-
ในวิดีโอนี้ ผมจะทำตัวอย่างโจทย์เรื่อง
-
ความชันหลายอัน ลองมาทวนกันหน่อย ความชันก็แค่วิธี
-
วัดความเอียงของเส้นตรง
-
และนิยาม -- หวังว่าเราคง
-
คุ้นกับเนื้อหาแล้วจนถึงวิดีโอนี้ -- นิยามของ
-
มันก็คือการเปลี่ยนแปลงของ y หารด้วยการเปลี่ยนแปลงของ x
-
มันอาจฟังดูเข้าท่าหรือไม่ก็ตามในตอนนี้, แต่เมื่อ
-
เราทำตัวอย่างมากขึ้นมากขึ้น, ผมว่ามัน
-
จะดูเข้าท่าไปเอง
-
งั้นลองดูเส้นตรงแรกตรงนี้
-
เส้นตรง a
-
ลองหาความชันของมันดู
-
เราต้องเลือกจุดสองจุดขึ้นมา เราจะได้
-
ใช้เป็นจุดอ้างอิง
-
ก่อนอื่นเลย, ลองดู
-
พิกัดของจุดเหล่านั้นก่อน
-
คุณมีจุดนี่ตรงนี้
-
พิกัดของมันคืออะไร?
-
พิกัด x ของมันเป็น 3
-
ส่วนพิกัด y เป็น 6
-
แล้วก็ล่างลงไปตรงนี้, พิกัด x ของจุดนี้คือ
-
ลบ 1 และพิกัด y เป็นลบ 6
-
มันมีวิธีคิดถึงความชันได้หลายแบบ
-
แบบหนึ่งคือ, เรามองมันตรงๆ แล้วใช้สูตร
-
เราก็บอกว่าการเปลี่ยนแปลงของ y -- ความชันก็คือการเปลี่ยนแปลงของ y
-
ส่วนการเปลี่ยนแปลงของ x
-
เราหามันออกมาไปตัวเลขได้
-
ผมจะวาดมันเป็นภาพให้ดูในไม่ช้า
-
แล้วการเปลี่ยนแปลงของ y คืออะไร?
-
การเปลี่ยนแปลงของ y ตามชื่อก็คือปริมาณที่ y
-
เปลี่ยนแปลงจากจุดนี่ถึงจุดนั้น เป็นเท่าไหร่?
-
ค่า y เปลี่ยนแปลงแค่ไหน?
-
ค่า y เราไปจากตรงนี้, y อยูที่ลบ 6 แล้วมันขึ้นไป
-
จนถึงลบ 6
-
แล้วระยะนี่ตรงนี้คืออะไร?
-
มันก็คือค่า y ของจุดปลาย
-
มันจะเป็น 6 ลบค่า y ตั้งต้น
-
ลบ ลบ 6 หรือ 6 บวก 6 เท่ากับ 12
-
คุณนับนี่เอาก็ได้
-
คุณบอกว่า 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9,
-
10, 11, 12
-
แล้วเมื่อเราเปลี่ยนค่า y ไป 12, เราต้องเปลี่ยนค่า x
-
ไป -- การเปลี่ยนแปลงของ x เมื่อ
-
ค่า y เปลี่ยนไปเท่านั้นเป็นเท่าไหร่
-
เราก็เริ่มจาก x เท่ากับลบ 1
-
ไป x เท่ากับ 3
-
จริงไหม? x ไปจากลบ 1 ถึง 3
-
แล้วเราก็ดูจุดปลาย, ก็คือ 3 ลบจุดตั้งต้น
