< Return to Video

Thuyết trình của Hans Rosling về thống kê dữ liệu

  • 0:00 - 0:04
    Cách đây 10 năm, tôi nhận nhiệm vụ giảng dậy môn phát triển toàn cầu
  • 0:04 - 0:08
    cho các sinh viên đại học của Thụy Điển. Lúc đó tôi đã trải qua
  • 0:08 - 0:12
    20 năm học tập tại các học viện của Châu Phi để nghiên cứu về nạn đói
  • 0:12 - 0:16
    ở Châu Phi, do đó tôi đã tin rằng mình biết được chút ít về thế giới này.
  • 0:16 - 0:21
    Và tôi bắt đầu giảng dậy ở trường Đại học Y của chúng ta, Viện Karolinska,
  • 0:21 - 0:25
    với khóa học đại học có tên gọi Sức Khỏe Toàn Cầu. Thế nhưng khi bạn có được
  • 0:25 - 0:28
    cơ hội, bạn bắt đầu lo lắng. Tôi đã nghĩ, những sinh viên
  • 0:28 - 0:31
    này thực tế đã đạt điểm cao nhất mà người ta có thể đạt
  • 0:31 - 0:34
    trong hệ thống Đại học của Thụy Điển, nên họ có thể biết mọi thứ mà
  • 0:34 - 0:38
    tôi định dậy cho họ. Do vậy tôi đã tiến hành một bài kiểm tra đầu khóa.
  • 0:38 - 0:41
    Và một trong những câu hỏi mà tôi đã học được rất nhiều từ đó là câu này:
  • 0:41 - 0:45
    "Nước nào có tỉ tệ tử vong ở trẻ em cao nhất trong năm cặp nước sau?"
  • 0:45 - 0:49
    Và tôi nhóm các nước vào với nhau vừa khéo để trong mỗi cặp nước sẽ có
  • 0:49 - 0:54
    một nước có tỉ lệ trẻ tử vong gấp đôi nước kia. Điều này có nghĩa là
  • 0:54 - 0:59
    sự chênh lệch là rất lớn, giúp tránh được sai xót của thống kê
  • 0:59 - 1:01
    Tôi sẽ không kiểm tra các bạn ngay tại đây, nhưng đó là nước Thổ Nhĩ Kỹ
  • 1:01 - 1:06
    với tỉ lệ cao nhất ở đây, cao hơn Ba Lan, Nga, Pakistan và Nam Phi
  • 1:06 - 1:09
    Và đây cũng là kết quả trả lời của các sinh viên Thụy Điển. Tôi làm vậy để
  • 1:09 - 1:12
    xác định "miền tin cậy", và nó khá là hẹp, do đó tôi rất vui,
  • 1:12 - 1:16
    tất nhiên: trong 5 câu hỏi thì có 1.8 câu trả lời đúng. Có nghĩa là
  • 1:16 - 1:19
    có chỗ cho vị giáo sư môn sức khỏe quốc tế --
  • 1:19 - 1:21
    (Cười) và cho môn học của tôi.
  • 1:21 - 1:25
    Nhưng vào một đêm, đã muộn khi tôi đang chỉnh sửa bản báo cáo
  • 1:25 - 1:29
    tôi thực sự có một khám phá. Những bản báo cáo cho thấy
  • 1:29 - 1:34
    những sinh viên hàng đầu của Thụy Điển hiểu biết về thống kê thế giới còn kém hơn
  • 1:34 - 1:36
    cả loài khỉ.
  • 1:36 - 1:38
    (Cười).
  • 1:38 - 1:42
    Bởi loài khỉ sẽ làm đúng một nửa nếu tôi đưa cho chúng
  • 1:42 - 1:45
    hai quả chuối có đề Sri Lanka và Thổ Nhĩ Kì. Chúng sẽ làm đúng một nửa.
  • 1:45 - 1:49
    Nhưng các sinh viên lại không đạt được kết quả đó. Vấn đề đối với tôi không phải là sự thiếu hiểu biết:
  • 1:49 - 1:52
    mà là những hiểu biết đã được định trước.
  • 1:52 - 1:56
    Tôi cũng thực hiện thêm một nghiên cứu "trái phép" cho các giáo sư của viện Karolinska
  • 1:56 - 1:57
    (Cười)
  • 1:57 - 1:59
    -- nghiên cứu đã nhận giải Nobel Y học,
  • 1:59 - 2:01
    và họ cũng cùng tầm với loài khỉ.
  • 2:01 - 2:04
    (Cười).
