< Return to Video

Добрая і чалавечная філасофія поспеху

  • 0:00 - 0:00
    Мае кар'ерныя крызісы
  • 0:04 - 0:06
    звычайна пачынаюцца нядзельнымі вечарамі,
  • 0:06 - 0:07
    калі сонца паступова заходзіць,
  • 0:07 - 0:11
    і разрыў паміж маімі спадзяваннямі
    і рэальным жыццём
  • 0:11 - 0:14
    становіцца настолькі вялікім,
  • 0:14 - 0:17
    што, нарэшце, я ляжу і хныкаю ў падушку.
  • 0:17 - 0:18
    Я кажу пра гэта,
  • 0:18 - 0:22
    бо, на маю думку,
    гэта зусім не асабістая праблема.
  • 0:22 - 0:24
    Вы можаце сказаць,
    што я памыляюся.
  • 0:24 - 0:25
    Але я мяркую, што мы час ад часу
  • 0:25 - 0:27
    на працягу нашага жыцця
  • 0:27 - 0:29
    сутыкаемся з кар'ернымі крызісамі,
  • 0:29 - 0:31
    калі нашыя ідэі аб жыцці,
  • 0:31 - 0:32
    працы, у якіх мы ўпэўненыя,
  • 0:32 - 0:36
    сутыкаюцца з пагражальнай
    штодзёнасцю.
  • 0:36 - 0:39
    У параўнанні з мінулым,
    сягоння значна лягчэй сябе забяспечыць,
  • 0:39 - 0:42
    Але й значна цяжэй, чым калі-небудзь
  • 0:42 - 0:43
    захоўваць спакой
  • 0:43 - 0:45
    і быць незалежным
    ад турбот,
  • 0:45 - 0:46
    звязаных з уласнай кар'ерай.
  • 0:46 - 0:48
    Я хацеў бы паразважаць, калі
    дазволіце,
  • 0:48 - 0:52
    пра прычыны нашых
    кар'ерных хваляванняў.
  • 0:52 - 0:54
    Чаму мы з'яўляемся ахвярамі
    кар'ерных крызісаў
  • 0:54 - 0:58
    і хныкаем у падушку?
  • 0:58 - 0:59
    Адна з прычын -- тое,
  • 0:59 - 1:03
    што навокал снобы.
  • 1:03 - 1:06
    У пэўным сэнсе, у мяне дрэнныя навіны,
  • 1:06 - 1:09
    асабліва для тых, хто прыехаў у Оксфард
    з-за мяжы.
  • 1:09 - 1:11
    Існуе рэальная праблема снабізму.
  • 1:11 - 1:14
    Некаторыя людзі, якія жывуць
    па-за межамі Аб'яднанага Каралеўства,
  • 1:14 - 1:15
    мяркуюць, што снабізм --
  • 1:15 - 1:17
    феномем выключна брытанскі,
  • 1:17 - 1:19
    які можна атрымаць у спадчыну,
    як хату ці тытул.
  • 1:19 - 1:21
    Дрэнная навіна ў тым,
    што гэта хлусня.
  • 1:21 - 1:23
    Снабізм -- феномем глабальны.
  • 1:23 - 1:25
    Людзі аднолькавыя,
    і снабы ёсць паўсюль.
  • 1:25 - 1:25
    Хто яны такія?
  • 1:25 - 1:28
    Сноб -- гэта той,
    хто бярэ частку цябе
  • 1:28 - 1:31
    і выкарыстоўвае яе,
    каб стварыць агульнае
  • 1:31 - 1:33
    меркаванне пра цябе, як пра асобу.
  • 1:33 - 1:34
    Гэта і ёсць снабізм.
  • 1:34 - 1:38
    І менавіта кар'ерны снабізм --
    самы распаўсюджаны.
  • 1:38 - 1:41
    Вы сутыкаецеся з ім, напрыклад,
    у гасцях, калі вам задаюць
  • 1:41 - 1:45
    галоўнае пытанне пачатка 21 стагоддзя:
  • 1:45 - 1:46
    "Кім працуеце?"
  • 1:46 - 1:48
    Гледзячы на тое, як вы адкажаце,
  • 1:48 - 1:50
    людзі ці будуць вельмі ветлівымі
    з вамі,
  • 1:50 - 1:51
    ці паглядзяць на гадзіннік,
  • 1:51 - 1:53
    каб знайсці прычыну для сыходу.
  • 1:53 - 1:54
    (Смех)
  • 1:54 - 1:56
    Сурацьлегласць сноба -- ваша маці.
