Γιατί υπάρχει το σύμπαν;
-
0:01 - 0:03Γιατί υπάρχει το σύμπαν;
-
0:03 - 0:07Γιατί υπάρχει - Εντάξει, εντάξει.
(Γέλια) -
0:07 - 0:10Πρόκειται για ένα κοσμικό μυστήριο.
Να είστε σοβαροί. -
0:10 - 0:13Γιατί υπάρχει ο κόσμος,
γιατί ζούμε σ' αυτόν, -
0:13 - 0:15γιατί υπάρχει κάτι
αντί για ένα απόλυτο τίποτα; -
0:15 - 0:20Αυτή είναι η ύψιστη ερώτηση
που ρωτάει «γιατί». -
0:20 - 0:22Πρόκειται να μιλήσω
για το μυστήριο της ύπαρξης, -
0:22 - 0:24τον γρίφο της ύπαρξης,
-
0:24 - 0:27πού βρισκόμαστε τώρα
στην αντιμετώπισή του, -
0:27 - 0:29και γιατί θα πρέπει να ενδιαφέρεστε,
-
0:29 - 0:31κι ελπίζω πράγματι να ενδιαφέρεστε.
-
0:31 - 0:34Ο φιλόσοφος Άρθουρ Σόπενχαουερ είπε ότι
-
0:34 - 0:37αυτοί που δεν αναρωτιούνται
για τη συγκυρία της ύπαρξής τους, -
0:37 - 0:40για τη συγκυρία της ύπαρξης του κόσμου,
-
0:40 - 0:42είναι διανοητικά ανεπαρκείς.
-
0:42 - 0:46Είναι λίγο σκληρό αλλά ισχύει.
(Γέλια) -
0:46 - 0:48Έτσι αυτό έχει ονομαστεί
-
0:48 - 0:50το υπέρτατο και φοβερότερο μυστήριο,
-
0:50 - 0:52η πιο βαθιά και πιο ευρεία ερώτηση
-
0:52 - 0:54που μπορεί να θέσει ο άνθρωπος.
-
0:54 - 0:55Προβλημάτισε μεγάλους στοχαστές.
-
0:55 - 0:57Ο Λούτβιγκ Βιτγκενστάιν,
-
0:57 - 0:59ο μεγαλύτερος ίσως φιλόσοφος
του 20ού αιώνα, -
0:59 - 1:02ήταν έκπληκτος
με την ίδια την ύπαρξη του κόσμου. -
1:02 - 1:06Έγραψε στο βιβλίο του «Τρακτάτους»,
Δήλωση/Θεώρημα 4.66, -
1:06 - 1:07«Το μυστήριο δεν είναι
-
1:07 - 1:10το πώς είναι τα πράγματα στον κόσμο,
-
1:10 - 1:12αλλά το ότι ο κόσμος υπάρχει».
-
1:12 - 1:14Κι αν δε σας αρέσει η χρήση επιγραμμάτων
-
1:14 - 1:17από φιλοσόφους,
δείτε ένα επίγραμμα επιστήμονα. -
1:17 - 1:19Ο Τζον Άρτσιμπαλντ Γουίλερ,
-
1:19 - 1:21απ' τους κορυφαίους φυσικούς
του 20ού αιώνα, -
1:21 - 1:23δάσκαλος του Ρίτσαρντ Φάινμαν,
-
1:23 - 1:26του επινοητή του όρου «μαύρη τρύπα»,
-
1:26 - 1:28είπε: «Θέλω να ξέρω
-
1:28 - 1:30γιατί υπάρχει το κβάντο,
-
1:30 - 1:33γιατί δημιουργήθηκε το σύμπαν,
γιατί η ύπαρξη;» -
1:33 - 1:35Και ο φίλος μου Μάρτιν Άμις -
-
1:35 - 1:38συγγνώμη που θα αναφέρω
πολλούς επωνύμους στην ομιλία μου, -
1:38 - 1:39θα το υποστείτε -
-
1:39 - 1:44ο αγαπημένος μου φίλος Μάρτιν Άμις
είπε κάποτε -
1:44 - 1:47ότι απέχουμε πέντε Αϊνστάιν
από το να απαντήσουμε -
1:47 - 1:49το μυστήριο της δημιουργίας του σύμπαντος.
-
1:49 - 1:51Και δεν αμφιβάλλω
πως υπάρχουν πέντε Αϊνστάιν -
1:51 - 1:53μέσα στο κοινό απόψε.
-
1:53 - 1:55Κανένας Αϊνστάιν; Σηκώστε χέρια.
-
1:55 - 1:56Κανένας Αϊνστάιν; Εντάξει.
-
1:56 - 2:00Έτσι αυτή η ερώτηση,
γιατί υπάρχει κάτι αντί για τίποτα, -
2:00 - 2:02αυτή η υπέρτατη ερώτηση
-
2:02 - 2:05τέθηκε αρκετά αργά
στην ιστορία της διανόησης. -
2:05 - 2:07Ήταν προς το τέλος του 17ου αιώνα,
-
2:07 - 2:10που ο φιλόσοφος Λάιμπνιτς την έθεσε,
-
2:10 - 2:12πολύ έξυπνος άνθρωπος ο Λάιμπνιτς,
-
2:12 - 2:14που επινόησε τον λογισμό
-
2:14 - 2:16ανεξάρτητα από τον Ισαάκ Νεύτωνα,
σχεδόν την ίδια περίοδο, -
2:16 - 2:20αλλά για τον Λάιμπνιτς, που ρωτούσε
γιατί υπάρχει κάτι αντί για τίποτα, -
2:20 - 2:22αυτό δεν ήταν μεγάλο μυστήριο.
