Những bài học từ nghiên cứu dài nhất về sự phát triển của con người
-
0:02 - 0:05Có một điều hôm nay tôi phải thừa nhận,
-
0:05 - 0:08nhưng trước tiên, tôi muốn đưa ra một vài
câu hỏi thế này. -
0:08 - 0:10Có bao nhiêu bạn đây có con nhỏ?
-
0:12 - 0:13Và bao nhiêu người thấy
tự tin -
0:13 - 0:15rằng mình biết cách nuôi dạy con cái
-
0:15 - 0:17với cách đúng tuyệt đối?
-
0:17 - 0:20(Cười)
-
0:20 - 0:23OK, lần này thì không thấy nhiều cánh tay
giơ lên nữa, -
0:23 - 0:25và đó cũng là điều tôi muốn nói.
-
0:25 - 0:26Tôi có ba cậu con trai;
-
0:26 - 0:28ba tuổi, chín tuổi và mười hai tuổi.
-
0:28 - 0:30Và giống như các bạn, hay hầu hết bà mẹ,
-
0:30 - 0:33tôi thật sự không biết mình đang làm gì.
-
0:34 - 0:36Tôi muốn chúng sống vui và khỏe mạnh,
-
0:36 - 0:38nhưng lại không biết nên làm thế nào
-
0:38 - 0:40để chắc rằng chúng vui vẻ và khỏe mạnh.
-
0:40 - 0:43Có vô vàn những cuốn sách với
đủ các lời khuyên trái chiều, -
0:43 - 0:45khiến ta bị rối loạn.
-
0:45 - 0:48Nên tôi dành hầu hết thời gian của mình
đối phó khi gặp vấn đề. -
0:49 - 0:52Tuy nhiên, đã có điều khiến tôi thay đổi
vài năm trước, -
0:52 - 0:55khi tình cờ phát hiện ra một bí mật
nhỏ ở nước Anh này. -
0:55 - 0:59Và điều đó khiến tôi tự tin hơn về cách
nuôi dạy con cái của mình, -
0:59 - 1:02và nó cho thấy cách chúng ta, một xã hội,
có thể giúp đỡ tất cả trẻ em. -
1:03 - 1:05Tôi muốn chia sẻ bí mật đó
với bạn hôm nay. -
1:06 - 1:0870 năm trở lại đây,
-
1:08 - 1:13nhiều nhà khoa học Anh đã nghiên cứu về
cuộc sống của hàng ngàn đứa trẻ -
1:13 - 1:15trong một dự án khoa học tuyệt vời.
-
1:15 - 1:18Mà chưa từng được tiến hành ở
bất kỳ đâu. -
1:19 - 1:21Việc thu thập thông tin của hàng ngàn
đứa trẻ -
1:21 - 1:23là một việc rất có ảnh hưởng,
-
1:23 - 1:25vì chúng có nghĩa là chúng ta có thể
so sánh đứa, -
1:25 - 1:28học tốt ở trường hay lớn lên thành
người khỏe mạnh, vui vẻ hay giàu có, -
1:28 - 1:30với đứa sống chật vật hơn rất nhiều.
-
1:30 - 1:33sau đó chúng tôi có thể xem qua tất cả
thông tin thu thập được -
1:33 - 1:36và cố gắng để hiểu tại sao cuộc đời
của chúng lại khác nhau. -
1:36 - 1:39Nghiên cứu tại Anh này, thật ra
là một câu chuyện hơi điên rồ. -
1:39 - 1:42Tất cả bắt đầu vào năm 1946,
-
1:42 - 1:44chỉ một vài tháng sau khi thế chiến
kết thúc, -
1:44 - 1:45lúc đó khoa học muốn hiểu rằng
-
1:45 - 1:48một phụ nữ mang thai vào thời điểm đó
sẽ như thế nào. -
1:49 - 1:51Họ tiến hành cuộc khảo sát lớn
này trên các bà mẹ -
1:51 - 1:54kết quả ghi chép được gần như tất cả
sự ra đời của các em bé -
1:54 - 1:57ở Anh, Scotland và xứ Wales
trong một tuần. -
1:57 - 2:00Đó là khoảng 14,000 đứa bé.
-
2:01 - 2:02Những câu hỏi cho các bà mẹ này
-
2:02 - 2:05rất khác so với cái mà hiện nay
chúng ta có thể hỏi. -
2:05 - 2:07Chúng sẽ nghe rất lỗi thời lúc này.