  • 1:56 - 1:58
    (Смех)
  • 1:58 - 2:00
    Не вашая ці мая маці асабіста,
  • 2:00 - 2:03
    а ідэальная маці ўвогуле,
  • 2:03 - 2:05
    тая, якую не клапоцяць вашыя
    дасягненні.
  • 2:05 - 2:07
    Нажаль, большасць людзей
    не з'яўляюцца нашымі маці.
  • 2:07 - 2:10
    Для большасці пазіцыя
  • 2:10 - 2:11
    ў сацыяльнай іерархіі
  • 2:11 - 2:14
    грае важную ролю ў тым,
  • 2:14 - 2:17
    колькі часу і любові
  • 2:17 - 2:21
    яны прысвецяць кожныму з нас.
  • 2:21 - 2:23
    І гэта адна з галоўных
    прычын таго,
  • 2:23 - 2:25
    чаму мы так клапоцімся пра кар'еры
  • 2:25 - 2:28
    і матэрыяльныхя каштоўнасці.
  • 2:28 - 2:29
    Ведаеце, нам заўсёды кажуць,
  • 2:29 - 2:31
    што мы жывем у матэрыялістычным свеце,
  • 2:31 - 2:33
    што мы вельмі хцівыя.
  • 2:33 - 2:34
    Але я не згодны з тым,
  • 2:34 - 2:36
    што людзі вельмі матэрыялістычныя.
  • 2:36 - 2:40
    Я думаю, што мы жывем у грамадстве,
    якое надае пэўную эмацыйную ўзнагароду
  • 2:40 - 2:42
    набыццю матэрыяльных каштоўнасцей.
  • 2:42 - 2:45
    Мы прагнем не чагосьці матэрыяльнага,
    мы прагнем узнагароды.
  • 2:45 - 2:48
    Паспрабуйце па-іншаму
    ставіцца да прадметаў раскошы.
  • 2:48 - 2:50
    Наступны раз, калі вы ўбачыце каго-небудзь
  • 2:50 - 2:51
    на Феррары,
  • 2:51 - 2:52
    не думайце, што гэта хцівы чалавек.
  • 2:52 - 2:53
    Думайце пра яго,
  • 2:53 - 2:54
    як пра чалавека
    неверагодна ўразлівага,
  • 2:54 - 2:56
    якому патрэбна любоў іншых.
  • 2:56 - 2:57
    (Смех)
  • 2:57 - 3:01
    Лепш ставіцца са спачуваннем,
    чым з пагардай.
  • 3:01 - 3:03
    Існуюць і іншыя прычыны.
  • 3:03 - 3:04
    (Смех)
  • 3:04 - 3:06
    Але існуюць і іншыя прычыны
  • 3:06 - 3:07
    нашай неверагоднай заклапочанасці.
  • 3:07 - 3:09
    Адна з іх, як не парадаксальна,
  • 3:09 - 3:12
    выглядае хутчэй як плюс.
  • 3:12 - 3:14
    Гэта нашыя кар'ерныя
    спадзяванні.
  • 3:14 - 3:16
    Яшчэ ніколі грамадства не чакала
    ад кожнага чалавека
  • 3:16 - 3:18
    такіх вялікіх жыццёвых
    дасягненняў,
  • 3:18 - 3:20
    як сёння.
  • 3:20 - 3:21
    З розных крыніц мы чуем,
  • 3:21 - 3:23
    што магчыма дасягнуць
    любой мэты.
  • 3:23 - 3:24
    Каставай сістэмы ўжо няма,
  • 3:24 - 3:25
    мы жывем у грамадстве,
  • 3:25 - 3:26
    дзе кожны можа дасягнуць
  • 3:26 - 3:28
    усяго, чаго пажадае.
  • 3:28 - 3:31
    Добрая ідэя.
  • 3:31 - 3:33
    Трэба яшчэ згадаць дух роўнасці,
  • 3:33 - 3:34
    ён жа адчуваецца.
  • 3:34 - 3:38
    Няма нейкай строгай
    іерархічнасці грамадства.
  • 3:38 - 3:40
    Але ёсць вялікая праблема.
  • 3:40 - 3:42
    Зайздрасць.
  • 3:42 - 3:45
    Яе нельга ўзгадваць.
    Гэта табу.
  • 3:45 - 3:48
    Але менавіта яна зараз дамінуе
    ў сучасным грамадстве.
  • 3:48 - 3:51
    Паміж зайздрасцю і роўнасцю ёсць сувязь.
