< Return to Video

Benim hikayem | Elizabeth Smart |TEDxUniversityofNevada

  • 0:17 - 0:23
    Hayatı mükemmel olan
    hiç kimse tanımıyorum
  • 0:23 - 0:29
    ve her birimizin kendine özgü kişisel
    zorlukları ve bir imtihanı olduğunu
  • 0:29 - 0:31
    ve bazı günler yataktan çıkmak bile
  • 0:31 - 0:34
    istemediğimizi de biliyorum.
  • 0:34 - 0:38
    Yorganı başımızın üzerine çekip
    öylece yatmak istediğimiz günler vardır.
  • 0:39 - 0:41
    Fakat bir seçim yapmak zorundayızdır.
  • 0:41 - 0:45
    Yorganı üzerimize çekip yatakta
    öylece kalacak mıyız
  • 0:45 - 0:48
    yoksa hayata devam mı edeceğiz?
  • 0:48 - 0:52
    14 yaşındayken hayatım oldukça sıradandı.
  • 0:52 - 0:54
    14 yaşındaki bütün gençler gibiydim;
  • 0:54 - 0:58
    ortaokuldan mezun olmaya
    hazırlanıyordum ve çok heyecanlıydım.
  • 0:59 - 1:01
    Bir gece yatmaya gitmiştim.
  • 1:01 - 1:06
    Kızkardeşimle aynı odada kalıyor
    ve aynı yatağı paylaşıyorduk.
  • 1:06 - 1:10
    Gece garip bir sesle uyandım,
    biri bana şöyle söylüyordu:
  • 1:10 - 1:13
    "Boğazında bir bıçak var
    sakın sesini çıkarma.
  • 1:13 - 1:15
    Kalk, benimle geliyorsun."
  • 1:16 - 1:19
    Dokuz ay süren kabus böyle başladı.
  • 1:19 - 1:24
    Bu tuhaf adam beni bıçak zoruyla
    evimizin arkasındaki dağlara,
  • 1:24 - 1:26
    yukarıya doğru götürüyordu.
  • 1:26 - 1:30
    Yani dağların içlerine doğru götürüyordu.
  • 1:30 - 1:32
    Sonra bir tepeyi aştık
  • 1:32 - 1:34
    ve aşağı doğru inmeye başladık.
  • 1:34 - 1:37
    Tepenin sırtından aşağıda
    eteklerine yakın bir yerde
  • 1:37 - 1:40
    bir koruluk vardı ve dikkat
    çeken anormal bir şey yoktu,
  • 1:40 - 1:43
    sıradan bir yer gibi görünüyordu,
  • 1:44 - 1:46
    ama beni bu koruluktan
    içeri girmeye zorladı.
  • 1:46 - 1:48
    Korunun içine yürüdüğümde
  • 1:48 - 1:51
    dağın bir bölümünün düzlenmiş
    olduğunu gördüm.
  • 1:51 - 1:53
    Bir de çadır kurulmuştu.
  • 1:53 - 1:57
    Yerde ve ağaçlarda branda seriliydi.
  • 1:57 - 2:01
    Çadırın arkasında, sırta
    büyük bir delik açılmıştı.
  • 2:01 - 2:05
    Deliğin üzerine kütük döşenmiş
    ve üzerine de toprak atılmıştı.
  • 2:06 - 2:10
    Ama oradaki en korkunç şey
  • 2:11 - 2:13
    çadırdan dışarı çıkan kadındı.
  • 2:13 - 2:16
    Beni çadırın içine çekti
    ve bir kovanın üzerine oturttu,
  • 2:16 - 2:18
    ıslak bir süngerle beni
    temizlemeye çalışıyor,
  • 2:18 - 2:22
    pijamalarımı çıkarıp garip
    bir cübbe giydirmeye uğraşıyordu.
  • 2:22 - 2:28
    Çok utangaç ve aşırı içine
    kapanık bir çocuktum
  • 2:28 - 2:31
    ve bu yaşadıklarım o ana kadar
  • 2:31 - 2:33
    başıma gelen en travmatik şeydi.