-
2:22 - 2:25Είτε ήταν, είτε παρίστανε ότι ήταν
ένας Ορθόδοξος Χριστιανός -
2:25 - 2:27στη μεταφυσική του τοποθέτηση,
-
2:27 - 2:30και είπε ότι είναι ξεκάθαρο
γιατί υπάρχει ο κόσμος: -
2:30 - 2:32επειδή τον δημιούργησε ο Θεός.
-
2:32 - 2:35Και, πράγματι, ο Θεός δημιούργησε
από το απόλυτο τίποτα. -
2:35 - 2:37Τόσο ισχυρός είναι ο Θεός.
-
2:37 - 2:40Δεν χρειάζεται προϋπάρχοντα υλικά
για να φτιάξει έναν κόσμο. -
2:40 - 2:43Μπορεί να τον δημιουργήσει
από το απόλυτο κενό, -
2:43 - 2:44δημιουργία εκ του μηδενός.
-
2:44 - 2:45Παρεμπιπτόντως,
-
2:45 - 2:48αυτό πιστεύουν σήμερα
οι περισσότεροι Αμερικάνοι. -
2:48 - 2:50Για αυτούς δεν υφίσταται
μυστήριο της ύπαρξης. -
2:50 - 2:51Το έφτιαξε ο Θεός.
-
2:51 - 2:54Ας το βάλουμε λοιπόν σε μια εξίσωση,
-
2:54 - 2:56δεν έχω διαφάνειες
οπότε θα παραστήσω τα μέσα μου, -
2:56 - 2:58έτσι χρησιμοποιήστε την φαντασία σας.
-
2:58 - 3:04Άρα είναι Θεός + τίποτα = ο κόσμος.
-
3:04 - 3:07Εντάξει; Αυτή είναι λοιπόν η εξίσωση.
-
3:07 - 3:09Και ίσως να μην πιστεύετε στον Θεό.
-
3:09 - 3:11Ίσως είστε ένας επιστημονικός άθεος
-
3:11 - 3:14ή ένας μη επιστημονικός άθεος,
και δεν πιστεύετε στον Θεό, -
3:14 - 3:15και δεν σας ικανοποιεί αυτό.
-
3:15 - 3:18Παρεμπιπτόντως, ακόμα και αν έχουμε
αυτή την εξίσωση, -
3:18 - 3:20Θεός + τίποτα = ο κόσμος,
-
3:20 - 3:22υπάρχει ήδη ένα πρόβλημα.
-
3:22 - 3:25Γιατί υπάρχει ο Θεός;
-
3:25 - 3:27O Θεός δεν υπάρχει βάσει λογικής
-
3:27 - 3:29εκτός αν πιστεύετε
στο οντολογικό επιχείρημα, -
3:29 - 3:31κι ελπίζω πως όχι,
διότι δεν είναι καλό επιχείρημα. -
3:31 - 3:34Άρα είναι πιθανό, αν υπάρχει Θεός,
-
3:34 - 3:37ότι αναρωτιέται,
είμαι αιώνιος, είμαι παντοδύναμος, -
3:37 - 3:40αλλά από πού προήλθα;
-
3:40 - 3:42(Γέλια)
-
3:42 - 3:43Πόθεν προήλθα;
-
3:43 - 3:47Ο Θεός χρησιμοποιεί πιο επίσημη γλώσσα.
-
3:47 - 3:49(Γέλια)
-
3:49 - 3:52Και έτσι μια θεωρία είναι
ότι ο Θεός είχε βαρεθεί τόσο πολύ -
3:52 - 3:54να αναλογίζεται τον γρίφο της ύπαρξης Του
-
3:54 - 3:56που έφτιαξε τον κόσμο για να ξεχαστεί.
-
3:56 - 3:58Τέλος πάντων, ας ξεχάσουμε τον Θεό.
-
3:58 - 4:00Χωρίς τον Θεό στην εξίσωση έχουμε
-
4:00 - 4:03_________ + τίποτα = ο κόσμος.
-
4:03 - 4:05Βέβαια, αν είστε Βουδιστής,
-
4:05 - 4:07ίσως θέλετε να σταματήσετε εδώ ακριβώς,
-
4:07 - 4:08επειδή βασικά αυτό που έχετε είναι
-
4:08 - 4:10τίποτα = ο κόσμος,
-
4:10 - 4:12και η συμμετρία της ταυτότητας συνεπάγεται
-
4:12 - 4:14ο κόσμος = τίποτα. Εντάξει;
-
4:14 - 4:16Και για έναν Βουδιστή
ο κόσμος είναι ένα μεγάλο τίποτα. -
4:16 - 4:19Είναι απλά ένα μεγάλο κοσμικό κενό.