  • 3:51 - 3:52
    Зараз я растлумачу.
  • 3:52 - 3:55
    Я быў бы вельмі здзіўдены,
  • 3:55 - 3:57
    калі б нехта з вас
    зайдросціў Каралеве Англіі.
  • 3:57 - 4:00
    Нягледзячы на тое, што яна
    багацейшая за вас
  • 4:00 - 4:03
    і мае вялікі дом.
  • 4:03 - 4:06
    Прычына адсутнасці зайздрасці
    да Каралевы ў тым,
  • 4:06 - 4:07
    што яна дзіўнаватая,
    не такая, як мы.
  • 4:07 - 4:09
    (Смех)
  • 4:09 - 4:11
    Мы не можам параўноўваць сябе з ёй,
  • 4:11 - 4:14
    бо яна вельмі смешна гаворыць і жыве
    ў незвычайным месцы.
  • 4:14 - 4:15
    Паміж намі няма сувязі.
  • 4:15 - 4:17
    А калі няма сувязі,
  • 4:17 - 4:19
    няма й зайзрасці.
  • 4:19 - 4:21
    Чым менш адрозненняў ва ўзросце,
  • 4:21 - 4:23
    жыццёвых абставінах,
    параметрах ідэнтыфікацыі,
  • 4:23 - 4:25
    тым большая небяспека зайздрасці.
  • 4:25 - 4:27
    Таму лепш не хадзіце на
    сустрэчы выпускнікоў,
  • 4:27 - 4:29
    бо ні з кім людзі сябе
    так не параўноваюць,
  • 4:29 - 4:31
    як з колішнімі аднакласнікамі.
  • 4:31 - 4:34
    Цяпер увесь свет апынуўся вялікай школай.
  • 4:34 - 4:36
    Усе апранаюць джынсы, усе аднолькавыя.
  • 4:36 - 4:38
    Але ж не.
  • 4:38 - 4:41
    Дух роўнасці сутыкаецца са
    страшнай няроўнасцю,
  • 4:41 - 4:44
    што прыводзіць да стрэсу.
  • 4:44 - 4:47
    Хутчэй за ўсё вы не будзеце
    такімі ж багатымі,
  • 4:47 - 4:48
    як Біл Гейтс.
  • 4:48 - 4:49
    Як і ў 17 стагоддзі,
  • 4:49 - 4:53
    вам не ўдалося б далучыцца да
    французскай шляхты.
  • 4:53 - 4:56
    Але мы не адчуваем,
    што гэта ўсё сапраўды немагчыма.
  • 4:56 - 4:58
    Розныя СМІ прымушаюць нас думаць,
  • 4:58 - 5:01
    што, калі ў вас ёсць энергія,
    некалькі добрых ідэй
  • 5:01 - 5:03
    і гараж,
  • 5:03 - 5:04
    поспех хутка прыйдзе.
  • 5:04 - 5:07
    (Смех)
  • 5:07 - 5:09
    Наступствы гэтага можна пабачыць
    у кнігарнях.
  • 5:09 - 5:13
    Зайдзіце ў кнігарню і паглядзіце на
    паліцы з кнігамі па самаразвіцці,
  • 5:13 - 5:14
    што я часам і раблю,
  • 5:14 - 5:15
    вы ўбачыце кнігі
  • 5:15 - 5:17
    двух гатункаў.
  • 5:17 - 5:19
    Першыя кажуць вам:
  • 5:19 - 5:22
    "Вы здольныя на ўсё! Усё магчымае!"
  • 5:22 - 5:26
    Другія распявядаюць пра тое,
    як змагацца з нізкай самаацэнкай.
  • 5:26 - 5:27
    Іншымі словамі,
  • 5:27 - 5:30
    з сітуацыяй, калі людзі не вераць у сябе.
  • 5:30 - 5:32
    Ёсць сапраўдная ўзаемасувязь паміж тым,
  • 5:32 - 5:34
    што мы можам дасягнуць ўсяго,
  • 5:34 - 5:36
    чаго пажадаем,
  • 5:36 - 5:38
    і нізкай самаацэнкай людзей.
  • 5:38 - 5:39
    І гэта яшчэ адзін прыклад,
  • 5:39 - 5:42
    калі нешта станоўчае можа
    мець шкодныя наступствы.
  • 5:42 - 5:44
    Існуе і іншая прычына
    нашай вялікай заклапочанасці
  • 5:44 - 5:45
    сваімі кар'ерамі,
  • 5:45 - 5:47
    сацыяльным статусам
  • 5:47 - 5:48
    у параўнанні з мінулым.