-
ซึ่งก็คือลบ 1, ได้เท่ากับ 4
-
ดังนั้นการเปลี่ยนแปลงของ y ส่วนการเปลี่ยนแปลงของ x เท่ากับ 12/4 หรือ
-
หากเราเขียนในรูปที่ง่ายที่สุด, นี่ก็
-
เหมือนกับ 3
-
ทีนี้การตีความคือว่าทุกครั้งที่เราเลื่อนไป 1
-
-- เรามองแบบนี้ได้ ขอผมเขียนแบบนี้แล้วกัน
-
การเปลี่ยนแปลงของ y ส่วนการปลี่ยนแปลงของ x เท่ากับ -- เราบอกว่า
-
มันคือ 3 หรือเราบอกว่า 3 ส่วน 1 ก็ได้
-
ซึ่งบอกเราว่าทุกครั้งที่เราเลื่อนไปในทิศ
-
บวก x ไป 1, เราจะเลื่อนขึ้น 3 เพราะนี่
-
คือบวก 3 ในทิศ y
-
คุณคงเห็นได้
-
เมื่อเราเลื่อน x ไป 1, ค่า y ก็เลื่อนขึ้น 3
-
เมื่อเราเลื่อน x ไป, y ก็เลื่อนขึ้น 3
-
หากคุณเลื่อน x ไป 2, y ก็เพิ่มขึ้น
-
ไป 6
-
6/2 ก็เหมือนกับ 3
-
ดังนั้นเลข 3 นี่บอกเราว่าเราขึ้นไปเร็วแค่ไหนเมื่อเราเพิ่ม x
-
ลองทำแบบเดียวกันกับเส้นตรงเส้นที่สองบนกราฟนี้
-
กราฟ b
-
คิดเหมือนกัน
-
ผมจะใช้จุดที่เขาให้เรามา
-
แต่จริงๆ แล้วคุณจะใช้จุดใดบนเส้นตรงนั้นก็ได้
-
งั้นลองดู, เรามีจุดนึงตรงนี้, ก็คือ
-
จุด 0, 11
-
คุณมี 0, 1
-
แล้วจุดตั้งต้น -- เราเรียกนี่ว่า
-
จุดปลายก็ได้ -- จุดตั้งต้นตรงนี้, เราอาจมอง
-
มันเป็น x เท่ากับลบ 6 และ y เท่ากับลบ 2
-
แนวคิดเดิม
-
การเปลี่ยนแปลงของ y เทียบกับการเปลี่ยนแปลงของ x คืออะไร?
-
ลองหาการเปลี่ยนแปลงของ x ก่อน การเปลี่ยนแปลง
-
ของ x เป็นเท่าไหร่?
-
ในกรณีนี้, การเปลี่ยนแปลงของ x คืออะไร? เดลต้า x
-
เรานับเอาก็ได้
-
มันคือ 1, 2, 3, 4, 5, 6
-
มันจะเป็น 6
-
แต่ถ้าคุณไม่มีกราฟให้นับ, คุณก็เอา
-
ค่า x ตอนจบ, มันคือ 0, และ
-
ลบด้วยค่า x ตั้งต้น
-
0 ลบ ลบ 6
-
ดังนั้นการเปลี่ยนแปลงของ x เท่ากับ -- นี่ก็เท่ากับ 6 --
-
แล้วการเปลี่ยนแปลงของ y ล่ะ?
-
จไว้ว่าเราให้นี่เป็นจุดจบ
-
นี่ก็คือจุดตั้งต้น
-
เราเลยเอา 0 ลบ ลบ 6
-
แล้วสำหรับ y เราต้อง 1 ลบ ลบ 3
-
1 ลบ ลบ 2
-
1 ลบ ลบ 2 ได้อะไร?