-
4:19 - 4:22Και πιστεύουμε
ότι υπάρχουν πολλά εκεί έξω -
4:22 - 4:25αλλά μόνο επειδή είμαστε υπόδουλοι
των επιθυμιών μας. -
4:25 - 4:27Αν αφήσουμε τις επιθυμίες μας κατά μέρος,
-
4:27 - 4:30θα δούμε τον κόσμο όπως πραγματικά είναι,
-
4:30 - 4:32ένα κενό, μια ανυπαρξία,
-
4:32 - 4:34και θα βυθιστούμε
σε μια ευτυχισμένη νιρβάνα -
4:34 - 4:37η οποία έχει οριστεί
ως το να έχουμε τόση μόνο ζωή -
4:37 - 4:39ώστε να απολαύσουμε τον θάνατο.
(Γέλια) -
4:39 - 4:42Αυτός είναι ο βουδιστικός τρόπος σκέψης.
-
4:42 - 4:45Αλλά είμαι κάτοικος της Δύσης
και με απασχολεί ακόμα -
4:45 - 4:47ο γρίφος της ύπαρξης, για αυτό έχω
-
4:47 - 4:48_________ + ---
-
4:48 - 4:51πρόκειται να σοβαρέψει σε λίγο, για αυτό -
-
4:51 - 4:53_________ + τίποτα = ο κόσμος.
-
4:53 - 4:55Τι θα βάλουμε στο κενό;
-
4:55 - 4:57Τι λέτε για την επιστήμη;
-
4:57 - 5:00Η επιστήμη είναι ο καλύτερός μας οδηγός
στη φύση της πραγματικότητας, -
5:00 - 5:03και η πιο θεμελιώδης επιστήμη
είναι η φυσική. -
5:03 - 5:06Αυτή μας λέει ποια όντως είναι
η γυμνή πραγματικότητα, -
5:06 - 5:09αυτή αποκαλύπτει αυτό που ονομάζω ΑΚΑΕΤΣ,
-
5:09 - 5:12το Αληθινό Και Απόλυτο Εξάρτημα
Του Σύμπαντος. -
5:12 - 5:14Ίσως λοιπόν η φυσική
μπορεί να καλύψει αυτό το κενό -
5:14 - 5:20και, πράγματι, μέχρι το τέλος του 1960
ή γύρω στο 1970, -
5:20 - 5:23οι φυσικοί φαίνεται πως έδιναν
-
5:23 - 5:25μια καθαρά επιστημονική εξήγηση
-
5:25 - 5:29στο πώς ένα σύμπαν σαν το δικό μας
έκανε την εμφάνιση του -
5:29 - 5:31μέσα από την απόλυτη ανυπαρξία,
-
5:31 - 5:34μια κβαντική διακύμανση
προερχόμενη από το κενό. -
5:34 - 5:36Ο Στίβεν Χόκινγκ είναι
ένας από τους φυσικούς, -
5:36 - 5:39πιο πρόσφατα ο Άλεξ Βιλένκιν,
-
5:39 - 5:40κι αυτό το θέμα έγινε ευρέως γνωστό
-
5:40 - 5:43από έναν άλλον σπουδαίο φυσικό
και φίλο μου, -
5:43 - 5:45τον Λόρενς Κράους που έγραψε ένα βιβλίο
-
5:45 - 5:47με τον τίτλο «Ένα Σύμπαν από το Τίποτε»
-
5:47 - 5:49και πιστεύει ότι έχει δώσει -
-
5:49 - 5:52ο οποίος είναι στρατευμένος
υπέρ της αθεΐας, -
5:52 - 5:53οπότε έχει αποκλείσει τον Θεό.
-
5:53 - 5:55Οι νόμοι της θεωρίας του κβαντικού πεδίου,
-
5:55 - 5:57η πλέον σύγχρονη φυσική,
-
5:57 - 5:59μπορεί να δείξει πώς
από την απόλυτη ανυπαρξία, -
5:59 - 6:01χωρίς χώρο, χρόνο, υλικά, τίποτα,
-
6:01 - 6:04ένα μικρό ψήγμα ανυπόστατου τίποτα
-
6:04 - 6:06μπορεί να μεταβληθεί σε ύπαρξη,
-
6:06 - 6:08και μετά, μέσω του θαύματος της εμφύσησης,
-
6:08 - 6:11να αναπτυχθεί ξαφνικά σε αυτόν
τον τεράστιο και πολύχρωμο κόσμο -
6:11 - 6:13που βλέπουμε γύρω μας.
-
6:13 - 6:17Εντάξει, πρόκειται για ένα πραγματικά
εφευρετικό σενάριο. -
6:17 - 6:20Είναι πολύ υποθετικό. Συναρπαστικό.
-
6:20 - 6:22Αλλά έχω ένα μεγάλο πρόβλημα με αυτό,
-
6:22 - 6:24το οποίο είναι:
-
6:24 - 6:25Είναι μια ψευδοθρησκευτική άποψη.
