< Return to Video

ปิรามิดประชากร: เครื่องมือทำนายอนาคตที่มีประสิทธิภาพ - คิม เพรสซอฟ

  • 0:07 - 0:11
    รัสเซีย ประเทศที่มีพื้นที่ใหญ่ที่สุดในโลก
  • 0:11 - 0:14
    มีประชากรเท่าๆ กับไนจีเรีย
  • 0:14 - 0:16
    ที่มีขนาดพื้นที่เพียง 1/16 ของรัสเซีย
  • 0:16 - 0:18
    แต่ความคล้ายคลึงนี้คงจะไม่อยู่ไปตลอด
  • 0:18 - 0:21
    เมื่อประชากรของประเทศหนึ่งเพิ่มอย่างรวดเร็ว
  • 0:21 - 0:23
    ขณะที่อีกประเทศ ประชากรค่อยๆ ลดลง
  • 0:23 - 0:26
    เรื่องนี้บอกอะไรเกี่ยวกับสองประเทศนี้?
  • 0:26 - 0:30
    สถิติประชากรเป็นข้อมูลที่สำคัญที่สุดอันหนึ่ง
  • 0:30 - 0:33
    ที่นักสังคมศาสตร์และผู้เชี่ยวชาญด้าน
    นโยบายจำเป็นต้องใช้
  • 0:33 - 0:35
    แต่การจะเข้าใจสถานะของประเทศ
  • 0:35 - 0:37
    และคาดการณ์อนาคตได้อย่างแม่นยำ
  • 0:37 - 0:40
    ไม่เพียงแค่ต้องการข้อมูลจำนวนประชากร
  • 0:40 - 0:42
    แต่ยังต้องรู้คุณลักษณะภายใน
  • 0:42 - 0:45
    เช่น การกระจายตัวของอายุและเพศ
  • 0:45 - 0:47
    แล้วเราสามารถติดตามข้อมูลทั้งหมดนี้
  • 0:47 - 0:50
    ให้เข้าใจได้ง่ายได้อย่างไร?
  • 0:50 - 0:52
    ข้อมูลซับซ้อนถูกทำให้แปลความได้ง่ายขึ้น
  • 0:52 - 0:53
    ด้วยการทำให้เห็นเป็นภาพ
  • 0:53 - 0:55
    และหนึ่งในวิธีที่นักประชากรศาสตร์นำเสนอ
  • 0:55 - 0:58
    การกระจายตัวของประชากร
  • 0:58 - 1:00
    ก็คือ การใช้ปิรามิดประชากร
  • 1:00 - 1:02
    ข้อมูลถูกแบ่งออกตามเพศ
  • 1:02 - 1:06
    เพศหญิงอยู่ด้านหนึ่ง ส่วนเพศชายอยู่อีกด้าน
  • 1:06 - 1:07
    จำนวนประชากรถูกแสดง
  • 1:07 - 1:09
    ในแต่ละช่วงอายุ ช่วงอายุละ 5 ปี
  • 1:09 - 1:11
    เริ่มตั้งแต่อายุ 0-4 ปี
  • 1:11 - 1:13
    ไปเรื่อยจนถึง ช่วงอายุ 100 ปีหรือมากกว่า
  • 1:13 - 1:15
    แต่ละช่วงอายุก็จะถูกแบ่งเป็น
  • 1:15 - 1:18
    ช่วงก่อนวัยเจริญพันธุ์ (0-14ปี)
  • 1:18 - 1:20
    ช่วงวัยเจริญพันธุ์ (15-44ปี)
  • 1:20 - 1:23
    และช่วงหลังวัยเจริญพันธุ์ (45 ปีขึ้นไป)
  • 1:23 - 1:26
    ปิรามิดประชากรนี้
    สามารถใช้เป็นตัวทำนายแนวโน้ม
  • 1:26 - 1:28
    ของประชากรในอนาคตได้อย่างมีประสิทธิภาพ
  • 1:28 - 1:30
    ตัวอย่างเช่น
  • 1:30 - 1:31
    ปิรามิดประชากรของรวันดา
    แสดงให้เห็นว่า
  • 1:31 - 1:33
    ประเทศอยู่ในช่วงระยะเติบโตเร็ว
  • 1:33 - 1:35
    โดยประชากรส่วนใหญ่อยู่ในกลุ่มช่วงอายุน้อย
    ตรงบริเวณฐานของปิรามิด
  • 1:35 - 1:37
    ซึ่งจะเติบโตอย่างรวดเร็วในอนาคตอันใกล้
  • 1:37 - 1:40
    เนื่องจากการที่วัยเด็กเข้าสู่วัยเจริญพันธุ์
  • 1:40 - 1:43
    และก็จะมีลูกของพวกเขาเอง
  • 1:43 - 1:44
    ค่อนข้างชัดว่า
    ประชากรทั้งหมดจะเพิ่มเป็นเท่าตัว
  • 1:44 - 1:47
    ในอีกไม่กี่ทศวรรษข้างหน้า
  • 1:47 - 1:49
    ในตัวอย่างที่สอง
  • 1:49 - 1:50
    มาดูประเทศแคนาดา
  • 1:50 - 1:52
    ที่ซึ่งประชากรส่วนใหญ่กระจุกตัว
  • 1:52 - 1:54
    อยู่บริเวณส่วนกลางของปิรามิด
