Bart Weetjens nói về cách dậy chuột biết phát hiện mìn
-
0:01 - 0:03Tôi ở đây hôm nay để chia sẻ với các bạn
-
0:03 - 0:05một hành trình đặc biệt--
-
0:05 - 0:08hành trình xứng đáng và đặc biệt, trên thực tế --
-
0:08 - 0:10nó đã đưa tôi tới công việc
-
0:10 - 0:12đào tạo các con chuột
-
0:12 - 0:14để bảo vệ cuộc sống con người
-
0:14 - 0:16bằng cách phát hiện mìn
-
0:16 - 0:18và bệnh lao.
-
0:18 - 0:21Khi còn là một đứa trẻ, tôi có 2 đam mê.
-
0:21 - 0:24một là đam mê các loài gặm nhấm.
-
0:24 - 0:26Tôi có đủ loại chuột,
-
0:26 - 0:28chuột đồng, chuột nhắt,
-
0:28 - 0:30chuột nhảy, sóc.
-
0:30 - 0:33Bạn đặt tên cho chúng, tôi nuôi nó, và tôi đã bán cho các cửa hàng vật nuôi.
-
0:33 - 0:35(Tiếng cười)
-
0:35 - 0:38Tôi cũng có niềm đam mê với Châu Phi.
-
0:38 - 0:40Lớn lên trong một môi trường đa văn hóa,
-
0:40 - 0:42chúng tôi có các sinh viên người Châu Phi sống cùng nhà,
-
0:42 - 0:44và tôi học được qua các câu chuyện của họ,
-
0:44 - 0:46từ nhiều nguồn gốc khác nhau,
-
0:46 - 0:49phụ thuộc vào sự hiểu biết,
-
0:49 - 0:51các sản phẩm, dịch vụ,
-
0:51 - 0:54sự đa dạng văn hóa phong phú.
-
0:54 - 0:56Châu Phi đã thực sự hấp dẫn đối với tôi.
-
0:56 - 0:58Tôi trở thành một kỹ sư công nghiệp--
-
0:58 - 1:00kỹ sư phát triển sản phẩm --
-
1:00 - 1:03và tôi tập trung vào công nghệ phát hiện thích hợp,
-
1:03 - 1:05thực tế những công nghệ thích hợp đầu tiên
-
1:05 - 1:08dành cho các nước đang phát triển.
-
1:08 - 1:10Tôi bắt đầu làm việc trong ngành công nghiệp,
-
1:10 - 1:12nhưng tôi thực sự không thấy hạnh phúc khi cống hiến
-
1:12 - 1:15cho một xã hội tiêu dùng vật chất
-
1:15 - 1:18trong một chế độ tuyến tính, chiết
-
1:18 - 1:20và sản xuất.
-
1:20 - 1:22Tôi bỏ việc để tập trung vào vấn đề thực tại của thế giới:
-
1:22 - 1:25các quả mìn chưa được gỡ bỏ.
-
1:25 - 1:28Chúng ta đang nói đến những năm 95.
-
1:28 - 1:31Công nương Diana thông báo trên truyền hình
-
1:31 - 1:33rằng các quả mìn từ một vành đai công sự
-
1:33 - 1:36đến bất kỳ sự phát triển nào, mà đó là sự thật.
-
1:36 - 1:38Đến khi nào những quả mìn con nằm đó,
-
1:38 - 1:40hoắc có nghi nghờ có mìn,
-
1:40 - 1:42bạn không thể thâm nhập khu đất đó.
-
1:42 - 1:44Thực tế, đã có lời kêu gọi toàn cầu
-
1:44 - 1:47về các cách dò tìm mới
-
1:47 - 1:49mà thân thiện với môi trường
-
1:49 - 1:51những nơi họ cần phải sản xuất,
-
1:51 - 1:53mà chủ yếu ở thế giới đang phát triển.
-
1:53 - 1:55Chúng tôi chọn chuột.