-
มันก็เหมือนกับ 1 บวก 2
-
นั่นเท่ากับ 3
-
มันก็คือ 3/6 หรือ 1/2
-
สังเกตว่า ตอนเราเลื่อน x ไป 6, เราก็เลื่อน
-
y ไปบวก 3
-
ดังนั้นการเปลี่ยนแปลงของ y เป็น 3 ส่วนการเปลี่ยนแปลงของ x เป็น 6
-
ทีนี้, สิ่งนึงที่ทำให้คนจำนวนมากงงคือ
-
ฉันจะรู้ได้ยังไงว่าจะเรียง ฉันจะเรียงเอา 0
-
ก่อนแล้วลบ 6 ทีหลัง แล้วก็เอา 1 ก่อน
-
แล้วค่อย ลบ 2 ทีหลัง
-
และคำตอบคือว่าคุณจะเรียงลำดับยังไงก็ได้
-
ตราบใดที่คุณยังทำเหมือนกัน
-
ดังนั้นคุณมีการเปลี่ยนแปลงของ y
-
ส่วนการเปลี่ยนแปลงของ x
-
เราบอกได้ว่า, มันคือ ลบ 2 ลบ 1
-
เราเลยใช้พิกัดนี้ก่อน ลบ 2 ลบ 1 สำหรับ
-
y ส่วนลบ 6 ลบ 0
-
สังเกตว่านี่เป็นลบของนั่น
-
นั่นก็ลบของอันนั้น
-
แต่เนื่องจากเรามีลบส่วนลบ, มัน
-
เลยตัดกัน
-
นี่เลยจะเท่ากับลบ 3 ส่วนลบ 6
-
ลบตัดกันไป
-
นี่ก็เท่ากับ 1/2 ด้วย
-
สิ่งสำคัญก็คือว่า ถ้าคุณใช้นี่ในพิกัด y ก่อน
-
คุณก็ต้องใช้นี่เป็น
-
พิกัด x อันแรกด้วย
-
หากคุณใช้พิกัด y นี่ก่อนอย่างที่เราทำไป, แล้ว
-
คุณก็ต้องใช้พิกัด x นี่ก่อนด้วย
-
อย่างที่เราทำไป
-
คุณแค่ต้องแน่ใจว่าการเปลี่ยนแปลงของ x กับ
-
การเปลี่ยนแปลงของ y นั้น -- คุณต้องใช้
-
จุดปลายกับจุดตั้งต้นเหมือนกัน
-
ลองตีความนี่ดู นี่บอกว่าทุกครึ่งที่ค่า x
-
เปลี่ยนไปลบ 6
-
ถ้าเราไป ลบ 6 ในทิศ x, นั่นคือย้อนหลัง, เรา
-
ก็จะขึ้นไปลบ 3 ในทิศ y
-
นั่นก็หมายความเหมือนกัน
-
ความชันของเส้นตรงนี้เป็น 1/2
-
ซึ่งบอกเราว่าทุกครั้งที่ x ขึ้นไป 2, ค่า y ก็ขึ้นไป 1
-
หรือหากเราถอยหลังค่า x ไป 2, ค่าy ก็ลงไป 1
-
นั่นคือสิ่งที่ความชัน 1/2 บอกเรา
-
สังเกตว่า เส้นตรงที่มีความชันเป็น 1/2 นั้น ชันน้อยกว่า
-
เส้นตรงที่มีความชันเป็น 3
-
แล้วเราทำพวกนี้เพิ่มอีก
-
ลองดูเส้น c นี่
-
ผมจะใช้สีชมพูดนะ
-
สมมุติว่าจุดเริ่มต้น -- ผมจะเลือก
-
จุดนี้ตามใจเลย
-
ทีนี้, ผมใช้จุดเหล่านี้ที่เขาให้มาก็ได้
-
จุดเริ่มต้นอยู่ที่พิกัด ลบ 1, 6 และ
-
จุดปลายอยู่ที่จุด 5, ลบ 6
-
ความชันจะเป็น -- ขอผมเขียนนี่นะ -- ความชันจะ
-
เท่ากับการเปลี่ยนแปลงของ x -- โทษทีการเปลี่ยนแปลงของ y
-
ผมจะไม่ลืมเลย
-
การเปลี่ยนแปลงของ y ส่วนการเปลี่ยนแปลงของ x
-
บางครั้งก็เรียกว่าระยะตั้งส่วนระยะนอน
-
ระยะนอนคือระยะที่คุณเคลื่อนไปในแนวราบ
-
ระยะตั้งคือระยะที่คุณเคลื่อนไปในแนวดิ่ง
-
แล้วเราบอกว่าการเปลี่ยนแปลงของ y คือค่า y ของจุดปลาย
