< Return to Video

Dünyadaki her yer için üç kelimelik kesin adresler

  • 0:01 - 0:03
    Birleşmiş Milletler'e göre
  • 0:03 - 0:06
    milyarlarca insan hala
    bir adresi olmadan yaşıyor.
  • 0:07 - 0:09
    Ekonomist Hernando De Soto
    şöyle söylüyor:
  • 0:09 - 0:11
    "Bir adresiniz olmadığında
  • 0:11 - 0:13
    kanun dışı yaşıyor olursunuz.
  • 0:13 - 0:14
    Hatta var olmayabilirsiniz."
  • 0:16 - 0:19
    Ekibimle birlikte bunu
    değiştirme çabamızı anlatacağım.
  • 0:20 - 0:23
    Çevrimiçi bir harita açıp
    Brezilya'da bir favelaya bakarsanız
  • 0:23 - 0:25
    veya Güney Afrika'da bir kasabaya,
  • 0:25 - 0:28
    sadece birkaç sokak ama
    bir sürü boş alan görürsünüz.
  • 0:29 - 0:31
    Ancak uydu görünümüne geçerseniz
  • 0:31 - 0:34
    insan, ev ve iş yerlerinin binlercesi
  • 0:34 - 0:37
    bu eşlenmemiş ve adreslenmemiş
    geniş alanda bulunuyor.
  • 0:38 - 0:39
    Gana'nın başkenti Accra'da
  • 0:39 - 0:44
    duvar kenarlarına karalanmış
    rakamlar ve harfler mevcut,
  • 0:44 - 0:47
    bir adres sistemi başlatmış
    ama bitirememişler.
  • 0:48 - 0:51
    Ancak bu yerler, bu adressiz yerler,
  • 0:51 - 0:53
    büyük bir ekonomik potansiyele sahip.
  • 0:55 - 0:58
    İşte bu yüzden adresleme
    meselesi beni etkiledi.
  • 0:58 - 1:01
    Müzik sektöründe 10 yıl çalıştım
  • 1:01 - 1:03
    ve müzik dünyası hakkında bilmediğiniz şey
  • 1:03 - 1:06
    insanların her gün adresleme
    problemiyle mücadele ediyor oluşu.
  • 1:06 - 1:09
    Dolayısıyla konser bulmak
    zorunda olan müzisyenlerden
  • 1:09 - 1:12
    ekipmanları getiren
    üretim şirketlerine kadar
  • 1:12 - 1:14
    herkes bir şekilde her zaman kayboluyor.
  • 1:14 - 1:16
    Vardığınızı sandığınızda aradığınız
  • 1:16 - 1:19
    ama sonra varmadığınızı
    fark ettiğiniz o kişiyi dahi
  • 1:19 - 1:20
    programa eklemek zorunda kaldık.
  • 1:20 - 1:22
    Çok kötü günlerimiz de oldu.
  • 1:23 - 1:26
    Mesela İtalya'da komyonet tüm ekipmanı
  • 1:26 - 1:28
    Roma'nın güneyi yerine
    bir saat kuzeyine bıraktı,
  • 1:28 - 1:30
    biraz daha kötüsü,
  • 1:30 - 1:32
    bir klavyeci beni aradı ve şöyle dedi:
  • 1:32 - 1:35
    ''Chris, panik yapma, ama sanırım
    yanlış kişilerin düğününde
  • 1:35 - 1:36
    ses kontrolü yaptık''
  • 1:36 - 1:38
    (Kahkahalar)
  • 1:38 - 1:40
    Talihsiz Roma olayından
    kısa bir süre sonra,
  • 1:40 - 1:43
    bu konuyu matematikçi bir arkadaşımla
  • 1:43 - 1:44
    enine boyuna konuştum
  • 1:44 - 1:47
    ve bunun çözebileceğimiz
    bir sorun olduğunu düşündük.
  • 1:47 - 1:49
    Düşündük ki yeni bir sistem kurabiliriz,
  • 1:49 - 1:51
    ancak bu eski sisteme benzememeliydi.
  • 1:52 - 1:54
    Adreslerin kötü olduğu
    konusunda hemfikirdik.
  • 1:54 - 1:56
    Çok kesin bir şey olmasını istiyorduk,
  • 1:57 - 1:59
    diğer yandan GPS koordinatları,
    enlem ve boylam
  • 1:59 - 2:00
    aşırı karmaşıktı.
  • 2:01 - 2:04
    Böylece dünyayı üç metrekarelik
    alanlara böldük.
  • 2:05 - 2:09
    Dünya yaklaşık 57 trilyon kere
    üç metrekareye bölünüyor
  • 2:09 - 2:11
    ve dünyadaki her bir
    üç metrekare alanı
  • 2:11 - 2:13
    yalnızca üç kelimeyle
  • 2:13 - 2:16
    eşsiz bir şekilde adlandırabilmek için
    yeterli kelime kombinasyonuna
  • 2:16 - 2:18
    sahip olduğumuzu fark ettik.
  • 2:19 - 2:20
    40.000 kelime kullandık,
  • 2:20 - 2:22
    bunun küpünü alırsak
  • 2:22 - 2:25
    üç kelimelik 64 trilyon kombinasyon eder,
  • 2:25 - 2:29
    bu da 57 trilyon adet
    üç metrekare alan için
  • 2:29 - 2:30
    yeter de artar bile.
  • 2:31 - 2:33
    İşte tam da bunu yaptık.
  • 2:33 - 2:36
    Dünyayı üç metrekarelik alanlara ayırdık
  • 2:36 - 2:39
    ve her birine eşsiz
    üç harfli bir belirleyici verdik,
  • 2:39 - 2:41
    bunlara üç kelimelik adres diyoruz.
  • 2:41 - 2:44
    Yani örneğin tam burada,
