< Return to Video

Alexandria စာကြည့်တိုက်

  • 0:07 - 0:09
    လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်ပေါင်း ၂၃၀၀ ခန့်က
  • 0:09 - 0:12
    Alexandria နယ် ရဲ့ အုပ်ချုပ်သူများက
  • 0:12 - 0:14
    လူသားလိုအပ်ချက်တခုကို ဖြည့်ဖို့
    ကြိုးစားခဲ့ကြပါတယ်
  • 0:14 - 0:19
    ကမ္ဘာပေါ်က အသိပညာအားလုံးကို တစ်နေရာထဲ
    စုစည်းဖို့ပါ။
  • 0:19 - 0:20
    အဓိကအားဖြင့်
  • 0:20 - 0:24
    Alexandria စာကြည့်တိုက်အနေနဲ့
    ပုရပိုက်ပေါင်းများစွာ သိမ်းဆည်းခဲ့ပြီး
  • 0:24 - 0:27
    ဂရိခေတ်ရဲ့ ဉာဏ်ကြီးရှင်တွေကို
    ဆွဲဆောင်ခဲ့ပါတယ်
  • 0:27 - 0:32
    ဒါပေမဲ့ ၅ ရာစု အကုန်မှာ
    စာကြည့်တိုက်ကြီးတခုလုံး ဖျက်စီးခံခဲ့ရတယ်။
  • 0:32 - 0:35
    အများစု က မီးလောင်တိုက်သွင်းခံခဲ့ရတယ်လို့
    ယုံကြည်ခဲ့ကြပါတယ်။
  • 0:35 - 0:39
    စာကြည့်တိုက် တိုးတက်ချိန်၊ကျဆုံးချိန် ရဲ့
    အမှန်တရားက ရှုပ်ထွေးလှပါတယ်။
  • 0:39 - 0:43
    စာကြည့်တိုက် ဆိုတဲ့ အကြံဉာဏ်က
    အလက်ဇန်းဒါးဘုရင် ဆီက ဖြစ်လာခဲ့တာပါ။
  • 0:43 - 0:45
    သူ့ကိုယ်သူ အုပ်ချုပ်သူ အဖြစ်
    ကြေညာအပြီးမှာ
  • 0:45 - 0:48
    Aristotle ရဲ့ တပည့်ရင်းဖြစ်သူ ဘုရင်ဟာ
  • 0:48 - 0:53
    သူ့နယ် မှာ ပညာရပ်ဝန်းတခုကို တည်ဆောက်ဖို့
    အာရုံစိုက်ခဲ့တယ်
  • 0:53 - 0:55
    တည်ဆောက်မှု မစတင်ခင်မှာ
    သူ သေဆုံးသွားခဲ့ပေမဲ့
  • 0:55 - 0:57
    သူ့နောက် ဆက်ခံသူ
    Ptolemy ဘုရင် ၁ က
  • 0:57 - 1:01
    ပြတိုက်နဲ့ စာကြည့်တိုက်အတွက်
    အလက်ဇန်းဒါးရဲ့ အစီအစဉ်ကို ဆက်လုပ်ခဲ့တယ်။
  • 1:01 - 1:04
    မြို့တော်ရဲ့ အချက်အချာနေရာမှာ
    တည်ရှိတဲ့
  • 1:04 - 1:05
    Ptolemy စာကြည့်တိုက် ကို
  • 1:05 - 1:08
    ကြီးမားတဲ့ Hellenistic လက်ရာ
    ကျောက်တိုင်တွေ
  • 1:08 - 1:10
    ခေတ်ဟောင်း အီဂျစ်ရိုးရာ လွှမ်းမိုးမှုတွေ
  • 1:10 - 1:15
    ဒီပေါင်းစပ်မှုတွေကြောင့်
    ဗိသုကာလက်ရာ က သြဇာကြီးမားခဲ့တယ်။
  • 1:15 - 1:20
    ၎င်းမှာ ဟောပြောခန်းမကြီးတွေ၊ စာသင်ခန်းတွေ
    နဲ့အတူ စာအုပ်စင်ကြီးတွေ ပါဝင်ပါတယ်။
  • 1:20 - 1:22
    အဆောက်အဦး တည်ဆောက်ပြီးပြီးချင်းမှာ
  • 1:22 - 1:26
    Ptolemy ဘုရင် ၁ ဟာ ရှေးဟောင်းဂရိ နဲ့
    အီဂျစ်ရှေးစာလိပ်တွေကို စတင်စုဆောင်းခဲ့တယ်
  • 1:26 - 1:31
    ဘုရင့်ထောက်ပံ့မှုစရိတ်နဲ့ ပညာတော်သင်တွေကို
    Alexandria မှာ နေထိုင်ပညာသင်စေခဲ့တယ်။
  • 1:31 - 1:34
    သူတို့ရဲ့ ကိုယ်ပိုင်စာပေတွေကြောင့်
    စာကြည်တိုက် က ဖွံ့ဖြိုးလာပါတယ်၊
  • 1:34 - 1:40
    ဒါပေမဲ့ အုပ်ချုပ်သူတွေအနေနဲ့ တစ်ကမ္ဘာလုံးက
    စာအုပ်တိုင်းရဲ့မိတ္တူတွေ လိုချင်နေတုန်းပါ။
  • 1:40 - 1:44
    ကံကောင်းစွာနဲ့ Alexandria မြို့မှာ
