< Return to Video

Piramidy wieku ludności przewidują przyszłość - Kim Preshoff

  • 0:07 - 0:11
    Rosja, największy kraj na świecie,
  • 0:11 - 0:14
    ma prawie tyle samo
    mieszkańców co Nigeria,
  • 0:14 - 0:16
    państwo 16-krotnie mniejsze.
  • 0:16 - 0:18
    To jednak długo nie potrwa.
  • 0:18 - 0:21
    Jedna z tych populacji
    błyskawicznie rośnie,
  • 0:21 - 0:23
    a druga powoli maleje.
  • 0:23 - 0:26
    Co to mówi o tych dwóch krajach?
  • 0:26 - 0:30
    Statystyki ludnościowe
    to jedne z najważniejszych danych,
  • 0:30 - 0:33
    z którymi pracują naukowcy i politycy.
  • 0:33 - 0:35
    Zrozumienie sytuacji państwa
  • 0:35 - 0:37
    i wykonanie dokładnej prognozy
  • 0:37 - 0:40
    wymaga jednak nie tylko danych
    o powierzchni i populacji,
  • 0:40 - 0:42
    ale i charakterystyce wewnętrznej,
  • 0:42 - 0:45
    takiej jak wiek i płeć.
  • 0:45 - 0:47
    Jak zaprezentować te dane
  • 0:47 - 0:50
    w łatwy do zrozumienia sposób?
  • 0:50 - 0:52
    Kompleksowe dane analizuje się łatwiej
  • 0:52 - 0:53
    poprzez wizualizację,
  • 0:53 - 0:55
    a jednym ze sposobów,
  • 0:55 - 0:58
    w jaki naukowcy pokazują
    wewnętrzne podziały populacji,
  • 0:58 - 1:00
    jest piramida wiekowa.
  • 1:00 - 1:02
    Tutaj dane dzieli się według płci,
  • 1:02 - 1:06
    kobiety są po jednej,
    mężczyźni po drugiej stronie.
  • 1:06 - 1:07
    Liczby mieszkańców są pokazane
  • 1:07 - 1:09
    dla każdego pięcioletniego okresu,
  • 1:09 - 1:11
    zaczynając od wieku od 0 do 4 lat,
  • 1:11 - 1:13
    a kończąc na stu i więcej.
  • 1:13 - 1:15
    Okresy są pogrupowane razem
  • 1:15 - 1:18
    w lata przedprodukcyjnym (0-14 lat),
  • 1:18 - 1:20
    produkcyjnym (15-44)
  • 1:20 - 1:23
    i poprodukcyjnym (45 i więcej).
  • 1:23 - 1:26
    Taka piramida może być dobrym wskaźnikiem
  • 1:26 - 1:28
    przyszłych trendów ludnościowych.
  • 1:28 - 1:31
    Na przykład piramida Rwandy pokazuje,
  • 1:31 - 1:33
    że to kraj rozwijający się,
  • 1:33 - 1:35
    z większością ludności
  • 1:35 - 1:37
    w wieku przedprodukcyjnym na dole skali.
  • 1:37 - 1:40
    W najbliższym czasie
    liczby znacznie wzrosną.
  • 1:40 - 1:43
    Dzieci osiągną wiek produkcyjny
  • 1:43 - 1:44
    i same będą miały dzieci,
  • 1:44 - 1:47
    ilość mieszkańców
    prawie na pewno się podwoi
  • 1:47 - 1:49
    w ciągu kilku najbliższych dekad.
  • 1:49 - 1:50
    Jako nasz drugi przykład
  • 1:50 - 1:52
    wybraliśmy Kanadę,
  • 1:52 - 1:53
    gdzie większość ludności
  • 1:53 - 1:55
    skupia się po środku wykresu.
  • 1:55 - 1:57
    Ponieważ jest mniej osób
  • 1:57 - 1:59
    w grupie przedprodukcyjnej,
  • 1:59 - 2:01
    niż w produkcyjnej,
  • 2:01 - 2:03
    populacja będzie wzrastać wolniej,
  • 2:03 - 2:07
    bo liczba ludzi
    w wieku produkcyjnym spada.
  • 2:07 - 2:09
    Na końcu przyjrzyjmy się Japonii.
  • 2:09 - 2:11
    Ponieważ większość populacji
  • 2:11 - 2:13
    jest w okresie poprodukcyjnym,
  • 2:13 - 2:15
    a liczba ludzi jest coraz mniejsza
  • 2:15 - 2:17
    w coraz młodszych grupach,
  • 2:17 - 2:19
    przy obecnych trendach
  • 2:19 - 2:21
    populacja zacznie się zmniejszać,
  • 2:21 - 2:25
    bo coraz mniej ludzi
    osiągnie wiek produkcyjny.
  • 2:25 - 2:27
    Postawienie trzech piramid obok siebie
  • 2:27 - 2:29
    pokazuje nam trzy różne etapy
  • 2:29 - 2:31
    transformacji demograficznej
  • 2:31 - 2:33
    państwa podążającego ścieżką
    od braku przemysłu
  • 2:33 - 2:35
    do państwa uprzemysłowionego
  • 2:35 - 2:37
    lub gospodarki poprzemysłowej.
  • 2:37 - 2:40
    Kraje, które ostatnio
    rozpoczęły proces industrializacji
  • 2:40 - 2:43
    zazwyczaj obserwują wzrost długości życia
