WEBVTT 00:00:00.000 --> 00:00:04.000 Cách đây 10 năm, tôi nhận nhiệm vụ giảng dậy môn phát triển toàn cầu 00:00:04.000 --> 00:00:08.000 cho các sinh viên đại học của Thụy Điển. Lúc đó tôi đã trải qua 00:00:08.000 --> 00:00:12.000 20 năm học tập tại các học viện của Châu Phi để nghiên cứu về nạn đói 00:00:12.000 --> 00:00:16.000 ở Châu Phi, do đó tôi đã tin rằng mình biết được chút ít về thế giới này. 00:00:16.000 --> 00:00:21.000 Và tôi bắt đầu giảng dậy ở trường Đại học Y của chúng ta, Viện Karolinska, 00:00:21.000 --> 00:00:25.000 với khóa học đại học có tên gọi Sức Khỏe Toàn Cầu. Thế nhưng khi bạn có được 00:00:25.000 --> 00:00:28.000 cơ hội, bạn bắt đầu lo lắng. Tôi đã nghĩ, những sinh viên 00:00:28.000 --> 00:00:31.000 này thực tế đã đạt điểm cao nhất mà người ta có thể đạt 00:00:31.000 --> 00:00:34.000 trong hệ thống Đại học của Thụy Điển, nên họ có thể biết mọi thứ mà 00:00:34.000 --> 00:00:38.000 tôi định dậy cho họ. Do vậy tôi đã tiến hành một bài kiểm tra đầu khóa. 00:00:38.000 --> 00:00:41.000 Và một trong những câu hỏi mà tôi đã học được rất nhiều từ đó là câu này: 00:00:41.000 --> 00:00:45.000 "Nước nào có tỉ tệ tử vong ở trẻ em cao nhất trong năm cặp nước sau?" NOTE Paragraph 00:00:45.000 --> 00:00:49.000 Và tôi nhóm các nước vào với nhau vừa khéo để trong mỗi cặp nước sẽ có 00:00:49.000 --> 00:00:54.000 một nước có tỉ lệ trẻ tử vong gấp đôi nước kia. Điều này có nghĩa là 00:00:54.000 --> 00:00:59.000 sự chênh lệch là rất lớn, giúp tránh được sai xót của thống kê 00:00:59.000 --> 00:01:01.000 Tôi sẽ không kiểm tra các bạn ngay tại đây, nhưng đó là nước Thổ Nhĩ Kỹ 00:01:01.000 --> 00:01:06.000 với tỉ lệ cao nhất ở đây, cao hơn Ba Lan, Nga, Pakistan và Nam Phi 00:01:06.000 --> 00:01:09.000 Và đây cũng là kết quả trả lời của các sinh viên Thụy Điển. Tôi làm vậy để 00:01:09.000 --> 00:01:12.000 xác định "miền tin cậy", và nó khá là hẹp, do đó tôi rất vui, 00:01:12.000 --> 00:01:16.000 tất nhiên: trong 5 câu hỏi thì có 1.8 câu trả lời đúng. Có nghĩa là 00:01:16.000 --> 00:01:19.000 có chỗ cho vị giáo sư môn sức khỏe quốc tế -- 00:01:19.000 --> 00:01:21.000 (Cười) và cho môn học của tôi. NOTE Paragraph 00:01:21.000 --> 00:01:25.000 Nhưng vào một đêm, đã muộn khi tôi đang chỉnh sửa bản báo cáo 00:01:25.000 --> 00:01:29.000 tôi thực sự có một khám phá. Những bản báo cáo cho thấy 00:01:29.000 --> 00:01:34.000 những sinh viên hàng đầu của Thụy Điển hiểu biết về thống kê thế giới còn kém hơn 00:01:34.000 --> 00:01:36.000 cả loài khỉ. 00:01:36.000 --> 00:01:38.000 (Cười). 00:01:38.000 --> 00:01:42.000 Bởi loài khỉ sẽ làm đúng một nửa nếu tôi đưa cho chúng 00:01:42.000 --> 00:01:45.000 hai quả chuối có đề Sri Lanka và Thổ Nhĩ Kì. Chúng sẽ làm đúng một nửa. NOTE Paragraph 00:01:45.000 --> 00:01:49.000 Nhưng các sinh viên lại không đạt được kết quả đó. Vấn đề đối với tôi không phải là sự thiếu hiểu biết: 00:01:49.000 --> 00:01:52.000 mà là những hiểu biết đã được định trước. NOTE Paragraph 00:01:52.000 --> 00:01:56.000 Tôi cũng thực hiện thêm một nghiên cứu "trái phép" cho các giáo sư của viện Karolinska 00:01:56.000 --> 00:01:57.000 (Cười) 00:01:57.000 --> 00:01:59.000 -- nghiên cứu đã nhận giải Nobel Y học, 00:01:59.000 --> 00:02:01.000 và họ cũng cùng tầm với loài khỉ. 00:02:01.000 --> 00:02:04.000 (Cười). 