-
2:07 - 2:08Những câu hỏi như,
-
2:08 - 2:09"Khi mang thai,
-
2:09 - 2:12chị có nhận đủ khẩu phần sữa bổ sung
1 lít sữa một ngày không?" -
2:13 - 2:17"Chị tiêu bao nhiêu tiền vào áo khoác,
áo bó bụng, -
2:17 - 2:20váy ngủ và quần áo lót ?"
-
2:21 - 2:22Và câu hỏi mà tôi thích nhất là:
-
2:22 - 2:26"Ai chăm sóc chồng chị khi chị bận
chăm con?" -
2:26 - 2:30(Cười)
-
2:30 - 2:34Nghiên cứu thời chiến tranh này
thực ra có kết quả vô cùng thành công -
2:34 - 2:35đến nỗi khoa học tiến hành lại.
-
2:35 - 2:39Họ ghi lại sự ra đời của hàng ngàn
đứa trẻ vào năm 1958 -
2:39 - 2:41và hàng ngàn đứa nữa vào năm 1970.
-
2:41 - 2:43Họ làm thêm một lần đầu thập kỉ 90,
-
2:43 - 2:45và một lần nữa vào đầu thiên nhiên kỉ.
-
2:45 - 2:49Tổng cộng đã có hơn 70,000 đứa trẻ
tham gia vào các nghiên cứu này -
2:49 - 2:51xuyên suốt năm thế hệ đó.
-
2:51 - 2:53Và được gọi là nhóm tương sinh nước Anh,
-
2:53 - 2:56các nhà khoa học đã quay lại và thu thập
thêm thông tin -
2:56 - 2:58của tất cả mọi người
vài năm một lần từ đó đến nay. -
2:59 - 3:02Khối lượng thông tin đến giờ thu thập được
của những người này -
3:02 - 3:04thực sự rất đáng kinh ngạc.
-
3:04 - 3:06Bao gồm hàng ngàn phiếu câu hỏi
-
3:06 - 3:08và tốn hàng terabyte dữ liệu máy tính.
-
3:08 - 3:11Giới khoa học cũng xây dựng một
ngân hàng lớn về mô, -
3:11 - 3:16bao gồm gốc tóc, móng tay, răng sữa,
và mẫu ADN. -
3:16 - 3:21Họ thậm chí còn thu được 9,000
nhau thai của một số kì sinh nở, -
3:21 - 3:25hiện đang được ngâm bảo quản, cất giữ
trong một kho an toàn. -
3:27 - 3:28Toàn bộ dự án này đã trở nên đặc biệt
-
3:28 - 3:32nên, không một nước nào khác có thể
theo dõi thế hệ trẻ em -
3:32 - 3:33kĩ lưỡng, tường tận đến thế.
-
3:34 - 3:37Họ là những người được
nghiên cứu kĩ nhất trên thế giới, -
3:37 - 3:40và nguồn thông tin trở nên cực kỳ giá trị
cho giới khoa học, -
3:40 - 3:43ra đời hơn 6,000 cuốn sách
và tài liệu học thuật. -
3:45 - 3:48Nhưng điều tôi muốn chú tâm hôm nay
chỉ là một phát hiện -
3:48 - 3:52có lẽ là phát hiện quan trọng nhất
từ nghiên cứu đáng kinh ngạc này. -
3:52 - 3:54Cũng chính là điều nổi bật
với cá nhân tôi, -
3:54 - 3:58bởi nó về cách ứng dụng khoa học
để phát triển tốt nhất cho con trẻ. -
3:59 - 4:01Đầu tiên, hãy bàn đến những cái tiêu cực.