-
1:55 - 1:57Tại sao lại chọn chuột?
-
1:57 - 1:59Bởi vì, chúng không phải là họ ký sinh?
-
1:59 - 2:01Thực ra loài chuột là --
-
2:01 - 2:03ngược lại với những gì phần lớn mọi người thường nghĩ về chúng --
-
2:03 - 2:07chuột là những sinh vật rất gần gũi.
-
2:07 - 2:10Và thực ra, sản phẩm của chúng tôi --- những gì bạn thấy đây.
-
2:10 - 2:12Có một mục tiêu ở quanh đây.
-
2:12 - 2:14Bạn thấy một người điều khiển, một người Châu phi được đào tạo
-
2:14 - 2:16với con chuột của anh ta phía trước
-
2:16 - 2:18bên trái bên phải.
-
2:18 - 2:20Đó là động vật tìm kiếm mìn.
-
2:20 - 2:22Nó cào mặt đất.
-
2:22 - 2:25và con chuột quay lại nhận thức ăn thưởng.
-
2:25 - 2:27Rât, rất đơn giản.
-
2:27 - 2:30Rất bền vững cho mô trường này.
-
2:30 - 2:33Ở đây con chuột nhận được thức ăn thưởng của nó.
-
2:33 - 2:35Và đó là cách nó hoạt động,
-
2:35 - 2:37Rất, rất đơn giản.
-
2:37 - 2:39Bây giờ tại sao bạn sử dụng chuột?
-
2:39 - 2:41Chuột đã được sử dụng từ những năm 50 thế kỷ trước
-
2:41 - 2:44trong tất cả các loại thí nghiệm.
-
2:44 - 2:47Chuột có nhiều vật liệu di truyền
-
2:47 - 2:49được cấp cho khứu giác
-
2:49 - 2:51hơn bất kỳ loại động vụ có vú nào.
-
2:51 - 2:54Chúng cực kỳ nhạy cảm với mùi.
-
2:54 - 2:57Hơn nữa, chúng có cơ chế để xắp xếp tất cả những mùi này
-
2:57 - 3:00và giao tiếp với nó.
-
3:00 - 3:02Làm cách nào chúng ta có thể giao tiếp với chúng?
-
3:02 - 3:05Chuột không biết nói!,
-
3:05 - 3:07nhưng chúng tôt có một "clicker",
-
3:07 - 3:09một phương pháp chuẩn cho việc đào tạo động vật,
-
3:09 - 3:11cái mà bạn thấy ỏe đó.
-
3:11 - 3:14Một clicker, tạo ra một âm thanh đặc biệt
-
3:14 - 3:17với âm thanh đó bạn có thể thông tin lại với các hành vi cụ thể.
-
3:17 - 3:20Trước hết, chúng tôi kết hợp những âm thanh kích với một phần thưởng thức ăn,
-
3:20 - 3:23đó là hỗn hợp chuối và lạc với nhau trong một ống tiêm.
-
3:24 - 3:26Khi động vật biết click, thức ăn,
-
3:26 - 3:28click, thức ăn, click, thức ăn --
-
3:28 - 3:30vì vậy click nghĩa là thức ăn --
-
3:30 - 3:32chúng tôi mang nó trong một cái lồng với một lỗ,
-
3:32 - 3:34và thực sự động vật học
-
3:34 - 3:36dính mũi vào lỗ
-
3:36 - 3:38theo đó một mùi hương mục tiêu được đặt ở đó,
-
3:38 - 3:40và để làm điều đó trong năm giây -
-
3:40 - 3:42năm giây, đó là dài đối với con chuột.
-
3:42 - 3:45Khi động vật biết điều này, chúng tôi thực hiện nhiệm vụ khó khăn hơn một chút.
-
3:45 - 3:48Nó biết làm thế nào để tìm thấy những mùi mục tiêu
-
3:48 - 3:51trong một lồng với nhiều lỗ, lên đến 10 lỗ.