00:02:04.000 --> 00:02:08.000 Đây chính là lúc tôi nhận ra rằng cần phải trao đổi và truyền đạt, 00:02:08.000 --> 00:02:11.000 vì dữ liệu về những sự kiện xảy tra trên thế giới 00:02:11.000 --> 00:02:14.000 và sức khỏe của trẻ em của mỗi nước được quan tâm rất lớn. NOTE Paragraph 00:02:14.000 --> 00:02:19.000 Chúng tôi đã làm một phần mềm chương trình hiển thị như thế này: mỗi quả bóng ở đây là một nước. 00:02:19.000 --> 00:02:25.000 Nước này là Trung Quốc. Đây là Ấn Độ 00:02:25.000 --> 00:02:31.000 Độ lớn của quả bóng cho biết dân số, và ở trục này tôi đề tỉ lệ sinh. 00:02:31.000 --> 00:02:34.000 Bởi vì những sinh viên của tôi, những điều họ nói 00:02:34.000 --> 00:02:36.000 khi họ nhìn lên bản đồ thế giới, và khi tôi đã hỏi họ, 00:02:36.000 --> 00:02:38.000 "Các bạn thực sự nghĩ gì về thế giới?" 00:02:38.000 --> 00:02:42.000 Và, tôi lần đầu khám phá ra quyển sách giáo khoa là Tintin, hầu hết là vậy. 00:02:42.000 --> 00:02:43.000 (Cười) 00:02:43.000 --> 00:02:46.000 Và họ nói, "Thế giới là "Chúng ta" và "Họ" 00:02:46.000 --> 00:02:49.000 Và chúng ta là thế giới Phương Tây còn họ là thế giới Thứ ba." 00:02:49.000 --> 00:02:52.000 "Vậy theo ý bạn thế giới Phương Tây là gì?" Tôi hỏi. 00:02:52.000 --> 00:02:57.000 "Đó là thế giới với tuổi thọ cao và gia đình nhỏ, còn thế giới Thứ ba có tuổi thọ thấp và gia đình lớn." NOTE Paragraph 00:02:57.000 --> 00:03:03.000 Vì thế, đây là những gì tôi trình bày. Tôi đề tỉ lệ sinh ở đây: số trẻ em trên một phụ nữ, 00:03:03.000 --> 00:03:07.000 một, hai, ba, bốn, đến tám trẻ em trên một phụ nữ. 00:03:07.000 --> 00:03:13.000 Họ có thống kê rất tốt từ năm 1962 -- 1960 về độ lớn của các gia đình trên thế giới. 00:03:13.000 --> 00:03:16.000 Khoảng sai xót là rất hẹp. Ở đây tôi đề Tuổi thọ trung bình, 00:03:16.000 --> 00:03:20.000 từ 30 tuổi ở một vài nước đến khoảng 70 tuổi, 00:03:20.000 --> 00:03:23.000 Vào năm 1962, thực sự đã có một nhóm các nước tại đây. 00:03:23.000 --> 00:03:28.000 là những nước công nghiệp phát triển, và họ có gia đình nhỏ và tuổi thọ cao. 00:03:28.000 --> 00:03:30.000 Và những nước này là những nước đang phát triển: 00:03:30.000 --> 00:03:33.000 họ có gia đình lớn và tuổi thọ tương đối ngắn. 00:03:33.000 --> 00:03:37.000 Bây giờ là những gì đã xảy ra kể từ 1962? Chúng ta muốn tìm hiểu sự thay đổi. 00:03:37.000 --> 00:03:40.000 Liệu các sinh viên có nói đúng? Vẫn còn có hai loại nước chăng" 00:03:41.000 --> 00:03:44.000 Hay là những nước đang phát triển đã giảm độ lớn của gia định và sống đến mức này? 00:03:44.000 --> 00:03:46.000 Hay là họ có tuổi thọ cao hơn và sống đến mức kia? NOTE Paragraph 00:03:46.000 --> 00:03:49.000 Hãy xem. Chúng ta ngừng lại ở năm đó. Đây là những thống kê của Liên hợp quốc 00:03:49.000 --> 00:03:52.000 hiện vẫn còn giá trị. Bắt đầu. Bạn có nhìn rõ không? 00:03:52.000 --> 00:03:55.000 Đó chính là Trung Quốc, phát triển theo mức tăng về sức khỏe. 00:03:55.000 --> 00:03:58.000 Tất cả những nước Mỹ Latin có màu xanh đi theo hướng giảm độ lớn của các gia đình. 00:03:58.000 --> 00:04:01.000 Những nước màu vàng là các nước A rập, 00:04:01.000 --> 00:04:05.000 và họ có các gia đình lớn hơn, nhưng họ -- không, họ có tuổi thọ cao hơn, và không phải gia đình lớn hơn. 00:04:05.000 --> 00:04:08.000 Các nước châu Phi có màu xanh. Họ vẫn ở nguyên vị trí. 00:04:08.000 --> 00:04:11.000 Đây là Ấn Độ. Indonesia cũng phát triển rất nhanh. 00:04:11.000 --> 00:04:12.000 (Cười). 