  • 2:04 - 2:08
    Đây chính là lúc tôi nhận ra rằng cần phải trao đổi và truyền đạt,
  • 2:08 - 2:11
    vì dữ liệu về những sự kiện xảy tra trên thế giới
  • 2:11 - 2:14
    và sức khỏe của trẻ em của mỗi nước được quan tâm rất lớn.
  • 2:14 - 2:19
    Chúng tôi đã làm một phần mềm chương trình hiển thị như thế này: mỗi quả bóng ở đây là một nước.
  • 2:19 - 2:25
    Nước này là Trung Quốc. Đây là Ấn Độ
  • 2:25 - 2:31
    Độ lớn của quả bóng cho biết dân số, và ở trục này tôi đề tỉ lệ sinh.
  • 2:31 - 2:34
    Bởi vì những sinh viên của tôi, những điều họ nói
  • 2:34 - 2:36
    khi họ nhìn lên bản đồ thế giới, và khi tôi đã hỏi họ,
  • 2:36 - 2:38
    "Các bạn thực sự nghĩ gì về thế giới?"
  • 2:38 - 2:42
    Và, tôi lần đầu khám phá ra quyển sách giáo khoa là Tintin, hầu hết là vậy.
  • 2:42 - 2:43
    (Cười)
  • 2:43 - 2:46
    Và họ nói, "Thế giới là "Chúng ta" và "Họ"
  • 2:46 - 2:49
    Và chúng ta là thế giới Phương Tây còn họ là thế giới Thứ ba."
  • 2:49 - 2:52
    "Vậy theo ý bạn thế giới Phương Tây là gì?" Tôi hỏi.
  • 2:52 - 2:57
    "Đó là thế giới với tuổi thọ cao và gia đình nhỏ, còn thế giới Thứ ba có tuổi thọ thấp và gia đình lớn."
  • 2:57 - 3:03
    Vì thế, đây là những gì tôi trình bày. Tôi đề tỉ lệ sinh ở đây: số trẻ em trên một phụ nữ,
  • 3:03 - 3:07
    một, hai, ba, bốn, đến tám trẻ em trên một phụ nữ.
  • 3:07 - 3:13
    Họ có thống kê rất tốt từ năm 1962 -- 1960 về độ lớn của các gia đình trên thế giới.
  • 3:13 - 3:16
    Khoảng sai xót là rất hẹp. Ở đây tôi đề Tuổi thọ trung bình,
  • 3:16 - 3:20
    từ 30 tuổi ở một vài nước đến khoảng 70 tuổi,
  • 3:20 - 3:23
    Vào năm 1962, thực sự đã có một nhóm các nước tại đây.
  • 3:23 - 3:28
    là những nước công nghiệp phát triển, và họ có gia đình nhỏ và tuổi thọ cao.
  • 3:28 - 3:30
    Và những nước này là những nước đang phát triển:
  • 3:30 - 3:33
    họ có gia đình lớn và tuổi thọ tương đối ngắn.
  • 3:33 - 3:37
    Bây giờ là những gì đã xảy ra kể từ 1962? Chúng ta muốn tìm hiểu sự thay đổi.
  • 3:37 - 3:40
    Liệu các sinh viên có nói đúng? Vẫn còn có hai loại nước chăng"
  • 3:41 - 3:44
    Hay là những nước đang phát triển đã giảm độ lớn của gia định và sống đến mức này?
  • 3:44 - 3:46
    Hay là họ có tuổi thọ cao hơn và sống đến mức kia?
  • 3:46 - 3:49
    Hãy xem. Chúng ta ngừng lại ở năm đó. Đây là những thống kê của Liên hợp quốc
  • 3:49 - 3:52
    hiện vẫn còn giá trị. Bắt đầu. Bạn có nhìn rõ không?
  • 3:52 - 3:55
    Đó chính là Trung Quốc, phát triển theo mức tăng về sức khỏe.
  • 3:55 - 3:58
    Tất cả những nước Mỹ Latin có màu xanh đi theo hướng giảm độ lớn của các gia đình.
  • 3:58 - 4:01
    Những nước màu vàng là các nước A rập,
  • 4:01 - 4:05
    và họ có các gia đình lớn hơn, nhưng họ -- không, họ có tuổi thọ cao hơn, và không phải gia đình lớn hơn.
  • 4:05 - 4:08
    Các nước châu Phi có màu xanh. Họ vẫn ở nguyên vị trí.
  • 4:08 - 4:11
    Đây là Ấn Độ. Indonesia cũng phát triển rất nhanh.
  • 4:11 - 4:12
    (Cười).
  • 4:12 - 4:15
    Và vào những năm 80, các bạn thấy Bangladesh vẫn ở trong nhóm các nước châu Phi này.