  • 2:33 - 2:38
    Ona yalvarıp yakarıyor,
    bırak kendim yapayım,
  • 2:38 - 2:41
    ben pis değilim, dün gece
    banyo yaptım, üzerimi kendim
  • 2:41 - 2:45
    değişebilirim, yardım etmen
    gerekmez diyordum.
  • 2:46 - 2:49
    Sonunda bilmiyorum, belki 15 dakika süren
  • 2:49 - 2:54
    bütün o yalvarma ve ağlamadan
    sonra cübbeyi bana uzattı.
  • 2:54 - 2:56
    İçine girdim. Kadın
    pijamalarımı çekip aldı
  • 2:56 - 3:00
    ve ben o çadırda, ters konmuş
    bir kovanın üzerinde yalnız kaldım.
  • 3:00 - 3:02
    Otururken ağlıyordum
  • 3:02 - 3:06
    ve bu başıma gelenin
    ne olduğunu düşünüyordum.
  • 3:06 - 3:10
    Daha dün arkadaşlarımla
    birlikte okuldaydım.
  • 3:10 - 3:13
    Daha dün evimdeydim,
  • 3:14 - 3:18
    mezun olmayı ve liseye
    başlamayı dört gözle bekliyordum.
  • 3:18 - 3:20
    Bütün bunlar nasıl olmuştu?
  • 3:20 - 3:23
    Bütün dünyam bir gecede nasıl değişmiş
  • 3:23 - 3:26
    ve aileme ne olmuştu?
  • 3:26 - 3:28
    Bu adam evimizin içinde dolaşmıştı,
  • 3:28 - 3:30
    ailemi öldürmüş müydü?
  • 3:30 - 3:32
    Bana ne olacaktı?
  • 3:32 - 3:36
    Başıma ne geleceği konusunda
    tek düşünebildiğim şey:
  • 3:36 - 3:39
    Bu adam bana tecavüz edecek
    ve sonra da öldürecekti,
  • 3:39 - 3:42
    çünkü kaçırılan kişiler hayatta kalmazdı,
  • 3:42 - 3:43
    evlerine asla dönemezlerdi.
  • 3:43 - 3:48
    Mutlu sonla biten hiçbir
    kaçırma hikayesi duymamıştım.
  • 3:48 - 3:51
    Haberlerde gördüğüm bütün
    öyküler aynı sonla bitiyordu.
  • 3:51 - 3:56
    Günler, haftalar, yıllar sonra
    bir ceset bulunurdu,
  • 3:56 - 3:58
    olan hep buydu.
  • 3:58 - 4:01
    Orada oturmuş ağlıyor
    ve çok korkuyordum.
  • 4:01 - 4:04
    Çadır girişinin fermuarı açıldı
    ve o adam içeri girdi,
  • 4:05 - 4:08
    beni kaçırırken giydiği
    koyu renk elbiseleri değiştirmiş,
  • 4:08 - 4:10
    benim üzerimdeki gibi bir cübbe giymişti.
  • 4:10 - 4:13
    Yanıma diz çöktü ve konuşmaya başladı.
  • 4:13 - 4:16
    İlk önce kendimi endişe ve
  • 4:17 - 4:21
    korkuya öylesine kaptırmıştım ki,
  • 4:21 - 4:24
    ne olmuştu, bana ne olacaktı,
  • 4:24 - 4:29
    adamın ne söylediğini bile duymuyordum.
  • 4:30 - 4:34
    Sonra bir anlığına kendimi
    toparlar gibi oldum
  • 4:34 - 4:37
    ve ne söylediğini duydum:
    "Artık onun karısıydım,
  • 4:37 - 4:39
    ona yazılmıştım
  • 4:39 - 4:43
    ve bütün karılık vazifelerimi
    yerine getirmem gerekiyordu
  • 4:43 - 4:46
    ve evliliğimizi zifaf ile
    tamamlama zamanıydı."
