Điều tôi học được từ 100 ngày bị từ chối

Jia Jang mạo hiểm trong lĩnh vực mà đa số chúng ta đều sợ hãi: sự bác bỏ. Bằng cách tìm kiếm sự từ chối trong 100 ngày -- từ việc hỏi mượn $100 từ một người xa lạ đến việc yêu cầu "thêm cái burger" tại một nhà hàng -- Jiang tự đem lại cho bản thân nỗi đau và nhục nhã mà sự khước từ mang lại và, trong quá trình đó, Jiang phát hiện ra rằng đơn giản chỉ cần yêu cầu những gì mình muốn có thể mở ra nhiều khả năng mà bản thân cứ tưởng đó là ngõ cụt cuối cùng.

Khi tôi lên 6,

tôi nhận được nhiều quà.

Cô giáo lớp một của tôi
có ý tưởng tuyệt vời này.

Cô muốn chúng tôi

trải nghiệm việc nhận quà

và học cách khen ngợi người khác.

Cô bảo chúng tôi đứng trước lớp,

mua cho mỗi đứa một món quà
và xếp vào trong góc.

Sau đó cô hỏi,

"Tại sao chúng ta không đứng tại đây
và khen lẫn nhau?"

Nếu bạn nghe tên mình,

hãy đến nhặt lấy món quà và ngồi xuống."

Một ý tưởng thật tuyệt vời,

đúng không?

Có gì sai sai sao?

(Cười)

À, bắt đầu với 40 học sinh,

và mỗi lần tôi nghe gọi tên ai đó,

tôi sẽ cổ vũ nhiệt tình.

Và sau đó còn lại 20 người,

rồi 10 người,

và 5 người ...

rồi 3 người.

Tôi là một trong số đó.

Và lời khen ngừng lại.

À, lúc đó, tôi bật khóc.

Và cô giáo chợt hoảng hốt.

Cô hỏi "Nè, có ai muốn nói lời tốt đẹp
về những học sinh này không?"

(Cười)

"Không ai sao? OK, sao chúng ta
không nhận quà và ngồi xuống,

Vậy cư xử tốt vào năm sau

có người sẽ nói lời tốt đẹp với bạn."

(Cười)

Như tôi miêu tả
điều này với bạn,

chắc chắn bạn biết
tôi nhớ rất rõ chuyện này.

(Cười)

Tôi không biết
ai cảm giác tệ vào hôm đó.

Là tôi hay là cô giáo?

Cô chắc cũng nhận ra mình đã biến
sự kiện xây dựng đồng đội

thành buổi chỉ trích chung
cho những đứa trẻ 3 - 6 tuổi.

Không hề có sự hài hước.

Bạn biết đó, khi bạn xem ai đó
bị chế nhạo trên TV,

thật là nực cười.

Không có gì vui
trong ngày hôm đó.

Và đó là một cái tôi khác,

và tôi có thể chết để tránh
tình huống đó --

bị từ chối trước mặt mọi người.

Có một phiên bản khác.

Thấm thoát 8 năm trôi qua.

Bill Gates đến quê tôi.

Bắc Kinh, Trung Quốc --

diễn thuyết,

và tôi đã thấy thông điệp của ông.

Tôi mến người này.

Tôi nghĩ, wow,
giờ tôi biết mình phải làm gì.

Đêm đó tôi đã viết một lá thư cho gia đình

nói với họ: "Lúc tôi 25,

tôi sẽ mở một công ti lớn nhất thế giới,

và công ti đó sẽ mua luôn cả Microsoft."

(Cười)

Thât ra tôi luôn ôm ấp ý tưởng
chinh phục thế giới --

sự thống trị, đúng chứ?

Và tôi không hề bịa đặt,
tôi đã viết lá thư đó.

Và nó đây --

(Cười)

Bạn không phải đọc hết một lượt --

(Cười)

Lá thư với chữ viết tay xấu
nhưng tôi cũng làm bật lên ý chính.

Bạn hiểu chứ.

(Cười)

Cho nên ...

đó là một cái tôi khác:

một cái tôi muốn chinh phục thế giới.

À, 2 năm sau,

tôi được giới thiệu một cơ hội đến Mĩ.

Tôi vô cùng háo hức,

vì đó là nơi Bill Gates sinh sống,
đúng chứ?

(Cười)

Tôi nghĩ đó là sự bắt đầu
cho chuyến khởi nghiệp của tôi.

Sau đó, thấm thoát lại 14 năm trôi qua.

Tôi đã 30.