  • 5:48 - 5:50
    І гэта зноў мае сувязь
    з нечым станоўчым.
  • 5:50 - 5:52
    І гэта станоўчае -- мерытакратыя.
  • 5:52 - 5:56
    Усе, і правыя і левыя палітыкі згодныя,
  • 5:56 - 5:57
    што мерытакратыя -- рэч цудоўная.
  • 5:57 - 6:01
    І мы павінны зрабіць нашае грамадства
    сапраўды мерытакратычным.
  • 6:01 - 6:03
    Што такое
  • 6:03 - 6:05
    мерытакратычнае грамадства?
  • 6:05 - 6:10
    Гэта супольнасць, дзе таленавітыя
    і энергічныя людзі
  • 6:10 - 6:12
    заўсёды маюць поспех, нішто не можа
    стрымаць іх.
  • 6:12 - 6:14
    Гэта вельмі цікавая ідэя.
  • 6:14 - 6:16
    Праблема ў тым, што ў супольнасці, дзе
  • 6:16 - 6:19
    больш здольныя людзі атрымліваюць усё,
  • 6:19 - 6:24
    па логіцы, тыя, хто заслугоўвае
    быць на дне грамадства,
  • 6:24 - 6:25
    апынуцца там
  • 6:25 - 6:27
    назаўсёды.
  • 6:27 - 6:30
    Іншымі словамі, ваша сацыяльная
    пазіцыя з'яўляецца
  • 6:30 - 6:32
    не вынікам выпадку,
  • 6:32 - 6:34
    а залежыць ад таго, чаго вы заслугоўваеце.
  • 6:34 - 6:36
    Гэта робіць няўдачу
    яшчэ больш балючай.
  • 6:36 - 6:39
    Калі б вы сустрэлі беднага чалавека
    ў Англііі ў Сярэднявеччы,
  • 6:39 - 6:42
    гэтага чалавека хутчэй за ўсё
  • 6:42 - 6:44
    апісалі б як няшчаснага,
  • 6:44 - 6:46
    у літаральным значэнні, чалавека,
    якога абмінула шчасце.
  • 6:46 - 6:49
    Але цяпер, асабліва ў Злучаных Штатах,
  • 6:49 - 6:51
    людзі, якія знаходзяцца на дне грамадства,
  • 6:51 - 6:54
    звычайна лічацца лузерамі.
  • 6:54 - 6:57
    Але ж розніца паміж няшчаснымі і лузерамі
    вялікая.
  • 6:57 - 7:00
    І гэта паказвае нам змены, якія адбыліся
    за апошнія 400 год,
  • 7:00 - 7:02
    у грамадстве і нашых меркаваннях аб тым,
  • 7:02 - 7:04
    хто адказны за нашае жыццё.
  • 7:04 - 7:05
    Гэта больш не Бог, гэта -- мы самі.
  • 7:05 - 7:07
    Усе паважаюць паспяховых людзей
  • 7:07 - 7:10
    і кпяць з тых, хто не змог
    нічога дасягнуць.
  • 7:10 - 7:14
    Такія сацыёлагі як Эміль Дуркхем мяркуюць, што
  • 7:14 - 7:17
    гэта, у горшых выпадках, прыводзіць
  • 7:17 - 7:18
    да павелічэння колькасці самагубстваў.
  • 7:18 - 7:20
    Менавіта ў развітых індустрыяльных краінах
  • 7:20 - 7:21
    колькасць самагубстваў
    вышэйшая,
  • 7:21 - 7:22
    чым у іншых частках свету.
  • 7:22 - 7:24
    Адна з прычын гэтага -- тое,
  • 7:24 - 7:26
    што людзі ўспрымаюць усё,
    што з імі адбываецца,
  • 7:26 - 7:27
    вельмі эмацыйна.
  • 7:27 - 7:29
    Мы адказныя за нашыя поспехі.
  • 7:29 - 7:30
    Мы адказныя за нашыя няўдачы.
  • 7:30 - 7:33
    Ці існуе хоць нейкая палёгка ад
    таго ціску,
  • 7:33 - 7:34
    пра які я распавёў?
  • 7:34 - 7:35
    Я думаю, што ёсць.
  • 7:35 - 7:37
    Зараз я хачу звярнуцца да некаторых.
  • 7:37 - 7:38
    Меракратыя.
