Thay đổi suy nghĩ về sự bội tình - dành cho những ai từng yêu.

Sự bội tình là sự phản bội tột cùng. Nhưng nó có cần thiết phải vậy không? Chuyên gia về các mối quan hệ Esther Perel nghiên cứu tại sao con người ngoaị tình, và lí giải tại sao các mối quan hệ ấy lại gây nên sầu muộn: bởi vì chúng đe dọa sự an toàn cho cảm xúc của ta. Trong sự bội tình, bà thấy một điều bất ngờ - sự biểu hiện của khát khao và mất mát. Một bài phải xem cho những ai đã từng bội tình hoặc từng bị tình phản bội, hay những người đơn giản chỉ muốn có một cách nhìn khác để thông hiểu các mối quan hệ.

Tại sao chúng ta ngoại tình?

Và tại sao những người hạnh phúc
cũng ngoại tình?

Và khi nói "bội tình",
thực sự chúng ta có ý gì?

Đó là tình qua đêm, chuyện yêu đương,
mua bán dâm, chuyện chat chit,

hay là mát-xa trá hình?

Tại sao chúng ta nghĩ nam giới ngoại tình
vì buồn chán hay do ám ảnh tình dục,

còn nữ giới ngoại tình vì cô đơn
hay do đói khát sự chia sẻ?

Và có phải sự gian dối luôn luôn là cái
kết của một mối quan hệ?

Suốt 10 năm qua,
tôi đã đi khắp nơi

và làm việc chi tiết với
hàng trăm cặp đôi

tan vỡ do sự bội tình.

Chỉ một hành động vuợt rào

có thể cướp đi mối quan hệ
của cặp vợ chồng,

phá vỡ hạnh phúc và chính
nền tản của cặp đó: sự ngoại tình.

Thế mà hành động quá đỗi thông
thường này lại ít được tìm hiểu.

Nên bài nói này là dành cho bất kỳ ai
đã từng biết yêu.

Ngoại tình đã tồn tại kể từ
khi hôn nhân ra đời,

và những điều cấm kỵ cũng xuất hiện.

Thực tế, sự bội tình rất dai dẳng
mà hôn nhân chỉ biết ganh tị,

đến mức mà, nó là giới luật duy nhất

được nhắc đến hai lần trong
Mười Điều Răn Chúa Trời:

không được làm cái ấy, và thậm chí
cũng không được nghĩ đến cái ấy.

(Tiếng Cười)

Vậy bằng cách nào để ta dàn xếp
một chuyện bị cấm đoán tuyệt đối

nhưng lại xảy ra khắp nơi ?

Xuyên suốt lịch sử, nam giới hầu như
có quyền ngoại tình

với ít trách nhiệm về sau,

và được ủng hộ bởi vô vàn tài liệu
sinh học và thuyết tiến hóa,

để lý giải cho nhu cầu ong bướm,

cho nên tiêu chuẩn kép này có lẽ cũng
tồn tại lâu như bản thân việc ngoại tình.

Nhưng ai mà biết nổi điều gì thực sự xảy
ra phía dưới tấm chăn chứ?

Bởi vì khi liên quan đến tình dục,

áp lực dành cho nam giới
là khoe mẽ và phóng đại,

nhưng áp lực cho nữ giới là phải
che giấu, thu nhỏ và chối bỏ,

điều mà vốn không có gì ngạc nhiên nếu
các bạn thấy vẫn còn đến 9 quốc gia

nơi đó phụ nữ có thể bị giết vì thông dâm.

Chế độ một vợ một chồng từng là
cưới một người suốt đời.

Ngày nay, một người chỉ có
một phối ngẫu, tại một lúc.

(Tiếng Cười)

(Tiếng Vỗ Tay)

Ý tôi là, các bạn có thể đã nói

"Tôi thật sự chung thủy
trong từng mối tình"

(Tiếng Cười)

Chúng ta đã từng kết hôn,

và đã quan hệ ân ái lần đầu.

Nhưng bây giờ, vì có gia đình,

nên ta phải dừng quan hệ với người khác.

Thực ra thì chế độ một vợ không
liên quan gì đến tình yêu.