  • 4:15 - 4:18
    Nhưng giờ đây, Bangladesh -- đó là sự kì diệu vào những năm 80:
  • 4:18 - 4:21
    Các lãnh tụ hồi giáo bắt đầu cổ động kế hoạch hóa gia đình
  • 4:21 - 4:26
    Họ tiến được đến góc kia. Và vào những năm 90, chúng ta có thảm họa dịch HIV
  • 4:26 - 4:29
    và nó kéo tuổi thọ trung bình của các nước châu Phi
  • 4:29 - 4:33
    trong khi tất cả các nước còn lại tiến vào góc
  • 4:33 - 4:37
    thể hiện tuổi thọ cao hơn và gia đình nhỏ hơn, và chúng ta có một thế giới hòan toàn mới.
  • 4:37 - 4:50
    (Vỗ tay).
  • 4:50 - 4:55
    Giờ tôi sẽ so sánh trực tiếp giữa nước Mỹ và Việt Nam.
  • 4:55 - 5:00
    Năm 1964: Mỹ có gia đình nhỏ và tuổi thọ cao;
  • 5:00 - 5:04
    Việt Nam có gia đình lớn và tuổi thọ ngắn. Và đây là những gì đã xảy ra:
  • 5:04 - 5:10
    số liệu cho thấy trong cuộc chiến tranh chỉ ra rằng kể cả bao gồm số liệu tử vong,
  • 5:10 - 5:13
    tuổi thọ trung bình vẫn được cải thiện. Đến cuối năm,
  • 5:13 - 5:16
    kế hoạch hóa gia đình được thực hiện ở Việt Nam và họ bắt đầu có gia đình nhỏ hơn.
  • 5:16 - 5:19
    Và nước Mỹ ở tít trên kia đang có tuổi thọ cao hơn,
  • 5:19 - 5:22
    trong khi vẫn giữ quy mô gia đình. Và đến năm 80,
  • 5:22 - 5:25
    Việt Nam từ bỏ chế độ cộng sản, đi vào kinh tế thị trường,
  • 5:25 - 5:29
    và họ đã phát triển nhanh hơn cuộc sống xã hội. Đến ngày hôm nay, chúng ta thấy
  • 5:29 - 5:34
    ở tuổi thọ trung bình và quy mô gia đình ở
  • 5:34 - 5:41
    Việt Nam năm 2003, bằng với Mỹ năm 1974 ở cuối chiến tranh.
  • 5:41 - 5:45
    Tôi cho rằng, tất cả chúng ta - nếu không nhìn vào các số liệu --
  • 5:45 - 5:49
    chúng ta đều đánh giá thấp sự thay đổi to lớn của Châu Á, đó là
  • 5:49 - 5:53
    thay đổi xã hội trước khi chúng ta thấy thay đổi về kinh tế.
  • 5:53 - 5:58
    Giờ hãy chuyển sang một cách thể hiện khác, thể hiện
  • 5:58 - 6:05
    phân phối thu nhập của thế giới. Đây là phân phối thu thập của thế giới trên đầu người.
  • 6:05 - 6:10
    1 Đô la, 10 Đô la hoặc 100 Đô la một ngày.
  • 6:10 - 6:14
    Không còn khoảng cách giữa người giầu và người nghèo. Điều đó chỉ là hoang đường.
  • 6:14 - 6:18
    Có một đoạn gồ nhỏ ở đây. Nhưng chỗ nào cũng có con người.
  • 6:19 - 6:23
    Và nếu chúng ta theo dõi nơi -- thu nhập --
  • 6:23 - 6:29
    đây là 100% thu nhập hàng năm của thế giới. Những nước giàu nhất chiếm 20%
  • 6:29 - 6:36
    nhưng thu nhập của họ chiếm 74%. Và những nước nghèo nhất cũng chiếm 20%,
  • 6:36 - 6:41
    và thu nhập của họ chiếm 2%. Điều này cho thấy khái niệm
  • 6:41 - 6:45
    các nước đang phát triển đang cực kì nghi ngại. Chúng ta nghĩ đến trợ cấp, chẳng hạn như
  • 6:45 - 6:50
    những người ở đây trợ cấp cho những người ở đây. Nhưng ở khoảng giữa,
  • 6:50 - 6:54
    chúng ta có phần lớn dân số thế giới, và họ có 24% thu nhập thế giới.
  • 6:54 - 6:58
    Ta đã nghe về điều này ở nhiều phương thức khác. Đó là gì?
  • 6:58 - 7:02
    Những nước khác biệt là những nước nào? Tôi có thể cho các bạn thấy nước Châu Phi.