  • 2:43 - 2:45
    i spadek śmiertelności dzieci
  • 2:45 - 2:47
    jako rezultat poprawy higieny,
  • 2:47 - 2:50
    medycyny i dostępu do zasobów.
  • 2:50 - 2:52
    Stały współczynnik dzietności
  • 2:52 - 2:53
    doprowadzi do ludnościowego boomu.
  • 2:53 - 2:55
    Kraje rozwijające się,
  • 2:55 - 2:57
    które rozpoczną proces industrializacji,
  • 2:57 - 2:59
    zauważą spadek liczby urodzin
  • 2:59 - 3:01
    z powodu czynników
  • 3:01 - 3:04
    takich jak edukacja kobiet
    i ich spełnienie w życiu zawodowym
  • 3:04 - 3:07
    oraz przeprowadzka ze wsi do miasta,
  • 3:07 - 3:09
    gdzie posiadanie dużej rodziny
  • 3:09 - 3:12
    jest ekonomicznie mniej korzystne.
  • 3:12 - 3:15
    Państwa w zaawansowanym
    stadium industrializacji
  • 3:15 - 3:16
    dochodzą do punktu,
  • 3:16 - 3:18
    gdzie liczba urodzin i zgonów jest stała,
  • 3:18 - 3:20
    a liczba ludności stała
  • 3:20 - 3:22
    lub nawet spadająca.
  • 3:22 - 3:25
    Popatrzmy teraz na przewidywane piramidy
  • 3:25 - 3:28
    tych samych krajów w 2050.
  • 3:28 - 3:30
    Co mówią nam o przewidywanych zmianach
  • 3:30 - 3:32
    populacji tych krajów
  • 3:32 - 3:36
    i jakie czynniki wpłynęły
    na kształt tych piramid?
  • 3:37 - 3:39
    Piramida ludnościowa jest użyteczna
  • 3:39 - 3:41
    nie tylko jako
    prognostyk przyszłości kraju,
  • 3:41 - 3:43
    ale i zapis jego przeszłości.
  • 3:43 - 3:45
    Piramida ludnościowa Rosji
  • 3:45 - 3:47
    ciągle nosi blizny po II Wojnie Światowej,
  • 3:47 - 3:50
    które tłumaczą małą
    liczbę starszych mężczyzn
  • 3:50 - 3:52
    w porównaniu do kobiet
  • 3:52 - 3:54
    i stosunkowo gwałtowny wzrost populacji,
  • 3:54 - 3:56
    gdy żołnierze wrócili do domów
  • 3:56 - 3:58
    i powrócili do normalnego życia.
  • 3:58 - 4:00
    Piramida wiekowa Chin
  • 4:00 - 4:03
    odzwierciedla ustanowienie
    polityki jednego dziecka
  • 4:03 - 4:04
    35 lat temu,
  • 4:04 - 4:06
    co zablokowało wyż demograficzny
  • 4:06 - 4:08
    podobny do Rwandy,
  • 4:08 - 4:10
    ale powodowało aborcje związane z płcią,
  • 4:10 - 4:14
    których rezultatem jest
    przewaga chłopców.
  • 4:14 - 4:16
    Piramida Stanów Zjednoczonych
  • 4:16 - 4:19
    pokazuje baby boom po II Wojnie Światowej.
  • 4:19 - 4:21
    Jak widać,
  • 4:21 - 4:23
    piramidy ludnościowe to więcej informacji
  • 4:23 - 4:24
    o danym kraju,
  • 4:24 - 4:25
    niż tylko zbiór liczb.
  • 4:25 - 4:27
    Pokazują, co było
  • 4:27 - 4:28
    i co będzie
  • 4:28 - 4:30
    za pomocą jednego wykresu.
  • 4:30 - 4:32
    W dzisiejszym, coraz bardziej
    złączonym świecie,
  • 4:32 - 4:34
    odczuwającym problemy, jak braki żywności,
  • 4:34 - 4:37
    zagrożenia ekologiczne
    i dysproporcje gospodarcze,
  • 4:37 - 4:38
    coraz większe znaczenie
  • 4:38 - 4:41
    dla naukowców i władz
  • 4:41 - 4:43
    ma bogata i kompleksowa wiedza
  • 4:43 - 4:47
    o populacji i działających
    na nią czynnikach.
Title:
Piramidy wieku ludności przewidują przyszłość - Kim Preshoff
Description:

Zobacz pełną lekcję: http://ed.ted.com/lessons/population-pyramids-powerful-predictors-of-the-future-kim-preshoff

Statystyki ludnościowe są jak szklane kule - kiedy zbada się je dokładnie, pomogą przewidzieć przyszłość danego państwa (i dać wyobrażenie o przeszłości). Kim Preshoff tłumaczy, jak użycie wirtualnego narzędzia zwanego piramidą wiekową pomaga politykom i naukowcom wyciągnąć wnioski ze statystyk, wykorzystując jako przykłady piramidy trzech różnych krajów.

Lekcja - Kim Preshoff, animacja - TED-Ed.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
05:02

Polish subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.