  • 1:54 - 1:55
    สาเหตุจากการมีประชากร
  • 1:55 - 1:57
    ในช่วงก่อนวัยเจริญพันธุ์
  • 1:57 - 1:59
    น้อยกว่าประชากรในช่วงวัยเจริญพันธุ์
  • 1:59 - 2:01
    การเพิ่มของประชากรก็จะเป็นไปอย่างช้าๆ
  • 2:01 - 2:03
    เมื่อประชากรที่เริ่มเข้าสู่วัยเจริญพันธุ์มีน้อยลง
  • 2:03 - 2:07
    ตัวอย่างสุดท้าย คือ ประเทศญี่ปุ่น
  • 2:07 - 2:09
    เพราะว่าประชากรส่วนใหญ่
  • 2:09 - 2:11
    อยู่ในกลุ่มช่วงหลังวัยเจริญพันธุ์
  • 2:11 - 2:13
    โดยมีประชากรในวัยเด็ก
  • 2:13 - 2:15
    และวัยทำงานในจำนวนที่น้อยกว่า
  • 2:15 - 2:17
    นั่นหมายถึง
    จากอัตราการเจริญพันธุ์ในตอนนี้
  • 2:17 - 2:19
    ประชากรจะเริ่มลดลง
  • 2:19 - 2:21
    เป็นผลจากกลุ่มประชากรที่เข้าสู่
    วัยเจริญพันธุ์มีน้อยลง
  • 2:21 - 2:25
    เปรียบเทียบปิรามิดประชากรทั้งสามอัน
  • 2:25 - 2:26
    นำมาเรียงคู่กัน
  • 2:26 - 2:28
    แสดงให้เห็นถึง 3 ระยะที่แตกต่างกัน
  • 2:28 - 2:29
    ของการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างประชากร
  • 2:29 - 2:31
    ขณะที่ประเทศเปลี่ยนจากสังคม
    ยุคก่อนอุตสาหกรรม
  • 2:31 - 2:33
    เข้าสู่ยุคอุตสาหกรรม
  • 2:33 - 2:35
    หรือหลังยุคอุตสาหกรรม
  • 2:35 - 2:37
    ประเทศที่เพิ่มเริ่มเปลี่ยน
  • 2:37 - 2:38
    เข้าสู่การพัฒนาอุตสาหกรรม
  • 2:38 - 2:40
    มักพบว่ามีการเพิ่มขึ้นของอายุขัยเฉลี่ย
  • 2:40 - 2:43
    และการลดลงของอัตราตายในเด็ก
  • 2:43 - 2:45
    ซึ่งผลมาจากการพัฒนาในหลายด้าน
  • 2:45 - 2:47
    ทั้งการแพทย์ สุขอนามัย การจัดหาอาหาร
  • 2:47 - 2:50
    ขณะที่อัตราการเกิดยังคงเดิม
  • 2:50 - 2:52
    ซึ่งนำไปสู่การเพิ่มของประชากรอย่างรวดเร็ว
  • 2:52 - 2:53
    ประเทศกำลังพัฒนาเข้าสู่
  • 2:53 - 2:55
    การพัฒนาอุตสาหกรรมก่อน
  • 2:55 - 2:57
    ก็เริ่มจะพบอัตราการเกิดที่ลดลง
  • 2:57 - 2:59
    จากหลายปัจจัย เช่น
  • 2:59 - 3:01
    การได้รับการศึกษา และโอกาสต่างๆ ของผู้หญิง
    ที่นอกเหนือไปจากการเลี้ยงลูก
  • 3:01 - 3:03
    รวมถึงการย้ายถิ่นฐานประชากรเข้าสู่เมือง
  • 3:03 - 3:05
    ซึ่งทำให้การมีครอบครัวขยาย
  • 3:05 - 3:07
    มีความได้เปรียบน้อยลงในทางเศรษฐศาสตร์
  • 3:07 - 3:09
    สุดท้าย ในประเทศอุตสาหกรรมก้าวหน้า
  • 3:09 - 3:12
    จะเข้าสู่จุดที่
  • 3:12 - 3:15
    อัตราการเกิดและตายต่ำทั้งคู่
  • 3:15 - 3:16
    โดยที่จำนวนประชากรยังคงที่
  • 3:16 - 3:18
    หรืออาจจะเริ่มลดลง
  • 3:18 - 3:20
    ทีนี้มาดูหน้าตาของปิรามิดประชากรที่ถูกคาดการณ์
  • 3:20 - 3:22
    ของ 3 ประเทศข้างต้น ในปี 2050
  • 3:22 - 3:25
    ว่าบอกอะไรกับเราบ้าง
  • 3:25 - 3:28
    เกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงที่ถูกคาดการณ์
  • 3:28 - 3:29
    ของประชากรในแต่ละประเทศ
  • 3:29 - 3:31
    และมีปัจจัยอะไรบ้าง
  • 3:31 - 3:32
    ที่จะสามารถเปลี่ยนรูปร่างปิรามิดแห่งอนาคตนี้?