-
4:02 - 4:05Thông điệp mạnh mẽ nhất từ nghiên cứu
vĩ đại này có lẽ là: -
4:06 - 4:09đừng sinh ra trong nghèo đói
hay khuyết tật, -
4:09 - 4:11bởi vì nếu thế,
-
4:11 - 4:13bạn rất có thể trải qua
một cuộc sống khó khăn. -
4:14 - 4:17Có nhiều đứa trẻ trong dự án này
sinh ra trong gia đình nghèo -
4:17 - 4:21hoặc lao động thấp, sống ở khu ổ chuột
hoặc gặp nhiều khó khăn khác, -
4:21 - 4:24và rõ ràng những đứa trẻ có
hoàn cảnh khó khăn đó -
4:24 - 4:27sẽ phải đánh vật với học tập và
việc điểm số ở trường. -
4:27 - 4:29Chúng thường biểu hiện tệ hơn ở trường,
-
4:29 - 4:32kiếm những công việc tệ hơn
và tiền lương thấp hơn. -
4:32 - 4:34Nghe thì có vẻ hiển nhiên,
-
4:34 - 4:37song một vài trường hợp lại cho kết quả
khá bất ngờ, -
4:37 - 4:39khi những đứa có khởi đầu khó khăn
-
4:39 - 4:41đến khi lớn lại lại có vấn đề về
sức khỏe. -
4:42 - 4:43Chúng thường dễ bị béo phì,
-
4:44 - 4:45huyết áp cao,
-
4:45 - 4:47và sau hàng thập kỷ,
-
4:47 - 4:51sẽ dễ bị suy giảm trí nhớ, sức khỏe kém
thậm chí là chết sớm. -
4:54 - 4:57Đấy là tôi đã nói là chúng xảy ra về sau,
-
4:57 - 5:00nhưng một trong những sự khác biệt này
xuất hiện ở độ tuổi cực sớm. -
5:00 - 5:02Trong một nghiên cứu,
-
5:02 - 5:04những đứa trẻ lớn lên nghèo đói
-
5:04 - 5:07tụt sau gần một năm trong các bài kiểm tra
giáo dục so với những đứa nhà giàu, -
5:08 - 5:09và đó mới chỉ lúc ba tuổi.
-
5:10 - 5:14Sự khác biệt này còn được phát hiện nhiều
lần hơn nữa qua các nhóm tuổi. -
5:14 - 5:18Điều đó cho thấy hoàn cảnh xuất thân
có ảnh hưởng rất rõ ràng -
5:18 - 5:20tới tương lai của mỗi người.
-
5:20 - 5:22Và việc tìm ra căn nguyên
-
5:22 - 5:25là một trong những điều khó giải đáp
nhất đến tận bây giờ. -
5:26 - 5:27Có thể rút ra được thế này.
-
5:28 - 5:30Thứ nhất, để có được một cuộc sống
viên mãn, chúng ta, -
5:30 - 5:32phải chọn bố mẹ cho cẩn thận.
-
5:32 - 5:33(Cười)
-
5:33 - 5:36Đừng sinh ra trong một gia đình nghèo
hay khó khăn chật vật. -
5:37 - 5:40Giờ, tôi chắc rằng bạn đã thấy
vấn đề nhỏ ở đây. -
5:40 - 5:44Chúng ta không thể chọn bố mẹ
hay tiền lương của họ, -
5:44 - 5:47nhưng nghiên cứu tại Anh này vẫn đánh
vào quan điểm khách quan -
5:47 - 5:50bằng việc chỉ ra rằng không phải
đứa trẻ nào có khởi đầu bất lợi -
5:50 - 5:53sẽ dẫn đến hoàn cảnh khó khăn.
-
5:53 - 5:56Như đã biết, nhiều người
có khởi đầu vất vả, -
5:56 - 5:59nhưng lại trở nên thành công,
ít nhất ở một lĩnh vực nào đó, -
5:59 - 6:00dự án này bắt đầu giải thích vì sao.
-
6:01 - 6:03Bài học thứ hai là:
-
6:03 - 6:05cha mẹ rất quan trọng.
-
6:06 - 6:07Trong dự án này,
-
6:07 - 6:09những đứa trẻ có cha mẹ quan tâm,
lo lắng, -
6:09 - 6:11những người có tham vọng cho tương lai,
-
6:11 - 6:14thường sẽ thoát khỏi khở đầu khó khăn đó.
-
6:14 - 6:18Có vẻ như phụ huynh và việc họ làm
vô cùng, vô cùng quan trọng, -
6:18 - 6:20đặc biệt là trong những năm đầu đời.
-
6:21 - 6:23Tôi sẽ ví dụ thế này.
-
6:23 - 6:24Trong một nghiên cứu,
-
6:24 - 6:28các nhà khoa học khảo sát hơn 17,000
đứa trẻ ra đời năm 1970. -
6:29 - 6:32Họ phân tích toàn bộ thông tin
thu thập được -
6:32 - 6:33để tìm ra nguyên nhân
-
6:33 - 6:36cái gì đã cho phép các đứa trẻ
bắt đầu khó khăn ở cuộc sống -
6:36 - 6:38dù vậy, vẫn tiếp tục và học tốt ở trường.