    မြေထဲပင်လယ် ဆိပ်ကမ်း ရှိခဲ့တယ်။
  • 1:44 - 1:49
    Ptolemy ဘုရင် ၃ လက်ထက်မှာ
    အဲဒီဆိပ်ကမ်းကပ် သင်္ဘောတွေအတွက်
  • 1:49 - 1:52
    မိတ္တူကူးဖို့စာအုပ်တွေယူခဲ့ရမယ့်
    မူဝါဒကို ထုတ်ခဲ့တယ်။
  • 1:52 - 1:55
    စာကြည့်တိုက်က စာတွေကို
    မိတ္တူပွားပြီးးတဲ့အခါ
  • 1:55 - 1:59
    မူရင်းတွေကို သိမ်းထားပြီး မိတ္တူတွေကို
    သင်္ဘောတွေဆီ ပြန်ပေးခဲ့တယ်
  • 1:59 - 2:02
    ကြေးစားစာအုပ်မုဆိုးတွေကလဲ
    မြေထဲပင်လယ် တလျှောက်
  • 2:02 - 2:04
    စာအုပ်စာပေ အသစ်တွေ ရှာဖွေခဲ့ကြပြီး
  • 2:04 - 2:07
    Alexandria ရဲ့ အုပ်ချုပ်သူတွေက
    ပြိုင်ဘက်တွေကို အလဲထိုးဖို့
  • 2:07 - 2:12
    ပုရပိုက်ပြုလုပ်ရာမှာ အသုံးပြုတဲ့ အီဂျစ်
    papyrus အချပ်များကို ရပ်တန့်ခဲ့ပါတယ်
  • 2:12 - 2:16
    ဒီတွန်းအားတွေကြောင့် စာအုပ်သန်းချီကို
    Alexandria ဆီသို့ ယူဆောင်လာနိုင်ခဲ့တယ်။
  • 2:16 - 2:18
    စာကြည့်တိုက် ဖွံ့ဖြိုးတာနှင့်မျှ
  • 2:18 - 2:22
    သတင်းအချက်အလက်တွေကို အရင်ကထက်
    ပိုမိုလွယ်ကူစွာ ရှာဖွေနိုင်လာတယ်။
  • 2:22 - 2:27
    ဒါပေမဲ့ အသေးစိတ်အကြောင်းအရာများကို
    အတိအကျ အလွယ်တကူရှာဖွေဖို့ ခက်ခဲနေဆဲပါ။
  • 2:27 - 2:32
    ကံကောင်းစွာနဲ့ Cyrene မှ Callimachus
    ပညာတော်သင်တဦးက
  • 2:32 - 2:34
    ဇယားချပ်များ ဖန်တီး၍ ဖြေရှင်းရန်
    ကြိုးစားခဲ့တယ်၊
  • 2:34 - 2:37
    စာကြည့်တိုက်အချက်အလက်များပါဝင်သော
    စာရင်းစာအုပ်တွဲပေါင်း ၁၂၀ သည်
  • 2:37 - 2:39
    ဖြေရှင်းနည်း၏ လမ်းစ ဖြစ်ခဲ့သည်
  • 2:39 - 2:41
    စာရင်းဇယားများကိုအသုံးပြုပြီး
  • 2:41 - 2:44
    စာကြည့်တိုက်၏ စုဆောင်းမှုများကို
    မည်သူမဆို ရှာဖွေနိုင်လာသည်။
  • 2:44 - 2:47
    သူတို့ အံ့သြဖွယ် ရှာဖွေမှုအသစ်များ
    ပြုလုပ်နိုင်လာခဲ့သည်။
  • 2:47 - 2:49
    Columbus ရွက်မလွှင့်ခင်
    နှစ်ပေါင်း ၁၆၀၀ ခန့်က
  • 2:49 - 2:53
    Eratosthenes သည် ကမ္ဘာကြီး
    လုံးဝန်းသည်ဟု မယုံကြည်ခဲ့ပါ၊
  • 2:53 - 2:55
    သို့သော် ၎င်း၏အဝန်းနှင့်အချင်း ကို
  • 2:55 - 2:58
    တကယ့်အရွယ်အစား၏ မိုင်အနည်းငယ်အထိ
    တွက်ချက်ခဲ့သည်။
  • 2:58 - 3:01
    Alexandria မှ Heron လို့နာမည်ကြီးသူက
    ကမ္ဘာ့ပထမဆုံးရေနွေးငွေ့အင်ဂျင်ကို
  • 3:01 - 3:04
    စက်မှုတော်လှန်ရေးအတွင်း ကျမှ
    ပြန်တီထွင်နိုင်ခဲ့ကြသည်ထက်
  • 3:04 - 3:07
    နှစ် ၁၀၀၀ ကျော် စောပြီး တီထွင်
    ထုတ်လုပ်နိုင်ခဲ့တယ်။
  • 3:07 - 3:14
    ဘီစီ ၂၈၃ မှတည်ထောင်ပြီး နှစ် ၃၀၀ အတွင်း
    စာကြည့်တိုက် အရှိန်အဟုန်ဖွံ့ဖြိုးလာခဲ့သည်။
  • 3:14 - 3:19
    သို့သော် ဘီစီ ၄၈တွင် Julius Caesar မှ
    Alexandria နယ်ကို စီးနင်းသိမ်းပိုက်ပြီး