-
6:25 - 6:27Βέβαια ο Λόρενς πιστεύει ότι είναι άθεος,
-
6:27 - 6:30αλλά είναι ακόμη δέσμιος
μιας θρησκευτικής κοσμοθεωρίας. -
6:30 - 6:35Αντιλαμβάνεται τους νόμους της φυσικής
σαν να είναι θεϊκές εντολές. -
6:35 - 6:37Οι νόμοι της θεωρίας του κβαντικού πεδίου
-
6:37 - 6:39είναι για αυτόν σαν την εντολή:
«Γεννηθήτω φως». -
6:39 - 6:44Οι νόμοι έχουν ένα είδος
οντολογικής δύναμης ή ισχύος -
6:44 - 6:46που μπορούν να διαμορφώσουν την άβυσσο,
-
6:46 - 6:48που κυοφορεί την ύπαρξη.
-
6:48 - 6:51Μπορούν να δημιουργήσουν
έναν κόσμο από το τίποτα. -
6:51 - 6:53Αλλά είναι μια πολύ απλοϊκή άποψη
-
6:53 - 6:54περί των φυσικών νόμων, σωστά;
-
6:54 - 6:57Γνωρίζουμε ότι οι νόμοι της φυσικής
είναι στην πραγματικότητα -
6:57 - 7:00γενικευμένες περιγραφές
σχεδίων και κανονικοτήτων -
7:00 - 7:02στον κόσμο.
-
7:02 - 7:04Δεν υπάρχουν έξω από τον κόσμο.
-
7:04 - 7:06Δεν έχουν οντικό σύννεφο από μόνοι τους.
-
7:06 - 7:08Δεν μπορούν να δημιουργήσουν έναν κόσμο
-
7:08 - 7:09από το τίποτα.
-
7:09 - 7:11Είναι μια πολύ ξεπερασμένη άποψη
-
7:11 - 7:13του τι είναι ένας επιστημονικός νόμος.
-
7:13 - 7:15Και αν δεν με πιστεύετε σε αυτό,
-
7:15 - 7:17ακούστε τον Στίβεν Χόκινγκ,
-
7:17 - 7:21που και ο ίδιος πρότεινε
ένα μοντέλο του κόσμου -
7:21 - 7:22που ήταν αυτοδύναμο,
-
7:22 - 7:26δεν απαιτούσε καμία εξωτερική αιτία,
κανέναν δημιουργό, -
7:26 - 7:27και μετά από αυτή την πρόταση του,
-
7:27 - 7:30ο Χόκινγκ παραδέχτηκε ότι ακόμα
ήταν προβληματισμένος. -
7:30 - 7:33Είπε ότι αυτό το μοντέλο
αποτελείται μόνο από εξισώσεις. -
7:33 - 7:36Τι δίνει πνοή σε αυτές τις εξισώσεις
-
7:36 - 7:39και δημιουργεί έναν κόσμο
που αυτές θα περιγράψουν; -
7:39 - 7:40Προβληματίστηκε με αυτό,
-
7:40 - 7:44άρα οι εξισώσεις δεν μπορούν
να λειτουργήσουν από μόνες τους, -
7:44 - 7:46δεν μπορούν να λύσουν
τον γρίφο της ύπαρξης. -
7:46 - 7:49Αλλά ακόμα κι αν οι νόμοι της φυσικής
μπορούσαν να το κάνουν, -
7:49 - 7:51γιατί να είναι οι συγκεκριμένοι νόμοι;
-
7:51 - 7:52Γιατί η θεωρία του κβαντικού πεδίου
-
7:52 - 7:53που περιγράφει ένα σύμπαν
-
7:53 - 7:56με ορισμένο αριθμό δυνάμεων,
σωματιδίων και λοιπά; -
7:56 - 7:58Γιατί όχι ένα τελείως
διαφορετικό σύνολο κανόνων; -
7:58 - 8:01Υπάρχουν πάρα πολλά μαθηματικά
σταθερά σύνολα κανόνων. -
8:01 - 8:05Γιατί όχι χωρίς νόμους;
Γιατί όχι καθαρή ανυπαρξία; -
8:05 - 8:07Άρα είναι ένα πρόβλημα,
είτε το πιστεύετε είτε όχι, -
8:07 - 8:10που απασχολεί αρκετά
τους φυσικούς που το εξετάζουν, -
8:10 - 8:13και σε αυτό το σημείο
στρέφονται στο μεταφυσικό, -
8:13 - 8:15και λένε ότι ίσως το σύνολο των νόμων
-
8:15 - 8:16που περιγράφει το σύμπαν μας,
-
8:16 - 8:18ένα απλά ένα από πολλά σύνολα νόμων
-
8:18 - 8:20και περιγράφει ένα μέρος
της πραγματικότητας, -
8:20 - 8:22αλλά ίσως κάθε σταθερό σύνολο νόμων
-
8:22 - 8:25περιγράφει ένα διαφορετικό
κομμάτι της πραγματικότητας, -
8:25 - 8:28και στην πραγματικότητα
όλοι οι πιθανοί φυσικοί κόσμοι -
8:28 - 8:31όντως υπάρχουν και είναι όλοι εκεί έξω.