  • 7:02 - 7:07
    Đây là Châu Phi. 10% dân số thế giới, hầu hết sống trong nghèo đói.
  • 7:07 - 7:12
    Đây là OECD. Một nước giầu và là thành viên của Liên hợp quốc.
  • 7:12 - 7:17
    và họ ở đây bên mặt này. Có thể thấy sự trùng lấp giữa Châu Phi và OECD.
  • 7:17 - 7:20
    Còn đây là Mỹ Latin. Nó có tất cả mọi thứ trên thế giới này,
  • 7:20 - 7:23
    từ nghèo nhất cho đến giàu nhất, ở Mỹ Latin.
  • 7:23 - 7:28
    Và trên hết, chúng ta có thể đặt thêm Đông Âu, Đông Á,
  • 7:28 - 7:33
    và Nam Á. Và nó sẽ như thế nào nếu chúng ta quay trở về
  • 7:33 - 7:38
    khoảng năm 1970? Sẽ có một đoạn gồ hơn.
  • 7:38 - 7:42
    Và hầu hết những người sống trong nghèo đói tuyệt đối là người châu Á.
  • 7:42 - 7:49
    Vấn đề với thế giới là sự nghèo đói ở châu Á. Giờ nếu tôi để thế giới tiếp tục phát triển,
  • 7:49 - 7:52
    các bạn sẽ thấy trong khi dân số tăng lên,
  • 7:52 - 7:55
    có hàng trăm triệu người châu Á thoát khỏi nghèo đói và một số khác
  • 7:55 - 7:58
    lâm vào nghèo đói, và đây là khuôn mẫu mà chúng ta có ngày hôm nay.
  • 7:58 - 8:02
    Dự đoán tốt nhất từ Ngân hàng thế giới là điều này sẽ xảy ra,
  • 8:02 - 8:06
    và chúng ta sẽ không còn thế giới phân cách nữa. Chúng ta sẽ có phần lớn người dân nằm ở khoảng giữa
  • 8:06 - 8:08
    Tất nhiên đó là thang logarit,
  • 8:08 - 8:13
    nhưng khái niệm về nền kinh tế của chúng ta là sự tăng trưởng theo phần trăm. Chúng ta nhìn nó
  • 8:13 - 8:19
    như khả năng tăng phần trăm. Nếu tôi thay đổi cái này, và tôi dùng
  • 8:19 - 8:23
    GDP trên đầu người thay vì thu nhập gia đình, và tôi dùng
  • 8:23 - 8:29
    thống kê cá nhân vào thống kế vùng miền của tổng sản phẩm quốc nội,
  • 8:29 - 8:33
    và tôi lấy những vùng ở dưới này, với độ lớn của quả bóng thể hiện dân số
  • 8:33 - 8:36
    Và bạn có OECD ở đằng kia, và các nước bán Sahara Châu Phi ở đằng kia,
  • 8:36 - 8:39
    và ta bỏ các nước Ả rập đằng kia,
  • 8:39 - 8:43
    đến từ châu Phi và châu Á, và ta đặt riêng rẽ
  • 8:43 - 8:48
    và ta có thể nối dài trục này, và ta có thể thêm một chiều ở đây,
  • 8:48 - 8:51
    bằng cách thêm các biến xã hội, tỉ lệ trẻ sống sót.
  • 8:51 - 8:56
    Giờ tôi đặt Tiền vào trục đó, và tôi có khả năng sống sót của trẻ em ở kia.
  • 8:56 - 9:00
    Ở một vài nước, 99.7% trẻ em sống qua năm tuổi;
  • 9:00 - 9:04
    ở các nước khác, chỉ 70%. Ở đây dường như có khoảng cách giữa
  • 9:04 - 9:08
    OECD, Mỹ Latin, Đông Âu, Đông Á,
  • 9:08 - 9:12
    Ả rập, Nam Á và Bán Sahara Châu Phi.
  • 9:12 - 9:17
    Quan hệ tuyến tính rất rõ rệt giữa tỉ lệ trẻ sống sót và tiền bạc.
  • 9:17 - 9:25
    Nhưng hãy đợi tôi phân chia các nước bán Sahara Châu Phi. Kia là sức khỏe, và sức khỏe tốt hơn thì ở cao hơn.
  • 9:25 - 9:30
    Tôi có thể ra đây và chia các nước bán Sahara Châu Phi.
  • 9:30 - 9:35
    Khi nó vỡ, độ lớn của quả bóng thể hiện độ lớn của dân số.
