< Return to Video

Aldosterone and ADH | Renal system physiology | NCLEX-RN | Khan Academy

  • 0:02 - 0:08
    ვაპირებთ შევადაროთ ალდოსტერონი და ანტიდიურეზული ფორმონი(ვაზოპრესინი)
  • 0:08 - 0:10
    სანამ გავაკეთებდეთ ამას,კარგი იქნება თუ ჩვენ
  • 0:10 - 0:15
    ჯერ გადავხედავთ თუ როოგრ მუშაობენ ეს ორი რაღაც,იმიტომ რომ ის დაგვეხმარება
  • 0:15 - 0:20
    იმის გაგებაში თუ რას აკეთბენ ისინი ზუსტად.
  • 0:20 - 0:25
    ასე რომ თუ გვაქვს პატარა ნეფრონი აქ,პატარა მილაკი და მილაკები არის უჯრედებით მოფენილი
  • 0:25 - 0:31
    და ისინი აპირებენ საბოლოოდ მოიშორონ შარდი.შემდეგ მე მაქვს პატარა
  • 0:31 - 0:38
    სისხლძარღვი და თავს ავაცილებს მეორედ დახატვისგან,ამიტომ დავაკოპირებ და ჩავსვამ
  • 0:38 - 0:43
    იგივეს მარჯვენა მხარეს.
  • 0:43 - 0:52
    ამ მილაკში ჩვენ ვიცით მარტო ერთი მხარე,ალდოსტერონის მხარე,ჩვენ გვაქვს წყლის გამტარობა.
  • 0:52 - 0:58
    ეს მემბრანა,რომელიც ჰყოფს ამ ორს,ეს უჯრედების ფენა არის წყლის გამტარი.
  • 0:58 - 1:03
    ვაზოპრესინის მხარეს კი,ჩვენ ვიცით რომ ისინი არ არიან წყლის გამტარი.
  • 1:03 - 1:07
    მიზეზი რასაც ვამბობდო განსხვავებაზე არის,რადგან ვიცით რომ,მიუხედავად იმისა რომ ისინი გამოიყურებიან ერთნაირას
  • 1:07 - 1:09
    ესენი არიან განსხვავებული ნაწილი ნეფრონების.
  • 1:09 - 1:14
    გზა რითაც ალდოსტერონი მუშაობს,მთავარ რაღაცას რასაც აკეთებს არის
  • 1:14 - 1:22
    შთანთქავს ნატრიუმს და გამოყოფს შარდში კალიუმს.
  • 1:22 - 1:38
    ეს არის მთავარი საქმიანობა ალდოსტერონისა არის მიღება ნატრიუმის
  • 1:38 - 1:38
    და რა ხდება არის ის რომ,ნატრიუმი,რომელიც ვიცით ,რომ ვერ გადის მემბრანას.
  • 1:38 - 1:42
    არ შეუძლია ადვილად გადალახოს მემბრანა.
  • 1:42 - 1:45
    ეს არის ძალიან მნიშვნელოვანი,რადგან თუ ის ვერ გადალახავს მემბრანას
  • 1:45 - 1:51
    ეს ნიშნავს რომ,ის აპირებს დაეხმაროს გათანაბრებაში ოსმოსურ წნევის,რადგან ვიცით რომ
  • 1:51 - 1:54
    იონები,რომლებიც ვერ კვეთენ მემბრანას არიან
  • 1:54 - 2:00
    უდიდესი ხელშემწყობები ოსმოსური წნევის საზომისა.
  • 2:00 - 2:03
    ფაქტია,ეს არის ძალიან მნიშვნელოვანი,რადგან კალიუმს
  • 2:03 - 2:14
    შედარებით შეუძლია უმნიშვნელოდ გადალახონ მემბრანა.
  • 2:14 - 2:17
    ასე რომ თუ გაქვს ერთი იონი,რომელიც ვერ ლახავს მემბრანას
  • 2:17 - 2:22
    და იცილებ იონს,რომელსაც უმნიშვნელოდ შეუძლია გადალახოს მემბრანა,
  • 2:22 - 2:27
    შემდეგ შენი ოსმოსური წნევის საზომი გაიზრდება,რადგან საერთო რამ ,ვღებულობ
  • 2:27 - 2:31
    მეტ იონებს ,რომლებიც რჩებიან სისხლძარღვში
  • 2:31 - 2:36
    და რადგან ისინი გვაქვს სისხლძარღვში,შეუძლიათ მათ ხელი შეუწყონ ოსმოსურ წნევას.
