Umysł Tesli, SpaceX, SolarCity ...

Przedsiębiorca Elon Musk jest człowiekiem z wieloma planami. Twórca Paypal, Tesla Motors oraz SpaceX zasiada z rozmówcą TED'a, Chrisem Andersonem, by podzielić się szczegółami jego wizjonerskich projektów, do których zaliczają się szeroko-rynkowy samochód elektryczny, firma wynajmująca energię słoneczną oraz rakiety wielkokrotnego użytku.

Chris Anderson: Elon, coż to za szalony sen

skłonił cię do spróbowania sił

w motoryzacji i zbudowania w pełni elektrycznego samochodu?

Elon Musk: Zaczęło się, gdy jeszcze studiowałem.

Zastanawiałem się jakie problemy mogą

definiować przyszłość świata lub ludzkości.

To niezwykle ważne abyśmy mieli trwałość transportu

oraz trwałą produkcję energii.

Ten rodzaj ogólnego problemu podtrzymywalnej energii

jest największym problemem tego wieku,

niezależnym od zmartwień środowiskowych.

Nawet gdyby produkcja CO2 była dobra dla środowiska,

to zakładając, że wyczerpią się węglowodory,

musimy znaleźć trwałe źródło zasialania.

CA: Elektryczność w Ameryce głównie pochodzi

ze spalania paliw kopalnianych.

Jak samochód, który też pobiera tę energię ma pomóc?

EM: Na odpowiedź składają się dwa elementy.

Pierwszy to, że nawet jeśli użyjesz tych samych zasobów,

przetworzysz je na energię w elektrowni

i zasilisz nią elektryczne samochody, to lepiej na tym wyjdziesz.

Więc, jeśli wziąć gaz naturalny,

będący najpowszechniejszym węglowodorowym paliwem źródłowym,

spalić go w nowoczesnej,

"ogólnoelektrycznej" turbinie gazu naturalnego,

uzyskamy ok. 60% wydajności.

Używając tego samego paliwa w silniku spalinowym

uzyskamy 20% wydajności.

Stacjonarna elektrownia

pozwala wytworzyć o wiele więcej,

obszerniej,

a uzyskaną temperaturę możesz użyć

w turbinie parowej i generować

drugie źródło energii.

W efekcie, nawet po wliczeniu kosztów reorganizacji itp.,

i używając tego samego paliwa źródłowego, wychodzisz przynajmniej 2 razy lepiej

ładując samchód elektryczny niż paląc je w elektrowni.

Ta skala niesie wydajność.

To prawda.

Kolejną sprawą jest, że tak czy inaczej, potrzebujemy podtrzymywalnych środków

wytwarzania energii i elektryczności.

Zakładając więc, że musimy zapewnić sobie stałe wytwarzanie energii,

sensowne jest używanie elektrycznych samochodów

jako środku transportu.

Zatem mamy tu film,

w którym Tesla jest montowana,

gdybyśmy mogli go teraz włączyć --

Zatem jakie innowacje kryje proces tworzenia tego pojazdu?

Aby przyspieszyć nadejście elektrycznego transportu,

gdzie myślę, że właściwie wszystkie

środki transportu staną się w pełni elektryczne,

poza żelaznym wyjątkiem rakiet...

Nie ma jak obejść trzeciego prawa Newton'a.

Pytanie brzmi jak przyspieszyć

nadejście elektrycznego transportu?

Aby to zrobic dla samochodów, trzeba zaprojektować

naprawdę energowydajny samochód,

co oznacza zrobienie go niezwykle lekkim.

To co tu widzisz

jest w pełni aluminiową karoserją i podwoziem

produkowanymi w Północnej Ameryce.

Zastosowaliśmy wiele technik projektowych rakiet

by samochód był lekki pomimo ciężkiej baterii.

Ponadto posiada najniższy współczynnik oporu powietrza

spośród samochodów tego rozmiaru.

