Πώς οι εφευρέσεις αλλάζουν την ιστορία (προς το καλό και προς το κακό) - Κένεθ Σ. Ντέιβις

Δες όλο το μάθημα: http://ed.ted.com/lessons/how-inventions-change-history-for-better-and-for-worse-kenneth-c-davis

Όταν εφευρέθηκε το 1793, η εκκοκκιστική μηχανή άλλαξε την ιστορία προς το καλό και προς το κακό. Επιτρέποντας σε έναν αγρότη να κάνει την δουλειά 10 ανθρώπων, τροφοδότησε μια νέα βιομηχανία που έφερε πλούτο και εξουσία στον Αμερικάνικο Νότο. Ωστόσο, αύξησε και παρέτεινε την δουλεία. Ο Κένεθ Σ. Ντέιβις επικροτεί την καινοτομία αλλά και μας προειδοποιεί για τις απρόβλεπτες συνέπειες.

Μάθημα από Κένεθ Σ. Ντέιβις, ψηφιακή απεικόνιση από τη Σάνι Μπράουν.

Αυτή είναι η ιστορία μιας εφεύρεσης
που άλλαξε τον κόσμο.

Φαντάσου μια μηχανή που θα μπορούσε
να κάνει μια δουλειά 10 ωρών σε μία ώρα.

Μια μηχανή τόσο δραστική που θα επέτρεπε
στους ανθρώπους να κάνουν άλλα πράγματα,

όπως για παράδειγμα, ο υπολογιστής.

Το μηχάνημα για το οποίο θα σας
μιλήσω δεν έκανε τίποτα από αυτά.

Για την ακρίβεια,
πέτυχε ακριβώς το αντίθετο.

Στα τέλη του 1700,

όταν η Αμερική έκανε τα πρώτα της βήματα
με το νέο Αμερικάνικο Σύνταγμα,

η δουλεία ήταν ένα τραγικό γεγονός
στη ζωή της Αμερικής.

Ο Τζορτζ Ουάσινγκτον και ο Τόμας Τζέφερσον
έγιναν Πρόεδροι ενώ είχαν σκλάβους,

γνωρίζοντας ότι αυτός ο θεσμός αντιτίθεται
στα ιδανικά για τα οποία επαναστάτησαν.

Αλλά και οι δύο πίστευαν πως η δουλεία
θα έσβηνε ως τις αρχές του 19ου αιώνα.

Έκαναν, βέβαια, μεγάλο λάθος.

Ο λόγος ήταν μια εφεύρεση,

ένα μηχάνημα για το οποίο πιθανόν
να σας μίλησαν στο δημοτικό:

η εκκοκκιστική μηχανή
του κυρίου Ίλαϊ Γουίτνεϊ.

Απόφοιτος Γέιλ, ο 28χρονος Γουίτνεϊ ήρθε
στην Νότια Καρολίνα ως δάσκαλος το 1793.

Εικάζεται ότι οι τοπικοί αγρότες του είπαν
για τον κόπο του καθαρισμού βαμβακιού.

Ο διαχωρισμός του σπόρου από το χνούδι
ήταν επίπονος και χρονοβόρος.

Με τα χέρια, ένας σκλάβος μπορούσε
να καθαρίσει σχεδόν μισό κιλό τη μέρα.

Αλλά η Βιομηχανική Επανάσταση
ήταν σε εξέλιξη

και υπήρχε αύξηση ζήτησης.

Μεγάλοι μύλοι στη Βρετανία
και τη Νέα Αγγλία

ήθελαν μεγάλες ποσότητες βαμβάκι
για παραγωγή υφασμάτων.

Όπως ειπώθηκε η ιστορία, ο Γουίτνεϊ
είχε μια επιφώτιση και εφηύρε τη μηχανή.

Η αλήθεια είναι πως η μηχανή υπήρχε αιώνες
πριν σε μικρές αλλά ανεπιτυχείς μορφές.

Το 1794, ο Γουίτνεϊ απλώς έκανε κάποιες
βελτιώσεις στις ήδη υπάρχουσες μηχανές

και μετά κατοχύρωσε την «εφεύρεσή» του:

μια μικρή μηχανή που με ένα σύστημα κώνων

μπορούσε να διαχωρίζει μηχανικά
τους σπόρους με το χνούδι,

γυρνώντας μια μανιβέλα.