  • 7:38 - 7:39
    Прынцып, у аснове якога ідэя аб тым,
  • 7:39 - 7:42
    што ўсе знаходзяцца там,
    дзе заслугоўваюць.
  • 7:42 - 7:44
    Для мяне гэта вар'яцтва.
  • 7:44 - 7:46
    Я падтрымаю любога палітыка,
    правага ці левага,
  • 7:46 - 7:49
    з больш-менш прыстойнай
    мерытакратычнай ідэяй.
  • 7:49 - 7:50
    У гэтым сэнсе я таксама мерытакрат.
  • 7:50 - 7:52
    Але я лічу, што гэта вар'яцтва --
  • 7:52 - 7:54
    верыць, что мы як грамадства
  • 7:54 - 7:56
    калі-небудзь дасягнем
    сапраўднага мерытакратызму.
  • 7:56 - 7:58
    Гэта проста немагчыма.
  • 7:58 - 7:59
    Сама ідэя супольнасці,
    дзе кожны чалавек
  • 7:59 - 8:01
    ацэньваецца, зыходзячы з яго здольнасцяў,
  • 8:01 - 8:04
    намагчымая ў рэчаіснасці.
  • 8:04 - 8:06
    Існуе вельмі шмат выпадковых фактараў:
  • 8:06 - 8:08
    няшчасныя выпадкі,
  • 8:08 - 8:09
    траўмы падчас нараджэння,
  • 8:09 - 8:11
    рэчы, што падаюць людзям на галовы,
  • 8:11 - 8:12
    хваробы
    і таму падобнае.
  • 8:12 - 8:15
    Мы ніколі не зможам прадказаць
    гэтыя абставіны
  • 8:15 - 8:17
    і ацаніць гэтых людзей па здольнасцях.
  • 8:17 - 8:19
    Мне вельмі падабаецца цытата
    Аўрэлія Аўгусціна
  • 8:19 - 8:21
    з яго кнігі "Аб градзе Божым" ,
  • 8:21 - 8:22
    дзе ён кажа:
  • 8:22 - 8:24
    "Меркаваць па пасаде аб чалавеку -- грэх".
  • 8:24 - 8:25
    Сучаснай мовай,
  • 8:25 - 8:27
    гэта грэх складаць уражанне пра чалавека,
  • 8:27 - 8:29
    з якім вам трэба размаўляць,
  • 8:29 - 8:30
    па яго візітоўцы.
  • 8:30 - 8:35
    Толькі Бог можа расставіць
    усё па сваіх месцах.
  • 8:35 - 8:37
    І гэта адбудзецца падчас Страшнага Суду
  • 8:37 - 8:39
    з анёламі, трубамі,
    калі нябёсы адчыняцца.
  • 8:39 - 8:40
    Шаленства нейкае,
  • 8:40 - 8:42
    калі вы нерэлігійны чалавек, як я.
  • 8:42 - 8:44
    Тым не менш, ёсць нешта
    каштоўнае і ў гэтай ідэі.
  • 8:44 - 8:45
    Іншымі словамі,
  • 8:45 - 8:47
    не спяшайцеся ацэньваць людзей.
  • 8:47 - 8:50
    Вам можа толькі здавацца, што
    вы ведаеце ўсё пра вартасць чалавека.
  • 8:50 - 8:53
    Але ж гэта не так.
    Вы не можаце ведаць усяго.
  • 8:53 - 8:57
    Таму і не паводзьце сябе нібыта
    вы валодаеце ўсёй інфармацыяй.
  • 8:57 - 8:59
    Ёсць, аднак, прычыны і для суцяшэння.
  • 8:59 - 9:01
    Калі мы думаем пра няўдачы
    ў нашым жыцці,
  • 9:01 - 9:04
    мы баімся не столькі страціць прыбытак
    ці статус,
  • 9:04 - 9:06
    а асуджэння і кпінаў
  • 9:06 - 9:08
    з боку грамадства.
  • 9:08 - 9:09
    І гэта сапраўды так.
  • 9:09 - 9:13
    Галоўны сродак кпінаў сёння --
    гэта газеты.
  • 9:13 - 9:14
    Проста разгарніце газету,
  • 9:14 - 9:17
    і вы ўбачыце, што яны пішуць
    акурат пра людзей,
  • 9:17 - 9:19
    што зрабілі нешта няправільна.
  • 9:19 - 9:20
    Яны пераспалі не з тым чалавекам,
  • 9:20 - 9:22
    прыймалі няправільныя лекі,
  • 9:22 - 9:24
    ці зацвердзілі не той закон --
    не важна.
