşünün.
-
13:42 - 13:45Tavuk mısırla besleniyor, sonra eti kıyma olarak çekiliyor
-
13:45 - 13:49ve şişirmek ve yapışık tutmak için daha fazla mısır ürününe bulanıyor,
-
13:49 - 13:52ve sonra mısır yağında kızartılıyor.
-
13:53 - 13:55Tek yapmanız gereken mikrodalgada pişirmek. Daha iyi ne olabilir?
-
13:56 - 13:58Ve iğrenç, acınası bir halde tabağı hemen silip süpürüvermek.
-
13:59 - 14:0370' lerde, ev yemekleri o kadar kötü bir haldeydi ki,
-
14:03 - 14:06McNuggets ve Hot Pockets gibi yiyeceklerin
-
14:06 - 14:08yüksek yağ ve baharat içeriği,
-
14:08 - 14:11-- hepimizin de bir favorisi vardır aslında --
-
14:11 - 14:13onları evde sunulan masum şeylerden
-
14:13 - 14:15çok daha cezbedici kılıyordu.
-
14:15 - 14:19Bu esnada, kadınlar kitleler halinde işgücüne katılıyordu,
-
14:19 - 14:21ve yemek pişirmek açıkça,
-
14:21 - 14:23erkeklerin zahmeti paylaşmasını sağlayacak kadar önemli değildi.
-
14:23 - 14:26Böylece artık pizza geceleri ortaya çıktı, mikrodalga geceleri ortaya çıktı,
-
14:26 - 14:28sadece bir şeyler atıştırma geceleri ortaya çıktı.
-
14:28 - 14:30kendi-başının-çaresine-bak geceleri ortaya çıktı falan filan.
-
14:31 - 14:34Başı çeken -- başı ne çekiyor?
-
14:34 - 14:36Et, abur cubur, peynir.
-
14:36 - 14:38Sizi bizzati öldürecek şeyler.
-
14:38 - 14:40Şimdi organik gıda yaygarası çıkarıyoruz.
-
14:40 - 14:42Bu güzel.
-
14:42 - 14:44Ve durumun değişebileceğine kanıt olarak,
-
14:44 - 14:46artık süpermarketlerde organik gıda bulabilmek mümkün,
-
14:46 - 14:48hatta fast food satış noktalarında bile.
-
14:48 - 14:50Fakat organik gıda da cevap değil,
-
14:50 - 14:53en azından şu anki tanımlandığı haliyle.
-
14:53 - 14:55Sizi bir soruyla yönelteyim.
-
14:55 - 14:57Çiftlikte yetiştirilmiş somon balığının,
-
14:57 - 15:02beslenme şekli doğal beslenmeyle alakası yokken, organik olması mümkün mü?
-
15:02 - 15:06Beslenmesinin doğal olduğunu bile kabul etsek, daracık kümeslere doluşturulmuş,
-
15:06 - 15:11kendi pislikleri içinde yüzerken organik olmaları mümkün mü?
-
15:11 - 15:15Ve bu somon Şili' den geliyor, orada öldürülüyor
-
15:15 - 15:18ve buraya 5000 mil kadar uçuruluyorsa,
-
15:18 - 15:21atmosfere ne kadar karbon yayıyor?
-
15:21 - 15:23Bilmiyorum.
-
15:23 - 15:25Suni köpüğe sarılı, tabi ki,
-
15:25 - 15:28Amerika Birleşik Devletleri' ne inmeden önce
-
15:28 - 15:30ve sonrasında bir kaç yüz mil daha kamyonla taşınırken.
-
15:30 - 15:35Bu kağıt üstünde organik olabilir; ancak ruhu itibariyle kesinlikle organik değil.
-
15:36 - 15:38Şimdi hepimizin buluştuğu ortak noktaya geliyoruz.
-
15:38 - 15:41Lokavorlar, organivorlar, vejetaryenler,
-
15:41 - 15:43aşırı vejetaryenler ( et ve hayvanlardan çıkan hiçbir şeyi yemeyenler, yumurta, süt vb ), gurmeler
-
15:43 - 15:47ve sadece iyi yemek yemeye meraklılarımız.
-
15:47 - 15:50Bu noktaya farklı noktalardan gelmiş olmamıza rağmen,
-
15:50 - 15:52insanların gıdalar hakkında düşüncelerini değiştirmek için
-
15:52 - 15:56bilgimizi eyleme dönüştürme vaktimiz geldi.
-
15:56 - 15:58Eyleme geçmeliyiz.
-
15:58 - 16:02Ve bu Ann Cooper' ın da dediği gibi, bu yalnız bir sosyal adalet meselesi değil
-
16:02 - 16:04-- tabii ki tamamıyla haklı --
-
16:04 - 16:06aynı zamanda bir küresel kurtuluş meselesi.
-
16:06 - 16:11Ki bu beni başladığımız noktaya geri getiriyor ve esas meseleye işaret ediyor,
-
16:11 - 16:15et ve abur cuburun aşırı üretimi ve tüketimi.
-
16:15 - 16:18Dediğim gibi, sera gazlarının yüzde 18'i
-
16:18 - 16:21çiftlik hayvanı yetiştiriciliğiyle alakalı.
-
16:21 - 16:24Bunun için ne kadar çiftlik hayvancılığı gerekiyor?
-
16:24 - 16:27Dünya üzerindeki tarım arazisinin yüzde 70'i.
-
16:27 - 16:33Dünya topraklarının yüzde 30'u doğru veya dolaylı yollardan
-
16:33 - 16:36yiyeceğimiz hayvanları yetiştirmeye adanmış durumda.
-
16:36 - 16:39Ve bu miktarın önümüzdeki 40 yıl içinde ikiye katlanması bekleniyor.