  • 4:46 - 4:49
    Çok muhafazakar bir ailem var
  • 4:49 - 4:53
    ve ayrıca çok dindarız.
  • 4:53 - 4:57
    Bana cinsel ilişkinin
  • 4:58 - 5:01
    sadece evlilik bağı altında
  • 5:01 - 5:03
    caiz olduğu öğretildi
  • 5:04 - 5:07
    ve buna daima inandım.
  • 5:07 - 5:10
    Ben bu kurala hep uymak istiyordum.
  • 5:11 - 5:12
    Fakat bu adam bana
  • 5:12 - 5:15
    evliliğimizi tamamlamam
    gerektiğini söylüyordu.
  • 5:15 - 5:18
    Bir kozanın içinde büyümüş olabilirim.
  • 5:18 - 5:20
    Yani 14 yaşındayken
  • 5:20 - 5:24
    belki dünyanın en ilerici kızı değildim.
  • 5:26 - 5:30
    Aklımın bir yanı "evliliği tamamlamanın"
    ne olduğundan emin değildi.
  • 5:30 - 5:33
    Diğer yanı ise dua ediyor ve umarım bu
  • 5:33 - 5:35
    düşündüğüm şey değildir
    gibi bir umuda kapılıyordu.
  • 5:36 - 5:39
    Ne anlama geldiğini çabuk gördüm.
  • 5:39 - 5:43
    Yalvarıyor yakarıyor ve ağlıyordum.
  • 5:43 - 5:47
    Onu durdurabilecek her sözü,
    her gerekçeyi söylemeye
  • 5:47 - 5:52
    ve beni bırakması için zarar
    vermemesi için iknaya çalışıyor
  • 5:52 - 5:56
    ve bırak aileme gideyim diyordum.
  • 5:57 - 6:00
    Ne sözlerim ne yaptıklarım işe yaradı.
  • 6:00 - 6:02
    Asla unutmayacağım.
  • 6:02 - 6:06
    Beni oturduğum kovadan çekip yere yatırdı,
  • 6:06 - 6:09
    zorla giydirdikleri cübbeyi çıkardı
  • 6:09 - 6:11
    ve o çadırda bana tecavüz etti.
  • 6:12 - 6:15
    İşini bitirdikten sonra kalkıp gitti
    ve beni yalnız bıraktı.
  • 6:16 - 6:23
    Ne kadar incindidiğimi ve ne hissettiğimi
    asla, ama asla unutamam,
  • 6:23 - 6:28
    bütün umudum bitmişti.
  • 6:28 - 6:33
    Artık beni bulsalar bile
    bunun bir anlamı yoktu.
  • 6:33 - 6:37
    Ben artık kirlenmiştim, işe yaramazdım.
  • 6:38 - 6:41
    O anda kurtarılmaya bile değmezdim.
  • 6:42 - 6:45
    Bütün bunları düşünürken uyuyakalmışım.
  • 6:45 - 6:48
    Uyandığımda adam tepeme eğilmişti
  • 6:48 - 6:51
    ve elinde kalın bir tel tutuyordu.
  • 6:51 - 6:54
    Teli ayak bileğime dolayıp
    ucunu bir yere sabitledi,
  • 6:54 - 6:55
    böylece kaçamayacaktım.
  • 6:55 - 6:57
    O anda haberlerde gördüğüm
  • 6:57 - 7:00
    bütün o çocuklar aklıma geldi,
  • 7:00 - 7:03
    hikayeleri hep aynı trajik sonla biten.
  • 7:04 - 7:07
    Elimde olmadan şöyle düşündüm:
  • 7:07 - 7:13
    Onlar şanslıydı ve keşke ben de
    onlar kadar şanslı olsaydım,
  • 7:13 - 7:16
    çünkü artık onları hiç
    kimse incitemeyecek,
  • 7:16 - 7:19
    kimse onları bu kadar değersiz
  • 7:19 - 7:23
    ve itilmiş hissettiremeyecekti.