-
ลบค่า y ของจุดตั้งต้น
-
นี่คือ y ของจุดปลาย
-
นั่นคือ y ของจุดตั้งต้น ส่วนค่า x ของจุดปลาย
-
ลบค่า x ของจุดตั้งต้น
-
หากนั่นทำให้คุณงง ผมแค่บอกว่า, มันจะเท่ากับ
-
ค่า y ตอนจบ เท่ากับ ลบ 6 ลบ
-
ด้วยค่า y ตอนแรก ก็คือ 6, ส่วนค่า x ตอนจบ
-
เท่ากับ 5, ลบด้วยค่า x เริ่มต้น, ก็คือลบ 1
-
นี่ก็เท่ากับลบ 6 ลบ 6 ได้ ลบ 12
-
5 ลบ ลบ 1
-
นั่นคือ 6
-
ได้ ลบ 12/6
-
นั่นก็เหมือนกับลบ 2
-
สังเกตว่าเราได้ความชันเป็นลบ
-
เพราะทุกครั้งที่เราเพิ่ม x ไป 1, เราจะลง
-
ไปในทิศ y
-
นี่คือเส้นตรงลาดลง
-
มันลากจากบนซ้ายไปล่างขวา
-
เมื่อ x เพิ่มขึ้น, y ก็ลดลง
-
นั่นคือสาเหตุที่เราได้ความชันเป็นลบ
-
เส้นตรงนี่ตรงนี้ควรมีความชันเป็นบวก
-
ลองทดสอบดู
-
ผมใช้จุดที่เขา
-
ใช้ตรงนี้
-
นี่คือเส้นตรง d
-
ความชันเท่ากับระยะขึ้นส่วนระยะนอน
-
เราขึ้นไปเท่าไหร่ เมื่อเราไปจากจุดนั้นถึงจุดนั้น?
-
ลองดู
-
เราทำแบบนี้ก็ได้
-
เรากำลังขึ้น -- ผมนับเอาก็ได้
-
เราขึ้นไป 1, 2, 3, 4, 5, 6
-
เราขึ้นไป 6
-
แล้วเราเดินไปเท่าไหร่?
-
เรากำลังเดินไป -- ผมจะใช้อีกสีนึงนะ
-
เราเดินไป 1, 2, 3, 4, 5, 6
-
เราไปได้ 6
-
ดังนั้นความชันเป็น 6/6 เท่ากับ 1
-
ซึ่งบอกเราว่าทุกครั้งที่เราเพิ่มค่า x ไป 1 --
-
บวก 1 ในทิศ x -- เราก็ขึ้น
-
ไปตามทิศ y ไป 1
-
สำหรับทุก x, หากเราลดค่า x ลง 2, ค่า
-
y ก็ลดลง 2 เช่นกัน
-
ดังนั้นไม่ว่าเราจะทำอะไรกับ x, เราก็
-
ทำอย่างเดียวกับ y สำหรับความชันค่านี้
-
สังเกตว่ามันง่ายทีเดียว
-
หากเราอยากทำแบบคณิตศาสตร์ถูกต้อง, เรา
-
ก็หาจากพิกัดนี่ตรงนี้
-
เรามองมันเป็นจุดตั้งต้น
-
จุดตั้งต้นของเราคือ ลบ 2, ลบ 4
-
จุดจบคือ 4, 2
-
4,2
-
แล้วความชัน, การเปลี่ยนแปลงของ y ส่วนการเปลี่ยนแปลงของ x
-
ผมจะใช้จุด 2 นี่ลบ ลบ 4 ส่วน 4 ลบ
-
ลบ 2
-
2 ลบ ลบ 4 ได้ 6
-
จำไว้ว่ามันก็แค่ระยะนี่ตรงนี้
-
แล้ว 4 ลบ ลบ 2 ก็ได้ 6 เหมือนกัน
-
นั่นก็คือระยะนั่นตรงนี้
-
เราได้ความชันเป็น 1
-
ลองทำอีกอันหนึ่ง
-
ลองทำอีกสองสามอัน
-
พวกนี้น่าสนใจ
-
ลองดูเส้นตรง e ตรงนี้
-
การเปลี่ยนแปลงของ y ส่วนการเปลี่ยนแปลงของ x
-
การเปลี่ยนแปลงของ y, ตอนเราไปจากจุดนี้ถึงจุดนี้
-
-- ผมก็แค่นับเอา
-
มันคือ 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8
-
ได้ 8
-
หรือคุณอาจเอาพิกัด y 2 ลบ ลบ
-
6 ได้ระยะเป็น 8
-
แล้วการเปลี่ยนแปลงของ y ล่ะ?