  • 9:35 - 9:39
    Sierra Leone ở phía dưới. Mauritus ở trên. Mauritius là nước đầu tiên
  • 9:39 - 9:42
    thoát khỏi hàng rào thuế quan và họ có thể bán đường.
  • 9:43 - 9:48
    Họ có thể bán sản phẩm dệt may với giá ngang bằng các nước châu Âu và Bắc Mĩ.
  • 9:48 - 9:52
    Có sự khác biệt lớn trong Châu Phi. Và Ghana nằm giữa ở đây.
  • 9:52 - 9:55
    Ở Sierra-Leone, trợ cấp nhân đạo,
  • 9:55 - 10:00
    Ở đây tại Uganda, trợ cấp phát triển. Ở đây, thời gian đầu tư, đằng kia,
  • 10:00 - 10:03
    là sự thư giãn trong giàu có. Đây là sự khác biệt rất lớn
  • 10:03 - 10:08
    trong lòng Châu Phi mà chúng ta ít khi gặp, đó là nó bằng tất cả mọi thứ.
  • 10:08 - 10:12
    Tôi có thể chia Đông Á ra ở đây. Ấn Độ là hình tròn lớn ở giữa.
  • 10:12 - 10:16
    Có chênh lệch rất lớn giữa Afghanistan và Sri Lanka.
  • 10:16 - 10:20
    Tôi có thể chia các nước Ả rập. Họ ra sao? Khí hậu giống nhau, văn hóa giống nhau,
  • 10:20 - 10:24
    tôn giáo giống nhau. Chênh lệch rất lớn. Kể cả giữa các nước làng giềng.
  • 10:24 - 10:29
    Yemen, nội chiến. Các tiểu vương quốc Ả rập thống nhất, tiền được phân chia và sử dụng hợp lý.
  • 10:29 - 10:36
    Không phải như chuyện hoang đường. Và nó bao gồm tất cả trẻ em của người nước ngoài đang làm việc tại đây.
  • 10:36 - 10:40
    Thống kê thường hữu dụng hơn bạn nghĩ. Đa số mọi người cho rằng số liệu thường không tốt.
  • 10:41 - 10:43
    Thường có miền không tin cậy, nhưng chúng ta có thể thấy sự khác biệt ở đây:
  • 10:43 - 10:46
    Cam-pu-chia, Singapore. Sự khác biệt là rất lớn
  • 10:46 - 10:49
    lớn hơn cả lỗi của số liệu. Tại Đông Âu:
  • 10:49 - 10:55
    Nền Kinh tế Xô viết trong một thời gian dài, nhưng họ sụp đổ sau mười năm
  • 10:55 - 10:58
    một cách rất khác biệt. Và còn có Mỹ Latin.
  • 10:58 - 11:02
    Ngày nay, chúng ta không cần đến Cuba để tìm một đất nước mạnh ở Mỹ Latin.
  • 11:02 - 11:07
    Chile sẽ có tỉ lệ tử vong ở trẻ em thấp hơn Cuba trong vòng vài năm tới.
  • 11:07 - 11:10
    Và đây chúng ta có các nước thu nhập cao trong khối OECD.
  • 11:10 - 11:14
    Và chúng ta có mẫu hình chung của thế giới,
  • 11:14 - 11:19
    thường sẽ giống như thế này. Và nếu chúng ta nghiên cứu nó,
  • 11:19 - 11:25
    nó trông như thế nào -- thế giới, vào năm 1960, bắt đầu thay đổi, 1960.
  • 11:25 - 11:28
    Đây là Mao Trạch Đông. Ông ấy đã mang lại sức khỏe cho Trung Quốc. Và sau đó ông mất.
  • 11:28 - 11:33
    Sau đó Đặng Tiểu Bình xuất hiện và mang lại tiền bạc cho Trung Quốc, và đưa họ trở lại chính trường.
  • 11:33 - 11:37
    Và chúng ta đã thấy các nước thay đổi theo các hướng khác nhau như thế nào,
  • 11:37 - 11:41
    do đó khá là khó để có
  • 11:41 - 11:46
    một đất nước điển hình mà thể hiện hình mẫu của thế giới.
  • 11:46 - 11:52
    Tôi muốn đưa bạn quay lại khoảng năm 1960.
  • 11:52 - 12:02
    Tôi muốn so sánh Hàn Quốc, chính là nước này, với Brazil,
  • 12:02 - 12:07
    là nước này. Và tôi muốn so sánh Uganda,
  • 12:07 - 12:12
    ở đằng kia, và tôi có thể để nó chạy, như sau.
  • 12:12 - 12:21
    Và bạn có thể thấy Hàn Quốc đã tiến bộ rất nhanh,
  • 12:21 - 12:24
    trong khi Brazil thì chậm hơn rất nhiều.