00:04:12.000 --> 00:04:15.000 Và vào những năm 80, các bạn thấy Bangladesh vẫn ở trong nhóm các nước châu Phi này. 00:04:15.000 --> 00:04:18.000 Nhưng giờ đây, Bangladesh -- đó là sự kì diệu vào những năm 80: 00:04:18.000 --> 00:04:21.000 Các lãnh tụ hồi giáo bắt đầu cổ động kế hoạch hóa gia đình 00:04:21.000 --> 00:04:26.000 Họ tiến được đến góc kia. Và vào những năm 90, chúng ta có thảm họa dịch HIV 00:04:26.000 --> 00:04:29.000 và nó kéo tuổi thọ trung bình của các nước châu Phi 00:04:29.000 --> 00:04:33.000 trong khi tất cả các nước còn lại tiến vào góc 00:04:33.000 --> 00:04:37.000 thể hiện tuổi thọ cao hơn và gia đình nhỏ hơn, và chúng ta có một thế giới hòan toàn mới. 00:04:37.000 --> 00:04:50.000 (Vỗ tay). NOTE Paragraph 00:04:50.000 --> 00:04:55.000 Giờ tôi sẽ so sánh trực tiếp giữa nước Mỹ và Việt Nam. 00:04:55.000 --> 00:05:00.000 Năm 1964: Mỹ có gia đình nhỏ và tuổi thọ cao; 00:05:00.000 --> 00:05:04.000 Việt Nam có gia đình lớn và tuổi thọ ngắn. Và đây là những gì đã xảy ra: 00:05:04.000 --> 00:05:10.000 số liệu cho thấy trong cuộc chiến tranh chỉ ra rằng kể cả bao gồm số liệu tử vong, 00:05:10.000 --> 00:05:13.000 tuổi thọ trung bình vẫn được cải thiện. Đến cuối năm, 00:05:13.000 --> 00:05:16.000 kế hoạch hóa gia đình được thực hiện ở Việt Nam và họ bắt đầu có gia đình nhỏ hơn. 00:05:16.000 --> 00:05:19.000 Và nước Mỹ ở tít trên kia đang có tuổi thọ cao hơn, 00:05:19.000 --> 00:05:22.000 trong khi vẫn giữ quy mô gia đình. Và đến năm 80, 00:05:22.000 --> 00:05:25.000 Việt Nam từ bỏ chế độ cộng sản, đi vào kinh tế thị trường, 00:05:25.000 --> 00:05:29.000 và họ đã phát triển nhanh hơn cuộc sống xã hội. Đến ngày hôm nay, chúng ta thấy 00:05:29.000 --> 00:05:34.000 ở tuổi thọ trung bình và quy mô gia đình ở 00:05:34.000 --> 00:05:41.000 Việt Nam năm 2003, bằng với Mỹ năm 1974 ở cuối chiến tranh. 00:05:41.000 --> 00:05:45.000 Tôi cho rằng, tất cả chúng ta - nếu không nhìn vào các số liệu -- 00:05:45.000 --> 00:05:49.000 chúng ta đều đánh giá thấp sự thay đổi to lớn của Châu Á, đó là 00:05:49.000 --> 00:05:53.000 thay đổi xã hội trước khi chúng ta thấy thay đổi về kinh tế. NOTE Paragraph 00:05:53.000 --> 00:05:58.000 Giờ hãy chuyển sang một cách thể hiện khác, thể hiện 00:05:58.000 --> 00:06:05.000 phân phối thu nhập của thế giới. Đây là phân phối thu thập của thế giới trên đầu người. 00:06:05.000 --> 00:06:10.000 1 Đô la, 10 Đô la hoặc 100 Đô la một ngày. 00:06:10.000 --> 00:06:14.000 Không còn khoảng cách giữa người giầu và người nghèo. Điều đó chỉ là hoang đường. 00:06:14.000 --> 00:06:18.000 Có một đoạn gồ nhỏ ở đây. Nhưng chỗ nào cũng có con người. 00:06:19.000 --> 00:06:23.000 Và nếu chúng ta theo dõi nơi -- thu nhập -- 00:06:23.000 --> 00:06:29.000 đây là 100% thu nhập hàng năm của thế giới. Những nước giàu nhất chiếm 20% 00:06:29.000 --> 00:06:36.000 nhưng thu nhập của họ chiếm 74%. Và những nước nghèo nhất cũng chiếm 20%, 00:06:36.000 --> 00:06:41.000 và thu nhập của họ chiếm 2%. Điều này cho thấy khái niệm 00:06:41.000 --> 00:06:45.000 các nước đang phát triển đang cực kì nghi ngại. Chúng ta nghĩ đến trợ cấp, chẳng hạn như 00:06:45.000 --> 00:06:50.000 những người ở đây trợ cấp cho những người ở đây. Nhưng ở khoảng giữa, 00:06:50.000 --> 00:06:54.000 chúng ta có phần lớn dân số thế giới, và họ có 24% thu nhập thế giới. NOTE Paragraph 00:06:54.000 --> 00:06:58.000 Ta đã nghe về điều này ở nhiều phương thức khác. Đó là gì? 00:06:58.000 --> 00:07:02.000 Những nước khác biệt là những