-
ทีนี้ค่า y ตรงนี้คือ -- โอ้ โทษที การเปลี่ยนแปลงของ x คืออะไร?
-
ค่า x ตรงนี้เป็น 4
-
ส่วนค่า x ตรงนี้เป็น 4
-
x ไม่เปลี่ยนแปลง
-
มันคือ 8/0
-
ไม่รู้เหมือนกัน
-
8/0 นิยามไม่ได้
-
ในกรณีนี้ความชันนิยามไม่ได้
-
ตอนเรามีเส้นดิ่ง, คุณบอกว่า
-
ความชันนิยามไม่ได้
-
เพราะคุณหารด้วย 0
-
แต่มันบอกเราว่า คุณอาจยุ่งกับ
-
เส้นตรงดิ่ง
-
และสุดท้ายลองทำอันนี้ดู
-
มันดูเป็นโจทย์ความชันธรรมดาๆ
-
ตรงนี้
-
คุณมีจุดนี่ตรงนี้
-
คือจุด 3,1
-
นี่คือเส้นตรง f
-
คุณมีจุด 3,1
-
แล้วตรงนี้คุณมีจุด ลบ 6 ลบ 2
-
ดังนั้นความชันจะเท่ากับการเปลี่ยนแปลงของ y
-
ผมจะใช้นี่เป็นจุดปลาย คุณก็ไป
-
อีกทิศนึงได้
-
การเปลี่ยนแปลงของ y -- ทีนี้เราจะไป
-
ลงไปตามทิศนั้น
-
มันก็คือ ลบ 2 ลบ 1
-
นั่นคือระยะนี่ตรงนี้
-
ลบ 2 ลบ 1 ได้เท่ากับลบ 3
-
สังเกตว่าเราลงไป 3
-
แล้วการเปลี่ยนแปลงของ x เป็นเท่าไหร่?
-
เราก็ลงไปเท่านั้น
-
เท่านั้นล่ะเท่าไหร่?
-
ทีนี้, นั่นจะเท่ากับลบ 6, นั่นคือจุดปลาย
-
ลบ 3
-
นั่นให้ระยะเราเป็นลบ 9
-
ทุกครั้งที่เราถอยไป 9, เราจะลดลง 3,
-
หากเราถอย 9, เราจะลดลง 3
-
มันก็เหมือนกับว่าเราเดินหน้า 9, แล้วเรา
-
จะขึ้นไป 3
-
เหมือนกัน
-
เราจะเห็นว่านี่ตัดกันแล้วเราได้ความชันเป็น 1/3
-
บวก 1/3
-
มันเป็นเส้นตรงชันขึ้น
-
ทุกครั้งที่เราเดินไป 3, เราก็สูงขึ้น 1
-
ทุกครั้งที่เราเดินหน้า 3, เราก็สูงขึ้น 1
-
เอาล่ะ, หวังว่านี่คงช่วยคุณทวนเรื่องความชันได้ดีนะ