  • 3:32 - 3:34
    ปิรามิดประชากรสามารถใช้ประโยชน์
  • 3:34 - 3:37
    ไม่เพียงแต่การทำนายอนาคตของประเทศนั้นๆ
  • 3:37 - 3:39
    แต่ยังเป็นที่บันทึกเหตุการณ์ในอดีตด้วย
  • 3:39 - 3:41
    ปิรามิดประชากรของรัสเซีย
  • 3:41 - 3:43
    ยังคงแสดงให้เห็นถึงบาดแผล
    จากสงครามโลกครั้งที่ 2
  • 3:43 - 3:45
    ซึ่งทำให้มีจำนวนประชากรสูงอายุเพศชาย
  • 3:45 - 3:47
    ที่น้อยกว่าในเพศหญิง
  • 3:47 - 3:50
    และการเพิ่มขึ้นอย่างกระทันหันของประชากร
  • 3:50 - 3:52
    ที่เป็นผลจากทหารที่กลับจากสงคราม
  • 3:52 - 3:54
    กลับมาดำเนินชีวิตตามปกติ
  • 3:54 - 3:56
    ปิรามิดประชากรของจีน
  • 3:56 - 3:58
    สะท้อนถึงผลของนโยบายลูกคนเดียว
  • 3:58 - 4:00
    เมื่อ 35 ปีก่อน
  • 4:00 - 4:03
    นโยบายเพื่อป้องกันภาวะประชากรล้นเกิน
  • 4:03 - 4:04
    เหมือนที่เกิดกับประเทศรวันดา
  • 4:04 - 4:06
    แต่ก็นำไปสู่การทำแท้งเพื่อเลือกเพศทารก
    ด้วยเช่นกัน
  • 4:06 - 4:08
    ซึ่งทำให้มีจำนวนเด็กเพศชาย
    มากกว่าเพศหญิง
  • 4:08 - 4:10
    สุดท้าย ปิรามิดประชากรของอเมริกา
  • 4:10 - 4:14
    แสดงให้เห็นถึงยุคเบบี้บูมหลังสงครามโลกครั้งที่2
  • 4:14 - 4:16
    อย่างที่คุณเห็น
  • 4:16 - 4:19
    ปิรามิดประชากรบอกอะไรเรามากมาย
  • 4:19 - 4:21
    เกี่ยวกับประเทศหนึ่ง
  • 4:21 - 4:23
    มากกว่าแค่เพียงสถิติตัวเลข
  • 4:23 - 4:24
    มันยังแสดงถึงเรื่องในอดีต
  • 4:24 - 4:25
    รวมถึงทิศทางที่ประเทศกำลังมุ่งไป
  • 4:25 - 4:27
    โดยอาศัยภาพเพียงภาพเดียว
  • 4:27 - 4:28
    ทุกวันนี้ในโลกมีการเชื่อมต่อระหว่างกันมากมาย
  • 4:28 - 4:30
    การเผชิญปัญหาต่างๆ เช่น การขาดแคลนอาหาร
  • 4:30 - 4:32
    ภัยคุกคามต่อนิเวศวิทยา
    และความไม่เท่าเทียมทางเศรษฐกิจ
  • 4:32 - 4:34
    มันจึงสำคัญเป็นอย่างมาก
  • 4:34 - 4:37
    สำหรับทั้งนักวิทยาศาสตร์และผู้กำหนดนโยบาย
  • 4:37 - 4:38
    ที่จะมีความเข้าใจที่ลึกซึ้งเกี่ยวกับ
  • 4:38 - 4:41
    ประชากรและปัจจัยที่มีผลกระทบต่อมัน
Title:
ปิรามิดประชากร: เครื่องมือทำนายอนาคตที่มีประสิทธิภาพ - คิม เพรสซอฟ
Description:

สถิติประชากรเปรียบเสมือนกับลูกแก้วคริสตัล เมื่อเพ่งพินิจดู มันจะสามารถช่วยทำนายอนาคตของประเทศนั้นได้ (รวมถึงบอกใบ้เรื่องราวในอดีตด้วยเช่นกัน) คิม เพรสซอฟ ได้อธิบายถึงวิธีการใช้กราฟที่ชื่อว่า ปิรามิดประชากร ในการช่วยนักสังคมศาสตร์และนักวางแผนนโยบาย ในการทำความเข้าใจเกี่ยวกับสถิติประชากร โดยใช้ตัวอย่างปิรามิดประชากรของประเทศที่แตกต่างกัน 3 ประเทศในการอธิบาย
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
05:02

Thai subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.