nước nào? Tôi có thể cho các bạn thấy nước Châu Phi. 00:07:02.000 --> 00:07:07.000 Đây là Châu Phi. 10% dân số thế giới, hầu hết sống trong nghèo đói. 00:07:07.000 --> 00:07:12.000 Đây là OECD. Một nước giầu và là thành viên của Liên hợp quốc. 00:07:12.000 --> 00:07:17.000 và họ ở đây bên mặt này. Có thể thấy sự trùng lấp giữa Châu Phi và OECD. 00:07:17.000 --> 00:07:20.000 Còn đây là Mỹ Latin. Nó có tất cả mọi thứ trên thế giới này, 00:07:20.000 --> 00:07:23.000 từ nghèo nhất cho đến giàu nhất, ở Mỹ Latin. 00:07:23.000 --> 00:07:28.000 Và trên hết, chúng ta có thể đặt thêm Đông Âu, Đông Á, 00:07:28.000 --> 00:07:33.000 và Nam Á. Và nó sẽ như thế nào nếu chúng ta quay trở về 00:07:33.000 --> 00:07:38.000 khoảng năm 1970? Sẽ có một đoạn gồ hơn. 00:07:38.000 --> 00:07:42.000 Và hầu hết những người sống trong nghèo đói tuyệt đối là người châu Á. 00:07:42.000 --> 00:07:49.000 Vấn đề với thế giới là sự nghèo đói ở châu Á. Giờ nếu tôi để thế giới tiếp tục phát triển, 00:07:49.000 --> 00:07:52.000 các bạn sẽ thấy trong khi dân số tăng lên, 00:07:52.000 --> 00:07:55.000 có hàng trăm triệu người châu Á thoát khỏi nghèo đói và một số khác 00:07:55.000 --> 00:07:58.000 lâm vào nghèo đói, và đây là khuôn mẫu mà chúng ta có ngày hôm nay. 00:07:58.000 --> 00:08:02.000 Dự đoán tốt nhất từ Ngân hàng thế giới là điều này sẽ xảy ra, 00:08:02.000 --> 00:08:06.000 và chúng ta sẽ không còn thế giới phân cách nữa. Chúng ta sẽ có phần lớn người dân nằm ở khoảng giữa NOTE Paragraph 00:08:06.000 --> 00:08:08.000 Tất nhiên đó là thang logarit, 00:08:08.000 --> 00:08:13.000 nhưng khái niệm về nền kinh tế của chúng ta là sự tăng trưởng theo phần trăm. Chúng ta nhìn nó 00:08:13.000 --> 00:08:19.000 như khả năng tăng phần trăm. Nếu tôi thay đổi cái này, và tôi dùng 00:08:19.000 --> 00:08:23.000 GDP trên đầu người thay vì thu nhập gia đình, và tôi dùng 00:08:23.000 --> 00:08:29.000 thống kê cá nhân vào thống kế vùng miền của tổng sản phẩm quốc nội, 00:08:29.000 --> 00:08:33.000 và tôi lấy những vùng ở dưới này, với độ lớn của quả bóng thể hiện dân số 00:08:33.000 --> 00:08:36.000 Và bạn có OECD ở đằng kia, và các nước bán Sahara Châu Phi ở đằng kia, 00:08:36.000 --> 00:08:39.000 và ta bỏ các nước Ả rập đằng kia, 00:08:39.000 --> 00:08:43.000 đến từ châu Phi và châu Á, và ta đặt riêng rẽ 00:08:43.000 --> 00:08:48.000 và ta có thể nối dài trục này, và ta có thể thêm một chiều ở đây, 00:08:48.000 --> 00:08:51.000 bằng cách thêm các biến xã hội, tỉ lệ trẻ sống sót. 00:08:51.000 --> 00:08:56.000 Giờ tôi đặt Tiền vào trục đó, và tôi có khả năng sống sót của trẻ em ở kia. 00:08:56.000 --> 00:09:00.000 Ở một vài nước, 99.7% trẻ em sống qua năm tuổi; 00:09:00.000 --> 00:09:04.000 ở các nước khác, chỉ 70%. Ở đây dường như có khoảng cách giữa 00:09:04.000 --> 00:09:08.000 OECD, Mỹ Latin, Đông Âu, Đông Á, 00:09:08.000 --> 00:09:12.000 Ả rập, Nam Á và Bán Sahara Châu Phi. 00:09:12.000 --> 00:09:17.000 Quan hệ tuyến tính rất rõ rệt giữa tỉ lệ trẻ sống sót và tiền bạc. NOTE Paragraph 00:09:17.000 --> 00:09:25.000 Nhưng hãy đợi tôi phân chia các nước bán Sahara Châu Phi. Kia là sức khỏe, và sức khỏe tốt hơn thì ở cao hơn. 00:09:25.000 --> 00:09:30.000 Tôi có thể ra đây và chia các nước bán Sahara Châu Phi. 00:09:30.000 --> 00:09:35.000 Khi nó vỡ, độ lớn của quả bóng thể hiện độ lớn của dân số. 00:09:35.000 --> 00:09:39.000 Sierra Leone ở phía dưới. Mauritus ở trên. Mauritius là nước đầu tiên 00:09:39.000 --> 00:09:42.000 thoát khỏi hàng rào thuế quan và họ có thể bán đường. 