Με αυτή, ένας μόνο εργάτης

μπορούσε να καθαρίσει
από 136 μέχρι 453 κιλά βαμβακιού τη μέρα.

Το 1790, περίπου 3.000 δέματα βαμβακιού
παράγονταν κάθε χρόνο στην Αμερική.

Ένα δέμα ήταν περίπου 227 κιλά.

Μέχρι το 1801, και με την εξάπλωση
της εκκοκκιστικής μηχανής,

η παραγωγή βαμβακιού αυξήθηκε
σε 100 χιλιάδες δέματα τον χρόνο.

Μετά τις καταστροφές του Πολέμου του 1812,

η παραγωγή έφτασε
τις 400.000 δέματα τον χρόνο.

Καθώς η Αμερική μεγάλωνε με την απόκτηση
γης κατά την Αγορά της Λουιζιάνας το 1803,

η ετήσια παραγωγή εκτινάχθηκε
στα τέσσερα εκατομμύρια δέματα.

Το βαμβάκι ήταν κυρίαρχος.

Υπερέβη την αξία όλων των άλλων
αμερικάνικων προϊόντων συνολικά,

φτάνοντας περίπου τα 3/5
της αμερικάνικης οικονομικής παραγωγής.

Ωστόσο, αντί να μειώσει την ανάγκη
για εργάτες, την αύξησε,

καθώς χρειάζονταν περισσότεροι σκλάβοι
για το φύτευμα και την συγκομιδή.

Η εκκοκκιστική μηχανή και η ζήτηση
των βορείων και αγγλικών εργοστασίων

έδωσαν νέα ώθηση στην αμερικανική δουλεία.

Το 1790, η πρώτη αμερικανική επίσημη
απογραφή μετρούσε σχεδόν 700.000 σκλάβους.

Μέχρι το 1810,

δύο χρόνια μετά την απαγόρευση
του δουλεμπορίου στην Αμερική,

ο αριθμός ξεπέρασε κατά πολύ
το ένα εκατομμύριο.

Στα επόμενα 50 χρόνια,

ο αριθμός των σκλάβων εκτοξεύθηκε
κοντά στα τέσσερα εκατομμύρια το 1860,

την παραμονή του Εμφυλίου Πολέμου.

Όσο για τον Γουίτνεϊ,
υπέστη την τύχη τόσων άλλων εφευρετών.

Παρά την κατοχύρωση της πατέντας του,

άλλοι καλλιεργητές έφτιαξαν αντίγραφα
ή έκαναν δικές τους βελτιώσεις.

Ας πούμε ότι έπεσε θύμα «πειρατείας».

Ο Γουίτνεϊ έβγαλε πολύ λίγα χρήματα από
τη συσκευή που μεταμόρφωσε την Αμερική.

Περνώντας στην ευρύτερη εικόνα
και στα μεγαλύτερα ερωτήματα.

Τι μπορούμε να πούμε
για την εκκοκκιστική μηχανή;

Η ιστορία έχει αποδείξει ότι οι εφευρέσεις
μπορούν να είναι δίκοπο μαχαίρι.

Συχνά έχουν απρόβλεπτες συνέπειες.

Τα εργοστάσια της Βιομηχανικής Επανάστασης

ώθησαν την καινοτομία και έφεραν
οικονομική άνθιση στην Αμερική.

Ωστόσο, βασίζονταν στην παιδική εργασία

και οδήγησαν σε τραγωδίες
όπως η πυρκαγιά της Triangle Shirtwaist

που σκότωσε πάνω από 100 γυναίκες το 1911.

Οι πάνες μιας χρήσης έκαναν τη ζωή
εύκολη για τους γονείς

αλλά τερμάτισαν
τις υπηρεσίες διανομής πάνας.

Θέλουμε οι χωματερές να κατακλύζονται
από βρώμικες πάνες;

Και φυσικά, η τρομερή εξίσωση του Αϊνστάιν
άνοιξε έναν ολόκληρο κόσμο δυνατοτήτων.

Αλλά τι γίνεται αν μία από αυτές
ήταν η Χιροσίμα;