I'm Batman - Amy Wray
-
0:10 - 0:14Lecąc przez noc,
czuwam nad miastem -
0:14 - 0:21cichy strażnik, czujny obrońca,
mroczny rycerz, to ja... -
0:23 - 0:26Okej, no dobra, nie jestem Batmanem.
Jestem zwykłym nietoperzem. -
0:26 - 0:29Ale jak Batman,
bywam często niezrozumiany. -
0:29 - 0:32Uważa się, że jestem przerażający,
dziwny i niebezpieczny. -
0:32 - 0:37Gdyby jednak znali mnie lepiej,
byłbym traktowany jak bohater. -
0:37 - 0:38Kiedy widzimy nietoperze,
-
0:38 - 0:42to wielu z nas widzi wampiry,
które chcą wyssać naszą krew. -
0:42 - 0:44Ale prawda jest taka,
że spośród 1200 gatunków -
0:44 - 0:48tylko trzy to nietoperze wampiry.
-
0:48 - 0:51Z tych trzech, tylko jeden
preferuje krew ssaków, -
0:51 - 0:54i nawet te nietoperze
karmią się głównie bydłem. -
0:54 - 0:56Może to wciąż nie jest świetne,
-
0:56 - 1:01ale nietoperze wampiry
są pomocne dla ludzi. -
1:01 - 1:05Desmoteplaza, substancja chemiczna
obecna w ślinie nietoperzy -
1:05 - 1:07pomaga w usuwaniu skrzepów krwi
-
1:07 - 1:11i jest testowana
wśród pacjentów po udarach. -
1:11 - 1:16Spośród pozostałych ponad 1000 gatunków,
około 70% karmi się owadami. -
1:16 - 1:19Te nietoperze pomagają kontrolować
prawdziwe wampiry: -
1:19 - 1:22komary, których paskudne ugryzienia
nie tylko są irytujące, -
1:22 - 1:26ale też roznoszą choroby
jak wirus zachodniego Nilu. -
1:26 - 1:30Pojedynczy mały, brązowy nietoperz
może zjeść 1000 owadów co godzinę, -
1:30 - 1:35a kolonia molosów meksykańskich
może pożreć kilka ton ciem -
1:35 - 1:36w jedną noc.
-
1:36 - 1:38Tylko w USA
-
1:38 - 1:42nietoperze dostarczają
wartej ponad 3.7 miliarda dolarów -
1:42 - 1:44dezynsekcji owadów dla rolników,
-
1:44 - 1:48co daje korzyści każdemu,
kto zjada ich plony. -
1:48 - 1:51Rudawki wielkie, nazwane tak
ze względu na ogromny rozmiar, -
1:51 - 1:55grają ważną rolę w zapylaniu roślin.
-
1:55 - 1:58Podróżując między kwiatami,
odżywiają się nektarem i owocami -
1:58 - 2:03a także transportują pyłek i nasiona
pomagając roślinom w rozmnażaniu. -
2:03 - 2:04W Azji Południowo-Wschodniej
-
2:04 - 2:09nietoperz rudawkowaty jest jedynym
zapylaczem owocu durian. -
2:09 - 2:12Inne nietoperze zapylają
brzoskwinie, banany -
2:12 - 2:15i rośliny agawy, z której
produkuje się tequile. -
2:15 - 2:16Bez nich,
-
2:16 - 2:20wiele naszych roślin byłoby niezdolnych
do wydania owoców, które tak kochamy. -
2:20 - 2:26Jako herosi ekosystemu, nietoperze
mają zestaw przydatnych gadżetów. -
2:26 - 2:29Nietoperze były źródłem inspiracji
dla latających robotów, -
2:29 - 2:32a nawet energooszczędnych
samolotów szpiegowskich, -
2:32 - 2:38jako, że są jedynymi ssakami
zdolnymi do samodzielnego lotu. -
2:39 - 2:45Echolokacja, rodzaj biologicznego sonaru,
jest używana jako sposób nawigowania -
2:45 - 2:47i szukania ofiar nocą.
-
2:47 - 2:50Panuje błędne przekonanie,
że nietoperze są ślepe, -
2:50 - 2:53bo prawdą jest, że wszystkie gatunki
posiadają zmysł wzroku. -
2:53 - 2:57Niektóre posiadają nawet ogromne oczy
by lepiej widzieć w słabym świetle. -
2:57 - 3:00Ludzie martwią się, że mogą
być zarażeni przez nietoperze -
3:00 - 3:04choć jak inne zwierzęta, mogą one
przenosić choroby takie jak wścieklizna. -
3:04 - 3:10W rzeczywistości, mniej niż 0.5%
nietoperzy to nosiciele. -
3:10 - 3:13To takie samo prawdopodobieństwo
jak wyrzucenie reszki -
3:13 - 3:17osiem razy z rzędu.