-
8:31 - 8:33Βλέπουμε μόνο ένα μικρό μέρος
της πραγματικότητας -
8:33 - 8:36που περιγράφεται από τους νόμους
του κβαντικού πεδίου, -
8:36 - 8:38αλλά υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί κόσμοι,
-
8:38 - 8:39κομμάτια της πραγματικότητας
-
8:39 - 8:41που περιγράφονται
από διαφορετικές θεωρίες -
8:41 - 8:44που διαφέρουν από τις δικές μας
με τρόπους που δεν φανταζόμαστε, -
8:44 - 8:48που είναι ασύλληπτα εξωτικοί.
-
8:48 - 8:49Ο Στήβεν Γουάϊνμπεργκ,
-
8:49 - 8:52ο πατέρας του πρότυπου μοντέλου
της μοριακής φυσικής, -
8:52 - 8:55έχει στην ουσία και ο ίδιος
φλερτάρει με την ιδέα -
8:55 - 8:59ότι όλες οι πιθανές πραγματικότητες
όντως υπάρχουν. -
8:59 - 9:02Επίσης, ένας νεότερος φυσικός,
ο Μαξ Τέγκμαρκ, -
9:02 - 9:07που πιστεύει ότι υπάρχουν
όλες οι μαθηματικές δομές, -
9:07 - 9:09και η μαθηματική ύπαρξη είναι το ίδιο
-
9:09 - 9:11με τη φυσική ύπαρξη,
-
9:11 - 9:13έχουμε λοιπόν αυτό
το τεράστια πλούσιο πολυσύμπαν -
9:13 - 9:16που περικλείει κάθε λογική πιθανότητα.
-
9:16 - 9:20Τώρα, παίρνοντας αυτή τη μεταφυσική λύση,
-
9:20 - 9:22αυτοί οι φυσικοί και φιλόσοφοι
-
9:22 - 9:25βασικά προσεγγίζουν μια πολύ παλιά ιδέα
-
9:25 - 9:26που αποδίδεται στον Πλάτωνα.
-
9:26 - 9:29Είναι η αρχή της πληρότητας ή γονιμότητας,
-
9:29 - 9:31ή η μεγάλη αλυσίδα της ύπαρξης,
-
9:31 - 9:35ότι η πραγματικότητα είναι όντως
όσο το δυνατόν πιο ολοκληρωμένη. -
9:35 - 9:37Αποστασιοποιείται από την ανυπαρξία
-
9:37 - 9:40όσο περισσότερο γίνεται.
-
9:40 - 9:42Άρα έχουμε δύο άκρα αντίθετα.
-
9:42 - 9:45Έχουμε από τη μια πλευρά
την απόλυτη ανυπαρξία, -
9:45 - 9:48και αυτή την οπτική της πραγματικότητας
-
9:48 - 9:51που περικλείει κάθε κόσμο
που μπορούμε να αντιληφθούμε -
9:51 - 9:54στον αντίθετο άκρο: την πιο
πλήρως πιθανή πραγματικότητα, -
9:54 - 9:57την ανυπαρξία, την απλούστερη
πιθανή πραγματικότητα. -
9:57 - 10:00Τι βρίσκεται όμως
ανάμεσα σε αυτά τα δύο άκρα; -
10:00 - 10:02Κάθε είδους ενδιάμεσες πραγματικότητες
-
10:02 - 10:05που περιλαμβάνουν κάποια πράγματα
και αποκλείουν κάποια άλλα. -
10:05 - 10:07Μια από τις ενδιάμεσες πραγματικότητες
-
10:07 - 10:12είναι, ας πούμε, η πιο καλαίσθητη
μαθηματικά πραγματικότητα, -
10:12 - 10:14που αποκλείει τα άχαρα κομμάτια,
-
10:14 - 10:16τις άσχημες ασυμμετρίες και πάει λέγοντας.
-
10:16 - 10:19Υπάρχουν βέβαια κάποιοι φυσικοί
-
10:19 - 10:22που θα σας πουν ότι όντως ζούμε
στην πιο καλαίσθητη πραγματικότητα. -
10:22 - 10:25Νομίζω ότι ο Μπράιαν Γκριν
βρίσκεται στο κοινό, -
10:25 - 10:29και έχει γράψει ένα βιβλίο με τίτλο:
«Το Κομψό Σύμπαν». -
10:29 - 10:31Ισχυρίζεται ότι το σύμπαν στο οποίο ζούμε
-
10:31 - 10:33είναι καλαίσθητο από μαθηματικής απόψεως.
-
10:33 - 10:34Μην τον πιστεύετε.
(Γέλια) -
10:34 - 10:38Είναι ευσεβής πόθος, μακάρι να ίσχυε,
-
10:38 - 10:40αλλά νομίζω ότι
πριν λίγο καιρό παραδέχτηκε -
10:40 - 10:42πως πρόκειται για ένα άσχημο σύμπαν.
-
10:42 - 10:44Είναι βλακωδώς κατασκευασμένο,
-
10:44 - 10:47έχει υπερβολικά πολλές
αυθαίρετες σταθερές σύζευξης -
10:47 - 10:49και αναλογίες μάζας
-
10:49 - 10:52και περιττές οικογένειες
στοιχειωδών σωματιδίων, -
10:52 - 10:54και τι στο καλό είναι η σκοτεινή ενέργεια;
-
10:54 - 10:57Είναι μια δυσλειτουργική θεώρηση.