  • 2:44 - 2:47
    mustards.coupons.pinups
    üzerinde duruyorum,
  • 2:47 - 2:48
    (Gülüşmeler)
  • 2:48 - 2:50
    Ama burada
  • 2:51 - 2:54
    pinched.singularly.tutorial
    üzerindeyim.
  • 2:57 - 2:59
    Ancak bunu sadece
    İngilizce yapmadık.
  • 2:59 - 3:03
    İnsanların bu sistemi
    kendi dillerinde kullanabilmesinin
  • 3:03 - 3:04
    önemli olduğu kanısındayız.
  • 3:04 - 3:06
    Şimdiye dek 14 dilde çalıştık,
  • 3:06 - 3:09
    buna Fransızca, Swahili ve Arapça dahil
  • 3:09 - 3:11
    ve Xhosa, Zulu ve Hintçe
    üzerinde de çalışıyoruz.
  • 3:13 - 3:15
    Ancak bu fikir
    müzisyenlerimin ekipmanlarını
  • 3:15 - 3:18
    zamanında kurmasından
    çok daha fazlasını yapabilir.
  • 3:18 - 3:22
    Güvenilir adres konusunda
    sıkıntı çeken ülkelerin %75'i
  • 3:22 - 3:24
    üç kelimelik adresleri kullansa
  • 3:24 - 3:27
    yapılacak bir dizi
    daha önemli iş var demektir.
  • 3:28 - 3:30
    Güney Afrika'nın Durban kentinde
  • 3:30 - 3:32
    Gateway Health adında bir STK,
  • 3:32 - 3:35
    topluluklarına üç kelimelik
  • 3:35 - 3:37
    11.000 adres tabelası dağıttı,
  • 3:37 - 3:39
    böylece anne adaylarının
    doğum sancısı başladığında
  • 3:39 - 3:41
    acil servisi arayıp
  • 3:41 - 3:43
    tam olarak nereye
    geleceklerini söyleyebilecek,
  • 3:43 - 3:47
    çünkü aksi halde ambulanslar saatlerce
    aramakla zaman kaybedebilir.
  • 3:47 - 3:50
    Mongolya'da Ulusal Postane
    bu sistemi benimsedi
  • 3:50 - 3:53
    ve ilk defa pek çok insanın evine
  • 3:53 - 3:54
    teslimat yapıyorlar.
  • 3:54 - 3:58
    BM felaket bölgelerinde bunu
    coğrafi etiketleme için kullanıyor,
  • 3:58 - 4:01
    böylece yardımı tam doğru yere
    götürebilecekler.
  • 4:01 - 4:03
    Domino's Pizza bile
    Karayipler'de bunu kullanıyor
  • 4:03 - 4:06
    çünkü müşterilerin evlerini
    bulmada sıkıntı çekmişler;
  • 4:06 - 4:09
    ama pizza hala sıcakken
    teslim etmeyi gerçekten istiyorlar.
  • 4:10 - 4:12
    Kısacası, bir arabaya binip
  • 4:12 - 4:14
    üç kelime söyleyeceksiniz
  • 4:14 - 4:16
    ve navigasyon tam olarak
    sizi o noktaya götürecek.
  • 4:18 - 4:21
    Afrika'da kıta,
    cep telefonlarına ulaşmak için
  • 4:21 - 4:23
    telefon hatlarını es geçti,
  • 4:23 - 4:26
    mobil ödemeler yapabilmek için
    geleneksel bankaları es geçti.
  • 4:27 - 4:31
    Nijerya, Djibouti ve Cote d'lvoire
  • 4:31 - 4:34
    posta hizmetlerinin doğrudan
  • 4:34 - 4:37
    üç kelimelik adresleri
    benimsemesinden gurur duyuyoruz.
  • 4:37 - 4:39
    Bu ülkelerdeki insanlar
  • 4:39 - 4:42
    artık bugün nerede yaşadıklarını
    kolayca ifade edebilecekler.
  • 4:43 - 4:47
    Benim için kötü adresleme
    oldukça sinir bozucuydu,
  • 4:47 - 4:49
    ama milyarlarca insan için
  • 4:49 - 4:52
    dev bir iş verimsizliğiydi,
  • 4:52 - 4:55
    altyapı büyüme çalışmalarını
    ağır şekilde baltalayıp
  • 4:55 - 4:57
    can kaybına sebep olabiliyor.
  • 4:57 - 4:58
    Bunu değiştirmek için yola koyulduk,
  • 4:58 - 5:00
    her seferinde üç kelime.
  • 5:00 - 5:01
    Teşekkür ederim.
  • 5:01 - 5:05
    (Alkışlar)
Title:
Dünyadaki her yer için üç kelimelik kesin adresler
Speaker:
Chris Sheldrick
Description:

what3words ile Chris Sheldrick ve ekibi tüm gezegeni üç metre karelik alanlara böldüler ve her bir alana eşsiz üç kelimelik bir belirleyici verdiler, famous.splice.writers veya blocks.evenly.breed gibi, böylece dünya çapında adresi olmayan milyarlarca insana kesin bir adres vermiş oldular. Büyük bir fikre ilişkin bu kısa konuşmada, Sheldrick, bina altyapısından felaket bölgelerine yardım gönderilmesine ve sıcak pizza teslimatına kadar herkese tam doğru bir adres tayin etmenin ekonomik ve siyasi sonuçlarını açıklıyor.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
05:18

Turkish subtitles

Revisions Compare revisions