-
3:19 - 3:21Wyobrażenie, że nietoperze
są nosicielami -
3:21 - 3:23może wywodzić się z tego,
że chore nietoperze -
3:23 - 3:27mogą się dziwnie zachowywać:
wyłaniają się w ciągu dnia, -
3:27 - 3:29bądź są niezdolne do lotu
-
3:29 - 3:31przez co mogą szybciej
napotkać ludzi. -
3:31 - 3:35Więc dobrym sposobem na ochronę
jest ochrona samych nietoperzy, -
3:35 - 3:37należy dbać o ich zdrowie
oraz środowisko -
3:37 - 3:41redukując ryzyko przeniesienia
jakiejś choroby. -
3:41 - 3:44W Ameryce Północnej nietoperzom
zagraża wyniszczająca choroba -
3:44 - 3:47zwana zespołem białego nosa.
-
3:47 - 3:49To zakażenie grzybiczne
budzi nietoperze -
3:49 - 3:51podczas ich hibernacji zimą.
-
3:51 - 3:55Niezdolne do znalezienia jedzenia,
tracą one duże ilości energii, -
3:55 - 3:57i w końcu umierają z głodu.
-
3:57 - 4:00Zespół białego nosa wyniszczył
całe jaskinie nietoperzy -
4:00 - 4:04z umieralnością przekraczającą 90%.
-
4:04 - 4:06Zmiany klimatyczne
i niszczenie habitatów -
4:06 - 4:09są także poważnym zagrożeniem
dla populacji nietoperzy. -
4:09 - 4:14Na przykład, w styczniu 2014 r.
rekordowe upały nawiedziły Australię -
4:14 - 4:18powodując śmierć ponad
100,000 nietoperzy. -
4:18 - 4:21Niektórzy ludzie chcą
widzieć świat w płomieniach, -
4:21 - 4:25a nietoperze i ich siedliska
na całym świecie, -
4:25 - 4:27m.in. bagna namorzynowe,
-
4:27 - 4:28pierwotne lasy
-
4:28 - 4:31i oczywiście jaskinie są zagrożone.
-
4:31 - 4:36Pomimo tego, że jestem bohaterem
tej historii, to potrzebuję ratunku. -
4:36 - 4:37A skoro już znacie
prawdę o nas, -
4:37 - 4:41możecie nauczyć się
jak pomagać tak dzielnym zwierzętom. -
4:41 - 4:44Zainstalujcie poprawnie
zaprojektowany ''bat box'', -
4:44 - 4:47to najłatwiejszy sposób,
aby dać schronienie nietoperzom. -
4:47 - 4:50Sprzeciwiajcie się pestycydom,
które szkodzą nietoperzom, -
4:50 - 4:54kiedy karmimy się owadami,
których chcecie się pozbyć. -
4:54 - 4:58Unikajcie wchodzenia do jaskiń,
gdzie możecie przeszkodzić w hibernacji -
4:58 - 5:02i zawsze odkażajcie sprzęt
po wizycie w jaskini. -
5:02 - 5:05Jeśli macie niechciane nietoperze
na strychu bądź w stodole -
5:05 - 5:09to skontaktujcie się z władzami,
aby nas bezpiecznie przenieść. -
5:09 - 5:13A jeśli natkniecie się na nietoperza,
to nie próbujcie niczego sami, -
5:13 - 5:17tylko wezwijcie odpowiednie służby.
-
5:17 - 5:20Batman miał na uwadze
swoją sekretną tożsamość, -
5:20 - 5:24ale najlepszym sposobem by pomóc
są badania nad nietoperzami -
5:24 - 5:27i szerzenie wiedzy
o ich bohaterstwie, -
5:27 - 5:31nawet jeśli ich dobre czyny
umykają naszej uwadze.
- Title:
- I'm Batman - Amy Wray
- Description:
-
Co lata nocą, cicho strzegąc naszego świata od zła? Batman? Raczej...nietoperz. Tak jak Batman, nietoperze są źle rozumiane i demonizowane. Amy Wray demitologizuje to, że nietoperze są niebezpiecznymi złoczyńcami i wyjaśnia dlaczego powinny być traktowane jak bohaterzy, a my powinniśmy je chronić.
Lekcja Amy Wray, animacje TED-Ed.
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 05:48
![]() |
Kinga Skorupska approved Polish subtitles for I'm Batman - Amy Wray | |
![]() |
Kinga Skorupska edited Polish subtitles for I'm Batman - Amy Wray | |
![]() |
Kinga Skorupska edited Polish subtitles for I'm Batman - Amy Wray | |
![]() |
Kinga Skorupska edited Polish subtitles for I'm Batman - Amy Wray | |
![]() |
Kinga Skorupska accepted Polish subtitles for I'm Batman - Amy Wray | |
![]() |
Kinga Skorupska edited Polish subtitles for I'm Batman - Amy Wray | |
![]() |
Kinga Skorupska edited Polish subtitles for I'm Batman - Amy Wray | |
![]() |
Kinga Skorupska edited Polish subtitles for I'm Batman - Amy Wray |