Không, tôi vẫn chưa mở được công ti đó.

Thậm chí tôi còn chưa bắt đầu.

Tôi đã là một quản lí marketing thực thụ
cho công ti Fortune 500.

Tôi cảm thấy mình bị tắt ý tưởng;

tôi bị mụ mẫm đầu óc.

Tại sao lại như vậy?

Cậu bé 14 tuổi viết lá thư đó đâu rồi?

Không phải vì cậu ta không thử.

Mà là vì mỗi lần tôi có ý tưởng mới,

mỗi lần tôi muốn thử điều gì đó mới,

thậm chí lúc làm việc --

Tôi muốn làm đơn đề nghị,

tôi muốn thuyết trình trước mọi người --

tôi cảm giác có cuộc chiến dai dẳng

giữa đứa trẻ 14 và 6 tuổi.

Một cái tôi muốn chinh phục thế giới --

tạo sự khác biệt --

một cái tôi lo sợ bị từ chối.

Và lần nào cái tôi 6 tuổi
cũng giành chiến thắng.

Và nỗi sợ này cứ tiếp diễn
sau khi thành lập công ti.

Ý tôi là, tôi đã mở công ti khi tôi 30 --

nếu bạn muốn giống Bill Gates,

bạn phải bắt tay vào ngay thôi, đúng chứ?

Khi tôi khởi nghiệp,

tôi được giới thiệu một cơ hội đầu tư,

và sau đó tôi bị từ chối.

Và sự từ chối đó làm tổn thương tôi.

Tôi cảm thấy rất tệ
và quyết định từ bỏ ngay.

Nhưng sau đó tôi nghĩ,

liệu Bill Gates có từ bỏ
sau khi bị từ chối cuộc đầu tư đơn giản?

Bất cứ nhà khởi nghiệp nào
cũng sẽ từ bỏ như vậy sao?

Không thể nào.

Và đây là nơi

OK, tôi có thể
tạo nên công ti tốt hơn.

Tôi có thể thành lập đội ngũ
hoặc sản phẩm tốt hơn,

nhưng chắc chắn một điều:

Tôi phải trở thành lãnh đạo tốt hơn.

Tôi phải trở thành người tốt hơn.

Tôi không thể để cái tôi 6 tuổi
áp chế cuộc đời tôi nữa.

Tôi phải để cậu ta lại phía sau.

Đây là nơi tôi lên mạng
và tìm kiếm sự giúp đỡ.

Google là bạn của tôi.

(Cười)

Tôi tìm "Làm thế nào
để vượt qua nỗi sợ bị khước từ?"

Tôi thấy có hàng tá bài báo tâm lí học

về nguồn gốc của nỗi sợ và sự đau đớn.

Sau đó tôi lại thấy nhiều bài báo
truyền cảm hứng vô cùng

"Đừng tự trách bản thân,
chỉ cần vượt qua thôi."

Ai không biết chuyện đó?

(Cười)

Nhưng tại sao tôi lại phải lo sợ?

Sau đó tôi tình cờ phát hiện
một trang web.

Có tên là rejectiontherapy.com.

(Cười)

"Liệu pháp trị từ chối" là trò chơi
do doanh nhân người Canada phát minh.

Tên anh ta là Jason Comely.

Cơ bản thì trong 30 ngày bạn ra ngoài
với ý tưởng này và tìm kiếm sự khước từ,

và mỗi ngày bị từ chối trong vài việc,

sau đó, bạn gây tê bản thân
từ cơn đau đó.

Và tôi thích ý tưởng đó.

(Cười)

Tôi nói, "Bạn biết không?
Tôi sẽ làm như vậy.

Và tôi cảm thấy mình bị từ chối 100 ngày."

Tôi nảy ra ý tường
cho sự từ chối của riêng mình,

và tôi bắt tay vào làm blog.

Và đây là những gì tôi đã làm.

Đây là giao diện của blog.

Ngày thứ nhất ...

(Cười)

Mượn 100 đô la từ một người lạ.

Đây là nơi tôi đi đến nơi tôi làm việc.

Tôi đi xuống lầu

và thấy một gã bự con ngồi sau cái bàn.

Có vẻ như anh ta là bảo vệ thì phải.

Và tôi tiếp cận anh ta.

Tôi chỉ đi bộ ngang qua

và đó là cuốc bộ dài nhất đời tôi --

tóc phía sau cổ tôi dựng đứng,

tôi đang đổ mồ hôi và tim đập thình thịch.