Ngày xưa, đàn ông dựa trên lòng
chung thủy của vợ

để biết những đứa trẻ là con ai,

và để xác định người thừa kế sau này.

Ngày nay, mọi người muốn biết

tỉ lệ ngoại tình là bao nhiêu.

Tôi đã bị chất vấn về điều này từ khi
tôi đặt chân đến hội thảo.

(Tiếng Cười)

Nó cũng đúng với bạn.

Nhưng khái niệm của sự bội tình
không ngừng mở rộng:

Nhắn tin khiêu dâm, xem phim sex,
bí mật hò hẹn trên mạng.

Do không có một định nghĩa thống nhất

về những yếu tố của bội tình,

nên tỉ lệ ngoại tình dao động rộng,
từ 26% đến 75%.

Nhưng trên hết, trong mỗi chúng
ta lại có những mâu thuẫn.

95% chúng ta cho rằng
thật là sai trái

đối với bạn đời khi nói dối
về một vụ ngoại tình,

nhưng cũng chừng ấy người sẽ nói rằng

họ cũng sẽ làm tương tự
nếu ở cùng cảnh ngộ.

(Tiếng Cười)

Tôi thích khái niệm này --

nó kết hợp 3 yếu tố chính:

một mối quan hệ bí mật,
vốn là cơ sở của ngoại tình;

một sự kết nối về mặt cảm xúc
đến mức độ nào đó;

và một yêu thuật tình dục.

Và yêu thuật chính là
từ khóa ở đây,

bởi vì chỉ cần cảm hứng khiêu dâm của
nụ hôn tưởng tượng

có thể mạnh mẽ và sự mê hoặc

như là cơn mây mưa hàng giờ.

Marcel Proust từng nói,

chính sự tưởng tượng tạo cảm giác yêu
cho ta, chứ không phải là người kia.

Cho nên ngoại tình
không bao giờ dễ dàng cả,

và giữ bí mật cũng không trở nên
khó khăn hơn.

Và sự bội tình cũng không gây
ra tổn hại tâm lý cho đương sự.

Khi hôn nhân là một đầu tư lợi nhuận,

thì bội tình sẽ đe dọa sự ổn định
kinh tế của ta.

Nhưng ngày này, hôn nhân
là kết quả của tình cảm,

thì bội tình sẽ đe dọa sự an toàn
của cảm xúc.

Trớ trêu thay, ngày xưa người ta
tìm đến tình vụng trộm

và xem đó như là không gian cho
tình yêu thuần khiết.

Nhưng nay, ta tìm tình yêu
trong hôn nhân,

cho nên ngoại tình sẽ phá hết.

Ngày nay, tôi nghĩ có 3 cách sự bội
tình gây đau khổ khác nhau.

Chúng ta đều có một người lý tưởng
rất lãng mạn

để lấp đầy những mong mỏi vô tận:

trở thành người yêu tuyệt nhất,
bạn thân nhất,

phụ huynh giỏi nhất,
người thân tín nhất,

có sự đồng hành về cảm xúc,
tương đương về tri thức.

Và đó là tôi: tôi được chọn,
tôi là duy nhất,

tôi là người không thể thiếu,
tôi là người không thể thay thế,

tôi chính là người ấy.

Và sự bội tình bảo
tôi không phải.

Đó là sự phản bội tột cùng.

Sự bội bạc phá nát cái hoài bão
hoa lệ của tình yêu.

Nhưng nếu xuyên suốt lịch sử,
sự bội tình luôn gây đau đớn,

thì nay, nó đôi khi làm rối loạn
tinh thần,

bời vì nó đe doạn đến ý thức bản thân.

Bệnh nhân Fernando của tôi,
anh bị phiền muộn.

Lời anh ấy với vợ : " Tôi từng
nghĩ tôi hiểu cuộc sống.

Tôi biết em là ai, biết chúng mình
là gì khi có nhau, và biết tôi là ai.

Còn bây giờ, tôi nghi ngờ tất cả."

Sự bội bạc -- sự vi phạm niềm tin,
sự khủng hoảng của danh tính.

"Liệu tôi có thể tin em một lần nữa?"
Anh hỏi.