00:09:43.000 --> 00:09:48.000 Họ có thể bán sản phẩm dệt may với giá ngang bằng các nước châu Âu và Bắc Mĩ. NOTE Paragraph 00:09:48.000 --> 00:09:52.000 Có sự khác biệt lớn trong Châu Phi. Và Ghana nằm giữa ở đây. 00:09:52.000 --> 00:09:55.000 Ở Sierra-Leone, trợ cấp nhân đạo, 00:09:55.000 --> 00:10:00.000 Ở đây tại Uganda, trợ cấp phát triển. Ở đây, thời gian đầu tư, đằng kia, 00:10:00.000 --> 00:10:03.000 là sự thư giãn trong giàu có. Đây là sự khác biệt rất lớn 00:10:03.000 --> 00:10:08.000 trong lòng Châu Phi mà chúng ta ít khi gặp, đó là nó bằng tất cả mọi thứ. 00:10:08.000 --> 00:10:12.000 Tôi có thể chia Đông Á ra ở đây. Ấn Độ là hình tròn lớn ở giữa. 00:10:12.000 --> 00:10:16.000 Có chênh lệch rất lớn giữa Afghanistan và Sri Lanka. 00:10:16.000 --> 00:10:20.000 Tôi có thể chia các nước Ả rập. Họ ra sao? Khí hậu giống nhau, văn hóa giống nhau, 00:10:20.000 --> 00:10:24.000 tôn giáo giống nhau. Chênh lệch rất lớn. Kể cả giữa các nước làng giềng. 00:10:24.000 --> 00:10:29.000 Yemen, nội chiến. Các tiểu vương quốc Ả rập thống nhất, tiền được phân chia và sử dụng hợp lý. 00:10:29.000 --> 00:10:36.000 Không phải như chuyện hoang đường. Và nó bao gồm tất cả trẻ em của người nước ngoài đang làm việc tại đây. 00:10:36.000 --> 00:10:40.000 Thống kê thường hữu dụng hơn bạn nghĩ. Đa số mọi người cho rằng số liệu thường không tốt. 00:10:41.000 --> 00:10:43.000 Thường có miền không tin cậy, nhưng chúng ta có thể thấy sự khác biệt ở đây: 00:10:43.000 --> 00:10:46.000 Cam-pu-chia, Singapore. Sự khác biệt là rất lớn 00:10:46.000 --> 00:10:49.000 lớn hơn cả lỗi của số liệu. Tại Đông Âu: 00:10:49.000 --> 00:10:55.000 Nền Kinh tế Xô viết trong một thời gian dài, nhưng họ sụp đổ sau mười năm 00:10:55.000 --> 00:10:58.000 một cách rất khác biệt. Và còn có Mỹ Latin. 00:10:58.000 --> 00:11:02.000 Ngày nay, chúng ta không cần đến Cuba để tìm một đất nước mạnh ở Mỹ Latin. 00:11:02.000 --> 00:11:07.000 Chile sẽ có tỉ lệ tử vong ở trẻ em thấp hơn Cuba trong vòng vài năm tới. 00:11:07.000 --> 00:11:10.000 Và đây chúng ta có các nước thu nhập cao trong khối OECD. NOTE Paragraph 00:11:10.000 --> 00:11:14.000 Và chúng ta có mẫu hình chung của thế giới, 00:11:14.000 --> 00:11:19.000 thường sẽ giống như thế này. Và nếu chúng ta nghiên cứu nó, 00:11:19.000 --> 00:11:25.000 nó trông như thế nào -- thế giới, vào năm 1960, bắt đầu thay đổi, 1960. 00:11:25.000 --> 00:11:28.000 Đây là Mao Trạch Đông. Ông ấy đã mang lại sức khỏe cho Trung Quốc. Và sau đó ông mất. 00:11:28.000 --> 00:11:33.000 Sau đó Đặng Tiểu Bình xuất hiện và mang lại tiền bạc cho Trung Quốc, và đưa họ trở lại chính trường. 00:11:33.000 --> 00:11:37.000 Và chúng ta đã thấy các nước thay đổi theo các hướng khác nhau như thế nào, 00:11:37.000 --> 00:11:41.000 do đó khá là khó để có 00:11:41.000 --> 00:11:46.000 một đất nước điển hình mà thể hiện hình mẫu của thế giới. 00:11:46.000 --> 00:11:52.000 Tôi muốn đưa bạn quay lại khoảng năm 1960. 