Więc, w efekcie, zużycie energii jest bardzo niskie,

bateria jest szczytem technologicznym,

a to zapewnia konkurencyjny zasięg,

nawet 250 mil.

Te paczki baterii są niezwykle ciężkie,

ale uważasz że to kwestia matematyki -

łącząc lekkie nadwozie i ciężką baterię,

wciąż możesz osiągnąć zadziwiającą wydajność.

Dokładnie. Potrzeba bardzo lekkich części,

by skompensować wagę paczki,

oraz niski współczynnik oporu powietrza dla dobrego zasięgu.

Nawet klienci Modelu S

jakby konkurują ze sobą

w osiągnięciu jak najwyższego zasięgu.

Ktoś ostatnio zrobił 420 mil z pojedynczego doładowania.

Zrobił to Bruno Bowen, który jest z nami,

pobił rekord świata. EM: Gratulacje.

To były dobre wieści. Złymi były te,

że aby to osiągnąć musiał utrzymywać stałą prędkość 18 mil/h

i został zatrzymany przez gliny. (Śmiech)

Jestem przekonany, że da się przejechać -

jeśli prowadzisz 65 mil/h,

przy normalnych warunkach,

250 mil to rozsądna liczba.

Pokażmy ten drugi film

z Teslą w akcji na lodzie.

Swoją drogą, nie znajdziemy wzmianki o tym w New York Times.

Co najbardziej zaskakuje podczas

prowadzenia tego samochodu?

W tworzeniu elektrycznego samochodu,

jego dostosowanie jest niesamowite.

Naprawdę chcieliśmy aby ludzie czuli się

jakby ich umysły zcieliły się z samochodem,

jakby poczucie jedności z samochodem,

i kiedy skręcasz i przyspieszasz,po prostu się to dzieje,

jakby samochód miał ESP.

Uzyskasz ten efekt w samochodzie elektrycznymdzięki jego reakcjom.

Nie uda Ci się to z samochodem na benzynę.

Uważam, że to zasadnicza różnica,

ludzie doświadczają tego dopiero w czasie jazdy próbnej.

A więc jest to piękny ale drogi samochód.

Czy istnieje mapa dróg, na których staje się on

pojazdem powszechnego użytku?

Tak. Celem Tesli zawsze było

mieć trzy-stopniowy proces,

gdzie versja pierwsza to drogi samochód w małym nakładzie,

druga - średnio drogi i średnio nakładowy

i trzecia, o niskiej cenie i wysokim nakładzie.

Jesteśmy właśnie przy stopniu drugim.

Więc mieliśy samochód sportowy, Roadster'a, za 100.000$,

Potem Model S, który zaczyna się od ok. 50.000$.

A samochód naszej trzeciej generacji, który, miejmy nadzieję,

ukaże się za 3 lu b 4 lata,

będzie kosztował 30.000$.

Każda naprawdę nowa technologia wymaga

zazwyczaj trzech głównych wersji

by stać się szeroko pożądanym produktem.

Myślę, że zmierzamy w tym kierunku

i jestem pewny, że tam dotrzemy.

Więc obecnie macie krótki dystans,

można pojechać, wrócić i naładowac w domu.

Nie ma ogólnopaństwowej sieci stacji ładowania o krótkim czasie

Czy uważasz, że to w pełni nadchodzi,

czy tylko na kilku kluczowych drogach?

Właściwie jest wiecej stacji ładowania

niż sądzą ludzie,

a w Tesli stworzyliśmy coś

zwanego technologią Superładowania,

którą oferujemy, kiedy kupisz Model S,

za darmo, na zawsze.

Jest to coś, o czym mało kto wie.

Zaopatrzyliśmy już Kalifornię i Nevadę

oraz wschodnie wybrzeże

od Bostonu do stolicy.

Przed końcem roku będziesz mógł przejechać

z L.A. do Nowego Jorku

używając tylko sieci Superładownia,

która ładuje pięć razy szybciej niż cokolwiek innego.