"Liệu tôi có thể tin bất kì ai lần nữa?"

Và đây cũng là điều bệnh nhân
Heather nói với tôi,

khi cô ấy kể với tôi về chuyện
của cô ấy với Nick.

Đã kết hôn, có 2 con.

Nick chỉ vừa đi công tác,

và Heather đang nghịch chiếc iPad
của anh cùng các con,

đến khi cô ấy thấy 1 tin nhắn
hiện trên màn hình:

"Không thể chờ tới khi gặp em."

Lạ thật, cô ấy nghĩ, chúng ta vừa mới
tạm biệt mà.

Và rồi đến 1 tin nhắn khác:

"Không thể chờ đến khi được ôm chặt
lấy em."

Và Heather nhận ra

chúng không dành cho cô.

Cô ấy cũng kể với tôi bố cô ấy
từng ngoại tình,

mẹ cô ấy thì tìm thấy 1 tờ hóa đơn
nhỏ trong túi,

và một chút vết son môi trên cổ áo.

Heather bắt đầu tìm hiểu,

và cô ấy tìm được hàng trăm tin nhắn,

và ảnh chụp trao nhau,
và ham muốn thổ lộ.

Những chi tiết quá thực về 2 năm
ngoại tình của Nick

lộ ra ngay trước mắt cô ấy,

Và điều đó khiến tôi nghĩ:

Ngoại tình trong thời đại số là cái
chết bởi nghìn vết cắt.

Và ta lại có những nghịch lý khác
phải đối mặt ngày này.

Bởi vì cái lí tưởng lãng mạn này,

chúng ta đang dựa vào sự chung thủy của
bạn đời với một cảm nhận độc nhất.

Nhưng ta cũng chưa bao giờ bị cuốn
mạnh đến thế bởi ngoại tình,

không phải vì ta có những
thèm muốn mới xuất hiện,

mà vì chúng ta sống ở một thời đại

nơi mà ta thấy ta có toàn
quyền theo đuổi ham muốn bản thân,

vì đây là nền văn hóa mà ở đó
tôi xứng đáng được hạnh phúc.

Và nếu trong quá khứ chúng ta từng ly dị
vì không cảm thấy hạnh phúc,

thì nay, ta ly dị vì ta có thể
được hạnh phúc hơn.

Và trong quá khứ, nếu ly dị đã
từng gắn liền với sự tủi hổ,

thì nay, lựa chọn ở lại
khi bạn có thể bỏ đi

mới là điều hổ thẹn.

Heather, cô ấy không thể
giải bày với bạn bè cô

vì cô ấy e ngại rằng họ sẽ đánh giá cô
vẫn còn yêu Nick,

và bất cứ đâu cô tìm đến,
cô đều nhận cùng một lời khuyên:

Bỏ hắn đi. Hãy tống khứ hắn khỏi nhà.

Và nếu câu chuyện ngược lại, Nick cũng sẽ
rơi vào hoàn cảnh như vậy.

Ở lại là điều hổ thẹn khác.

Vậy, nếu chúng ta có thể ly dị,

thì tại sao chúng ta vẫn ngoại tình?

Trong giả thiết thường gặp
là nếu ai đó ngoại tình,

hoặc do chuyện vợ chồng không ổn,
hoặc là đầu bạn có vấn đề.

Nhưng hàng triệu người không thể
cùng lúc phi lý trí đuợc.

Suy luận logic sẽ là: Nếu bạn có mọi thứ
bạn cần tại nhà,

thì chẳng còn điều gì bạn cần tìm kiếm ở
nơi khác nữa,

giả sử rằng một cuộc hôn nhân
hoàn hảo tồn tại

để giúp ta miễn nhiễm với chuyện
ong bướm.

Nhưng điều gì sẽ đến nếu niềm đam mê
cũng chỉ có hữu hạn?

Điều gì sẽ đến nếu có những thứ mà
ngay cả 1 mối quan hệ tốt đẹp

cũng không chu toàn được?

Nếu con người ngoại tình ngay cả khi đang
hạnh phúc,

vậy điều gì đang diễn ra?