-
3:51 - 3:53Sau đó, con vật học
-
3:53 - 3:55đi bộ với dây buộc một một đầu mở
-
3:55 - 3:57và tìm các mục tiêu.
-
3:57 - 4:00Trong bước tiếp theo, chúng học
-
4:00 - 4:02cách tìm kiếm những quả mìn thật trong khu vực có gài mìn.
-
4:02 - 4:05Chúng được kiểm tra và công nhận
-
4:05 - 4:07theo tiêu chuẩn hành động bom mìn quốc tế,
-
4:07 - 4:10giống như con chó phải vượt qua một thử nghiệm.
-
4:10 - 4:12Điều này bao gồm 400 mét vuông.
-
4:12 - 4:15Có một số mìn
-
4:15 - 4:17được đặt ẩn.
-
4:17 - 4:20Và một đội gồm người huấn luyện và chuột của họ
-
4:20 - 4:23phải tìm tất cả các mục tiêu.
-
4:24 - 4:27Nếu chuột làm được như vậy, nó sẽ được cấp giấy chứng nhận
-
4:27 - 4:29trở thành một con chuột được chính thức công nhận
-
4:29 - 4:31để có thễ hoạt động trên chiến trường thật sự --
-
4:31 - 4:33cũng giống như chó vậy.
-
4:33 - 4:35Có thể có một điểm khác biệt nhỏ:
-
4:35 - 4:38chúng ta có thể đào tạo những con chuột ở một phần năm giá
-
4:38 - 4:40so với đào tạo chó tìm mìn.
-
4:40 - 4:42Đây là đội của chúng tôi ở Mozambique.
-
4:42 - 4:44một huấn luyện viên người Tanzania,
-
4:44 - 4:46anh ta truyền đạt lại những kỹ năng
-
4:46 - 4:48cho 3 người Mozambique.
-
4:48 - 4:51Và bạn nên quan sát sự hãnh diện trong mắt của những người này.
-
4:51 - 4:53Họ có một kỹ năng,
-
4:53 - 4:55làm họ giảm bớt rất nhiều sự phụ thuộc
-
4:55 - 4:57vào cứu trợ nước ngoài.
-
4:57 - 5:00Hơn nữa, nhóm nhỏ này
-
5:00 - 5:03làm việc với nhau, dĩ nhiên, bạn cần những chiếc xe hạng nặng
-
5:03 - 5:06và những người rà mìn bằng tay theo sau.
-
5:06 - 5:09Nhưng với nghiên cứu nhỏ về một khả năng của loài chuột,
-
5:09 - 5:12chúng tôi đã chứng minh ở Mozambique
-
5:12 - 5:15ràng chúng ta có thể giảm giá thành trên một met vuông
-
5:15 - 5:17đến 60 %
-
5:17 - 5:19so với giá thông thường hiện nay --
-
5:19 - 5:212$ trên một mét vuông, chúng tôi thực hiện nó chỉ với 1.18$,
-
5:21 - 5:23và chúng tôi có thể giảm thểm nữa.
-
5:23 - 5:25Đó là câu hỏi về quy mộ.
-
5:25 - 5:27Nếu bạn có thể đào tạo ra nhiều chuột hơn,
-
5:27 - 5:29chúng ta thực tế có thể đạt được kết quả thậm chí còn cao hơn.
-
5:29 - 5:32Chúng tôi có một trang website mô tả công việc tại Mozambique.
-
5:32 - 5:3511 chính phủ ở châu phi
-
5:35 - 5:38đã được chứng kiến ràng họ có thể trở nên ít phụ thuộc hơn
-
5:38 - 5:40bằng cách sử dụng công nghệ này.
-
5:40 - 5:42Họ đã ký hiệp ước hòa bình
-
5:42 - 5:45và điều ước quốc tế trong khu vực Great Lakes.
-
5:45 - 5:48Và họ công nhận chuột anh hùng
-
5:48 - 5:51giúp làm sạch các biên giới với các cánh đồng mìn.