-
10:57 - 11:00Δεν είναι ένα καλαίσθητο σύμπαν.
(Γέλια) -
11:01 - 11:04Υπάρχει βέβαια και ο καλύτερος
από όλους τους πιθανούς κόσμους -
11:04 - 11:05από ηθικής πλευράς.
-
11:05 - 11:07Καλό θα ήταν να σοβαρευτείτε τώρα,
-
11:07 - 11:10καθώς ένας κόσμος
στον οποίο συνειδητά πλάσματα -
11:10 - 11:11δεν υποφέρουν άσκοπα,
-
11:11 - 11:13στον οποίο δεν υπάρχουν πράγματα όπως
-
11:13 - 11:16ο παιδικός καρκίνος ή το Ολοκαύτωμα.
-
11:16 - 11:17Είναι μια ηθική σύλληψη.
-
11:17 - 11:18Τέλος πάντων, μεταξύ ανυπαρξίας
-
11:18 - 11:20και πληρέστερης πιθανής πραγματικότητας,
-
11:20 - 11:22υπάρχουν ειδικές πραγματικότητες.
-
11:22 - 11:24Η ανυπαρξία είναι ιδιαίτερη.
Είναι η πιο απλή. -
11:24 - 11:28Μετά έχουμε την πιο καλαίσθητη
πιθανή πραγματικότητα. -
11:28 - 11:29Είναι κάτι ιδιαίτερο.
-
11:29 - 11:32Η πληρέστερη πιθανή πραγματικότητα
είναι κάτι ιδιαίτερο. -
11:32 - 11:33Αλλά τι ξεχνάμε;
-
11:33 - 11:36Υπάρχουν και οι ευτελείς,
-
11:36 - 11:38κοινές πραγματικότητες
-
11:38 - 11:40που δεν είναι
σε καμία περίπτωση ιδιαίτερες, -
11:40 - 11:42είναι κάπως τυχαίες.
-
11:42 - 11:45Απέχουν απείρως από την ανυπαρξία,
-
11:45 - 11:49αλλά δεν φτάνουν με τίποτα
την πλήρη ολοκλήρωση. -
11:49 - 11:51Είναι ένας συνδυασμός χάους και τάξης,
-
11:51 - 11:55μαθηματικής καλαισθησίας και ασχήμιας.
-
11:55 - 11:57Θα περιέγραφα αυτές τις πραγματικότητες
-
11:57 - 12:01ως ένα απέραντο,
μέτριας ποιότητας, ατελές χάλι, -
12:01 - 12:05μια γενικόλογη πραγματικότητα,
ένα είδος κοσμικής προχειρότητας. -
12:05 - 12:07Και αυτές οι πραγματικότητες,
-
12:07 - 12:09υπάρχει κάποια θεότητα
σε κάποια από αυτές; -
12:09 - 12:12Ίσως, αλλά η θεότητα δεν είναι τέλεια
-
12:12 - 12:14όπως αυτή των Ιουδαιο-Χριστιανών.
-
12:14 - 12:17Αυτή η θεότητα δεν είναι
ούτε πανάγαθη ούτε παντοδύναμη. -
12:17 - 12:21Μπορεί, αντιθέτως, να είναι
100 τοις εκατό κακόβουλη -
12:21 - 12:23αλλά μόνο 80 τοις
εκατό αποτελεσματική, -
12:23 - 12:29το οποίο απεικονίζει λίγο ή πολύ
τον κόσμο γύρω μας. (Γέλια) -
12:29 - 12:31Έτσι θα ήθελα να προτείνω
-
12:31 - 12:33ότι η λύση στο μυστήριο της ύπαρξης
-
12:33 - 12:37είναι ότι η πραγματικότητα
στην οποία ζούμε -
12:37 - 12:39είναι μία από τις κοινές πραγματικότητες.
-
12:39 - 12:42Η πραγματικότητα
πρέπει να καταλήγει κάπου. -
12:42 - 12:44Μπορεί να καταλήγει
στο να είναι ένα τίποτα -
12:44 - 12:48ή τα πάντα ή κάτι ενδιάμεσο.
-
12:48 - 12:52Έχει λοιπόν κάποιο ξεχωριστό στοιχείο,
-
12:52 - 12:54είναι δηλαδή πραγματικά
καλαίσθητη ή πλήρης -
12:54 - 12:55ή πραγματικά απλή, όπως η ανυπαρξία,
-
12:55 - 12:57αυτό θα απαιτούσε μια εξήγηση.
-
12:57 - 13:00Αλλά εάν είναι μια από αυτές τις τυχαίες,
κοινές πραγματικότητες, -
13:00 - 13:02δεν υπάρχει περαιτέρω εξήγηση.
-
13:02 - 13:04Και πράγματι, θα έλεγα
-
13:04 - 13:06ότι αυτή είναι η πραγματικότητα
στην οποία ζούμε. -
13:06 - 13:08Αυτό μας λέει η επιστήμη.