  • 7:23 - 7:25
    Onlara bu kötülükleri
    asla tekrar yapamazlardı,
  • 7:25 - 7:27
    keşke o ben olsaydım.
  • 7:27 - 7:31
    Sonraki dokuz ayın özeti kısaca böyle.
  • 7:31 - 7:34
    Ama daha ilk günlerde
    bile bir karar verdim,
  • 7:34 - 7:37
    bu zorbaların kazanmasına
    izin vermeyecektim.
  • 7:37 - 7:41
    Hayatımı elimden almalarına
    izin vermeyecektim.
  • 7:41 - 7:44
    Hayatta kalmak için
    elimden ne gelirse yapacaktım,
  • 7:45 - 7:47
    bu onlardan daha uzun yaşamak bile olsa,
  • 7:47 - 7:50
    30 yıl boyunca böyle yaşamak bile olsa,
  • 7:50 - 7:53
    bu işkenceyi her gün yaşamak bile olsa.
  • 7:54 - 7:59
    Tanrıya şükür 30 yıl sürmedi
    sadece dokuz ay sonraydı.
  • 7:59 - 8:01
    Babamı ilk gördüğüm anı hiç unutmayacağım,
  • 8:01 - 8:04
    polisler gelip beni almıştı.
  • 8:05 - 8:10
    O hissettiklerimi hiç unutmayacağım;
    ileride ne yaşarsam yaşayayım,
  • 8:10 - 8:15
    iyi şeyler olacak ve beni bir daha
    hiç kimse bu kişilerin 9 ay boyunca
  • 8:15 - 8:19
    incittiği şekilde incitemeyecekti.
  • 8:20 - 8:24
    Dünyadaki en güzel duygu
    sevildiğini bilmektir.
  • 8:24 - 8:27
    Ertesi gün annem bana
    bir nasihatte bulundu
  • 8:27 - 8:29
    bunu sizinle paylaşmak isterim.
  • 8:29 - 8:32
    Çünkü söylediğim gibi hayatta
    hepimizin bir imtihanı var,
  • 8:32 - 8:35
    yataktan hiç çıkmak istemediğimiz
    zamanlarımız da var.
  • 8:36 - 8:37
    Annem şunu söyledi :
  • 8:37 - 8:43
    " Elizabeth, bu adamın
    sana yaptığı şey korkunç
  • 8:43 - 8:49
    ve yaptığı bu kötülüğün ne kadar kalleşçe
    ve şeytani olduğunu anlatacak kelime yok.
  • 8:49 - 8:55
    Hayatından dokuz ay çaldı ve
    bunu telafi etmenin yolu yok.
  • 8:55 - 8:59
    Bu adama verebileceğin en iyi
    ceza mutlu olmaktır,
  • 9:00 - 9:03
    hayatına devam etmekdir,
    çünkü kendine acırsan, geçmişe
  • 9:04 - 9:08
    ve başına gelenlere takılıp kalırsan
  • 9:08 - 9:12
    seni yine bu kişilerin kontrol
    etmesine izin vermiş olursun
  • 9:12 - 9:15
    ve hayatının kalanını da senden çalarlar.
  • 9:15 - 9:17
    Bunu yapma, izin verme.
  • 9:17 - 9:22
    Adalet yerini bulmayabilir,
    eski haline de dönemeyebilirsin,
  • 9:22 - 9:25
    ama sakın hayatından bir
    saniye daha verme bunlara.
  • 9:26 - 9:30
    O günden beri annemin bu
    öğütlerini tutmaya çalıştım.
  • 9:30 - 9:34
    Bunda iyi olmak için uzun bir yolum var,
  • 9:34 - 9:38
    zaten hangi kız annesinin
    öğütlerini çok iyi tutar ki?
  • 9:38 - 9:40
    (Gülüşmeler)
  • 9:40 - 9:43
    Fakat hepimizin bir seçeneği
    olduğunu biliyorum,
  • 9:43 - 9:47
    İmtihanlarla karşılaştığımızda
    bir seçeneğimiz olduğunu biliyorum.