-
6:38 - 6:40Nói cách khác, điều gì đánh bại
sự không may. -
6:40 - 6:44Số liệu chỉ ra rằng, điều quan trọng
hơn hết là ở cha mẹ. -
6:44 - 6:48Những phụ huynh biết quan tâm, gần gũi với
trẻ trong giai đoạn đầu đời -
6:48 - 6:52rất có thể dẫn đến trẻ học tốt ở trường
sau này. -
6:52 - 6:55Thực tế, những việc bố mẹ làm
tưởng chừng nhỏ -
6:55 - 6:58nhưng lại có tác động tốt tới biểu hiện
của con trẻ. -
6:58 - 7:00Chỉ là lắng nghe và trò chuyện,
-
7:00 - 7:02trả lời âu yếm,
-
7:02 - 7:04dạy chữ và số đếm,
-
7:04 - 7:06đưa chúng đi chơi, đi du lịch.
-
7:06 - 7:09Đọc truyện cho trẻ mỗi ngày cũng
thực sự cần thiết. -
7:10 - 7:11Như ở trong một nghiên cứu,
-
7:11 - 7:14những đứa trẻ được bố mẹ hằng ngày
đọc sách cho khi năm tuổi -
7:14 - 7:17và được phụ huynh quan tâm tới việc học
từ lên 10, -
7:17 - 7:21sẽ rất hiếm khi sống cảnh nghèo khổ
ở tuổi 30 -
7:21 - 7:24so với những trẻ không được bố mẹ
quan tâm như vậy. -
7:25 - 7:29Giờ, có những khó khắn khổng lồ
trong việc hiểu rõ loại khoa học này. -
7:30 - 7:32Những nghiên cứu này chỉ ra rằng
việc mà phụ huynh làm -
7:32 - 7:35có liên quan tới kết quả tích cực
của trẻ, -
7:35 - 7:38nhưng chúng tôi không biết là liệu có phải
những hành động này -
7:38 - 7:41cho kết quả tốt hay là do yếu tố nào
khác nữa. -
7:41 - 7:43Ví dụ, chúng tôi phải lấy yếu tố gen
vào xem xét -
7:43 - 7:45và đó là một câu chuyện hoàn toàn
khác nữa. -
7:45 - 7:48Nhưng các nhà khoa học tham gia
nghiên cứu này -
7:48 - 7:50đang cố gắng hết sức tìm ra nguyên nhân
-
7:50 - 7:52và đây là nghiên cứu tôi đặc biệt thích.
-
7:52 - 7:53Trong cái này,
-
7:53 - 7:56họ quan sát thói quen ngủ của
khoảng 10,000 đứa trẻ -
7:56 - 7:58sinh ra đầu thiên niên kỉ.
-
7:58 - 8:00Chúng thường ngủ vào giờ nhất định,
-
8:00 - 8:03hay đi ngủ vào các giờ khác nhau
trong tuần? -
8:03 - 8:07Số liệu chỉ ra những trẻ có giờ giấc
ngủ thất thường -
8:07 - 8:09sẽ có xu hướng bị các vấn đề
về cách cư xử -
8:09 - 8:12và khi chúng thay đổi thói quen sang
ngủ đúng giờ -
8:12 - 8:14thì thấy rõ sự cải thiện hơn về ứng xử,
-
8:14 - 8:16và đó là điều rất quan trọng
-
8:16 - 8:18bởi chính thói quen đi ngủ
-
8:18 - 8:21thực sự giúp ích cho những đứa trẻ
đó tiến bộ. -
8:21 - 8:23Có một vấn đề nữa cần xem xét.
-
8:23 - 8:24Cũng nghiên cứu này,
-
8:24 - 8:27các nhà khoa học quan sát những trẻ
đọc sách để giải trí. -
8:27 - 8:31Có nghĩa là chúng
đọc tạp chí, sách ảnh, sách truyện. -
8:32 - 8:35Số liệu chỉ ra
những trẻ thích đọc để giải trí -
8:35 - 8:37trong nhóm năm và mười tuổi tuổi
-
8:37 - 8:40nói chung, thường sẽ học tốt,
-
8:40 - 8:42với điểm số cao trong các bài kiểm tra.
-
8:42 - 8:44Không chỉ là kiểm tra đọc,
-
8:44 - 8:46mà còn kiểm tra đánh vần và toán học.