Tôi đã tới nơi và nói,

"Chào, ngài có thể cho tôi mượn
100 đô la được không?"

(Cười)

Và anh ta nhìn tôi, "Không."

"Tại sao?"

Và tôi nói, "Không? Tôi xin lỗi."

Sau đó tôi quay đầu bỏ chạy.

(Cười)

Tôi cảm thấy khá xấu hổ.

Nhưng vì tôi tự quay phim mình

nên tối đó tôi xem lại
mình bị từ chối ra sao.

Tôi chỉ thấy bộ dạng
hoảng sợ của bản thân.

Có vẻ tôi giống đứa trẻ trong
"Giác quan thứ sáu."

Tôi đã thấy nhiều người chết.

(Cười)

Sau đó tôi gặp lại người này.

Bạn biết đó, anh ấy không đe dọa.

Anh ta mập mạp, đáng yêu,

cà thậm chí còn hỏi tôi, "Tại sao?"

Thật ra, anh ta đã mời tôi tự giải thích.

Tôi không thể nói được gì nhiều.

Tôi có thể giải thích,
có thể thương lượng.

Tôi không hề làm như vậy.

Tôi chỉ lo bỏ chạy mà thôi.

Tôi cảm giác, wow, đây giống như
mô hình thu nhỏ cuộc đời mình.

Mỗi lần tôi cảm thấy bị từ chối
dù là nhẹ nhất,

tôi chỉ lo chạy nhanh nhất có thể.

Và bạn biết gì không?

Ngày hôm sau, mặc cho
chuyện gì xảy ra,

tôi sẽ không bỏ chạy nữa.

Tôi sẽ trấn tĩnh.

Ngày thứ hai: Yêu cầu
"thêm đầy cái burger"

(Cười)

Đó là khi tôi còn khoảng một ít burger,

tôi ăn trưa xong, và đến quầy thu ngân hỏi,

"Chào, tôi có thể
thêm đầy không?"

(Cười)

Anh ta khá là bối rối,
"Thêm đầy burger là sao?"

(Cười)

Tôi nói, "À, thay vì làm đầy nước
thì đổi lại là burger thôi."

Anh ấy nói "Rất tiếc,
chúng tôi không làm đầy burger."

(Cười)

Đây là nơi sự từ chối diễn ra
tôi có thể chạy trốn nhưng tôi đã ở lại.

Tôi nói, "À, tôi thích burger của anh,

tôi thích món ăn ở đây,

và nếu bạn làm đầy cái burger cho tôi,

tôi sẽ yêu bạn nhiều hơn."

(Cười)

Và anh ta nói, "À, được,
tôi sẽ nói lại với quản lí,

có lẽ chúng tôi sẽ làm,
nhưng rất tiếc không phải hôm nay."

Sau đó tôi bỏ đi.

Và nhân đây,

tôi không nghĩ họ đã từng
làm đầy cái burger.

(Cười)

Tôi nghĩ họ vẫn còn ở đó.

Nhưng cảm giác giữa sự sống và cái chết
thì đây là lần đầu tiên

không còn kéo dài nữa,

chỉ bởi vì tôi đã giữ lời --

bởi vì tôi không bỏ chạy.

Tôi nói, "Wow, tuyệt,
tôi đã học được nhiều thứ.

Thật tuyệt."

Và Ngày thứ ba:
Mua bánh doughnut Olympic.

Đây là nơi cuộc sống của tôi bị xáo trộn.

Tôi đến Krispy Kreme.

Đây là cửa hàng doughnut

ở trung tâm phía Đông Nam của Mĩ.

Tôi chắc chắn họ cũng có vài loại bánh.

Và tôi bước vào,

tôi nói "Cô có thể làm doughnut
có biểu tượng Olympic được không?

Cơ bản thì bạn nối
5 cái doughnut lại với nhau ..."

Ý tôi là họ không đồng ý, đúng chứ?

Người làm bánh doughnut
đối với tôi khá nghiêm túc.

(Cười)

Cô ấy lấy ra một tờ giấy,

bắt đầu tô màu và vẽ cái vòng,

"Làm sao
tôi có thể làm được như vậy?"

15 phút sau,

cô trở ra với một cái hộp
có vẻ giống những vòng Olympic.

Và tôi khá là cảm động.

Tôi không thể tin vào mắt mình.

Và video đó đạt
5 triệu lượt xem trên Youtube.

Thế giới cũng không tin vào điều này.

(Cười)

Vì chuyện này tôi được lên báo,

tham gia buổi talk show,
các chương trình khác.