  • 3:19 - 3:22
    ဆိပ်ကမ်းရှိ သင်္ဘောများကို မီးရှို့ခဲ့သည်။
  • 3:22 - 3:27
    နှစ်များစွာ ပညာတော်သင်များက စာကြည့်တိုက်
    မြို့နှင့်အတူ မီးရှို့ခံခဲ့ရသည် ယုံခဲ့သည်။
  • 3:27 - 3:30
    မီးသည် မြို့၏အရေးကြီးနေရာများကို
    ဖျက်စီးသည်မှာ ဖြစ်နိုင်သော်လည်း
  • 3:30 - 3:32
    ရှေးဟောင်းစာများအရ ပညာတော်သင်များသည်
  • 3:32 - 3:37
    တိုက်ခိုက်မှုအပြီး ရာစုနှစ်များစွာထိ
    စာကြည်တိုက်တွင် ဆက်လေ့လာခဲ့သည်ဟု သိရသည်။
  • 3:37 - 3:41
    အဆုံးတွင် စာကြည့်တိုက်သည်
    ဂရိ မှ ရောမခေတ်အပြောင်းတွင် တဖြည်းဖြည်း
  • 3:41 - 3:42
    ပျောက်ကွယ်သွားခဲ့သည်။
  • 3:42 - 3:43
    ထို့နောက် ခရစ်ယာန်
  • 3:43 - 3:45
    နှင့် မူစလင်များ လက်ထဲတွင် ပျက်စီးခဲ့သည်။
  • 3:45 - 3:48
    အုပ်ချုပ်သူအဆက်ဆက်သည် ၎င်းတည်ရှိမှုကို
    ဂုဏ်ယူစရာ အရင်းအမြစ်တခုထက်
  • 3:48 - 3:51
    အနှောက်အယှက်အဖြစ်သာ မြင်ခဲ့ကြသည်
  • 3:51 - 3:53
    ခရစ်နှင် ၄၁၅ တွင်
  • 3:53 - 3:56
    ခရစ်ယာန်အုပ်ချုပ်သူများသည် Hypatia ဆိုသူ
    သင်္ချာပညာရှင်တဦးကို
  • 3:56 - 4:00
    စာကြည့်တိုက်မှ ရှေးဟောင်းဂရိစာများလေ့လာမှု
    ကြောင့် ဘာသာမဲ့အရိုင်းအစိုင်းအဖြစ်
  • 4:00 - 4:02
    သတ်မှတ်ကာ သေဒဏ်စီရင်ခဲ့သည်။
  • 4:02 - 4:07
    Alexandria စာကြည့်တိုက်နှင့် ၎င်း၏
    မရေတွက်နိုင်သောစာများ ပျောက်သွားသည့်အခါ
  • 4:07 - 4:10
    ကျွန်တော်တို့အနေနဲ့ အသိပညာများကို
    ပြန်လည်စုဆောင်းရန်
  • 4:10 - 4:11
    ပိုင်ဆိုင်ရန် နှင့်
  • 4:11 - 4:13
    ထိန်းသိမ်းရန် အကောင်းဆုံးကြိုးစားကြရမည်။
  • 4:13 - 4:15
    ယခုအခါ အချက်အလက်များကို
    အလွယ်တကူ ရရှိနိုင်ပြီး
  • 4:15 - 4:17
    ၎င်းကို ထိန်းသိမ်းနိုင်သည့် အဆင့်မြင့်
    နည်းပညာရှိသော်လဲ
  • 4:17 - 4:19
    ကျွန်တော်တို့အနေဖြင့် ဒစ်ဂျစ်တယ်
  • 4:19 - 4:22
    ပိုင်ဆိုင်မှုများကို Alexandria ၏
    မှင်နှင့်စာရွက်လိပ်များကဲ့သို့
  • 4:22 - 4:26
    မပျက်စီးပဲ ရေရှည်ကာကွယ်ရန်မှာ
    မသေချာပေ။
  • 4:26 - 4:29
    ဒါ့အပြင် ကျွန်တော်တို့၏ အသိပညာရေချိန်သည်
    ရုပ်ဝတ္ထုအရ လုံခြုံနိုင်သော်လည်း
  • 4:29 - 4:33
    အတွင်းစိတ်အန္တရာယ်များကို ကာကွယ်ရဦးမည်။
  • 4:33 - 4:35
    စာကြည့်တိုက်ကို တစ်စစီ
    ဖြစ်စေသောအကြောင်းများ
  • 4:35 - 4:36
    ဖြစ်သော အသိပညာကိုကြောက်ခြင်း၊
  • 4:36 - 4:40
    အတိတ်အကြောင်းများကို ခေတ်ကုန်နေပြီလို့
    တစ်ဖက်စွန်းတွေးခြင်းများဖြစ်သည်။
  • 4:40 - 4:44
    ကွာခြားချက်မှာ ဘယ်အရာကိုပြင်ဆင်ရမလဲဆိုတာ
    ကျွန်တော်တို့ ယခု သိနေကြပါပြီ။
Title:
Alexandria စာကြည့်တိုက်
Speaker:
Elizabeth Cox
Description:

