-
Τα ΜΜΕ μας βομβαρδίζουν διαρκώς
και μας πιέζουν...
-
... να αγοράζουμε συνέχεια
νέα και πιο μοντέρνα ρούχα.
-
Απλά να τα πετάμε
όταν δεν είναι πια στην μόδα.
-
Υπολογίζεται ότι 93 εκατομμύρια τόνοι
καταλήγουν σε χωματερές ή καίγονται ετήσια
-
Περίπου ένα απορριμματοφόρο
γεμάτο υφάσματα,
-
καταλήγει κάθε δευτερόλεπτο
σε μία χωματερή.
-
Κάθε δευτερόλεπτο.
-
Η παραγωγή ρούχων μολύνει το νερό και
εκπέμπει διοξείδιο του άνθρακα.
-
Το μοντέλο της fast fashion με πρωτοπόρο
τα Zara
-
σημαίνει ότι οι εταιρίες παράγουν
τη διπλή ποσότητα ρούχων ανά έτος
-
σε σχέση με τις αρχές των 2000s.
-
Οι εταιρίες λένε ότι αυτό
πρόκειται να αλλάξει
-
διότι τώρα μπορούμε να αγοράσουμε
οικολογική fast fashion.
-
Και να ανακυκλώσουμε τα ρούχα
που πλέον δεν θέλουμε.
-
Μπορούμε όμως να τους πιστέψουμε;
-
Η Inditex, η μητρική των Zara,
-
και το H&M Group,
-
είναι δύο από τις μεγαλύτερες εταιρίες
λιανικού εμπορίου μόδας στον κόσμο,
-
και διαθέτουν και οι δύο συλλογές
που ισχυρίζονται ότι μειώνουν
-
το περιβαλλοντικό αντίκτυπο
της παραγωγής ρούχων.
-
Και όχι μόνο αυτό, οι δύο κολοσσοί
της μόδας
-
ισχυρίζονται ότι κάνουν τις εταιρίες
τους πιο βιώσιμες συνολικά.
-
Ας κοιτάξουμε αυτούς τους ισχυρισμούς
ξεκινώντας από τα υλικά.
-
ΤΑ ΥΛΙΚΑ
-
Τα κύρια υλικά των Zara & H&M αλλά και
παγκοσμίως είναι ο πολυεστέρας,
-
σε ποσοστό περίπου 52% της συνολικής
παραγωγής νημάτων,
-
και το βαμβάκι σε ποσοστό περίπου 24&.
-
PET είναι μία ακόμη ονομασία για
τον πολυεστέρα
-
και είναι ο ίδιος τύπου πλαστικού που
βρίσκουμε στα πλαστικά μπουκάλια νερού
-
Βασικά, 60 %
-
της παραγωγής PET καταλήγει
στα υφάσματα
-
και περίπου 30% στα μπουκάλια.
-
Το υλικό παράγεται από πετρέλαιο, και
-
η διαδικασία χρησιμοποιεί
πολλή ενέργεια
-
και εκπέμπει διοξείδιο του άνθρακα,
-
όπως επίσης οξέα και αμμωνία
στην παροχή νερού.
-
Ο ανακυκλωμένος πολυεστέρας χρησιμοποιεί
ως και 60% λιγότερη ενέργεια από ότι τα
-
αγνά υλικά και προέρχεται από
απομεινάρια υφασμάτων
-
ή πλαστικά απόβλητα.
-
Όμως ατέλειες στα νήματα απαιτούν
περισσότερη βαφή.
-
Και οι ειδικοί λένε
-
ότι τα πολυεστερικά υφάσματα μπορούν
να αποβάλλουν 700000 μικροπλαστικές
-
ίνες σε κάθε πλύση,
-
που καταλήγουν στον ωκεανό
-
και στο φαγητό μας.
-
Το βαμβάκι δεν προκαλεί αυτά τα προβλήματα
-
αλλά είναι μία καλλιέργεια με υψηλές
απαιτήσεις σε νερό και χημικά.
-
Σύμφωνα με την WWF
-
χρειάζονται περί τα 20000 λίτρα νερό
για ένα κιλό βαμβάκι
-
που αρκεί για ένα μπλουζάκι
ή ένα παντελόνι τζιν.
