O alzhéimer non é o envellecemento normal, e podémolo curar

Hai máis de 40 millóns de enfermos de alzhéimer no mundo, e estímase que nos vindeiros anos esa cifra vai aumentar de forma drástica. Porén, apenas se levan producido verdadeiros avances no tratamento desta enfermidade desde que se identificou hai xa máis dun século. O científico Samuel Cohen presenta un importante paso adiante dado polo seu laboratorio na investigación sobre o alzhéimer e envía unha mensaxe de esperanza: "O alzhéimer é unha enfermidade, e podémola curar".

No ano 1901

unha muller chamada Auguste
foi levada a un psiquiátrico de Frankfurt.

Auguste deliraba

e non lembraba nin os detalles
máis básicos da súa vida.

O seu médico chamábase Alois.

Alois non sabía cómo axudarlle a Auguste,

pero mirou por ela ata que,
por desgraza, ela faleceu en 1906.

Logo de que morrera,
Alois realizoulle unha autopsia

e atopou placas e enguedellos estraños
no cerebro de Auguste,

como nunca tal vira.

Pero hai algo aínda máis rechamante.

Se Auguste estivese viva hoxe,

non lle daríamos prestado máis axuda
da que Alois puido darlle hai 114 anos.

Alois era o Dr. Alois Alzheimer.

E Auguste Deter

foi a primeira doente diagnosticada co que
agora chamamos enfermidade de Alzheimer.

Desde 1901 a medicina leva avanzado moito.

Descubrimos antibióticos e vacinas
para protexérmonos das infeccións,

moitos tratamentos para o cancro,
antirretrovirais para o VIH,

estatinas para as doenzas cardíacas,
e moito máis.

Pero practicamente non progresamos nada
tratando a enfermidade de Alzheimer.

Pertenzo a un equipo científico

que vén traballando na busca dunha cura
ao Alzheimer desde hai máis dunha década.

Así que penso nisto todo o tempo.

O alzhéimer afecta actualmente
a 40 millóns de persoas no mundo.

Pero en 2050 afectará a 150 millóns...

incluídos, por certo, moitos de vostedes.

Se esperan vivir ata os 85 ou máis,

a súa probabilidade de ter alzhéimer

será case de unha entre dúas.

Noutras palabras, o máis probable
é que pasen os seus anos dourados

ou padecendo alzhéimer

ou axudando a coidar dun amigo
ou dalgún ser querido que o padece.

Só nos Estados Unidos de América,

a atención do alzhéimer custa xa
200 mil millóns de dólares cada ano.

Un de cada cinco dólares de Medicare
gástase no alzhéimer.

É hoxe a doenza máis cara,

e prevese que os custos
se multiplicarán por cinco en 2050,

ao envellecer a xeración do baby boom.

Talvez lles sorprenda que, falando claro,

o alzhéimer sexa un dos meirandes desafíos
médicos e sociais da nosa xeración.

Mais fixemos relativamente
pouco para afrontalo.

Hoxe, das dez primeiras
causas de morte no mundo,

o alzhéimer é a única que non somos
quen de previr, curar ou mesmo frear.

Entendemos menos do alzhéimer
que doutras doenzas

porque investimos menos
tempo e diñeiro en investigalo.

O goberno estadounidense
gasta cada ano dez veces máis

na investigación do cancro
que na do alzhéimer

malia custarnos máis o alzhéimer

e causar cada ano un número
de mortes semellante ao cancro.

A falta de recursos xorde
dunha causa máis fundamental:

a falta de conciencia.

Porque velaquí o que poucos saben,
pero todos deberían saber:

o alzhéimer é unha doenza,

e podemos curala.

A maior parte dos últimos 114 anos

todos, incluídos os científicos,

confundiron o alzhéimer co envellecemento.

Críamos que quedar senil

era unha parte normal
e inevitable de ir vello.

Pero abonda con ver unha imaxe

dun cerebro vello san comparado
co cerebro dun doente de alzhéimer

para decatarse do dano físico
certo causado por esta doenza.