  • 2:36 - 2:39
    წყალი მიმართულია სისხლძარღვებისკენ
  • 2:39 - 2:44
    ასეა ნამდვილად,თუ როგორ ალდოსტერონი ქაჩავს წყალს სისხლძარღვებში
  • 2:44 - 2:46
    ასე ზრდის ოსმოსურ წნევას.
  • 2:46 - 2:52
    შედარებით,ვაზოპრესინისა,რომელიც იყენებს წყლის არხებს
  • 2:52 - 2:57
    თუ წყალს არ შეუძლია გადალახოს სხვა გზით,თუ ლახავ წყლის არხების მეშვეობით
  • 2:57 - 3:01
    შემდეგ არ იქნება პრობლემა წყლის დაგროვებისა.
  • 3:01 - 3:05
    ეს არის მათ შორის განსხვავება,ერთ–ერთი მათგანი იყენებს მოლურ მასას
  • 3:05 - 3:10
    რომ გადაქაჩოს წყალი და ამიტომ,ყოველთვის ვამბობთ"წყალი მისდევს ნატრიუმს"
  • 3:10 - 3:12
    და სხვები კი იყენებენ არხებს.
  • 3:12 - 3:20
    მოდი გამოვაჩინოთ სივრცე.ვნახოთ,თუ ქვემოთ ჩამოვალთ სივრცეში
  • 3:20 - 3:25
    მინდა დავყო ორ კატეგორიად: პირველი კატეგორია არის მოცულობა
  • 3:25 - 3:32
    და მეორე კი მოლური მოცულობა
  • 3:32 - 3:43
    ვიცით რომ მოლური მოცულობა არის მარტივი წილადი.ეს არის მოლური მასა გაყოფილი მოცულობაზე.
  • 3:43 - 3:49
    იგივე რაღაც გავაქვს სხვა ცხრილშიც და იგივეს გავაკეთებ მისთვისაც აგრეთვე:
  • 3:49 - 3:55
    მოლური მოცულობა არის მოლური მასა გაყოფილი მოცულობაზე.
  • 3:55 - 4:04
    ვაპირებ განახოთ როგორ მუშაობს ეს ორი რაღაც და ერთი ან ორივე ,როგორ იქნება განხორციელებული ჰორმონების მეიერ
  • 4:04 - 4:11
    ჩვენ ვიცით როგორ მუშაობს ალდოსტერონი მოლეური მასის გამოყენებით
  • 4:11 - 4:16
    ის ცვლის მას და იზრდება მოლური მასა.
  • 4:16 - 4:19
    და როგორც შედეგი მოცულობა იქნება გაზრდილი.
  • 4:19 - 4:26
    საბოლოოდ,ორივეს მოლური მასა და მოცულობას აქვს მნიშვნელობა
  • 4:26 - 4:34
    მოდი ჩავსვათ წრეში ეს ყუთი,რადგან ვიცით რომ მოცულობა არის მნიშვნელოვანი.
  • 4:34 - 4:34
    რადგან მოლურ მასას და მოცულობას ორივეს აქვს მნიშვნელობა და არიან პროპორციულები ერთმანეთის.
  • 4:34 - 4:43
    ჩვეულებრივ არ ვფიქრობთ მოლურ მოცულობაზე ალდოსტერონის გავლენაზე,რადგან ორივე
  • 4:43 - 4:49
    მრიცხველი და მნიშვნელი იზრდება,თუ აქ არის დიდი რაოდენობით ალდოსტერონი
  • 4:49 - 4:52
    ან შემცირდება თუ არ იქნება ალდოსტერონი.
  • 4:52 - 4:56
    ასე რომ მოლურ მოცულობაზე ნამდვილად გავლენას არ ახდენს ალდოსტერონი.
  • 4:56 - 4:59
    ახლა,ვაზოპრესინი არის ოდნავ განსხვავებული.
  • 4:59 - 5:04
    ვაზოპრესინის შემთხვევაში მოცულობა იზრდება,ეს არის პირველი რაღაც რაც ხდება
  • 5:04 - 5:09
    უნდა ვთქვათ რომ გვაქვს მოცულობითი ცვლილება აქ
  • 5:09 - 5:13
    მაგრამ,მოლური მასის თვალსაზრისით,სინამდვილეში
  • 5:13 - 5:17
    არ ცვლის მოლურ მასას ვაზოპრესინთან ერთად,არა პირდაპირ.
  • 5:17 - 5:24
    თუ არ შეიცვლებოდა მოლური მასა და შეცვლიდი მოცულობას
  • 5:24 - 5:25
    შემდეგ უკვე მოლური მოცულობა შეიცვლებოდა.