-
Το 11% της παγκόσμιας χρήσης φυτοφαρμάκων
αφορά τις καλλιέργειες βαμβακιού.
-
Είναι λοιπόν καλύτερο το οργανικό βαμβάκι.
-
Ουσιαστικά υπάρχει τεράστια διαφορά
-
ανάμεσα στο οργανικό βαμβάκι και
στο βαμβάκι.
-
Αυτή είναι η Σούκι, εκπρόσωπος
της Fashion Revolution
-
μίας οργάνωσης που μάχεται παγκοσμίως
-
για την διαφάνεια και την βιωσιμότητα
στην βιομηχανία της μόδας.
-
Το οργανικό βαμβάκι είναι μακροπρόθεσμα
καλύτερο για τον αγρότη που το καλλιεργεί
-
και το περιβάλλον και το χώμα
που το παράγει
-
και έχει λιγότερες απαιτήσεις σε νερό
-
και δεν χρειάζεται πολλή άρδευση.
-
Ζητήσαμε μία συνέντευξη με την H&M
-
σχετικά με την βιωσιμότητα
των προϊόντων της
-
αλλά αρνήθηκαν.
-
Μέσω email απάντησαν,
-
''Με χαρά δηλώνουμε ότι μέχρι
το τέλος του έτους
-
όλο το βαμβάκι που χρησιμοποιούμε θα
προέρχεται από βιώσιμες πηγές''.
-
Τα Zara επίσης απάντησαν
μόνο μέσω email, δηλώνοντας
-
''Το 2019 η Inditex, (μητρική των Zara)
-
χρησιμοποίησε πάνω από 38000 τόνους
βιώσιμου βαμβακιού στα ρούχα της
-
πάνω από 105% σε σχέση με το 2018''.
-
Αλλά τι σημαίνει ακριβώς βιώσιμο;
-
Δεν υπάρχει τυποποιημένος ορισμός
και δεν σημαίνει οργανικός.
-
Η H&M δηλώνει ότι βιώσιμο βαμβάκι μπορεί
να σημαίνει το ανακυκλωμένο
-
ή το βαμβάκι με λιγότερη χρήση
φυτοφαρμάκων και ΓΤΟ.
-
Τα Ζara παρουσιάζουν το βαμβάκι τους
ως βιώσιμο
-
αλλά λένε ότι καλλιεργείται οικολογικά
αντί για οργανικά.
-
Ισχυρίζονται γίνεται χρήση φυσικών
λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων στο βαμβάκι
-
και είναι πιστοποιημένο από την
Organic Content Standard
-
και την Global Organic Textile Standard
-
που ελέγχουν βάσει των λεγομένων τους
την χρήση νερού και χημικών
-
καθόλη την διαδικασία παραγωγής.
-
Όροι όπως ''με επίγνωση'' και
''οικολογικά καλλιεργημένος''
-
είναι δύσκολο να ελεγχθούν
-
και συγχέουν επίσης τον καταναλωτή.
-
Σύμφωνα όμως με την μη κερδοσκοπική
Textile Excange,
-
το 2016η H&M ήταν ο δεύτερος παγκοσμίως
χρήστης οργανικού βαμβακιού.
-
Τα Zara ήταν ο τέταρτος.
-
Ας εστιάσουμε στα συνθετικά.
-
Στην βιώσιμη συλλογή των H&M
-
τα συνθετικά ρούχα πρέπει να είναι κατά
50% τουλάχιστον ανακυκλωμένα.
-
Τα Zara δεν διευκρινίζουν το ποσοστό τους
και οι ταμπέλες τους προκαλούν σύγχυση.
-
Αυτό το μπουφάν γράφει ότι είναι από
100% ανακυκλωμένο πολυαμίδιο
-
που δίνει την εντύπωση ότι είναι
πλήρως ανακυκλωμένο.
-
Αλλά το γέμισμα του είναι πολυεστέρας.
-
Αυτό είναι διαφορετικό υλικό.
-
Και δεν συμβαίνει πρώτη φορά αυτό.
-
Η δήλωση για το ποσοστό ανακυκλωμένου
υλικού, συχνά δεν αφορά όλο το ρούχο,
-
δίνοντας την εντύπωση ότι το ρούχο είναι
πιο ανακυκλωμένο από ότι είναι.