Kluczową rzeczą jest proporca jazdy do postojów,

która wyniesie 6 lub 7.

Więc jeśli jedziesz 3 godziny

chcesz się zatrzymać na 20 lub 30 minut,

bo tyle zazwyczaj trwa postój.

Więc jeśli wyruszysz o 9 rano,

koło południa będziesz chciał zatrzymać się na posiłek,

ubikację, kawę i w drogę.

Więc twoja propozycja dla klientów to godzina do pełnego naładowania.

To powszechne - nie oczekuj, że odjedziesz po 10 minutach.

Poczekaj godzinę, ale dobre wieści to,

że pomagasz ratować planetę,

a poza tym prąd jest za darmo. Za nic nie płaciasz.

Właściwie to, czego chcemy dla ludzi

to 20 do 30 minut postoju, nie godzina.

Lepiej jest prowadzić około 160, może 170 mil

i wtedy się zatrzymać na pół godziny

po czym ruszyć.

To naturalny przebieg podróży.

OK. To tylko jedna z gałęzi twojego drzewa energii.

Pracujesz nad tym słonecznym przedsiębiorstwem SolarCIty,

Co jest w nim niezwykłego?

Cóż, jak wspomniałem wcześniej,

potrzebujemy stałej procukcji energii

jak i zużywania,

więc jestem całkiem przekonany, że podstawowym środkiem

produkcji będzie słońce.

To naprawdę, pośrednie połączenie.

Mamy ten ogromny generator fuzji na niebie zwany słońcem,

i potrzebujemy zaledwie garstki tej energii

dla potrzeb ludzkiej cywilizacji.

Co większość ludzi wie ale nie zdaje sobie sprawy z tego

to, że świat prawie całkowicie jest zasilany energią słoneczną.

Gdyby nie było słońca, bylibyśmy kulą lodu

o trzech stopniach Kelvina;

i ono inicjuje system opadów atmosferycznych.

Jego energia zasila cały ekosystem.

Ale w galonie benzyny jest,

efektywnie, tysiące lat energii słonecznej

skompresowanej w małej przestrzeni,

więc trudno, by liczby były korzystne dla słońca

i by nawet mogło konkurować z gazem ziemnym,

frakingowym gazem ziemnym. I jak tu zbudować biznes?

Cóż, jestem przekonany, że słońce

z łatwością przebije wszystko, łącznie z gazem ziemnym.

(Aplauz) CA: Jak?

EM: Właściwie musi. Jeśli tego nie zrobi to mamy kłopoty.

CA: Ale nie sprzedajecie paneli słonecznych klientom.

Co więc robicie?

Właśnie sprzedajemy. Możesz kupić system słoneczny

lub go wynająć.

Większość ludzi wybiera wynajem.

Co najważniejsze w energii słonecznej -

- nie wymaga zapasów ani kosztów operacyjnych,

więc raz zainstalowana, już pozostaje.

Działa przez dekady. Możliwe, że wytrzyma wiek.

Dlatego kluczową kwestią jest obniżenie

kosztu początkowej instalacji

a później kosztów finansowania,

ponieważ to zaprocentuje - te dwa czynniki składaja się na koszt energii.

Zrobiliśmy już duży postęp w tym kierunku,

i dlatego jestem pewny, że naprawdę przebijemy gaz ziemny.

CA: A więc waszą propozycją dla konsumenta jest

tanie wdrożenie.

EM: Darmowe. CA: Nic nie płacisz na początku.

Zamontujemy panele na twoim dachu.

Potem zapłacisz. Ile zwykle trwa wynajem?

EM: 20 lat,

ale propozycja ceny jest całkiem prosta.

Bez tracenia pieniędzy, a rachunki maleją.

Dobry interes.

CA: Przedstawia się korzystnie dla konsumenta.

Brak ryzyka, będziesz płacił mniej niż dotychczas.

Dla ciebie więc, marzenie to --

To znaczy, czyje są te panele na dłuższą metę?