  • 5:30 - 5:30
    თუ შეცვლი მნიშვნელს,მაგრამ არა მრიცხველს,შემდეგ უკვე როცხვები შეიცვლება.
  • 5:30 - 5:30
    ეს არის,რატომაც ვაზოპრესინი გავლენას ახდენს მოლურ მოცულობაზე და არ აქვს ეფექტურობა მოლურ მასაზე.
  • 5:32 - 6000:00
    რაღაც შემაცბუნებელია,მაგრამ ვფიქრობ ნახავ მას ახლავე
  • 6000:00 - 6000:00
    არ იცვლება მრიცხველი,საერთო წილადი– კი.
  • 6000:00 - 6000:00
    დაინახავ ამ მხარეს გაზრდილ მოცულობას და
  • 6000:00 - 6000:00
    გაზრდი მოცულობას შენც ამ მხარეს.
  • 6000:00 - 6000:00
    და გაქვს შემცირებული მოლური მოცულობა.
  • 6000:00 - 6000:00
    ეს არის ამ ჰორმონების მთავარი ცვლილებები
  • 6000:00 - 6000:00
    ცოტა სივრცე მინდა და გავაგრძელებთ ამ არგუმენტაციას.
  • 6000:00 - 6000:00
    თუ აქ არის ცვლილებები,ახლა წარმოიდგინეთ სცენარი
  • 6000:00 - 6000:00
    სად გსურთ გაზარდოთ მოცულობა,მაგრამ შეინარჩუნოთ მოლური მოცულობა.
  • 6000:00 - 6000:00
    თუ გინდა მოცულობის გაზრდა,მაგრამ შეინარჩუნოთ მოლური მოცულობა.
  • 6000:00 - 6000:00
    რომელ ჰორმონს გამოიყენებთ?
  • 6000:00 - 6000:00
    რადგან,ჩვენ ვერ ვხედავთ ჰორმონს(ნახატი ზემოთაა),მოდი გამოვიყენოთ ალდოსტერონი და ვაზოპრესინი
  • 6000:00 - 6000:00
    და ჩავსვამ ზევით მიმართულ ისარს და ქვევით მიმართულ ისარს
  • 6000:00 - 6000:00
    აქ არის 2 ჰორმონი,მე მინდა მოცულობის გაზრდა
  • 6000:00 - 6000:00
    მე უეჭველად უნდა გამოვიყენო ალდოსტერონი,რადგან ის
  • 6000:00 - 6000:00
    გავლენას არ ახდენს მოლურ მოცულობაზე,მაგრამ არ გამოვიყენებ ანტიდიურეზულ ჰორმონს(ვაზოპრესინი)
  • 6000:00 - 6000:00
    დავსვამ პატარა წრეს ხაზის მეშვეობით
  • 6000:00 - 6000:00
    არ გამოვიყენებ ანტიდიურეზულ ჰორმონს,რადგან ისევ,მე მინდა მოლური მოცულობის შენარჩუნება.
  • 6000:00 - 6000:00
    არ მსურს ამ სცნეარში გამოვიყენო ანტიდიურეზულ ჰორმონი
  • 6000:00 - 6000:00
    ახლა ვთქვათ გსურს გავზარდოთ მოცულობა,უგულველბყოთ მოლური მოცულობა
  • 6000:00 - 6000:00
    ნიშნავს,ნამდვილად არ გაინტერესებს შეიცვლება თუ არა მოლური მოცულობა
  • 6000:00 - 6000:00
    და ეს იქნება,ვთქვათ გაქვს დიდი ავტოავარია
  • 6000:00 - 6000:00
    და გაქვთ სისხლდენა და ერთადერთი რაზეც
  • 6000:00 - 6000:00
    ნამდვილად ზრუნავთ არის ის რომ იზრდება
  • 6000:00 - 6000:00
    თქვენი სისხლის მოცულობა,ეს არის ერთადერთი რამ
  • 6000:00 - 6000:00
    რაც გაწუხებთ,გინდა გაზარდო მოცულობა და გააკეთო ეს რაც შეიძლება სწრაფად.
  • 6000:00 - 6000:00
    კარგი,ამ სცენარში,შენ ნამდვილად გინდა გამოიყენო
  • 6000:00 - 6000:00
    ყველაფერი რაც ხელმისაწვდომია,ალდოსტერონი და ვაზოპრესინი.