-
5:51 - 5:54Nhưng tôi sẽ đem tới cho các bạn một vấn đề rất khác
-
5:54 - 5:56Và có khoảng 6000 ngưới năm ngoái
-
5:56 - 5:58đi trên các cánh đồng mìn,
-
5:58 - 6:00nhưng trên toàn thế giới năm ngoái,
-
6:00 - 6:02khoảng 1.9 triệu người chết bởi bệnh lao
-
6:02 - 6:05như là một nguyên nhân đầu tiên của lây nhiễm.
-
6:06 - 6:08Đặc biệt tại Châu Phi
-
6:08 - 6:11ở đó bệnh lao và HIV là rất nghiêm trọng,
-
6:11 - 6:15có một vấn đề rất lớn thường thấy.
-
6:16 - 6:19Kính hiển vi, thủ tục theo chuẩn WHO,
-
6:19 - 6:22đạt 40-60% độ tin cậy.
-
6:23 - 6:26Ở Tanzania -- con số không nói dối --
-
6:26 - 6:2945% số người -- là bệnh nhân nhiễm lao --
-
6:29 - 6:32được chẩn đoán mắc bệnh lao trước khi họ chết.
-
6:33 - 6:36Có nghĩa là, nếu bạn nhiễm bệnh lao,
-
6:36 - 6:38bạn có nhiều cơ hội sẽ không được phát hiện bệnh,
-
6:38 - 6:41nhưng sẽ chết bởi bênh lao do sự nhiệm bệnh lần hai và cứ như vậy.
-
6:45 - 6:47Và nếu, tuy nhiên,
-
6:47 - 6:49bạn được phát hiện bệnh rất sớm, chẩn đoán sớm,
-
6:49 - 6:51điều trị có thể bắt đầu.
-
6:51 - 6:54Và ngay cả dương tính với HIV, điều đó cũng có cùng ý nghĩa.
-
6:54 - 6:56Bạn thực sự có thể chữa khỏi bệnh lao,
-
6:56 - 6:59thậm chí trong phòng chống HIV-dương tính.
-
6:59 - 7:02Vì vậy, trong ngôn ngữ chung của chúng tôi, Hà Lan,
-
7:02 - 7:04cái tên cho bệnh lao
-
7:04 - 7:06là tering,
-
7:06 - 7:08về nguồn gốc của từ này,
-
7:08 - 7:11liên quan tới mùi hắc ín
-
7:11 - 7:13Đã được người Trung Quốc cổ
-
7:13 - 7:16và người Hy Lạp, Hippocrates,
-
7:16 - 7:18công bố,
-
7:18 - 7:21tài liệu, mà có thể được chẩn đoán bệnh lao
-
7:21 - 7:23dựa trên các chất dễ bay hơi
-
7:23 - 7:26rỉ ra từ cơ thể bệnh nhân.
-
7:26 - 7:28Vì vậy, những gì chúng tôi đã làm là chúng tôi thu thập một số mẫu --
-
7:28 - 7:30chỉ như một cách của kiểm tra --
-
7:30 - 7:32từ bệnh viện,
-
7:32 - 7:35huấn luyện những chú chuột về chúng
-
7:35 - 7:37và quan sát nếu công việc này
-
7:37 - 7:39và quan sát,
-
7:39 - 7:41chúng tôi có thể đạt tới độ nhạy 89%,
-
7:41 - 7:4386% tính đặc trưng
-
7:43 - 7:45sử dụng nhiều chuột trong một hàng.
-
7:45 - 7:47Đây là cách chúng hoạt động.
-
7:48 - 7:51Và thực vậy, đây là một công nghệ chung.
-
7:51 - 7:54Chúng ta đang nói bây giờ thuốc nổ, lao,
-
7:54 - 7:56nhưng bạn có thể tưởng tượng,
-
7:56 - 7:58thực tế bạn có thể đưa bất cứ thứ gì dưới đó.