  • 12:24 - 12:30
    Và nếu ta quay lại lần nữa, ở đây, và ta đặt các đường vạch lên chúng, như thế này,
  • 12:30 - 12:34
    các bạn có thể thấy lại tốc độ phát triển
  • 12:34 - 12:40
    là rất khác nhau, và các nước phát triển hầu như
  • 12:40 - 12:44
    ở cùng một mức với tiền bạc và sức khỏe, nhưng dường như bạn có thể thay đổi
  • 12:44 - 12:48
    nhanh hơn nhiều nếu bạn có sức khỏe trước hơn là bạn giàu có trước.
  • 12:49 - 12:53
    Và để chứng minh điều đó, bạn có thể dùng Các tiểu vương quốc Ả rập thống nhất.
  • 12:53 - 12:56
    Họ đến từ chỗ này, một đất nước giàu khoảng sản. Họ có được tất cả trữ lượng dầu,
  • 12:56 - 13:00
    tiền bạc, nhưng sức khỏe thì không mua được ở siêu thị.
  • 13:00 - 13:04
    bạn phải đầu tư vào sức khỏe. Phải đưa lũ trẻ đi học.
  • 13:04 - 13:07
    Bạn phải huấn luyện cán bộ y tế. Phải giáo dục nền dân số.
  • 13:07 - 13:10
    và Sheikh Sayed đã làm điều đó khá tốt.
  • 13:10 - 13:14
    Và mặc dù giá dầu giảm, ông đã đưa đất nước phát triển lên đến đây.
  • 13:14 - 13:18
    Vậy chúng ta đã có xu hướng chủ đạo chung của thế giới rõ rệt hơn,
  • 13:18 - 13:20
    ở chỗ tất cả các nước thường sử dụng tiền bạc
  • 13:20 - 13:25
    tốt hơn cách họ sử dụng trong quá khứ. Bây giờ,
  • 13:25 - 13:32
    hãy nhìn vào số liệu trung bình của các nước. Và chúng đều như thế này.
  • 13:32 - 13:37
    Sẽ thật nguy hiểm nếu chúng ta sử dụng số liệu trung bình, bởi có rất nhiều sự
  • 13:37 - 13:43
    khác biệt trong các nước. Do vậy nếu tôi nhìn vào đây, chúng ta có thể thấy
  • 13:43 - 13:49
    Uganda ngày này ở chính điểm của Hàn Quốc năm 1960. Nếu tôi chia Uganda,
  • 13:49 - 13:54
    sẽ có một vài sự khác biệt trong Uganda. Đây là những điểm phân vị của Uganda.
  • 13:54 - 13:57
    Những người giàu nhất chiếm 20% ở Uganda ở đằng kia.
  • 13:57 - 14:01
    Những người nghèo nhất ở đằng kia. Nếu tôi chia nhỏ Nam Phi, nó sẽ trông như thế này.
  • 14:01 - 14:06
    Nếu tôi đi xuống và phân tích Niger, nơi từng có nạn đói khủng khiếp,
  • 14:06 - 14:11
    cuối cùng, trông nó sẽ thế này. Số 20% những người nghèo nhất của Niger nằm ở đây,
  • 14:11 - 14:14
    và 20% giàu nhất của Nam Phi ở kia,
  • 14:14 - 14:19
    và chúng ta sắp thảo luận về giải pháp cho Châu Phi.
  • 14:19 - 14:22
    Tất cả mọi thứ trên thế giới đều có ở Châu Phi. Và bạn không thể
  • 14:22 - 14:26
    thảo luận sự tiếp cập của thuốc chống HIV cho điểm phân vị trên kia
  • 14:26 - 14:30
    với cùng một cách cho dưới này. Sự phát triển của thế giới
  • 14:30 - 14:35
    hẳn đã bị văn cảnh hóa ở mức cao, và nó không có nghĩa khi so sánh ở
  • 14:35 - 14:38
    mức khu vực. Chúng ta cần phải chi tiết hơn.
  • 14:38 - 14:42
    Ta thấy rằng các sinh viên thường rất phấn khích khi họ có thể sử dụng được điều này.
  • 14:42 - 14:47
    Và ngày càng nhiều nhà hoạch định chính sách và khối hợp tác phát triển cũng mong được biết
  • 14:47 - 14:51
    thế giới đang thay đổi như thế nào. Bây giờ, sao chúng ta không sử dụng nơi này?