-
16:39 - 16:41Ve eğer Çin' den gelen rakamlar,
-
16:41 - 16:44şu an göründüğü gibiyse
-
16:44 - 16:46bu 40 yıl da sürmeyecek.
-
16:46 - 16:50Yediğimiz kadar çok et yemek için hiçbir iyi sebep yok.
-
16:50 - 16:55Ve bunu hayatatı boyunca konserve sığır etinden adil bir pay tüketmiş biri olarak söylüyorum.
-
16:55 - 16:58En yaygın argüman besin değeri yüksek gıdalara ihtiyacımız olduğu --
-
16:58 - 17:01ancak, ortalama olarak, endüstri saplantılı USDA'in
-
17:01 - 17:06bile tavsiye ettiğinin iki katı protein tüketiyoruz.
-
17:06 - 17:10Ama kulak verin -- hastalık azaltma konusunda uzman kişiler
-
17:10 - 17:16yetişkinlere tavsiyesi haftada 200 gramdan az fazla et yemeleri.
-
17:16 - 17:20Günde ne kadar yediğimizi düşünüyorsunuz? 200 gram.
-
17:20 - 17:23Ama büyük ve güçlü olmak için ete ihtiyacımız yok mu?
-
17:23 - 17:26Et yemek sağlık için olmazsa olmaz değil mi?
-
17:26 - 17:28Meyve ve sebzenin ağırlıkta olduğu bir beslenme şekli
-
17:28 - 17:31bizi Allahsız, korkak liberallere çevirmez mi?
-
17:31 - 17:32(Gülüşme)
-
17:32 - 17:35Bazılarımız bunun iyi bir şey olacağını düşünebilirler.
-
17:35 - 17:40Ama hayır, hepimiz steroidle şişmiş amerikan futbolu oyuncuları da olsaydık,
-
17:40 - 17:42cevap yine hayır.
-
17:42 - 17:46Aslında, dünyada temel beslenme ihtiyaçlarını karşıladığı halde,
-
17:46 - 17:50gelişimi teşvik etmeyen bir diyet türü yok,
-
17:50 - 17:53ve çoğu bizimkinden daha sağlıklı olacaktır.
-
17:53 - 17:56Hayvan ürünlerini yeterli beslenme için tüketmiyoruz,
-
17:56 - 18:02garip bir tür kötü beslenmeye sahip olmak için tüketiyoruz, ve bu bizi öldürüyor.
-
18:02 - 18:05Bireysel ve toplumsal sağlığın menfaati için,
-
18:05 - 18:08Amerikalıların %50 daha az et yemesini önermek yeterli değil;
-
18:08 - 18:11ancak yine de bir başlangıçtır.
-
18:11 - 18:16Bu absürt gibi gelebilir; ama aynen bu şekilde olması gerekiyor,
-
18:16 - 18:19ve modern, ileri görüşlü insanların,
-
18:19 - 18:22artan bitki tüketimi ile birlikte
-
18:22 - 18:25yapması ve savunması gereken şey de bu.
-
18:26 - 18:29Yiyecekler hakkında 30 yıldır, hemen hemen omnivorca
-
18:29 - 18:32-- ya da ayrımcılık yapmadan -- yazıyorum.
-
18:32 - 18:34Bu süre boyunca neredeyse her şeyi yedim
-
18:34 - 18:37ve yenilmesini tavsiye ettim.
-
18:38 - 18:40Hayvan eti yemeyi hiçbir zaman bırakmayacağım, buna eminim;
-
18:41 - 18:43ama herkesin yararı için, onları endüstriyel olarak yetiştirmeyi
-
18:43 - 18:46ve düşüncesizce tüketmeyi bırakmanın
-
18:46 - 18:48vaktinin geldiğini düşünüyorum.
-
18:48 - 18:50Ann Cooper haklı.
-
18:50 - 18:55USDA burada müttefiğimiz değil.
-
18:55 - 18:57Meseleyi kendimiz ele almalıyız,
-
18:57 - 19:00sadece herkes için daha iyi bir beslenme şeklini savunarak değil --
-
19:00 - 19:04ve bu zor kısmı -- kendimizinkini de iyileştirerek.
-
19:04 - 19:06Ve bu aslında oldukça kolay.
-
19:06 - 19:09Daha az et, aburcubur; daha bol bitki.
-
19:09 - 19:11Basit bir formül -- yemek yiyin.
-
19:11 - 19:13Gerçek yemek yiyin.
-
19:13 - 19:17iyi, hatta daha iyi yemeye devam ederken,
-
19:17 - 19:19yemeklerden hala keyif alabiliriz.
-
19:19 - 19:22Sevdiğimiz malzemeleri arayışımızı hala sürdürebiliriz,
-
19:22 - 19:27ve favori yiyeceklerimiz hakkında hikayeler uydurup anlatmaya devam edebiliriz.
-
19:27 - 19:31Sadece kalori değil, karbon ayak izimizi azaltacağız.
-
19:31 - 19:34Yiyecekleri daha önemsiz değil, önemli kılabilir
-
19:34 - 19:36ve böylece kendimizi kurtarabiliriz.
-
19:36 - 19:39Bu yolu seçmek zorundayız.
-
19:39 - 19:41Teşekkürler.
- Title:
- Mark Bittman, yemek seçimimizdeki yanlışlara değiniyor
- Speaker:
- Mark Bittman
- Description:
-
Bu hararetli ve eğlenceli konuşmada, New York Times yemek yazarı Mark Bittman, günümüzde yemek yeme alışkanlıklarımızdaki yanlışların (çok fazla et, cok az bitki, çok fazla fast food, çok az ev yemeği), ve bunların bütün gezegeni nasıl riske attığının üstünde duruyor.
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 19:43