Jak ty, firma, zarabiacie?

Coż, zasadniczo,

SolarCity zbiera ogromny kapitał

od firmy czy banku.

Tu Google jest jednym z naszych największych partnerów.

I mają oczekiwany zwrot tego kapitału.

Z tym kapitalem, SolarCity kupuje i montuje panele na dachu

i podlicza właścicielowi domu czy firmy

sumę miesięcznego najmu, co wynosi mniej niż rachunek za zużycie.

CA: Lecz wy sami macie długoterminowy zysk z tej energii.

Jakby budujecie nowy rodzaj usługi.

EM: Dokładnie. Do czego to aspiruje,

to użytek na wielką skalę.

Myślę, że to dobra rzecz, ponieważ do tej pory

był monopol i nie było w czym wybierać.

Zatem jest to pierwszy raz

kiedy pojawia się konkurencja,

ponieważ urządzenia były własnościami

dystrybutorów energii, a teraz masz własne na dachu.

Myślę, że to bardzo wzmacniające

dla gospodarzy i przedsiębiorstw.

CA: I naprawdę obrazujesz sobie przyszłość

w której większość energii w Ameryce,

za dekadę, dwie lub całe twoje życie, będzie pochodziła ze Słońca?

Jestem przekonany, że en. słoneczna będzie co najmniej szeroko użytkowana

a najprawdopodobniej będzie większością.

i przewiduję, że to nastąpi za mniej niz 20 lat.

Założyłem się o to z kimś - CA: Zdefiniuj ''szeroko użytkowaną"?

EM: Więcej ze słońca niż jakiegokolwiek źródła.

CA: Więc z kim się założyłeś?

EM: Z przyjacielem, który pozostanie anonimowy.

CA: Tylko między nami. (Śmiech)

EM: Ten zakład miał miejsce dwa lub trzy lata temu,

że w przybliżeniu za 18 lat,

według mnie, energia słoneczna będzie używana przez większość.

CA: Dobrze. Wróćmy więc do innego twojego zakładu

z samym sobą, raczej szalony zakład.

Zarobiłeś trochę pięniędzy na sprzedaży PayPal.

Postanowiłeś wybudować firmę kosmiczną.

Dlaczego ktoś chciałby coś takiego zrobić?

(Śmiech)

EM: Często zadaje mi się to pytanie, to prawda.

Ludzie mówili "Słyszałeś kawał o gościu, który

zrobił małą fortunę na przemyśle kosmicznym?"

Oczywiście "Zaczął od dużej" jest niezłe.

Więc powiedziałem ludziom, że starałem się wymyślić najszybszy sposób

na zamianę dużej fortuny w małą.

Na co odpowiedzią były spojrzenia typu "Czy on jest poważny?"

CA: I, o dziwo, byłeś. Więc co sie stało?

EM: Było ryzykownie. Prawie by się nie udało.

Byliśmy bardzo blisko porażki,

lecz udało się przejść do tego punktu w 2008.

Celem SpaceX jest dokonanie postępu w technologii rakietowej

a w szczególności rozwiązanie problemu,

który jest zasadniczy

aby ludzka cywilizacja przeszła na poziom kosmiczny,

i jest to paliwo wielokrotnego użytku.

CA: Ludzkość stałaby się kosmiczną cywilizacją?

Więc to jest twoje marzenie z młodości?

Marzyłeś i Marsie i dalej?

EM: Budowałem rakiety będąc dzieckiem,

lecz nie sądzę, że miałbym w tym udział.

Punktem odniesienia raczej było

co jest potrzebne aby

przyszłość była ekscytująca i inspirująca?

I sądzę, że jest w tym fundamentalna różnica,

jeśli spojrzeć w przyszłość,

pomiędzy ludzkością będącą kosmiczną cywilizacją,

która eksploruje gwiazdy i żyje na kilku planetach,

i myślę, że to coś naprawdę ekscytującego,

w porównaniu z wizją pozostania na zawsze na Ziemii

dopóki ostatecznie nie nastąpi wymarcie.