-
7:58 - 8:00Vậy nó hoạt động như thế nào?
-
8:00 - 8:02Bạn có một cuốn băng cát sét với 10 mẫu.
-
8:02 - 8:05Bạn đưa cả 10 mẫu này một lúc vào trong lồng.
-
8:05 - 8:07Một con chuôt chỉ cần 200 lần của một giây
-
8:07 - 8:10để phân biệt mùi hương, vì vậy là nó đi cự kỳ nhanh nhanh.
-
8:10 - 8:13Ở đây nó đã ở mẫu thứ ba.
-
8:13 - 8:16Đây là một mẫu dương tính.
-
8:17 - 8:20Nó phát ra âm thanh click và nhận thức ăn thưởng.
-
8:22 - 8:24Và bằng cách làm như vậy, rât nhanh,
-
8:24 - 8:27chúng ta có thể có ý kiến giống như một dòng thứ hai
-
8:27 - 8:29để quan sát bệnh nhân nào là dương tính,
-
8:29 - 8:32người nào âm tính.
-
8:32 - 8:34Chỉ như một sự chỉ định,
-
8:34 - 8:36trong khi một người theo dõi kính hiển vi có thể lammf việc
-
8:36 - 8:3840 mẫu trong một ngày
-
8:38 - 8:40một con chuột có thể thực hiện
-
8:40 - 8:42cùng một số lượng mẫu
-
8:42 - 8:44trong chỉ 7 phút.
-
8:44 - 8:46Một cái lồng giống thế này
-
8:46 - 8:51(Vỗ tay)
-
8:51 - 8:54Một cái lồng giống thế này - cho rằng bạn có những chú chuột,
-
8:54 - 8:56và chúng tôi có hiện tại
-
8:56 - 8:5825 con chuột phát hiện bệnh lao --
-
8:58 - 9:01một chiếc lồng thế này, hoạt động cả ngày,
-
9:01 - 9:04có thể thực hiện 1,680 mẫu.
-
9:06 - 9:09Bạn có thể tưởng tượng khả năng của ứng dụng ---
-
9:09 - 9:11phát hiện thân thiện môi trường
-
9:11 - 9:13ô nhiễm trong đất,
-
9:13 - 9:15những ứng dụng cho hải quan, hay cục thuế
-
9:15 - 9:18phát hiện hàng hoá bất hợp pháp trong các thùng chứa và vân vân.
-
9:19 - 9:21Nhưng hãy quan tâm trước tiên tới bệnh lao.
-
9:21 - 9:23Tôi muốn làm nổi bật một chút
-
9:23 - 9:25những thanh mầu xanh
-
9:25 - 9:27là kết quả của kính hiển vi
-
9:27 - 9:30tại năm bệnh viện ở Dar es Salaam
-
9:30 - 9:32với dân số 500,000 người,
-
9:32 - 9:35ở đó có 15,000 được thông báo đã hoàn tất kiểm tra.
-
9:35 - 9:38soi bằng kình hiển vi 1,800 bênh nhân.
-
9:38 - 9:42Và chỉ bằng cách đưa các mẫu một lần nữa cho những con chuột
-
9:42 - 9:45và lăp lại những kết quả đó,
-
9:45 - 9:47chúng ta có khả năng tăng tỷ lệ phát hiện các trường hợp
-
9:47 - 9:49trên 30%.
-
9:49 - 9:51Cả năm vừa qua,
-
9:51 - 9:53chúng tôi đã -- tùy thuộc vào khoảng thời gian bạn dùng --
-
9:53 - 9:55chúng tôi đã và đang
-
9:55 - 9:57tăng tỉ lệ phát hiện trường hợp một cách chắc chắn
-
9:57 - 9:59trong 5 bệnh viện tại Dar es Salaam
-
9:59 - 10:02giữa 30 và 40%.
-
10:02 - 10:04Vì vậy, đây thực sự là đáng kể.