Và tôi trở nên nổi tiếng.

Có người bắt đầu gửi email cho tôi

và nói "Những gì anh làm
thật là tuyệt vời."

Sự nổi tiếng khắp nơi
không ảnh hưởng gì đến tôi.

Điều tôi thật sự muốn đó là được học hỏi,

và thay đổi bản thân.

Tôi đã chuyển 100 ngày bị từ chối còn lại

thành sân chơi --

rồi chuyển thành dự án nghiên cứu.

Tôi muốn thấy những gì
mình có thể học hỏi.

Sau đó tôi đã học được rất nhiều thứ.

Tôi đã khám phá ra nhiều bí mật.

Ví dụ, tôi khám phá nếu không bỏ chạy,

nếu tôi bị từ chối,

tôi đã có thể chuyển "không" thành "có",

và từ ma thuật đó là "tại sao."

Một ngày nọ tôi đến một căn nhà xa lạ,
tôi cầm hoa này trong tay,

gõ cửa và nói,

"Tôi có thể trồng hoa
trong sân nhà bạn không?"

(Cười)

Và anh ta nói, "Không."

Trước khi anh ta rời khỏi, tôi nói,

"Tôi có thể biết lí do không?"

Và anh ta nói, "À, tôi có chú chó này

sẽ đào bới bất cứ thứ gì "
tôi để trong sân.

Tôi không muốn lãng phí hoa của anh.

Nếu bạn muốn làm vậy,
hãy qua đường và nói chuyện với Connie đi.

Cô ấy rất thích hoa."

Đó là những gì tôi làm.

Tôi băng qua đường và gõ cửa
nhà Connie.

Và cô ấy rất vui khi gặp tôi.

(Cười)

Và nửa tiếng sau,

có một bông hoa trong vườn của Connie.

Tôi chắc nó sẽ đẹp hơn lúc này.

(Cười)

Nhưng tôi đã đi khỏi
sau lần từ chối đầu tiên,

tôi sẽ nghĩ,

à, đó là vì người đó không tin tưởng tôi,

đó là vì tôi khá điên rồ,

tôi không ăn mặc lịch sự,
ngoại hình không ưa nhìn.

Không phải những lí do đó.

Vì những gì tôi đề nghị
không phù hợp điều anh ta muốn.

Anh ta tin tưởng viết cho tôi
giấy giới thiệu,

dùng từ chuyên ngành buôn bán.

Tôi đã thay đổi giấy giới thiệu.

Một ngày np5 --

và tôi cũng học được rằng
tôi có thể phát biểu điều gì đó

tận dụng hết mức
cơ hội để được chấp nhận.

Ví dụ, ngày kia tôi đến Starbucks,

hỏi quản lí, "Tôi có thể trở thành
người đứng chào cho Starbucks được không?"

Anh ta nói, "Người đứng chào
cho Starbucks là gì?"

"Anh có biết người đứng chào
cho Walmart không?"

Là những người "chào" bạn trước khi bạn

và đảm bảo bạn không lấy trộm thứ gì.

Tôi muốn đem trải nghiệm ở Walmart
đến với khách hàng Starbucks."

(Cười)

À, tôi không chắc đó là một việc tốt,
thật ra --

Thật ra, tôi khác chắc chắn
đó là một việc tồi tệ.

Và anh ta thốt lên, "Ồ" --

yeah, đây là dáng vẻ của anh ta,

anh ta nói, "Tôi không chắc lắm."

Anh ta đáp lại. "Tôi không chắc lắm."

Tôi hỏi, "Làm vậy là lạ lắm sao?"

Anh ta trả lời, "Uh, thật kì lạ."

Nhưng ngay khi anh ta nói,
cả cử chỉ cũng thay đổi.

Đó là nếu anh ta đặt hết
nghi ngờ lên sàn nhà,

Anh ta nói, "Uh, bạn có thể làm được,

chỉ là đừng có kì quặc."

(Cười)

Một tiếng sau, tôi là người đứng chào
ở Starbucks.

Tôi nói "chào"
với mỗi khách hàng bước vào,

và chúc họ ngày nghỉ vui vẻ.

Nhân đây, tôi không biết
quĩ đạo sự nghiệp của bạn là gì,

đừng là người đứng chào.

(Cười)

Thật sự rất chán.

Nhưng sau đó tôi biết tôi có thể làm được
vì tôi có hỏi "Như vậy là quái lắm sao?"

Tôi nói về chuyện anh ta đang nghi ngờ.

