Wael Ghonim: Cách mạng Ai Cập: Dưới cách nhìn của người trong cuộc

Wael Ghonim, nhân viên điều hành của Google, người đã khơi mào cuộc cách mạng dân chủ tài Ai Cập ... bằng trang Facebook tưởng nhớ một nạn nhận của chế độ tàn bạo. Diễn thuyết tại TEDxCairo, anh kể lại câu truyện trong hai tháng qua, khi mỗi ngày qua mọi người dân Ai Cập chứng tỏ rằng " sức mạnh của nhân dân vĩ đại hơn nhiều những gì mà những kẻ đang nắm giữ quyền lực đang có".

Đó là cuộc cách mạng 2.0

Không một ai là anh hùng. Không có ai là anh hùng.

Bởi vì mọi người đều là anh hùng.

Mỗi người đều đã làm một điều gì đó.

Tất cả chúng ta đều dùng Wikipedia.

Khi bạn nhận ra ý tưởng chính của Wikipedia

nơi mà thông tin được tạo thành bằng sự đóng góp của mỗi người.

Và cuối cùng đến một ngày

chúng ta đã xây dựng nên từ điển bách khoa toàn thư lớn nhất trên thế giới.

Từ một ý tưởng nghe thật điên rồ,

chúng ta đã có được từ điển bách khoa toàn thư lớn nhất trên thế giới.

Và trong cuộc cách mạng Ai Cập,

cuộc cách mạng 2.0,

mỗi người đều đã đóng góp một phần nào đó --

dù là nhỏ hay lớn, họ đều đã đóng góp một thứ gì đó --

để mang đến cho chúng ta

một trong những câu truyện thần kỳ nhất

trong lịch sử con người

khi nói về những cuộc cách mạng.

Thật xúc động

khi thấy tất cả những người Ai Cập thay đổi một cách hoàn toàn.

Nếu bạn nhìn vào thực tế,

Ai Cập, trong 30 năm qua, đang xuống dốc

và vẫn đang xuống dốc.

Mọi thứ đều trở nên tồi tệ.

Mọi thứ đều sai cả.

Chúng tôi chỉ xếp hạng cao khi đề cập đến nghèo đói,

tham nhũng,

thiếu tự do ngôn luận,

thiếu hoạt động chính trị.

Những điều đó là thành quả

của cái chế độ "vĩ đại" của chúng tôi.

Nhưng dù thế không hề có điều gì xảy ra cả.

Điều đó không phải bởi vì người dân sống hạnh phúc

hay là họ không cảm thấy thất vọng.

Thực ra, mọi người thất vọng một cách cực độ.

Nhưng lý do tại sao ai cũng im lặng

là điều mà tôi gọi là rào cản tâm lý sợ hãi.

Ai cũng đều sợ cả.

Không phải tất cả mọi người. Thực ra đã có một số người Ai cập dũng cảm

mà tôi phải cảm ơn vì sự quả cảm của họ --

đã dám phản kháng khi vài trăm người,

bị đánh đập và bắt bớ.

Nhưng thực ra, phần đông vẫn sợ hãi.

Mọi người đã không thực sự muốn

bị rắc rối, phiền toái.

Một kẻ độc tài không thể tồn tại nếu không có vũ lực.

Chúng muốn mọi người sống trong sợ hãi.

Và cái rào cản tâm lý sợ hãi đó

đã hiệu quả trong rất nhiều năm trời,

và rồi khi Internet xuất hiện,

công nghệ, BlackBerry, SMS.

Đã giúp kết nối chúng tôi lại với nhau.

Những nền tảng chia sẻ thông tin như YouTube, Twitter, Facebook

đã giúp chúng tôi rất nhiều,

bởi vì về cơ bản, nó đem lại cho chúng tôi ấn tượng là "Trời ạ, tôi không đơn độc.

Có rất nhiều người cũng đang thất vọng."

Có rất nhiều người đang thất vọng.

Có rất nhiều người cùng chung một giấc mơ.

Có rất nhiều người ưu tư về sự tự do của họ.

Nhiều người có cuộc sống tốt nhất trên thế giới này.

Họ đang sống trong hạnh phúc. Họ đang sống trong những căn biệt thự của mình.

Họ hạnh phúc; họ không có rắc rối gì cả.

Nhưng họ vẫn luôn cảm thấy nỗi đau của người Ai cập.

Nhiều người trong chúng tôi không thực sự hạnh phúc

khi xem một băng ghi hình về một người dân Ai cập

đang tìm miếng ăn trong rác rưởi

trong khi nhiều người khác đang ăn cắp

hàng tỉ đồng Ai cập

từ tài sản của quốc gia.

Internet đã đóng vai trò quan trọng,

giúp mọi người nói lên suy nghĩ của mình,

để cộng tác với nhau, cùng bắt đầu suy nghĩ.