CA: Więc jakoś obniżyłeś koszty budowania

rakiety o 75%, w zależności jak się to przelicza.

Jak Ci się to udało?

NASA zajmowała się tym prze lata. Jak ty to zrobiłeś?

EM: Cóż. poczyniliśmy znaczne ulepszenia

w technologii płatowca, silników,

elektroniki i operacji startu.

Lista innowacji jest długa

którą tam stworzyliśmy,

i trudno było by je w tej rozmowie przedstawić.

CA: Nie wspominając, że ktoś mógłby was podrobić?

Nie opatentowaliście tych rzeczy. To naprawdę interesujące.

EM: Nie zrobiliśy tego. CA: Dlatego, że według ciebie tak jest

mniej niepezpiecznie niż opatentowanie.

EM: Z uwagi na to, że nasza konkurencja to rządy krajów,

moc patentu jest wątpliwa. (Śmiech) (Aplauz)

CA: To naprawdę bardzo interesujące.

Lecz wielka innowacja jest wciąż przed nami,

i właśnie nad nią pracujesz. Opowiedz o tym.

EM: A więc, ta wielka innowacja--

CA: Właściwie, puśćmy ten film i opowiesz co on przedstawia.

EM: Zdecydowanie. Więc odnośnie rakiet

wszystkie one są zbędne.

Wszystkie, które dziś latają, są zbędne.

Wahadłowiec był podejściem do rakiety wielokrotnego użytku,

lecz nawet główny zbiornik wahadłowca był zawsze porzucany,

a reprodukcja porzuconych, a użytecznych części,

zajęła 9 miesięcy 10.000-ej grupie osób.

Tak lot wahadłowca to koszt miliarda dolarów.

Jak widać, nie działa to zbyt dobrze...

CA: Co to było? Czy właśnie widzielismy jak coś ląduje?

EM: Owszem. Ważne jest by rakieta

mogła wrócić do lądowiska

i wystartować ponownie w ciągu kilku minut.

CA: Wow. Rakiety ponownego użytku. EM: Tak. (Aplauz)

Z czego wielu ludzi nie zdaje sobie sprawy

to koszt paliwa, gazu pędowego, jest bardzo niski.

To coś zbliżonego do odrzutowca.

Więc koszt paliwa to ok. 3%

kosztu rakiety.

Więc możliwym jest osiągnięcie,

w przybliżeniu 100-u krotnego polepszenia w kosztach

jeśli efektywnie używalibysmy rakiety wielokrotnie.

Dlatego jest to tak ważne.

Każdy rodzaj transportu, którego używamy ,

czy jest to samolot, pociąg, samochód, rower, koń,

można go używać ponownie, ale nie rakiety.

Ten problem musimy rozwiązać aby stać się cywilizacją kosmiczną.

CA: Zadałeś mi wcześniej pytanie

jak popularne były by podróże krążownikami

gdybyś musiał palić statek na końcu. EM: Pewne krążowniki są problematyczne.

CA: Z pewnością droższe.

Więc to potencjalnie destruktywna technologia

i oddala realizację marzenia, by w pewnej mierze

zabrać ludzkość na Marsa.

Chciałbyś zobaczyć kolonię na Marsie.

EM: Tak, dokładnie. SpaceX lub inne połączenie

firm i rządów musi dokonać postępu

w kierunku uczynienia życia multi-planetarnym,

wzniesienia bazy na innej planecie,

na Marsie, jedynej realistycznej opcji,

po czym rozbudowania jej

aż będziemy prawdziwym wielo-planetarnym gatunkiem.

CA: Więc jak idzie postęp przy

"przeróbmy to na wielokrotny użytek"?Film był tylko symulacją.

"przeróbmy to na wielokrotny użytek"?Film był tylko symulacją.