Amais de provocar unha grave perda
da memoria e das capacidades mentais,

o dano cerebral causado polo alzhéimer

reduce sensiblemente a esperanza de vida

e sempre é fatal.

Recorden que o Dr. Alzheimer atopou
placas e enguedellos estraños

no cerebro de Auguste hai un século.

Durante case un século,
non soubemos moito acerca deles.

Hoxe sabemos que están feitos
de moléculas proteicas.

Imaxínense unha molécula proteica

como un papel que normalmente se prega
nunha elaborada figura de papiroflexia.

No papel hai partes apegadizas

e cando se prega axeitadamente,
estas partes apegadizas acaban dentro.

Pero ás veces as cousas saen mal,
e algunhas partes apegadizas quedan fóra.

Isto causa que as moléculas proteicas
se peguen unhas ás outras,

formando masas que co tempo
forman placas e enguedellos grandes.

Iso é o que vemos nos cerebros
dos doentes con alzhéimer.

Pasamos os últimos dez anos
na Universidade de Cambridge

tratando de entender
como funciona esta anomalía.

Hai moitos pasos, e identificar o paso
que cómpre bloquear é complexo.

Como desactivar unha bomba.

Cortar un cable podería non facer nada.

Cortar outros pode facer explotar a bomba.

Temos que dar co paso
que cómpre bloquear,

e logo crear un fármaco que o faga.

Ata hai pouco, case todo o que fixemos

foi cortar cables e confiar na sorte.

Pero agora xuntamos
un grupo diverso de persoas:

médicos, biólogos, xenetistas, químicos,

físicos, enxeñeiros e matemáticos.

E xuntos, conseguimos identificar
un paso esencial no proceso

e estamos agora probando unha nova clase
de fármacos para bloquear xusto este paso

e deter a enfermidade.

Permítanme amosarlles algúns
dos nosos últimos resultados.

Ninguén fóra do noso
laboratorio os viu aínda.

Vexamos uns vídeos do que pasou
cando probamos estes fármacos en vermes.

Estes son vermes sans,

e poden velos moverse normalmente.

Estes vermes, porén,

teñen neles moléculas proteicas pegadas,

como os humanos con alzhéimer,

e poden ver que están claramente doentes.

Pero se lles damos a estes vermes
o noso novo fármaco nunha fase temperá,

vemos que están sans,

e a súa vida dura o normal.

Este é só un primeiro resultado positivo,

pero investigacións coma esta amosan

que o alzhéimer é unha enfermidade
que podemos entender e podemos curar.

Logo de 114 anos de espera,

hai por fin unha esperanza real
do que pode acadarse

nos vindeiros 10 ou 20 anos.

Pero para alimentar esa esperanza,

para acabar vencendo ao alzhéimer,

necesitamos axuda.

Non é cousa dos científicos coma min;

é cousa de vostedes.

Necesitámolos para espertar a conciencia
de que o alzhéimer é unha doenza

e de que se o intentamos podemos vencela.

No caso doutras doenzas,

os pacientes e as súas familias
lideraron a demanda de máis investigación

e fixeron presión sobre os gobernos,
a industria farmacéutica,

os científicos e os lexisladores.

Iso foi esencial para progresar
no tratamento do VIH a fins dos 80.

Hoxe vemos o mesmo impulso
para combater co cancro.

Pero moitos doentes de alzhéimer
non poden defenderse por si mesmos.

E as súas familias, as vítimas ocultas,
a coidar aos seres queridos día e noite,

están a miúdo demasiado cansas
para saír defender o cambio.

Así que de feito depende de vostedes.

O alzhéimer non é, polo xeral,
unha enfermidade xenética.

Quenquera que teña cerebro está en risco.

Hoxe hai 40 millóns
de doentes como Auguste,

que non poden por si mesmos
crear o cambio que necesitan.

Axuden a defendelos,

e axuden a reclamar unha cura.

Grazas.

(Aplausos)