Đó là một cuộc vận động mang tính giáo dục.

Khaled Saeed đã bị giết

vào tháng 6 năm 2010.

Tôi vẫn nhớ bức hình.

Tôi vẫn nhớ rõ từng chi tiết nhỏ của bức ảnh.

Bức ảnh đó thật kinh khủng.

Anh ấy bị tra tấn,

bị hành hình cho đến chết.

Nhưng rồi câu trả lời của chính quyền là gì?

Anh ấy bị đánh chết một cách dã man.

Đó là câu trả lời của họ:

"Hắn ta là một kẻ tội phạm.

Hắn là kẻ mới trở về từ những điều xấu xa."

Nhưng người dân không quan tâm đến điều đó.

Người dân không tin vào điều đó.

Bởi vì nhờ có Internet, sự thật đã chiến thắng

và tất cả mọi người đều biết điều đó.

Và tất cả mọi người bắt đầu nhận thấy rằng "anh ta có thể là người anh em của tôi."

Anh ấy là một gã trung lưu.

Bức hình của anh ấy được chúng tôi nhớ mãi.

Một trang web đã được tạo ra.

Một người điều hành dấu mặt

đã mời mọi người tham gia vào trang này,

và không hề có một kế hoạch nào cả.

"Chúng ta dự định làm gì?" "Tôi không biết."

Chỉ trong vài ngày, hàng vạn người ở đó --

những người Ai Cập đầy giận giữ

đòi Bộ Nội vụ

"Đủ rồi.

Mang những kẻ đã giết chết người đàn ông này

ra ngoài công lý."

Nhưng dĩ nhiên, chính quyền không hề lắng nghe.

Thật là một câu chuyện đầy thú vị --

cái cách mà mọi người bắt đầu cảm giác về quyền làm chủ.

Mỗi người là chủ nhân của trang web này.

Mọi người bắt đầu đóng góp ý tưởng.

Thực tế, một trong những ý tưởng nực cười nhất

đó là, nghe này, chúng ta hãy đứng yên lặng.

Chúng ta hãy cùng nhau bước ra đường,

đối mặt với biển cả, quay lưng lại những con đường,

mặc áo đen, đứng lặng yên trong một giờ,

không làm gì cả và sau đó chỉ đơn giản rời đi,

trở về nhà.

Đối với một vài người, điều đó như là. "Ồ, đứng yên lặng.

Và kế tiếp là rung nhẹ."

Mọi người đã cười nhạo ý tưởng đó.

Nhưng thực ra khi mọi người xuống đường --

lần đầu tiên đã khoảng hàng ngàn người

ở Alexandria --

có cảm giác như là -- thật thú vị. Thật tuyệt vời.

Bởi vì nó đã kết nối mọi người từ thế giới ảo,

đem họ lại cùng nhau trong thế giới thực,

chia sẻ cùng một giấc mơ,

cùng một sự thất vọng, cùng một cơn giận dữ,

cùng một khao khát tự do.

Và họ đã làm diều đó.

Nhưng rồi chính quyền đã học được điều gì? Không gì cả.

Họ đã tấn công những người dân.

Họ đã ngược đãi những người dân,

dù cho thực tế là những người này đã rất hòa hoãn --

họ thâm chí đã không chống đối.

Và rồi mọi thứ đã tiến triển

cho tới khi cuộc cách mạng Tunisian nổ ra.

Trang web đó lại, một lần nữa,

được điều hành bởi những người này.

Thực tế, công việc của người điều hành dấu mặt

là thu thập những ý tưởng,

giúp mọi người bỏ phiếu

và nói với mọi người những gì họ dự làm.

Mọi người đã chụp ảnh;

có người đã thông báo việc vi phạm nhân quyền ở Ai Cập;

mọi người đưa ra những ý tưởng,

họ đã thức sự bỏ phiếu chọn lựa những ý tưởng,

và sau đó mọi người thực hiện những ý tưởng này; họ đã tạo ra những đoạn băng ghi hình

Mọi việc được thưc hiện bởi người dân và cho chính người dân,

và đó là sức mạnh của Internet.

Không hề có ai là người lãnh đạo.

Người lãnh đạo là chính mỗi cá nhân trên trang web đó.

trải nghiệm từ người Tunisian, như Amir đã nói,

đã thức tỉnh tất cả chúng tôi, chỉ cho chúng tôi thấy rằng có một con đường.

Và chúng tôi có thể. Chúng tôi có thể thực hiện nó.

Chúng tôi có chung những vấn đề,

chúng tôi có thể chỉ đổ ra đường phố.

Và khi tôi nhìn thấy đường phố ngày 25,

Tôi đã lùi lại và nói,

"Ai Cập trước ngày 25

không thể nào là Ai Cập sau ngày 25.