  • 9:48 - 9:52
    Kendini bırakıp teslim olabilir veya
    savaşıp geleceğine odaklananırsın.
  • 9:52 - 9:55
    Ben ayağa kalkmayı başardım
    ve hikayemi sizinle paylaştım
  • 9:55 - 10:00
    ve başka insanlarla konuştum.
    Pek çok şey öğrendim.
  • 10:00 - 10:03
    Şu anda bulunduğum noktada,
  • 10:03 - 10:05
    bunun bana veya bir başka kişiye
  • 10:05 - 10:09
    olmasını asla ve asla dilemem.
  • 10:11 - 10:13
    Fakat başıma gelenler
  • 10:13 - 10:18
    bana bir şeyler öğretti,
    bana bir bakış açısı gösterdi
  • 10:18 - 10:20
    ve diğer hayatta kalan
    kurbanları anlamayı öğretti.
  • 10:20 - 10:23
    Bir fark yarattığım için şükrediyorum.
  • 10:23 - 10:28
    Açıkça konuşabildiğim için şükrediyorum,
    özellikle de bunu dile getiremeyen
  • 10:28 - 10:32
    cinsel istismara uğramış kişiler adına
    konuşabildiğim için şükrediyorum.
  • 10:32 - 10:38
    Böyle bir şeyi dile getirmek
    çok zor ve çok korkutucu.
  • 10:38 - 10:41
    "Tecavüze uğradım, incindim,
  • 10:41 - 10:44
    bir şeylerimi alıp gittiler ve bu geri
    gelmeyecek" diyebilmek çok zor.
  • 10:44 - 10:47
    Ama şunu söylemek zorundayım,
    bir adım ileri çıkıp
  • 10:47 - 10:51
    öykünü paylaşmak ve bununla
    ilgili konuşmak çok önemli,
  • 10:51 - 10:55
    çevrendekilere olmasa bile
    herkese olmasa bile, en azından
  • 10:55 - 10:57
    resmi görevlilere anlatmalısın.
  • 10:57 - 10:59
    Bu kötü insanları ancak
    bu şekilde durdurabilir
  • 10:59 - 11:01
    ve diğer insanları
    kullanmalarını engelleriz.
  • 11:01 - 11:03
    Bu çok önemli.
  • 11:03 - 11:06
    Bu nedenle cesur olun.
  • 11:07 - 11:13
    Bir imtihanla sınandığınızda
    teslim olmayın, vazgeçmeyin.
  • 11:13 - 11:16
    İleri çıkın, çünkü yapabileceklerinizin
  • 11:16 - 11:17
    neler olduğunu hiç bilemezsiniz.
  • 11:17 - 11:20
    Kaç kişinin hayatını
    değiştireceğini bilemezsiniz.
  • 11:21 - 11:23
    Bütün gün sizinle burada
    olmaktan çok minnettarım.
  • 11:23 - 11:25
    Çok teşekkürler.
  • 11:25 - 11:28
    (Alkışlar)
Title:
Benim hikayem | Elizabeth Smart |TEDxUniversityofNevada
Description:

Elizabeth Smart'ın kaçırılması son zamanlarda en çok yankı yapan çocuk kaçırma olaylarından biridir. Bu konuşmada Elizabeth, kaçırılması hakkında konuşuyor ve hayatta bir sınavla karşı karşıya kaldığımızda bizi vazgeçmemeye, teslim olmamaya, aksine geleceğe bakmaya davet ediyor. Çünkü kimlerin hayatını etkileyebileceğinizi hiç bilemezsiniz diyor.

Bu konuşma TED’den bağımsız, yerel bir topluluğun düzenlediği bir TEDx etkinliğinde TED Konferansı formatı kullanılarak yapılmıştır. Daha fazla bilgi için: http://ted.com/tedx

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDxTalks
Duration:
11:37

Turkish subtitles

Revisions