Phần lớn những người tôi có cơ hội
làm việc chung

không phải đều là dạng ham muốn tình dục
kinh niên.

Họ thường là những người có quan niệm rất
sâu về sự chung thủy,

ít nhất là với vợ/chồng của họ.

Nhưng họ mắc kẹt trong mâu thuẫn

giữa giá trị và hành động của họ.

Họ thường là những người chung tình
lâu dài,

nhưng một ngày họ vượt giới hạn

mà họ chưa hề nghĩ là sẽ vượt,

với cái giá là sẽ mất tất cả.

Đổi lại với chút gì chứ?

Ngoại tình là một hành động
của sự phản bội,

và chúng cũng là biểu hiện của khao khát
và mất mát.

Tận gốc rễ của một cuộc ngoại tình
bạn sẽ thường thấy

sự khao khát và thèm muốn cho
sự kết nối cảm xúc,

cho mới lạ, tự do, tự do ý chí,
cường độ tình dục,

một mong muốn tìm lại những phần
ẩn sâu trong bản thân

hoặc một cố gắng kéo lại sức sống
trước mất mát và đau thương.

Tôi đang nghĩ đến 1 bệnh nhân khác, Priya,

người có một cuộc hôn nhân hạnh phúc,

cô ta yêu chồng,

và không bao giờ muốn làm tổn thương
anh ta.

Nhưng cô ấy cũng nói với tôi rằng

cô ấy luôn luôn làm tốt điều
được trông đợi từ cô:

cô gái ngoan, người vợ tốt, người mẹ tốt,

chăm sóc bố mẹ.

Priya, cô ấy bị cuốn hút bởi một thợ
chăm cây đến dọn ở vườn nhà cô ấy

sau cơn bão Sandy.

Với chiếc xe tải và hình xăm,
anh ta khá tương phản với cô ấy.

Nhưng ở tuổi 47, việc ngoại tình là do
cái mà thời niên thiếu cô chưa từng có.

Và câu chuyện này cho thấy
khi ta tìm ánh nhìn của người khác,

đó không phải do bạn đời mà mình
quay lưng lại,

mà do chính con người mà bản thân ta
vừa trở thành.

Và nó cũng không gì to tát khi chúng ta
tìm kiếm một người mới,

như khi ta đang tìm một bản thân khác
của chính mình.

Trên khắp thế giới,

Có đúng 1 từ mà giới ngoại tình
luôn bảo tôi.

Họ cảm thấy sức sống.

Và họ thường kể cho tôi những chuyện mất
mát gần đây --

cha mẹ mất,

1 người bạn ra đi qua sớm,

tin tức tồi tệ từ bác sĩ.

Cái chết thường ẩn trong cái bóng
của việc ngoại tình,

bởi vì chúng mở ra những câu hỏi này.

Liệu cuộc sống chỉ vậy thôi?
Còn gì nữa?

Chả nhẽ mình sẽ sống tiếp
25 năm như vậy?

Liệu tôi có còn được cảm nhận điều đó thêm
lần nữa?

Và điều này đã làm tôi nghĩ rằng
có thể chính những câu hỏi này

thôi thúc người ta vượt rào,

và rằng một số cuộc ngoại tình là
một cố gắng để đẩy lùi cái chết,

trong một liều thuốc giảm tử vong.

Và trái lại với điều bạn nghĩ,

ngoại tình thường rất ít về tình dục,
mà phần nhiều về ham muốn:

ham muốn được chú ý,
ham muốn được cảm nhận đặc biệt,

ham muốn được cảm thấy quan trọng.

Và chính cấu trúc của ngoại tình,

đó là bạn không bao giờ
có được người tình,

khiến bạn thèm muốn.

Bản thân nó đã là 1 cỗ máy ham muốn,

bởi vì sự dở dang, sự mơ hồ,

khiến bạn muốn điều bạn không thể có.

Một số bạn có thể nghĩ

ngoại tình không xảy ra trong các
mối quan hệ mở,

nhưng thực tế thì có đấy.

Trước hết, bàn luận về
chế độ độc thê không giống

bàn luận về sự bội tình.