-
13:08 - 13:09Στην αρχή της εβδομάδας,
-
13:09 - 13:13πήραμε την συναρπαστική πληροφορία ότι
-
13:13 - 13:15η θεωρία της εμφύσησης,
-
13:15 - 13:20που προβλέπει μια μεγάλη, άπειρη,
άτακτη, αυθαίρετη, άσκοπη πραγματικότητα, -
13:20 - 13:23είναι σαν μια μεγάλη αφρίζουσα σαμπάνια
-
13:23 - 13:26που αναβλύζει ατελείωτα από ένα μπουκάλι,
-
13:26 - 13:28ένα τεράστιο σύμπαν, κυρίως άγονη γη
-
13:28 - 13:33με μικρούς θύλακες γοητείας
και τάξης και ειρήνης, -
13:33 - 13:35έχει επιβεβαιωθεί,
-
13:35 - 13:38αυτό το σενάριο της εμφύσησης,
από τις παρατηρήσεις -
13:38 - 13:40που έγιναν με ραδιοτηλεσκόπια
στην Ανταρκτική -
13:40 - 13:43που εξέτασαν τα χαρακτηριστικά
των βαρυτικών κυμάτων -
13:43 - 13:45ακριβώς πριν τη Μεγάλη Έκρηξη.
-
13:45 - 13:46Είμαι σίγουρος ότι όλοι το γνωρίζετε.
-
13:46 - 13:49Έτσι τέλος πάντων, πιστεύω
ότι υπάρχει κάποια απόδειξη -
13:49 - 13:53για το γενονός ότι έχουμε καταλήξει
σε αυτή την πραγματικότητα. -
13:53 - 13:55Τώρα βέβαια,
γιατί θα έπρεπε να σας νοιάζει; -
13:55 - 13:57Καλώς - (Γέλιο) -
-
13:57 - 14:00η ερώτηση, «Γιατί υπάρχει ο κόσμος;»
-
14:00 - 14:02είναι η κοσμική ερώτηση,
-
14:02 - 14:04που μοιάζει με μια πιο προσωπική ερώτηση:
-
14:04 - 14:07Γιατί υπάρχω; Γιατί υπάρχεις;
-
14:07 - 14:10ξέρετε, η ύπαρξη μας θα έμοιαζε
να είναι απίστευτα απίθανη, -
14:10 - 14:15επειδή υπάρχει ένας τεράστιος
αριθμός γενετικά πιθανών ανθρώπων, -
14:15 - 14:16αν τον υπολογίσετε
-
14:16 - 14:19από τον αριθμό των γονιδίων
και των αλληλόμορφων γονιδίων κ.λπ. -
14:19 - 14:21ένας πρόχειρος υπολογισμός θα σας πει
-
14:21 - 14:23ότι υπάρχουν περίπου 10 στην 10.000τη
-
14:23 - 14:25πιθανοί άνθρωποι, γενετικά.
-
14:25 - 14:28Είναι ανάμεσα στο 10 στην 100τη και στο
10 στην δύναμη του 10 στην 100τη. -
14:28 - 14:31Κι ο αριθμός των ανθρώπων που
έχουν πραγματικά υπάρξει -
14:31 - 14:32είναι 100 δις, ίσως 50 δις,
-
14:32 - 14:33ένα απειροελάχιστο κλάσμα,
-
14:33 - 14:36άρα όλοι έχουμε κερδίσει
το καταπληκτικό κοσμικό λαχείο. -
14:36 - 14:38Είμαστε εδώ. Εντάξει.
-
14:38 - 14:41Σε τι είδους πραγματικότητα
θέλουμε λοιπόν να ζούμε; -
14:41 - 14:44Θέλουμε να ζούμε σε μια
ξεχωριστή πραγματικότητα; -
14:44 - 14:48Τι κι αν ζούσαμε στην πιο
καλαίσθητη πιθανή πραγματικότητα; -
14:48 - 14:50Φανταστείτε την υπαρξιακή πίεση
που θα δεχόμασταν -
14:50 - 14:52για να είμαστε ανάλογα καλαίσθητοι,
-
14:52 - 14:54να μην αποτύχουμε στις προσδοκίες της.
-
14:54 - 14:57Και αν ζούσαμε στην πιο
ολοκληρωμένη πιθανή πραγματικότητα; -
14:57 - 14:59Τότε η ύπαρξη μας θα ήταν εγγυημένη,
-
14:59 - 15:00επειδή κάθε πιθανό πράγμα
-
15:00 - 15:02υπάρχει σε αυτή την πραγματικότητα,
-
15:02 - 15:04αλλά οι επιλογές μας δεν θα είχαν νόημα.
-
15:04 - 15:07Αν πραγματικά ζορίζομαι ηθικά
και αγωνίζομαι -
15:07 - 15:09και αποφασίζω να κάνω το σωστό,
-
15:09 - 15:11τι διαφορά έχει,
-
15:11 - 15:12αφού υπάρχει ένας άπειρος αριθμός
-
15:12 - 15:14εκδοχών του εαυτού μου
-
15:14 - 15:15που επίσης κάνει το σωστό
-
15:15 - 15:17κι άπειρος αριθμός που κάνει το λάθος.
-
15:17 - 15:18Έτσι οι επιλογές μου δεν έχουν νόημα.