  • 14:51 - 14:55
    Sao không sử dụng những số liệu ta đang có? Chúng ta có số liệu của Liên Hợp Quốc,
  • 14:55 - 14:57
    ở các cục thống kê quốc gia
  • 14:57 - 15:01
    và ở các trường đại học và các tổ chức phi chính phủ khác.
  • 15:01 - 15:03
    Bởi vì các số liệu bị giấu trong các cơ sở dữ liệu,
  • 15:03 - 15:08
    Và còn có công chúng, Internet, nhưng chúng ta vẫn chưa sử dụng một cách hiệu quả.
  • 15:08 - 15:11
    Tất cả những thông tin mà chúng ta thấy thay đổi trên thế giới
  • 15:11 - 15:15
    không bao gồm những số liệu được cấp vốn. Có một vài trang web
  • 15:15 - 15:21
    như thế này, bạn biết đấy, nhưng họ kiếm trác từ các cơ sở dữ liệu,
  • 15:21 - 15:26
    và người ta đặt giá cho chúng, đặt các mật khẩu ngớ ngẩn và các thống kê buồn tẻ.
  • 15:26 - 15:29
    (Cười). (Vỗ tay).
  • 15:29 - 15:33
    Và điều này sẽ không có tác dụng? Vậy ta cần gì? Chúng ta có các cơ sở dữ liệu.
  • 15:33 - 15:37
    Cái chúng ta cần không phải là một cơ sở dữ liệu mới. Ta đã có các công cụ thiết kế tuyệt vời,
  • 15:37 - 15:40
    và ngày càng có nhiều hơn nữa các công cụ được thêm vào. Và ta bắt đầu
  • 15:40 - 15:45
    một cuộc khám phá phi lợi nhuận mà ta gọi là -- kết nối số liệu với thiết kế --
  • 15:45 - 15:48
    chúng ta gọi là Gapminder, từ bến xe điện ngầm London, khi họ cảnh báo bạn,
  • 15:48 - 15:51
    "chú ý khoảng cách đường rày". Do đó chúng tôi nghĩ Gapminder rất thích hợp.
  • 15:51 - 15:55
    Và chúng tôi bắt đầu viết phần mềm có thể liên kết số liệu như thế này.
  • 15:55 - 16:01
    Và nó thực sự cũng không khó. Mất một vài năm, và chúng tôi đã sản xuất ra các hình ảnh sinh động.
  • 16:01 - 16:03
    Bạn có thể dùng một tập số liệu và đưa chúng vào đây.
  • 16:03 - 16:08
    Chúng tôi đang giải phóng số liệu của Liên hợp quốc, một vài tổ chức của Liên hợp quốc
  • 16:08 - 16:12
    và một vài nước cho phép đưa dữ liệu của đất nước họ ra thế giới,
  • 16:12 - 16:15
    nhưng cái mà chúng tôi cần, tất nhiên, là chức năng tìm kiếm.
  • 16:15 - 16:20
    Một chức năng tìm kiếm nơi chúng ta có thể sao chép dữ liệu đến một format tìm kiếm được
  • 16:20 - 16:23
    và đưa ra thế giới. Và chúng ta nghe thấy gì xung quanh?
  • 16:23 - 16:27
    Tôi đã thực hiện môn Nhân sinh học từ các đơn vị số liệu chính. Mọi người đều nói,
  • 16:28 - 16:32
    "Điều đó là không thể. Không thể làm được. Thông tin của chúng ta quá khác biệt
  • 16:32 - 16:35
    và không thể được tìm kiếm như các thông tin khác.
  • 16:35 - 16:40
    Chúng ta không thể cung cấp số liệu miễn phí cho sinh viên và doanh nhân trên thế giới."
  • 16:40 - 16:43
    Nhưng đó chính là điều ta muốn thấy, phải không?
  • 16:43 - 16:46
    Ta đã có các dữ liệu được cấp vốn hỗ trợ.
  • 16:46 - 16:49
    Và chúng ta muốn thông tin được nở rộ trên mạng.
  • 16:49 - 16:54
    Một trong những điểm thiết yếu là làm cho chúng có thể tìm kiếm được, và công chúng có thể dùng
  • 16:54 - 16:56
    các cống cụ thiết kế khác nhau để minh họa nó.
  • 16:56 - 17:01
    Và tôi có một tin khá tốt cho các bạn. Tin tốt đó là ngài chủ tịch đương nhiệm
  • 17:01 - 17:05
    mới của Văn phòng thống kê Liên hợp quốc không cho rằng điều này là không thể.
  • 17:05 - 17:07
    Ông ấy chỉ nói "Chúng ta không làm được."
  • 17:07 - 17:11
    (Cười).