Nhưng sự thật là ngay cả
khi chúng ta sở hữu

sự tự do để có những bạn tình khác,

chúng ta như vẫn bị thu hút
bởi sức mạnh của sự cấm đoán,

tức là nếu ta làm điều ta
vốn dĩ không được làm,

thì ta sẽ có cảm giác đang
làm điều ta rất rất muốn làm.

Và tôi đã nhắn nhủ với một số
bệnh nhân của tôi rằng

nếu họ có thể mang
vào các mối quan hệ

1/10 sự bạo dạn, sự tưởng tượng,
và sự mãnh liệt

mà họ có khi ngoại tình,

thì họ có lẽ sẽ chẳng cần đến gặp tôi.

(Tiếng Cười)

Vậy làm cách nào chúng ta hàn gắn lại sau
khi ngoại tình?

Ham muốn đã đi quá xa.

Sự phản bội đã đi quá xa.

Nhưng nó có thể được hàn gắn.

Và một số vụ ngoại tình là
hồi chuông chấm hết

cho những mối quan hệ vốn đã đang
chết dần chết mòn.

Nhưng những trường hợp khác sẽ
dẫn ta đến những khả năng mới.

Thực tế thì, phần lớn các cặp đôi

từng trải qua ngoại tình vẫn
sống cùng nhau.

Nhưng một số thì khó vượt qua được,

và một số thì thực sự có thể biến
cuộc khủng hoảng thành cơ hội.

Họ sẽ có thể biến nó thành
kinh nghiệm hữu ích.

Và tôi thực sự nghĩ nhiều hơn
cho người bị dối lừa,

họ thường nói,

"Anh nghĩ tôi không muốn gì nữa cả?

Nhưng tôi không là người lừa dối."

Nhưng giờ ngoại tình đã được phanh phui,

họ được quyền đòi hỏi nhiều hơn,

và họ không cần duy trì
hiện trạng này

hiện trạng tồi tệ đối với họ
thời gian qua.

Tôi chú ý rằng nhiều cặp đôi,

ở giai đoạn ngay sau khi vụ ngoại tình,

bởi vì sự hỗn loạn này có thể dẫn đến
trật tự mới,

sẽ có những cuộc trò truyện
thành thật và cởi mở

mà đã lâu lắm rồi họ không có.

Những bạn đời từng
lãnh cảm tình dục

đột nhiên thấy bản thân
rạo rực dục vọng,

thì họ không biết nó đến từ đâu.

Có thứ gì đó về việc sợ mất mát sẽ
nhen nhóm lại ham muốn,

và tạo ra một dạng tin tưởng
hoàn toàn mới.

Khi chuyện ngoại tình bị phanh phui,

những chuyện đặc biệt mà cặp đôi
có thể làm là gì?

Chúng ta biết từ trong đau khổ rằng
việc làm lành bắt đầu

khi người có lỗi thừa
nhận hành động sai của mình.

Vậy với người đã ngoại tình,

trường hợp của Nick,

một là chấm dứt chuyện ngoại tình.

nhưng tiếp đến là hành động biểu lộ
một cách rõ ràng

cảm giác tội lỗi và hối hận vì đã làm
tổn thương vợ.

Nhưng sự thật là

tôi đã nhận ra từ khá nhiều người từng có
quan hệ ngoài luồng rằng

họ có thể cảm thấy rất tội lỗi vì đã làm
tổn thương bạn đời,

nhưng họ không cảm thấy tội lỗi vì đã
ngoại tình chút nào.

Và sự khác biệt này là quan trọng.

Và Nick, anh ấy cần phải tình táo trong
mối quan hệ gia đình.

Anh ấy cần phải trở thành người bảo vệ
ranh giới.

Đó là trách nhiệm của Nick trong việc
đưa ra vấn đề,

bởi vì nếu anh ấy nghĩ về việc đó,

anh ấy có thể giúp Heather
khỏi tình trạng bị ám ảnh,

và đảm bảo rằng chuyện này không bị
đưa vào lãng quên,

và điều đó sẽ phục hồi lòng tin tưởng.

Nhưng đối với Heather,

phía bị lừa dối,

cần thiết làm những việc mang lại
giá trị cho bản thân,

hãy sống với tình yêu và bạn bè,
hoạt động

để tạo nên sự vui vẻ, ý nghĩa,
và giá trị bản thân.