-
15:18 - 15:21Άρα δεν θέλουμε να ζούμε
σε ιδιαίτερη πραγματικότητα. -
15:21 - 15:24Κι όσον αφορά την ξεχωριστή
πραγματικότητα της ανυπαρξίας, -
15:24 - 15:26δεν θα συζητούσαμε κάτι τέτοιο.
-
15:26 - 15:32Έτσι πιστεύω ότι ζώντας σε μια κοινή
πραγματικότητα που είναι μέτρια, -
15:32 - 15:34έχει καλά και κακά,
-
15:34 - 15:37και θα μπορούσαμε να κάνουμε
τα καλά περισσότερα -
15:37 - 15:38και τα κακά λιγότερα
-
15:38 - 15:41και αυτό δίνει στη ζωή μας κάποιο σκοπό.
-
15:41 - 15:43Το σύμπαν είναι παράλογο,
-
15:43 - 15:44αλλά μπορούμε να έχουμε ένα σκοπό
-
15:44 - 15:45και αυτό είναι καλό,
-
15:45 - 15:48και η γενική μετριότητα
της πραγματικότητας -
15:48 - 15:50αντηχεί κάπως όμορφα με τη μετριότητα
-
15:50 - 15:53που όλοι αισθανόμαστε
στην ουσία της ύπαρξης μας. -
15:53 - 15:54Ξέρω ότι το αισθάνεστε.
-
15:54 - 15:56Ξέρω ότι όλοι είστε ξεχωριστοί,
-
15:56 - 15:58αλλά και κάπως κρυφά μέτριοι,
-
15:58 - 15:59δεν νομίζετε;
-
15:59 - 16:01(Γέλια)
(Χειροκρότημα) -
16:01 - 16:05Τέλος πάντων, μπορούμε να πούμε
ότι αυτό το μυστήριο της ύπαρξης, -
16:05 - 16:07είναι απλά ανούσιες θεωρητικολογίες.
-
16:07 - 16:11Δεν εκπλήσσεστε
από την ύπαρξη του σύμπαντος -
16:11 - 16:12και έχετε καλή παρέα.
-
16:12 - 16:14Ο Μπέρτραντ Ράσελ είπε,
-
16:14 - 16:18«Θα πρέπει να πω ότι το σύμπαν είναι
απλώς εκεί, και αυτό είναι όλο». -
16:18 - 16:19Είναι ένα αναμφισβήτητο γεγονός.
-
16:19 - 16:22Και ο καθηγητής μου στο Κολούμπια,
ο Σίντνει Μοργκενμπέσερ, -
16:22 - 16:24σπουδαίος φαρσέρ της φιλοσοφίας,
-
16:24 - 16:26όταν του είπα, «Καθηγητά Μοργκενμπέσερ,
-
16:26 - 16:28γιατί υπάρχει εκεί έξω κάτι
αντί για τίποτα;» -
16:28 - 16:31Μου είπε, «Ε, καλά,
ακόμα και αν δεν υπήρχε τίποτα, -
16:31 - 16:32πάλι δεν θα ήσουν ευχαριστημένος.»
-
16:32 - 16:36Οπότε - (Γέλιο) - εντάξει.
-
16:36 - 16:38Ώστε δεν εκπλήσσεστε. Δεν με νοιάζει.
-
16:38 - 16:41Αλλά θα σας πω κάτι για να καταλήξω
-
16:41 - 16:44και σας εγγυώμαι ότι θα σας εκπλήξει,
-
16:44 - 16:46επειδή έχει εκπλήξει όλους τους έξυπνους,
-
16:46 - 16:49υπέροχους ανθρώπους που
συνάντησα στο συνέδριο TED, -
16:49 - 16:51όταν τους το είπα, και είναι το εξής:
-
16:51 - 16:55Ποτέ στη ζωή μου δεν είχα κινητό τηλέφωνο.
-
16:55 - 16:57Σας ευχαριστώ.
-
16:57 - 16:59(Γέλια)
(Χειροκρότημα)
- Title:
- Γιατί υπάρχει το σύμπαν;
- Speaker:
- Τζιμ Χολτ
- Description:
-
Γιατί υπάρχει κάτι αντί για τίποτα; Με άλλα λόγια: Γιατί υπάρχει το σύμπαν (και γιατί βρισκόμαστε εμείς εκεί); Ο φιλόσοφος και συγγραφέας Τζιμ Χολτ ακολουθεί αυτή την ερώτηση προς τρεις πιθανές απαντήσεις. Ή τέσσερις. Ή καμία.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 17:17
Chryssa R. Takahashi approved Greek subtitles for Why does the universe exist? | ||
Chryssa R. Takahashi edited Greek subtitles for Why does the universe exist? | ||
Chryssa R. Takahashi edited Greek subtitles for Why does the universe exist? | ||
Chryssa R. Takahashi edited Greek subtitles for Why does the universe exist? | ||
Chryssa R. Takahashi edited Greek subtitles for Why does the universe exist? | ||
Chryssa R. Takahashi edited Greek subtitles for Why does the universe exist? | ||
Lucas Kaimaras accepted Greek subtitles for Why does the universe exist? | ||
Lucas Kaimaras edited Greek subtitles for Why does the universe exist? |