00:11:52.000 --> 00:12:02.000 Tôi muốn so sánh Hàn Quốc, chính là nước này, với Brazil, 00:12:02.000 --> 00:12:07.000 là nước này. Và tôi muốn so sánh Uganda, 00:12:07.000 --> 00:12:12.000 ở đằng kia, và tôi có thể để nó chạy, như sau. 00:12:12.000 --> 00:12:21.000 Và bạn có thể thấy Hàn Quốc đã tiến bộ rất nhanh, 00:12:21.000 --> 00:12:24.000 trong khi Brazil thì chậm hơn rất nhiều. NOTE Paragraph 00:12:24.000 --> 00:12:30.000 Và nếu ta quay lại lần nữa, ở đây, và ta đặt các đường vạch lên chúng, như thế này, 00:12:30.000 --> 00:12:34.000 các bạn có thể thấy lại tốc độ phát triển 00:12:34.000 --> 00:12:40.000 là rất khác nhau, và các nước phát triển hầu như 00:12:40.000 --> 00:12:44.000 ở cùng một mức với tiền bạc và sức khỏe, nhưng dường như bạn có thể thay đổi 00:12:44.000 --> 00:12:48.000 nhanh hơn nhiều nếu bạn có sức khỏe trước hơn là bạn giàu có trước. 00:12:49.000 --> 00:12:53.000 Và để chứng minh điều đó, bạn có thể dùng Các tiểu vương quốc Ả rập thống nhất. 00:12:53.000 --> 00:12:56.000 Họ đến từ chỗ này, một đất nước giàu khoảng sản. Họ có được tất cả trữ lượng dầu, 00:12:56.000 --> 00:13:00.000 tiền bạc, nhưng sức khỏe thì không mua được ở siêu thị. 00:13:00.000 --> 00:13:04.000 bạn phải đầu tư vào sức khỏe. Phải đưa lũ trẻ đi học. 00:13:04.000 --> 00:13:07.000 Bạn phải huấn luyện cán bộ y tế. Phải giáo dục nền dân số. 00:13:07.000 --> 00:13:10.000 và Sheikh Sayed đã làm điều đó khá tốt. 00:13:10.000 --> 00:13:14.000 Và mặc dù giá dầu giảm, ông đã đưa đất nước phát triển lên đến đây. 00:13:14.000 --> 00:13:18.000 Vậy chúng ta đã có xu hướng chủ đạo chung của thế giới rõ rệt hơn, 00:13:18.000 --> 00:13:20.000 ở chỗ tất cả các nước thường sử dụng tiền bạc 00:13:20.000 --> 00:13:25.000 tốt hơn cách họ sử dụng trong quá khứ. Bây giờ, 00:13:25.000 --> 00:13:32.000 hãy nhìn vào số liệu trung bình của các nước. Và chúng đều như thế này. NOTE Paragraph 00:13:32.000 --> 00:13:37.000 Sẽ thật nguy hiểm nếu chúng ta sử dụng số liệu trung bình, bởi có rất nhiều sự 00:13:37.000 --> 00:13:43.000 khác biệt trong các nước. Do vậy nếu tôi nhìn vào đây, chúng ta có thể thấy 00:13:43.000 --> 00:13:49.000 Uganda ngày này ở chính điểm của Hàn Quốc năm 1960. Nếu tôi chia Uganda, 00:13:49.000 --> 00:13:54.000 sẽ có một vài sự khác biệt trong Uganda. Đây là những điểm phân vị của Uganda. 00:13:54.000 --> 00:13:57.000 Những người giàu nhất chiếm 20% ở Uganda ở đằng kia. 00:13:57.000 --> 00:14:01.000 Những người nghèo nhất ở đằng kia. Nếu tôi chia nhỏ Nam Phi, nó sẽ trông như thế này. 00:14:01.000 --> 00:14:06.000 Nếu tôi đi xuống và phân tích Niger, nơi từng có nạn đói khủng khiếp, 00:14:06.000 --> 00:14:11.000 cuối cùng, trông nó sẽ thế này. Số 20% những người nghèo nhất của Niger nằm ở đây, 00:14:11.000 --> 00:14:14.000 và 20% giàu nhất của Nam Phi ở kia, 00:14:14.000 --> 00:14:19.000 và chúng ta sắp thảo luận về giải pháp cho Châu Phi. 00:14:19.000 --> 00:14:22.000 Tất cả mọi thứ trên thế giới đều có ở Châu Phi. Và bạn không thể 00:14:22.000 --> 00:14:26.000 thảo luận sự tiếp cập của thuốc chống HIV cho điểm phân vị trên kia 00:14:26.000 --> 00:14:30.000 với cùng một cách cho dưới này. Sự phát triển của thế giới 00:14:30.000 --> 00:14:35.000 hẳn đã bị văn cảnh hóa ở mức cao, và nó không có nghĩa khi so sánh ở 00:14:35.000 --> 00:14:38.000 mức khu vực. Chúng ta cần phải chi tiết hơn. 00:14:38.000 --> 00:14:42.000 Ta thấy rằng các sinh viên thường rất phấn khích khi họ có thể sử dụng được điều này. NOTE Paragraph 00:14:42.000 --> 00:14:47.000 Và ngày càng nhiều nhà hoạch định chính sách và khối hợp tác phát triển cũng mong được biết 00:14:47.000 --> 00:14:51.000 thế giới đang thay đổi như thế nào. Bây giờ, sao chúng ta không sử dụng nơi này? 00:14:51.000 --> 00:14:55.000 Sao không sử dụng những số liệu ta đang có? Chúng ta có số liệu của Liên Hợp Quốc, 00:14:55.000 --> 00:14:57.000 ở các cục thống kê quốc gia 00:14:57.000 --> 00:15:01.000 và ở các trường đại học và các tổ chức phi chính phủ khác. 00:15:01.000 --> 00:15:03.000 Bởi vì các số liệu bị giấu trong các cơ sở dữ liệu, 00:15:03.000 --> 00:15:08.000 Và còn có công chúng, Internet, nhưng chúng ta vẫn chưa sử dụng một cách hiệu quả. NOTE Paragraph 00:15:08.000 --> 00:15:11.000 Tất cả những thông tin mà chúng ta thấy thay đổi trên thế giới 00:15:11.000 --> 00:15:15.000 không bao gồm những số liệu được cấp vốn. Có một vài trang web 00:15:15.000 --> 00:15:21.000 như thế này, bạn biết đấy, nhưng họ kiếm trác từ các cơ sở dữ liệu, 00:15:21.000 --> 00:15:26.000 và người ta đặt giá cho chúng, đặt các mật khẩu ngớ ngẩn và các thống kê buồn tẻ. 00:15:26.000 --> 00:15:29.000 (Cười). (Vỗ tay). NOTE Paragraph 00:15:29.000 --> 00:15:33.000 Và điều này sẽ không có tác dụng? Vậy ta cần gì? Chúng ta có các cơ sở dữ liệu. 00:15:33.000 --> 00:15:37.000 Cái chúng ta cần không phải là một cơ sở dữ liệu mới. Ta đã có các công cụ thiết kế tuyệt vời, 00:15:37.000 --> 00:15:40.000 và ngày càng có nhiều hơn nữa các công cụ được thêm vào. Và ta bắt đầu 00:15:40.000 --> 00:15:45.000 một cuộc khám phá phi lợi nhuận mà ta gọi là -- kết nối số liệu với thiết kế -- 00:15:45.000 --> 00:15:48.000 chúng ta gọi là Gapminder, từ bến xe điện ngầm London, khi họ cảnh báo bạn, 00:15:48.000 --> 00:15:51.000 "chú ý khoảng cách đường rày". Do đó chúng tôi nghĩ Gapminder rất thích hợp. 00:15:51.000 --> 00:15:55.000 Và chúng tôi bắt đầu viết phần mềm có thể liên kết số liệu như thế này. 00:15:55.000 --> 00:16:01.000 Và nó thực sự cũng không khó. Mất một vài năm, và chúng tôi đã sản xuất ra các hình ảnh sinh động. 00:16:01.000 --> 00:16:03.000 Bạn có thể dùng một tập số liệu và đưa chúng vào đây. 00:16:03.000 --> 00:16:08.000 Chúng tôi đang giải phóng số liệu của Liên hợp quốc, một vài tổ chức của Liên hợp quốc NOTE Paragraph 00:16:08.000 --> 00:16:12.000 và một vài nước cho phép đưa dữ liệu của đất nước họ ra thế giới, 00:16:12.000 --> 00:16:15.000 nhưng cái mà chúng tôi cần, tất nhiên, là chức năng tìm kiếm. 00:16:15.000 --> 00:16:20.000 Một chức năng tìm kiếm nơi chúng ta có thể sao chép dữ liệu đến một format tìm kiếm được 00:16:20.000 --> 00:16:23.000 và đưa ra thế giới. Và chúng ta nghe thấy gì xung quanh? 00:16:23.000 --> 00:16:27.000 Tôi đã thực hiện môn Nhân sinh học từ các đơn vị số liệu chính. Mọi người đều nói, 00:16:28.000 --> 00:16:32.000 "Điều đó là không thể. Không thể làm được. Thông tin của chúng ta quá khác biệt 00:16:32.000 --> 00:16:35.000 và không thể được tìm kiếm như các thông tin khác. 00:16:35.000 --> 00:16:40.000 Chúng ta không thể cung cấp số liệu miễn phí cho sinh viên và doanh nhân trên thế giới." 00:16:40.000 --> 00:16:43.000 Nhưng đó chính là điều ta muốn thấy, phải không? 00:16:43.000 --> 00:16:46.000 Ta đã có các dữ liệu được cấp vốn hỗ trợ. 00:16:46.000 --> 00:16:49.000 Và chúng ta muốn thông tin được nở rộ trên mạng. 00:16:49.000 --> 00:16:54.000 Một trong những điểm thiết yếu là làm cho chúng có thể tìm kiếm được, và công chúng có thể dùng 00:16:54.000 --> 00:16:56.000 các cống cụ thiết kế khác nhau để minh họa nó. 00:16:56.000 --> 00:17:01.000 Và tôi có một tin khá tốt cho các bạn. Tin tốt đó là ngài chủ tịch đương nhiệm 00:17:01.000 --> 00:17:05.000 mới của Văn phòng thống kê Liên hợp quốc không cho rằng điều này là không thể. 00:17:05.000 --> 00:17:07.000 Ông ấy chỉ nói "Chúng ta không làm được." 00:17:07.000 --> 00:17:11.000 (Cười). 