Nhưng thậm chí quan trọng hơn,

đó là kiểm soát sự tò mò
về những chi tiết nhạy cảm --

Đã ở đâu? Đã làm chuyện đó ở đâu?

Mật độ chuyện ấy?
Cô ta tuyệt hơn tôi trên giường sao? --

những câu hỏi loại này
chỉ khiến bạn đau đớn,

và làm bạn mất ngủ cả đêm.

Thay vào đó, hãy nghĩ đến những câu hỏi
mà tôi xem là mang tính điều tra,

những câu giúp bạn ngẫm nghĩ
về ý nghĩa, về động cơ --

Cuộc ngoại tình này có ý nghĩa gì?

Điều gì anh có thể bày tỏ
hoặc trải nghiệm mà

không thể làm với tôi?

Cảm giác của anh thế nào khi quay lại?

Điều gì anh trân trọng
trong quan hệ chúng ta?

Anh thấy thoải mái khi
quan hệ này kết thúc?

Mỗi cuộc ngoại tình sẽ định hình lại
một mối quan hệ,

và mỗi cặp đôi sẽ xác định

hậu quả của mối quan hệ ngoài luồng
sẽ ra sao.

Nhưng chuyện ngoại tình mãi tồn tại,
chúng không biến mất.

Và ngã ba đường giữa tình yêu và
ham muốn,

sẽ không có câu trả lời đơn giản
như trắng/đen, tốt/xấu,

và cũng không hẳn nạn nhân/tội phạm.

Sự phản bội trong một mối quan hệ
đến với nhiều dạng.

Có rất nhiều cách ta phản bội người:

với sự khinh thường, với sự bỏ mặc,

với sự lạnh lùng, với bạo lực.

Phản bội tình dục chỉ là một cách khiến
bạn đời bị tổn thương.

Nói một cách khác, nạn nhân của vụ
ngoại tình

không phải luôn luôn là nạn nhân
trong một cuộc hôn nhân.

Giờ, các bạn vừa nghe tôi nói,

và tôi biết các bạn đang nghĩ gì:

Cô ta có giọng Pháp,
cô ta chắc hẳn là chuyên gia ngoại tình.

(TIếng Cười)

Vậy là các bạn đã nhầm rồi.

Tôi không phải 1 người Pháp.

(Tiếng Cười)

(Tiếng Vỗ Tay)

Và tôi cũng không chuyên.

Nhưng bởi vì tôi nghĩ điều tích cực có thể
xuất hiện từ việc ngoại tình,

tôi đã được hỏi rất nhiều lần câu hỏi
kỳ cục này:

Cô có ủng hộ chuyện ngoại tình?

Tôi sẽ chẳng khuyên các bạn có
quan hệ ngoài luồng

như thế khác nào gợi ý các bạn
nên bị ung thư,

và như ta cũng biết những người
trải qua cơn đau

thường nói đến việc họ đã có quan điểm
mới như thế nào từ bệnh tật.

Câu hỏi chính tôi hay bị hỏi từ khi tôi
đặt chân đến hội thảo này

và nói rằng tôi sẽ nói về sự bội tình,
là ủng hộ hay phản đối?

Tôi trả lời, "Vâng."

(Tiếng Cười)

Tôi nhìn nhận chuyện ngoại tình từ cả hai
góc nhìn:

Gây tổn thương, phản bội theo 1 phía,

trưởng thành, và khám phá
bản thân theo phía còn lại --

Nó có ý nghĩa gì với bạn,
và cả với tôi

Và khi một cặp đôi tìm đến tôi sau
những ngày ngoại tình

đã bị vạch trần,

Tôi thường nói với họ là:

Ngày nay, trong các nước giàu

hầu hết người ta có
hai hoặc ba mối quan hệ

hay hôn nhân,

và một số làm việc đó
với chỉ một người.

Hôn nhân đầu tiên của bạn đã đổ vỡ.

Các bạn muốn làm lại lần hai
cùng với nhau không?

Xin cám ơn.

(Tiếng vỗ tay)