  • 17:11 - 17:13
    Và ông ta quả là khôn khéo phải không?
  • 17:13 - 17:15
    (Cười).
  • 17:15 - 17:19
    Do đó chúng ta có thể chờ đón nhiều thay đổi trong số liệu những năm tới.
  • 17:19 - 17:23
    Chúng ta có thể nhìn vào phân phối thu nhập bằng những cách hoàn toàn mới.
  • 17:23 - 17:28
    Đây là phân phối thu nhập của Trung Quốc, 1970.
  • 17:29 - 17:34
    phân phối thu nhập của Mỹ năm 1970
  • 17:34 - 17:38
    Hầu như không có sự trùng lặp. Không có sự trùng lặp nào. Và điều gì đã xảy ra?
  • 17:38 - 17:43
    Trung Quốc đã phát triển, và không còn chỉ ngang bằng
  • 17:43 - 17:47
    mà còn đang ở mức này, cao hơn Mỹ.
  • 17:47 - 17:49
    Như một bóng ma, phải không?
  • 17:49 - 17:51
    (Cười).
  • 17:51 - 18:01
    Điều này khá đáng sợ. Nhưng tôi cho rằng việc có được những thông tin này rất quan trọng.
  • 18:01 - 18:07
    Chúng ta cần phải biết đến nó. Thay vì nhìn vào phần này,
  • 18:07 - 18:12
    tôi muốn kết thúc bằng cách trình bày số liệu những người sử dụng Internet,
  • 18:12 - 18:17
    Trong phần mềm này, chúng tôi tiếp cận khoảng 500 biến số từ các quốc gia một cách dễ dàng
  • 18:17 - 18:21
    Mất một khoảng thời gian để chúng tôi thay đổi nó
  • 18:21 - 18:26
    nhưng ở các trục, các bạn có thể dễ dàng lấy được bất kì biến số nào các bạn muốn.
  • 18:26 - 18:31
    Và vấn đề còn lại là tải cơ sở dữ liệu miễn phí lên,
  • 18:31 - 18:34
    thiết lập chế độ tìm kiếm, và sau đó chỉ với thêm một cái click chuột là có thể lấy dữ liệu về
  • 18:34 - 18:39
    dưới dạng hình ảnh, để có thể trình bày dễ hiểu
  • 18:39 - 18:42
    Bây giờ thì, các nhà thống kê lại không hài lòng, bởi vì họ nói rằng cách thức này
  • 18:42 - 18:51
    sẽ không trình bày được thực tế; thay vào đó họ cho rằng chúng ta cần có các phuơng thức thống kê và phân tích cụ thể.
  • 18:51 - 18:54
    Nhưng như thế câu chuyện sẽ lại trở thành việc tạo ra lý tuyết suông.
  • 18:54 - 18:58
    Tôi xin kết thúc với hình ảnh thế giới. Ở đó, mạng Internet sẽ nở rộ
  • 18:58 - 19:02
    Lượng người sử dụng Internet sẽ tăng lên như thế này. Phần này hiển thị GDP bình quân đầu người.
  • 19:02 - 19:07
    Và phần này hiển thị một loại công nghệ mới được giới thiệu, nhưng điều đáng ngạc nhiên là làm sao
  • 19:07 - 19:12
    nó có thể hòa hợp được với nền kinh tế của các nước. Đó là lý do tại sao chiếc máy tính 100 dollar
  • 19:12 - 19:15
    sẽ là rất quan trọng. Nhưng đó mới chỉ là một hướng đi tốt.
  • 19:15 - 19:18
    Như thể là thế giới trở nên phẳng hơn, phải không nào? Những quốc gia này
  • 19:18 - 19:21
    đang cố gắng cải thiện không chỉ nền kinh tế, và sẽ là rất thú vị nếu chúng ta
  • 19:21 - 19:25
    theo dõi xu hướng này trong năm tới, như tôi mong muốn các bạn sẽ làm
  • 19:25 - 19:27
    với dữ liệu đựoc cấp vốn hỗ trợ. Xin cảm ơn rất nhìều.
  • 19:28 - 19:31
    (Vỗ tay).
Title:
Thuyết trình của Hans Rosling về thống kê dữ liệu
Speaker:
Hans Rosling
Description:

Bạn đã bao giờ thấy dữ liệu được trình bày theo cách này? Với kỹ năng thuyết trình đầy kịch tính, dồn dập của một bình luận viên thể thao, chuyên gia về thống kê dữ liệu Hans Rosling đã phơi bày sự thật về cái mà người ta gọi là "thế giới đang phát triển".

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
19:33
TED added a translation

Vietnamese subtitles

Revisions