EM: Poczyniliśmy pewne postępy w ostatnim czasie

przy czymś, co nazywamy Projekt Testowy Pasikonik,

gdzie testowaliśmy lądowanie pionowe,

będące ostateczną jego fazą i sporym problemem.

I mieliśmy dobre testy.

CA: Możemy to zobaczyć? EM: Tak.

Więc tylko dla poczucia wymiarów.

Przebralismy kowboja za Johnny Cash'a

i przymocowaliśmy do rakiety. (Śmiech)

CA: Dobrze, zobaczmy więc ten film,

bo to naprawdę działa na wyobraźnię.

Nie widzieliście tego wczesniej. Start rakiety, po czym...

EM: Tak, więc rakieta ma rozmiar ok.

12-o piętrowego bloku.

(Start rakiety)

Więc teraz wisi na ok. 40 metrach,

i nieustannie koryguje

kąt, kołysanie oraz zbaczanie z kursu głównego silnika,

a gaz koksowniczy w zbiorniku utrzymuje tor lotu.

CA: Czy to nie świetne? (Aplauz)

Elon, jak tego dokonałeś?

Te projekty: Paypal, SolarCity, Tesla, SpaceX,

są tak różne od siebie,

są tak ambitnymi projektami stosunkowo.

Jak to możliwe by jeden człowiek

wprowadzał innowacje w taki sposób?

Co takiego jest w tobie?

EM: Właściwie nie wiem.

Nie mam dobrej odpowiedzi dla ciebie.

Dużo pracuję. Mam na mysli: dużo.

CA: Cóż, mam teorię. EM: OK. Dobrze.

CA: Moja teoria to, że posiadasz

umiejętność myślenia na poziomie systemu projektowania

łączącego w sobie projekt, technologię i biznes,

jak gdyby TED był TBD (design, technology, business)

w jedno opakowanie,

przetwarza w spósób możliwy dla niewielu i -

tu kluczowa kwestia - czuje się tak cholernie pewny

w tym pakunku, że podejmuje szalone ryzyka.

Stawiałeś na szali swoją fortunę i to nie raz.

Przecierz nie każdy tak potrafi.

Czy i my możemy posiąść ten sekretny napój?

Czy możemy wcielić to w system edukacji? Czy można sie od Ciebie uczyć?

To naprawdę zadziwiające, czego dokonałeś.

EM: Cóż, dzięki. Dziękuję.

Cóż, myślę, że istnieje dobry schemat myślenia.

To fizyka. Rodzaj podstawowego rozsądku.

Co przez to rozumiem, to sprowadzenie

rzeczy do ich fundamentalnych prawd

i rozsądne ich rozpatrywanie stamtąd,

w przeciwieństwie do rozpatrywania przez analogię.

Przez większość życia

posługujemy się analogią,

co w zasadzie oznacza powielanie czyichś czynów z małymi wariacjami.

I musisz to robić.

W innym razie, mentalnie, nie byłbyś w stanie przebyć dnia.

Lecz jeśli chcesz zrobić coś nowego

powinieneś przyjąć podejście fizyki.

Fizyka naprawdę rozjaśnia jak odkrywać

coś przeczącego rozsądkowi, jak mechanika kwantowa.

To naprawdę wbrew zdrowemu rozsądkowi.

Więc myślę, że to ważna rzecz do zrobienia,

pamiętając o zwracaniu uwagi na negatywne konkluzje,

jak równierz zwrócenie się o wsparcie, zwłaszcza od przyjaciół.

Może to brzmi jak prosta rada,

ale mało kto to robi,

a jest to niezwykle pomocne.

CA: Chłopcy i dziewczęta, którzy oglądacie,studiujcie fizykę.

Uczcie się od tego człowieka.

Elonie Musk, chciałbym abyśmy mieli cały dzień, nie mniej dziękuję za przyjście do TED.

EM: Dziękuję. CA: To było świetne. To było naprawdę świetne.

Spójrz na to. (Aplauz)

Po prostu ukłon. To było fantastyczne.

Bardzo Ci dziękuję.