Và vì tôi có hỏi "Làm vậy là lạ lắm sao?"
có nghĩa là tôi bình thường.

Có nghĩa là tôi thật sự nghĩ
mình thích anh ta,

xem đây là một chuyện lạ.

Và cứ lặp đi lặp lại,

tôi đã học được nếu tôi đề cập
về mối nghi ngờ của người khác

trước khi tôi đặt câu hỏi,

tôi có được lòng tin của họ.

Mọi người nói đồng ý với tôi nhiều hơn.

Và sau đó tôi học được tôi có thể
hoàn thành giấc mơ của mình ...

chỉ bằng việc đặt câu hỏi.

Các bạn biết đó, gia đình tôi
4 đời đều là giáo viên,

và bà lúc nào cũng bảo tôi,

"Jia, con có thể làm
bất cứ chuyện gì con muốn,

nhưngtrở thành giáo viên thì tuyệt hơn."

(Cười)

Tôi muốn trở thành doanh nhân,
nên không nghe theo.

Nhưng lúc nào tôi cũng mơ
mình sẽ đi dạy.

Cho nên tôi nói, " Nếu tôi hỏi

việc đi dạy ở trường cao đẳng?"

Lúc đó tôi đã sống ở Austin,

nên tôi đến trường đại học Texas"
ở Austin

và gõ cửa những giáo sư ở đây
"Tôi có thể dạy ở đây không ạ?"

Tôi không

Nhưng vì tôi không chạy --
tôi vẫn tiếp tục làm --

và ngày thứ ba nói chuyện với giáo sư
quả thật gây ấn tượng.

Ông nói "Không ai làm như vậy bao giờ."

Và tôi bước vào với bài thuyết trình]
powerpoint đã được chuẩn bị.

Ông nói "Wow, tôi có thể dùng cái này.

Cậu nên quay lại trong vòng 2 tháng.
Tôi sẽ sắp xếp cho cậu dạy."

Và 2 tháng sau, tôi đã được dạy một lớp.

Đây là tôi -- bạn có lẽ không thể thấy,
đây là một bức ảnh xấu.

Bạn biết đó, có lúc bạn bị ánh sáng
bỏ qua.

(Cười)

Nhưng hiện tại --

khi dạy xong, tôi bước ra ngoài và khóc,

vì tôi nghĩ

tôi có thể hoàn thành giấc mơ đời mình
chỉ đơn giản là hỏi han.

Tôi từng nghĩ tôi phải
hoàn thành tất cả mọi thứ --

phải trở thành một doanh nhân lớn,
hoặc có bằng tiến sĩ để đi dạy --

nhưng không, tôi chỉ hỏi,

và tôi có thể dạy.

Và trong bức ảnh đó,
mà bạn không thể thấy được,

tôi có trích câu nói
của Martin Luther King, Jr.

Tại sao? Vì trong nghiên cứu tôi phát hiện
những người thật sự thay đổi thế giới,

thay đổi cách sống và cách suy nghĩ,

là những người được gặp mà bị từ chối
phũ phàng ngay từ đầu.

Những người như Martin Luther King, Jr.,

Mahatma Gandhi, Nelson Mandela,

hoặc thậm chí là Chúa.

Những người này không để việc bị từ chối
làm nản chí.

Họ thể hiện hành động sau khi bị từ chối
để khẳng định bản thân.

Và họ nhớ lấy việc bị từ chối.

Và chúng tôi không phải những người
học cách bị từ chối,

trong trường hợp của tôi,

việc bị từ chối là lời nguyền đối với tôi,

là điều khủng khiếp.

Chuyện này làm cuộc sống tôi đảo lộn
vì tôi đang tìm cách tránh thoát.

Sau đó tôi đã bắt đầu ghi nhớ nó.

Tôi xem nó như là món quà
lớn nhất trong đời mình.

Tôi bắt đầu dạy mọi người cách
biến sự từ chối thành cơ hội.

Tôi dùng blog cá nhân, bài thuyết trình,

dùng quyển sách tôi vừa mới xuất bản,

thậm chí thiết kế công nghệ
để giúp vượt qua nỗi sợ bị từ chối.

Khi bạn bị từ chối trong cuộc sống,

khi bạn đối mặt với chướng ngại tiếp theo

hoặc thất bại kế tiếp,

cân nhắc những khả năng có thể xảy ra.

Đừng chạy trốn.

Nếu bạn chỉ ôm chúng,

chúng cũng có thể trở thành quà của bạn.

Cảm ơn.

(Vỗ tay)