  • 6000:00 - 6000:00
    ფაქტია, მოლური მოცულობა შემცირდება ვაზოპრესინით–არ აქვს მნიშვნელობა,
  • 6000:00 - 6000:00
    რადგან,ვთქვით უგულვებელყოფა ამ სცენარში
  • 6000:00 - 6000:00
    ამის გათვალისწინებით,ვაპირებ დავაკავო ალდოსტერონი ამ ჯერად.
  • 6000:00 - 6000:00
    ალბათ მოგივა აზრად,როგორ იმუშავებს ის,ასეა?
  • 6000:00 - 6000:00
    ახლა ვთქვათ,გინდოდა შეგემცირებინა მოლური მოცულობა
  • 6000:00 - 6000:00
    უგულველყოფით მოცულობის,ახლა ნამდვილად არ ვზრუნავ იმაზე,თუ
  • 6000:00 - 6000:00
    მოცულობის ცვლილებაზე მცირედით აქ ან იქ
  • 6000:00 - 6000:00
    ამ შემთხვევაში,იგილველყოფით მოცულობის,რა გავაკეთო?
  • 6000:00 - 6000:00
    კარგი,თუ ნამდვილად არ მანიტერესებს მოცულობა და მსურს შევამცირო მოლური მოცულობა
  • 6000:00 - 6000:00
    ეს თითქოს უტვინობაა,ასეა?
  • 6000:00 - 6000:00
    ეს არის რასაც ვაზოპრესინი გააკეთებს,შეამცირებს მოლურ მოცულობას
  • 6000:00 - 6000:00
    და ნამდვილად ამ შემთხვევაში,არ მჭირდება ალდოსტერონი.
  • 6000:00 - 6000:00
    ვთქვი ჩემს ფრაზაში აქ,რომ არ მანიტერესებს მოცულობითი ცვლილება,ეს კარგია
  • 6000:00 - 6000:00
    მე გამოვიყენებ ვაზოპრესინს და დავუშვებ მოცულობის გაზრდას.
  • 6000:00 - 6000:00
    მე–4 სცენარში,ვთქვათ გინდა შეამცირო მოლური მოცულობა და შეინარჩუნო
  • 6000:00 - 6000:00
    მოცულობა,არ გინდა გაიზარდოს ან შემცირდეს.
  • 6000:00 - 6000:00
    ესეც დამაბნეველია ერთის მხრივ?რადგან შემცირებას მოლური მოცულობისა,მხოლოდ ერთი
  • 6000:00 - 6000:00
    ჰორმონი გააკეთებს ამას,ასე რომ უნდა დაიწყო
  • 6000:00 - 6000:00
    ვაზოპრესინით,მაგრამ თუ გსურს შენარჩუნება მოცულობის
  • 6000:00 - 6000:00
    იცი რომ ვაზოპრესინი გამოიწვევს მოცულობის გაზრდას
  • 6000:00 - 6000:00
    მცირედით და თუ არ გინდა გაზრდა,გინდოდა შეგენარჩუნებია მოცულობა,
  • 6000:00 - 6000:00
    უნდა შეამცირო ალდოსტერონი
  • 6000:00 - 6000:00
    მცირე კონცენტრაციით,რომ შეინარჩუნო მოცულობა.
  • 6000:00 - 6000:00
    ახლა უკვე ხედავ როგორ მუშაობს ეს ორი ჰორმინი
  • 6000:00 - 6000:00
    ერთად რომ მიიღონ სხვადასხვა შედეგი.
  • 6000:00 - 6000:00
    დამოკიდებულია,რა არის შენი მოცულობითი სტატუსი და
  • 6000:00 - 6000:00
    რა არის შენი მოლური მოცულობითი სტატუსი.
  • 6000:00 - 6000:00
    შემიძლია გადავახტე ამ ისრებს ან შემეძლო მეთქვა
  • 6000:00 - 6000:00
    მოცულობის შემცირებაზე და მოლური მოცულობის შენარჩუნებაზე
  • 6000:00 - 6000:00
    ან მოცულობის შემცირებაზე მიუხედავ მოლური მოცულობისა?
  • 6000:00 - 6000:00
    უბრალოდ ეს არის საწინააღმდეგო ამ ყველაფრის.
  • 6000:00 - 6000:00
    ნებისმიერი მოცულობა და მოლური მოცულობა დაგეხმარება
  • 6000:00 - 6000:00
    იწინასწარმეტყველო რას გააკეთებს ალდოსტერონი და ვაზოპრესინი.
Title:
Aldosterone and ADH | Renal system physiology | NCLEX-RN | Khan Academy
Description:

more » « less
Video Language:
English
Team:
Khan Academy
Duration:
09:47

Georgian subtitles

Revisions