Cuộc cách mạng đang diễn ra.

Đó không là sự kết thúc,

Đó là khởi đầu của sự kết thúc."

Tôi đã bị giam giữ vào đêm ngày 27.

Cảm ơn Chúa, tôi đã có thể thông báo được địa điểm và mọi thứ.

Nhưng họ đã bắt giữ tôi.

Và tôi sẽ không nói về những gì tôi đã trải qua, bởi bây giờ không phải là để nói về tôi.

Tôi đã bị giam trong 12 ngày,

bị bịt mắt, còng tay.

Và tôi đã không thực sự nghe được bất cứ điều gì. Tôi đã không biết bất cứ điều gì.

Tôi đã không được phép nói chuyện với bất cứ ai.

Và khi tôi được thả ra.

Ngày kế tiếp tôi đã ở Tahrir.

Nghiêm túc mà nói, với sự thay đổi mà tôi có thể nhận ra tại quảng trường,

Tôi nghĩ đó là 12 năm trời.

Tôi đã không hề có trong đầu

hình ảnh về người Ai Cập,

người Ai Cập đáng kinh ngạc.

Sự sợ hãi không còn nữa.

Giờ là sự mạnh mẽ -- là sức mạnh.

Mọi người tràn đầy nội lực.

Thật tuyệt vời khi thấy mọi người đã tràn đầy sức sống như thế

và giờ đang lên tiếng đòi quyền của họ.

Một sự trái ngược hoàn toàn.

Sự cực đoan trở thành sự khoan dung.

Ai có thể tưởng tượng được trước ngày 25,

nếu tôi nói với các bạn rằng hàng trăm ngàn người Thiên Chúa giáo chuẩn bị cầu nguyện

và hàng vạn người Hồi giáo sẵn sàng bảo vệ họ,

và sau đó hàng trăm ngàn người Hồi giáo chuẩn bị cầu nguyện

trong khi hàng vạn người Thiên Chúa giáo sẵn sàng bảo vệ họ --

điều đó thật lạ kỳ.

Và tất cả những khuôn mẫu

mà nhà cầm quyền đã cố gắng áp đặt lên chúng tôi

qua những thứ mà họ gọi là sự tuyên truyền, hoặc thông tin đại chúng,

đã bị chứng tỏ là sai lầm.

Cả cuộc cách mạng này đã chỉ cho chúng tôi

sự ngu ngốc của chế độ đó

và sức mạnh và đầy kinh ngạc

của những người đàn ông, phụ nữ Ai Cập,

sự đơn giản và tuyệt vời của những con người này

bất cứ khi nào họ có một giấc mơ.

Khi tôi nhìn thấy điều đó,

Tôi đã trở lại và tôi viết trên Facebook.

Và đó là niềm tin cá nhân,

bất chấp những điều gì sắp xảy đến,

bất chấp những tiểu tiết.

Tôi đã nói, "Chúng ta sẽ chiến thắng.

Chúng ta sẽ chiến thắng vì chúng ta không hiểu chính trị.

Chúng ta sẽ chiến thắng vì chúng ta không chơi trò chơi bẩn thỉu của họ.

Chúng ta sẽ chiến thắng bởi vì chúng ta không hề có một lịch trình.

Chúng ta sẽ chiến thắng bởi vì những giọt nước mắt chảy ra từ đôi mắt

cũng chính là từ tâm hồn của chúng ta.

Chúng ta sẽ chiến thắng vì chúng ta có những giấc mơ.

Chúng ta sẽ chiến thắng bởi vì chúng ta sẵn sàng đứng lên vì giấc mơ của mình."

Và thực tế điều gì đã xảy ra. Chúng tôi đã chiến thắng.

Điều đó không phải bởi điều gì cả,

mà bởi vì chúng ta tin tường vào giấc mơ của mình.

Chiến thắng này không phải

những sự việc cụ thể của những gì sẽ xảy ra trên chính trường.

Chiến thắng ở đây là chiến thắng của phẩm giá

của mỗi người Ai Cập.

Thực tế, một người lái taxi đã nói với tôi,

Nghe này, tôi đang hít thở sự tự do.

Tôi cảm thấy tôi có phẩm giá của mình

thứ mà tôi đã mất trong quá nhiều năm trời."

Đối với tôi đó là chiến thắng,

bất chấp tất cả những chi tiết.

Điều cuối cùng tôi muốn nói với các bạn là câu nói mà tôi xác tín,

mà người dân Ai Cập đã chứng minh tính đúng đắn của nó,

đó là sức mạnh của nhân dân

vĩ đại hơn nhiều những gì mà những kẻ nắm giữ quyền lực đang có.

Cảm ơn rất nhiều.

(Vỗ tay)