အပြည့်အစုံ ကို - https://ed.ted.com/lessons/what-really-happened-to-the-library-of-alexandria-elizabeth-cox တွင် ရှုပါ။

လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်ပေါင်း ၂၃၀၀ ခန့်က Alexandria နယ် ရဲ့ အုပ်ချုပ်သူများက လူသားလိုအပ်ချက်တခုကို ဖြည့်ဖို့ ကြိုးစားခဲ့ကြပါတယ်။ ကမ္ဘာပေါ်က အသိပညာအားလုံးကို တနေရာထဲ စုစည်းဖို့ပါ။ အဓိက အားဖြင့် Alexandria စာကြည့်တိုက်အနေနဲ့ ပရပိုဏ်ပေါင်းများစွာ သိမ်းဆည်းခဲ့ပြီး ဂရိခေတ်ရဲ့ ဥာဏ်ကြီးရှင်တွေကို ဆွဲဆောင်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ၅ ရာစု အကုန်မှာ စာကြည့်တိုက်ကြီးတခုလုံး ဖျက်စီးခံခဲ့ရပါတယ်။ Elizabeth Cox က ဒီအဆောက်အအုံကြီး ရဲ့ တိုးတက်ချိန် ၊ ကျဆုံးချိန်များအကြောင်းကို အသေးစိတ် မှတ်တမ်းဖော်ပြထားတာပါ ။

Elizabeth Cox ၏ သင်ခန်းစာကို Inna Phillimore မှ ညွှန်ကြားရိုက်ကူးထားပါတယ်။

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:59

Burmese subtitles

Revisions Compare revisions