-
8:47 - 8:49Nghiên cứu cố gắng loại bỏ các yếu tố
gây nhiễu, -
8:49 - 8:52bằng cách khảo sát những trẻ thông minh
tương đồng -
8:52 - 8:54và có chung một hoàn cảnh xuất thân,
-
8:54 - 8:57và cho rằng có vẻ việc
đọc thực sự giúp ích cho các đứa trẻ đó -
8:57 - 9:00về việc học và đạt điểm cao trong các
bài kiểm tra sau này. -
9:02 - 9:03Ở phần đầu,
-
9:03 - 9:05tôi có nói bài học đầu tiên rút ra được
-
9:05 - 9:07là không nên sinh ra trong gia đình nghèo
-
9:07 - 9:11bởi sau này chúng sẽ lại rơi vào vòng
luẩn quẩn của nghèo đói. -
9:11 - 9:13Nhưng tôi cũng nói cách dạy dỗ quan trọng,
-
9:13 - 9:16và việc làm bố mẹ tốt,
nếu bạn gọi như vậy, -
9:16 - 9:17có thể giúp trẻ vượt khó
-
9:17 - 9:20và chiến thắng những khó khăn
vật chất đầu đời. -
9:20 - 9:21Nhưng chờ đã,
-
9:21 - 9:25liệu có phải hoàn cảnh sống khó khăn
không có ảnh hưởng gì hết? -
9:26 - 9:29Có thể cho rằng việc một đứa trẻ
sinh ra trong gia đình nghèo -
9:29 - 9:33nhưng nếu có bố mẹ tốt, thì chả sao hết,
chúng vẫn ổn thôi. -
9:33 - 9:34Tôi không nghĩ điều này đúng.
-
9:34 - 9:37Rõ ràng ta thấy ảnh hưởng từ cả
cha mẹ và cảnh sống. -
9:37 - 9:39Có một nghiên cứu với số liệu
khảo sát -
9:39 - 9:42những đứa trẻ lớn lên trong cảnh
đói nghèo chi phối -
9:42 - 9:44và kết quả của chúng ở trường.
-
9:45 - 9:46Chỉ ra rằng
-
9:46 - 9:49ngay cả khi bố mẹ chúng đều cố gắng
làm mọi điều tốt nhất như -
9:49 - 9:50cho con ngủ đúng giờ
-
9:50 - 9:52và đọc cho chúng nghe mỗi ngày
hay việc khác -
9:52 - 9:54cũng không thay đổi được nhiều.
-
9:55 - 9:58Làm bố mẹ tốt chỉ giảm được khoảng cách
về giáo dục -
9:58 - 10:01khoảng 50% giữa nhóm trẻ giàu và
nhóm trẻ nghèo. -
10:01 - 10:06Vậy cho nên sự nghèo khó thực sự
có một ảnh hưởng lâu dài, -
10:06 - 10:09và nếu như chúng ta muốn đảm bảo
sự thành công và hành vi tốt -
10:09 - 10:10cho thế hệ sau,
-
10:11 - 10:14cho trẻ em điều kiện sống tốt là một điều
cực kỳ quan trọng cần làm. -
10:16 - 10:18Điều này với tôi và bạn tức là sao?
-
10:18 - 10:21Và điều mà chúng ta ở đây rút ra
cho mình là gì? -
10:21 - 10:22Với tư cách khoa học và nhà báo,
-
10:22 - 10:25Tôi muốn có khoa học trong
cách dạy con của mình... -
10:26 - 10:29và tôi có thể nói với bạn rằng
khi bạn la hét với con cái -
10:29 - 10:30bắt chúng đi ngủ sớm,
-
10:30 - 10:33theo khoa học thì bạn đang làm
rất đúng rồi đấy. -
10:33 - 10:34(Cười)
-
10:34 - 10:36Và có tuyệt không khi nghĩ rằng
-
10:36 - 10:38tất cả mọi thứ ta cần làm
để con vui vẻ, thành công -
10:38 - 10:41là tâm sự, quan tâm về tương lai của chúng,
-
10:41 - 10:44cho chúng đi ngủ đúng giờ,
đưa một quyển sách để đọc? -
10:44 - 10:45Bố mẹ chỉ cần thế thôi.
-
10:45 - 10:47Giờ, như các bạn hình dung,
-
10:47 - 10:50câu trả lời không đơn giản chỉ có vậy.
