< Return to Video

Karbon Dögüsü - Nathaniel Manning

  • 0:15 - 0:20
    İklim değişikliğindeki ana sera gazı, karbondioksit yani CO₂'dir
  • 0:20 - 0:24
    Peki CO₂ atmosferimize nasıl girer?
  • 0:24 - 0:28
    Karbon bir döngünün parçasıdır. Döngü güneş ile başlar.
  • 0:28 - 0:32
    Tüm dünyanın bir yılda kullandığı enerjiden
  • 0:32 - 0:34
    daha fazlasıyla yeryüzü bir saat içinde ısınır.
  • 0:34 - 0:38
    Bitkiler, bir çeşit biyolojik şef görevi görür,
  • 0:38 - 0:41
    günışığını alırlar ve havadan CO₂'i emerler,
  • 0:41 - 0:43
    ikisini birlikte karıştırırlar ve BAM!
  • 0:43 - 0:46
    Böylece karbohidratlar halinde bir depo enerji formu oluştururlar
  • 0:46 - 0:49
    tıpkı glikoz ve sukroz gibi.
  • 0:49 - 0:52
    Bu süreç fotosentez olarak adlandırılır.
  • 0:52 - 0:54
    Hayvanlar bizim gibi bu bitkileri yerler,
  • 0:54 - 0:58
    midelerimiz bu besinleri gelişimimiz için gerekli olan (eski haline) enerjiye çevirir.
  • 0:58 - 1:01
    Sera gazları bu sürecin yan ürünleridir
  • 1:01 - 1:03
    ve tamamen atık olarak salınır.
  • 1:03 - 1:08
    Bu bitkiler öldüğünde, çürürler ve mikroorganizmalar bu karbohidratları parçalar
  • 1:08 - 1:13
    ve sera gazı bir yan ürün olarak tekrar salınır.
  • 1:13 - 1:18
    Bizim gördüğümüz, güneştenten gelen enerjidir. Besin zinciri yoluyla hareket eder ve daha sonra aktarılır.
  • 1:18 - 1:24
    Fakat bazen, bitkiler veya hayvanlar gibi karbon temelli organizmalar toprakta sıkışır.
  • 1:24 - 1:28
    Bu olurken, tonlarca basınç altında kalırlar
  • 1:28 - 1:30
    ve yağ, kömür ya da doğal gaz gibi
  • 1:30 - 1:34
    karbon temelli fosil yakıtlara dönüşürler.
  • 1:34 - 1:38
    Endüstri Devrimi'nden beri, insanlar topraktan bu fosil yakıtları çıkarıyor.
  • 1:38 - 1:42
    ve yakıyorlar, böylece depolanmış enerjiyi elektrik akımı
  • 1:42 - 1:44
    ve güçlü motorlar oluşturmak için aktif hale getiriyorlar.
  • 1:44 - 1:53
    Fakat, böylelikle milyonlarca yıl boyunca depolanmış CO₂ de havaya salınıyor.
  • 1:53 - 1:57
    Buna ek olarak, insanlar da oksijen alıp karbondioksit verir.
  • 1:57 - 2:00
    Fakat bitkiler tam tersini yapar.
  • 2:00 - 2:05
    Ağaçlar döngünün dengelenmesini sağlayan çok büyük miktarlarda CO₂ emerler.
  • 2:05 - 2:09
    Bu nedenle, ormanların yok edilmesi CO₂ emilimini azaltır.
  • 2:09 - 2:12
    Bizler döngüye her taraftan saldırıyoruz.
  • 2:12 - 2:16
    Bunu bir bilgisayar gibi düşün. Bir bilgisayar birkaç programı aynı anda çalıştırır, doğru mu?
  • 2:16 - 2:20
    Normalde, bir belgeyle işin bittiğinde bilgisayarın fazladan çalışmaması için
  • 2:20 - 2:23
    belgeyi kaydedersin ve kapatırsın.
  • 2:23 - 2:26
    Şimdi, begelerini kapatmadığını hayal et.
  • 2:26 - 2:29
    Böylece onların hepsi birden açık olur.
  • 2:29 - 2:30
    Bilgisayarınızda her işlem mümkün olmaz
  • 2:30 - 2:34
    Yavaşlamaya başlar, donar ve sonunda çöker.
  • 2:34 - 2:38
    Biz karbon salınımını bu kadar yüksek miktarlarda tutarsak, neler olacağını kestiremeyiz.
  • 2:38 - 2:42
    Herhangi bir şekilde ekosistemi tekrar dengelemek mümkün mü?
  • 2:42 - 2:47
    Peki ya teknoloji? Teknoloji bir problemi çözme tekniği olarak tanımlanmıştır.
  • 2:47 - 2:52
    Sürdürülebilir teknolojilerde giriş ve çıkış eşittir.
  • 2:52 - 2:55
    Şu an ya da gelecekte CO₂ gibi negatif ürünler
  • 2:55 - 2:58
    meydana getirmezler.
  • 2:58 - 3:01
    Sorunu çözmek için bir tür kendilerini iptal etme sistemleri vardır.
  • 3:01 - 3:05
    Bunu başarmak için, sürdürebilir teknolojiler icat etmemiz gerekiyor.
  • 3:05 - 3:09
    Eğer şu ana kadar oluşturulmuş tüm fikirleri ve teknolojileri bir halkanın içine koyarsak,
  • 3:09 - 3:12
    icadımız bu halkanın sınırlarını zorlar.
  • 3:12 - 3:16
    ve halkanın dışındaki alan sonsuzdur;
  • 3:16 - 3:19
    bu, icatların sınırsız potansiyele sahip olduğu anlamına gelir.
  • 3:19 - 3:23
    Bugün sahip olduğumuz inanılmaz temiz teknolojileri bir düşün. [Rüzgâr; Elektrik ve Güneş enerjisi, Arabalar; Biyogaz]
  • 3:23 - 3:25
    [Biyoyakıtlar; Fotosentetik Alg; Gübreleme] Tüm bu fikirler ortak bir şeye sahip.
  • 3:25 - 3:29
    Hepsi insanlardan gelir. İnsanlar, yenilik getirir.
  • 3:29 - 3:35
    İnsanlar, üretir. Bu, iklim değişikliğini durdurmak ve ekosistemi
  • 3:35 - 3:39
    yeniden dengelemek için hayal edilmemiş teknolojileri inşa eden yenilikçi insanların
  • 3:39 - 3:45
    sınırsız potansiyelidir. Ve bu, bizlere umut veriyor.
Title:
Karbon Dögüsü - Nathaniel Manning
Description:

Tüm dersi görüntüle: http://ed.ted.com/lessons/the-carbon-cycle-nathaniel-manning

Karbon döngüsü tam olarak nedir? Nathaniel Manning karbon, insan ve çevrenin döngüsel ilişkisi üzerine temel bir bakış açısı kazandırıyor.

Ders: Nathaniel Manning, animasyon: Jill Johnston.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
03:55
Meric Aydonat approved Turkish subtitles for The carbon cycle - Nathaniel Manning
Diba Szamosi accepted Turkish subtitles for The carbon cycle - Nathaniel Manning
Diba Szamosi edited Turkish subtitles for The carbon cycle - Nathaniel Manning
Hasan Mete edited Turkish subtitles for The carbon cycle - Nathaniel Manning
Hasan Mete edited Turkish subtitles for The carbon cycle - Nathaniel Manning
Hasan Mete added a translation

Turkish subtitles

Revisions