-
Όσον αφορά την διαφάνεια στις ετικέτες,
-
οι ετικέτες Join Life υπάρχουν στην
ιστοσελίδα των Zara
-
και φέρουν την σφραγίδα του
the Forest Stewardship Council.
-
Φαίνεται να υπονοείται ότι τα ρούχα
είναι πιστοποιημένα από τον οργανισμό.
-
Αυτή η σφραγίδα όμως,
αφορά μόνο την ετικέτα
-
και όχι όλο το ρούχο.
-
Πολύ παραπλανητικό.
-
Τα Zara έχουν δεσμευτεί στο βιώσιμο
βαμβάκι και τον πολυεστέρα μέχρι το 2025.
-
Η H&M ισχυρίζεται ότι όλα τα υλικά της
θα είναι βιώσιμα μέχρι το 2030,
-
και για το 2019 αυτό ο αριθμός άγγιζε
ήδη το 57%.
-
Εάν τηρήσουν αυτές τις δεσμεύσεις,
-
θα έχει μεγάλο αντίκτυπο στην βιομηχανία.
-
Όμως τα υλικά είναι μόνο
ένα κομμάτι της ιστορίας.
-
ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ ΣΤΗΝ ΑΛΥΣΙΔΑ ΕΦΟΔΙΑΣΜΟΥ
-
Για να διαπιστώσουν ότι το βαμβάκι
είναι πράγματι οργανικό
-
ή ότι ο πολυεστέρας πράγματι ανακυκλωμένος
-
οι καταναλωτές πρέπει να μπορούν
να ελέγξουν την διαδικασία παραγωγής.
-
Με ένα H&M Consious μπλουζάκι
-
μπορείς να βρεις το εργοστάσιο
στο οποίο φτιάχτηκε.
-
Έτσι, θεωρητικά, μπορείς να ελέγξεις
την βιωσιμότητα του εργοστασίου.
-
Tα Zara έχουν μία λίστα των προμηθευτών
τους σε κάθε πόλη,
-
όχι όμως τα ονόματα και
τις διευθύνσεις τους.
-
Και οι δύο έχουν αξιολογηθεί από
την Fashion Revolution,
-
ένας οργανισμός που μάχεται
για την διαφάνεια
-
και την βιωσιμότητα στην μόδα.
-
Καμία εταιρία από τις 250
δεν βαθμολογήθηκε πάνω από 80%
-
αλλά για το 2020, η H&M ήταν η εταιρία
με την μεγαλύτερη βαθμολογία, με 73%,
-
επομένως, αρκετά διαφανής.
-
Τα Zara βαθμολογήθηκαν με 43%.
-
Όχι ιδιαίτερα διαφανής.
-
Αυτό είναι σημαντικό διότι:
-
Οι προμηθευτές είναι από τους
λίγους ενδιαφερόμενους
-
με εξέχουσα θέση στις εσωτερικές
λειτουργίες των εταιριών.
-
Ο Κιμ έχει σπουδές στα
ανθρώπινα δικαιώματα
-
και ήταν υπεύθυνος σε εργοστάσιο
ρουχισμού στην Καμπότζη.
-
Έχουν αποκλειστική πρόσβαση
σε πληροφορίες, που οι καταναλωτές
-
χρειάζονται για να μπορούν να
διασταυρώσουν, τις πράξεις των εταιριών.
-
Με τον έλεγχο των προμηθευτών,
-
οι εταιρίες καθίστανται υπόλογες για τους
ισχυρισμούς τους περί βιωσιμότητας ,όμως
-
Επειδή είσαι διαφανής, δεν σημαίνει
ότι είσαι και βιώσιμος.
-
Σε καμία περίπτωση.
-
Και αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό.
-
Ακόμη και για εταιρίες που γνωρίζουν
όλη την αλυσίδα εφοδιασμού τους,
-
η κατασκευή ενός οικολογικού
ρούχου είναι δύσκολη.
-
Ας δούμε ένα τζιν.
-
Βλέπετε πώς η βαφή έχει γίνει με έναν
περιβαλλοντικά υπεύθυνο τρόπο,
-
όμως το βαμβάκι δεν έχει παραχθεί το ίδιο.
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-