-
10:50 - 10:52Có một điều, nghiên cứu này
nhìn vào hiện thực -
10:52 - 10:55của hàng ngàn đứa trẻ, trên trung bình,
-
10:55 - 10:58nhưng đâu có nghĩa nó sẽ giúp ích cho
con của bạn hay con của tôi -
10:58 - 11:00hay bất kì đứa trẻ nào.
-
11:00 - 11:03Tóm lại là, mỗi đứa trẻ đều sẽ có
lựa chọn con đường đi riêng, -
11:03 - 11:06và một phần là do bẩm sinh
-
11:06 - 11:09còn lại tất nhiên là từ trải nghiệm trong
cuộc sống của chúng, -
11:09 - 11:11bao gồm các tương tác của chúng với ta,
các bố mẹ. -
11:11 - 11:14Tôi sẽ nói điều tôi đã làm
sau khi hiểu được tất cả. -
11:14 - 11:15Nó khá là xấu hổ.
-
11:16 - 11:18Tôi nhận ra rằng mình đã quá bận rộn
với công việc, -
11:18 - 11:20và mỉa mai thay,
-
11:20 - 11:23học và viết về nghiên cứu tuyệt vời này ở
trẻ con Anh, đến nỗi mà -
11:23 - 11:27có những này tôi hầu như không
trò chuyện với các con người Anh của mình. -
11:27 - 11:30Nên ở nhà, chúng tôi tạo ra
thời gian trò chuyện -
11:30 - 11:32chỉ khoảng 15 phút vào cuối ngày,
-
11:32 - 11:34khi chúng tôi tâm sự và lắng nghe
các cậu bé. -
11:35 - 11:38Tôi giờ cố gắng hơn để hỏi chúng
đã làm gì hôm nay, -
11:38 - 11:40để thấy tôi trân trọng
việc con làm trên trường. -
11:41 - 11:44Đương nhiên, tôi đảm bảo
chúng luôn có sách để đọc. -
11:44 - 11:46Tôi nói tôi có tham vọng
cho tương lai của chúng -
11:46 - 11:49và tôi nghĩ chúng có thể hạnh phúc và làm
được điều lớn lao. -
11:50 - 11:53Tôi không biết liệu những việc đó
thay đổi được gì, -
11:53 - 11:55nhưng tôi tin tưởng rằng nó
sẽ không làm hại chúng, -
11:55 - 11:57thậm chí có thể có ích cho chúng.
-
11:58 - 12:01Cuối cùng, nếu chúng ta muốn
những đứa trẻ hạnh phúc, -
12:01 - 12:03mọi thứ ta có thể làm là
nghe theo khoa học -
12:03 - 12:04và đương nhiên,
-
12:04 - 12:06hãy lắng nghe chính con của mình.
-
12:06 - 12:07Cảm ơn.
- Title:
- Những bài học từ nghiên cứu dài nhất về sự phát triển của con người
- Speaker:
- Helen Pearson
- Description:
-
Trong vòng 70 năm qua, các nhà khoa học Anh đã nghiên cứu cuộc sống của hàng ngàn đứa trẻ để tìm ra nguyên nhân dẫn đến sự khác biệt khi chúng lớn lên, có đứa thì hạnh phúc và khỏe mạnh trong khi những đứa khác phải sống chật vật. Đây là dự án dài hơi nhất từ trước đến giờ về sự phát triển con người từng được tiến hành, và những người được nghiên cứu kĩ nhất trên đời cũng ra đời từ đó, thay đổi cách ta sống, học tập và dạy dỗ con cái. Đánh giá tổng quan về nghiên cứu tầm cỡ này, nhà báo khoa học Helen Pearson chia sẻ những phát hiện quan trọng và những sự thật giản dị về cuộc sống và cách làm cha làm mẹ tốt.
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 12:12
![]() |
Ai Van Tran approved Vietnamese subtitles for Lessons from the longest study on human development | |
![]() |
Nhi Ho accepted Vietnamese subtitles for Lessons from the longest study on human development | |
![]() |
Nhi Ho edited Vietnamese subtitles for Lessons from the longest study on human development | |
![]() |
Huyen Pham edited Vietnamese subtitles for Lessons from the longest study on human development | |
![]() |
Huyen Pham edited Vietnamese subtitles for Lessons from the longest study on human development | |
![]() |
Huyen Pham edited Vietnamese subtitles for Lessons from the longest study on human development | |
![]() |
Huyen Pham edited Vietnamese subtitles for Lessons from the longest study on human development | |
![]() |
Huyen Pham edited Vietnamese subtitles for Lessons from the longest study on human development |