-
10:04 - 10:06Biết rằng một bệnh nhân không được chẩn đoán bằng kính hiển vi
-
10:06 - 10:08có thể lây cho 15 người khác --
-
10:08 - 10:10những người khỏe mạnh-- trên một năm,
-
10:10 - 10:12bạn có thể chác chắn
-
10:12 - 10:14rằng chúng đã cứu rất nhiều sự sống.
-
10:14 - 10:17Ít nhất những con chuột anh hùng của chúng tôi đã cứu rất nhiều người.
-
10:17 - 10:19Con đường tiếp theo của chúng tôi là
-
10:19 - 10:21chuẩn hóa công nghệ này
-
10:21 - 10:23Và có những thứ đơn giản
-
10:23 - 10:27, ví dụ như, chúng ta có một laser nhỏ trong lỗ hít vào
-
10:27 - 10:29ở đó con chuột phải stick cho 5 giây.
-
10:29 - 10:31Vì vậy, để chuẩn hóa nó.
-
10:31 - 10:33Cũng vậy, để chuẩn hóa viên vê tròn,
-
10:33 - 10:35thức ăn thưởng,
-
10:35 - 10:37và nửa tự động việc này
-
10:37 - 10:40để nhân rộng trên quy mô lớn hơn nhiều
-
10:40 - 10:43và giúp cuộc sống của nhiều người hơnn
-
10:43 - 10:46Tóm lại, cúng có một số ứng rụng khác trong tầm hiểu biết.
-
10:46 - 10:48Đây là một nguyên mẫu đầu tiên
-
10:48 - 10:50của chuột máy ảnh của chúng tôi,
-
10:50 - 10:52mà là một con chuột với một chiếc ba lô chuột
-
10:52 - 10:54với một máy ảnh mà có thể đi dưới đống đổ nát
-
10:54 - 10:56để phát hiện các nạn nhân
-
10:56 - 10:58sau động đất và vân vân.
-
10:58 - 11:00Điều này là trong một giai đoạn nguyên mẫu.
-
11:00 - 11:02Chúng tôi chưa có một hệ thống làm việc ở đây.
-
11:03 - 11:06Để kết luận, tôi thực sự muốn nói,
-
11:06 - 11:08bạn có thể nghĩ rằng đây là về chuột, các dự án này,
-
11:08 - 11:10nhưng cuối cùng nó là về con người.
-
11:10 - 11:12Đó là việc trao quyền cho các cộng đồng dễ bị tổn thương
-
11:12 - 11:15để giải quyết khó khăn, tốn kém
-
11:15 - 11:18và phát hiện các nhiệm vụ nguy hiểm nhân đạo,
-
11:18 - 11:21và làm việc với một nguồn tài nguyên địa phương -
-
11:21 - 11:23nhiều có sẵn.
-
11:23 - 11:26Vì vậy, một cái gì đó hoàn toàn khác nhau
-
11:26 - 11:29là để tiếp tục thử thách nhận thức của bạn
-
11:29 - 11:32về các nguồn tài nguyên xung quanh bạn,
-
11:32 - 11:35dù là môi trường,
-
11:35 - 11:38công nghệ, động vật, hoặc con người.
-
11:40 - 11:43Và để tôn trọng hài hoà với chúng
-
11:43 - 11:46để nuôi dưỡng một công việc bền vững.
-
11:46 - 11:48Cảm ơn rất nhiều.
-
11:48 - 11:50(Vỗ tay)
- Title:
- Bart Weetjens nói về cách dậy chuột biết phát hiện mìn
- Speaker:
- Bart Weetjens
- Description:
-
Tại TEDxRotterdam, Bart Weetjens nói về dự án đặc biệt của mình: đào tạo chuột để phát hiện các mìn. Ông ta giới thiệu các đoạn clip "những chuột anh hùng" của mình, và giới thiệu giai đoạn tiếp theo của công việc của mình: dạy cho chúng phát hiện bệnh lao trong phòng thí nghiệm.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 11:50