Waves and Technology | Information Technology | High School Physics | Khan Academy

Dalğalar barədə artıq
bir xeyli danışmışıq.

Və indi onları bir az texnologiya
ilə əlaqələndirəcəyik.

Xüsusilə də əksəriyyətimizin

tez-tez istifadə etdiyi mobil telefon ilə.

Elə isə videonu dayandırın və
mobil telefonunuzun

istifadə etdiyi, işlədiyi və ya
yaratdığı

bütün dalğaları sadalamağa
çalışın.

Bəzilərinizin ağlına gələ
biləcək ilk şey

mobil telefonunuzun səs dalğaları

ilə olan əlaqəsidir.

Səs hava boyunca irəliləyir.

Telefonunuz həmin səsi aşkarlamalıdır.

Və bir çox hallarda o, həmin səsi
rəqəmsallaşdırmalıdır.

Biz? səs dalğalarından nümunə
götürüb onların

rəqəmsal data şəklində saxlanması
prosesindən bəhs

etdiyimiz başqa videolar hazırlamışıq.

Və baş verəndən asılı olaraq,

aşkarlama prosesi mikrofon ilə
həyata keçirilir.

Əgər nəyinsə səsini yazırsınızsa,

məsəl üçün, video çəkir
və ya audio fayl qeyd edirsinizsə,

səs saxlanmamışdan əvvəl
rəqəmsallaşdırılır.

Və onu yenidən dinləmək istəsəniz,

səs dalğasına geri çevirməli olacaqsınız,

hansı ki, mikrofonunuz tərəfindən
yayılacaq.

Bu həmçinin videozəng və

mobil telefonların əsas məqsədi olan
səsli zənglər

əsnasında da baş verir.

Və ardından rəqəmsallaşdırılmış məlumat

şəbəkə qülləsi vasitəsilə onlarla mil

uzağa ötürülür.

Bunu möhtəşəm hesab edirəm,
çünki mobil

telefonlar həqiqətən bir istiqamətdə yox,

hər istiqamətdə dalğa yayır.

Onda belə çıxır ki, cihaz kifayət qədər
güclü olmalıdır ki,

5-10 mil uzaqdakı şəbəkə qülləsinə
çatsın.

Daha sonra əlbəttə ki, söhbət əsnasında

şəbəkə qülləsi də bir neçə müxtəlif
istiqamətlərdə

elektromaqnit dalğaları buraxır.

Mobil telefon üçün bu bir növ

"hey, bu mənim üçün siqnaldır" mesajı verir.

Yəni beləcə rəqəmsal məlumatı
qəbul edir.

Beləcə müxtəlif dalğa nümunələri
yaradıla bilər,

hansı ki, yenə mikrofon tərəfindən
yayılır

və sonradan eşidilir.

Səs dalğaları yalnız mobil telefonların
yox,

texnologiyanın böyük bir hissəsini
təşkil edir,

Əgər stereo bir sisteminiz varsa, məsələn,

televizor, onda səs dalğaları çox istifadə
olunur.

Və ya ən azından hansısa
rolu olur.

Bəs başqa hansı növ dalğalar var?

İşıq dalğalarını nümunə gətirə bilərsiniz,

amma mən

bunu bir az daha ümumiləşdirəcəyəm.

İşıq dalğaları elektromaqnit

dalğalarının bir növüdür.

İşıq dalğaları necə istifadə edilir?

Müasir ağıllı smartfon və ya mobil
telefonların güclü kamerası var.

Onun işıq dalğalarını aşkarlamaq
üçün bir üsula ehtiyacı olur.

Yəni yenə detektə edildikdən sonra
koldaşdırılacaq,

saxlanılacaq, və daha sonra da, əlbəttə,

böyük ekranı sayəsində

rəqəmsallaşmış informasiyanı işıq
dalğalarına

çevirmək ehtiyacı olacaq.

Ekrandakı hər bir piksel müxtəlif
tezliklərdə işıq dalğaları

yarada bilir, ya da ən azından,
müxtəlif tezlikli

dalğalar yaymaqla bütöv görüntü
ərsəyə gətirə bilir.

Əslində, işıq dalğaları elektromaqnit

dalğalarının tək növü deyil.

Bayaq şəbəkə qülləsi vasitəsilə
5, 10, 15 mil uzaq məsafə

ilə qurula bilən bağlantıdan danışdıq.

Şəbəkə qülləsi ilə əlaqənin qurulmasında

istifadə olunan dalğalar radio
dalğalardır,

hansı ki, elektromaqnit dalğalarının
bir digər növüdür.

Bağlantı növü bununla da bitmir.

Mobil telefonun üst hissəsinə

fikir versəz,

gördüyünüz bu işarə cihazın

şəbəkə qülləsindən nə qədər güclü

siqnal aldığını göstərir.

Amma sizin burada Wi-Fi simgəniz də var.

Wi-Fi isə olduğunuz yerin lokal şəbəkəsi

ilə əlaqə qurmaq üçün fərqli tezliklər
istifadə edir.

Amma bir daha deyim ki, bu da radio
dalğası hesab edilir.

Bu qədər.

Hansısa mövzuda nəsə oxuyarkən

ətrafınıza baxıb

məktəbdə, və ya fizika dərslərində
öyrəndiklərinizi

həyatınızın hər anı ilə əlaqələndirməyə

çalışın.