00:17:11.000 --> 00:17:13.000 Và ông ta quả là khôn khéo phải không? 00:17:13.000 --> 00:17:15.000 (Cười). NOTE Paragraph 00:17:15.000 --> 00:17:19.000 Do đó chúng ta có thể chờ đón nhiều thay đổi trong số liệu những năm tới. 00:17:19.000 --> 00:17:23.000 Chúng ta có thể nhìn vào phân phối thu nhập bằng những cách hoàn toàn mới. 00:17:23.000 --> 00:17:28.000 Đây là phân phối thu nhập của Trung Quốc, 1970. 00:17:29.000 --> 00:17:34.000 phân phối thu nhập của Mỹ năm 1970 00:17:34.000 --> 00:17:38.000 Hầu như không có sự trùng lặp. Không có sự trùng lặp nào. Và điều gì đã xảy ra? 00:17:38.000 --> 00:17:43.000 Trung Quốc đã phát triển, và không còn chỉ ngang bằng 00:17:43.000 --> 00:17:47.000 mà còn đang ở mức này, cao hơn Mỹ. 00:17:47.000 --> 00:17:49.000 Như một bóng ma, phải không? 00:17:49.000 --> 00:17:51.000 (Cười). NOTE Paragraph 00:17:51.000 --> 00:18:01.000 Điều này khá đáng sợ. Nhưng tôi cho rằng việc có được những thông tin này rất quan trọng. 00:18:01.000 --> 00:18:07.000 Chúng ta cần phải biết đến nó. Thay vì nhìn vào phần này, 00:18:07.000 --> 00:18:12.000 tôi muốn kết thúc bằng cách trình bày số liệu những người sử dụng Internet, 00:18:12.000 --> 00:18:17.000 Trong phần mềm này, chúng tôi tiếp cận khoảng 500 biến số từ các quốc gia một cách dễ dàng 00:18:17.000 --> 00:18:21.000 Mất một khoảng thời gian để chúng tôi thay đổi nó 00:18:21.000 --> 00:18:26.000 nhưng ở các trục, các bạn có thể dễ dàng lấy được bất kì biến số nào các bạn muốn. 00:18:26.000 --> 00:18:31.000 Và vấn đề còn lại là tải cơ sở dữ liệu miễn phí lên, 00:18:31.000 --> 00:18:34.000 thiết lập chế độ tìm kiếm, và sau đó chỉ với thêm một cái click chuột là có thể lấy dữ liệu về 00:18:34.000 --> 00:18:39.000 dưới dạng hình ảnh, để có thể trình bày dễ hiểu 00:18:39.000 --> 00:18:42.000 Bây giờ thì, các nhà thống kê lại không hài lòng, bởi vì họ nói rằng cách thức này 00:18:42.000 --> 00:18:51.000 sẽ không trình bày được thực tế; thay vào đó họ cho rằng chúng ta cần có các phuơng thức thống kê và phân tích cụ thể. 00:18:51.000 --> 00:18:54.000 Nhưng như thế câu chuyện sẽ lại trở thành việc tạo ra lý tuyết suông. NOTE Paragraph 00:18:54.000 --> 00:18:58.000 Tôi xin kết thúc với hình ảnh thế giới. Ở đó, mạng Internet sẽ nở rộ 00:18:58.000 --> 00:19:02.000 Lượng người sử dụng Internet sẽ tăng lên như thế này. Phần này hiển thị GDP bình quân đầu người. 00:19:02.000 --> 00:19:07.000 Và phần này hiển thị một loại công nghệ mới được giới thiệu, nhưng điều đáng ngạc nhiên là làm sao 00:19:07.000 --> 00:19:12.000 nó có thể hòa hợp được với nền kinh tế của các nước. Đó là lý do tại sao chiếc máy tính 100 dollar 00:19:12.000 --> 00:19:15.000 sẽ là rất quan trọng. Nhưng đó mới chỉ là một hướng đi tốt. 00:19:15.000 --> 00:19:18.000 Như thể là thế giới trở nên phẳng hơn, phải không nào? Những quốc gia này 00:19:18.000 --> 00:19:21.000 đang cố gắng cải thiện không chỉ nền kinh tế, và sẽ là rất thú vị nếu chúng ta 00:19:21.000 --> 00:19:25.000 theo dõi xu hướng này trong năm tới, như tôi mong muốn các bạn sẽ làm 00:19:25.000 --> 00:19:27.000 với dữ liệu đựoc cấp vốn hỗ trợ. Xin cảm ơn rất nhìều. 00:19:28.000 --> 00:19:31.000 (Vỗ tay).