  • 9:24 - 9:26
    Яны сталі аб'ектамі насмешак.
  • 9:26 - 9:28
    Іншымі словамі, яны правініліся,
    цяпер яны лузеры.
  • 9:28 - 9:30
    Ці існуе нейкі іншы погляд?
  • 9:30 - 9:32
    Заходняя традыцыя мае цудоўную
    альтэрнатыву.
  • 9:32 - 9:34
    Гэтая альтэрнатыва -- трагедыя.
  • 9:34 - 9:38
    Мастацтва трагедыі вельмі актыўна
    развівалася ў старажытнай Грэцыі
  • 9:38 - 9:40
    ў 5 стагоддзі да нашай эры
  • 9:40 - 9:43
    і было прысвечана менавіта
    адсочванню чалавечых няўдач,
  • 9:43 - 9:47
    а таксама спачуванню гэтым людзям,
  • 9:47 - 9:51
    што было амаль немагчыма
    ў звычайным жыцці.
  • 9:51 - 9:53
    Некалькі год таму я разважаў
    пра гэта.
  • 9:53 - 9:55
    Я пайшоў у рэдакцыю таблоіда
    "Нядзельны спорт",
  • 9:55 - 9:57
    які я вам не раю чытаць,
  • 9:57 - 9:59
    калі вы яшчэ не знаёмыя з ім.
  • 9:59 - 10:00
    (Смех)
  • 10:00 - 10:02
    Я вырашыў паразмаўляць з імі
  • 10:02 - 10:04
    аб некаторых вялікіх трагедыях
    Заходняга мастацтва.
  • 10:04 - 10:06
    Мне цікава было даведацца,
    як яны скарыстаюцца
  • 10:06 - 10:08
    сапраўднымі фактамі розных гісторый,
  • 10:08 - 10:12
    якія будуць пададзены як матэрыял
    для напісання артыкулу.
  • 10:12 - 10:13
    Я распавёў ім пра Атэлла.
  • 10:13 - 10:16
    Яны былі зацікаўлены,
    але ніколі не чулі гэтую гісторыю.
  • 10:16 - 10:17
    (Смех)
  • 10:17 - 10:19
    Я папрасіў іх напісаць
    назвы для артыкулаў.
  • 10:19 - 10:22
    Загаловак быў такі:
    "Эмігрант-вар'ят забіў дачку сенатара".
  • 10:22 - 10:23
    Вялікімі літарамі
    на ўсю паласу.
  • 10:23 - 10:26
    Затым я расказаў ім
    сюжэт "Спадарыня Бавары".
  • 10:26 - 10:29
    Зноў яны нічога не чулі пра кнігу,
    але былі вельмі зацікаўлены.
  • 10:29 - 10:30
    Загаловак атрымаўся такі:
  • 10:30 - 10:34
    "Пералюбніца-шапаголік праглынула мыш'як
    пасля махлярства з крэдытнай карткай".
  • 10:34 - 10:36
    І маё улюблёнае. Яны сапраўдыя геніі.
  • 10:36 - 10:38
    Што яны зрабілі з
    Царом Эдыпам Сафокла!
  • 10:38 - 10:39
    Навіна гучала так:
  • 10:39 - 10:42
    "Сэкс з маці быў выдатны".
  • 10:42 - 10:45
    (Смех)
  • 10:45 - 10:48
    (Воплескі)
  • 10:48 - 10:50
    Такім чынам,
    з аднаго боку спектра спачування
  • 10:50 - 10:52
    знаходзіцца жоўтая прэсса.
  • 10:52 - 10:56
    А з іншага -- мастацтва трагедыі
    й сама трагедыя.
  • 10:56 - 10:58
    Мне здаецца, нам неабходна
    хоць трошку даведацца
  • 10:58 - 11:01
    аб тым, у чым увесь
    сэнс мастацтва трагедыі.
  • 11:01 - 11:03
    Называць Гамлета лузерам -- гэта шаленства.
  • 11:03 - 11:04
    Ён не лузер, нягледзячы на тое,
  • 11:04 - 11:05
    што ён сапраўды пазнаў страты.
  • 11:05 - 11:08
    І я думаю, гэта і ёсць тая значная ідэя,
  • 11:08 - 11:10
    якую трагедыя перадае нам.
  • 11:10 - 11:13
    Іншы аспект нашага грамадства і яго
    заклапочанасці --
  • 11:13 - 11:17
    тое, што ў цэнтры сучаснага грамадства --
    чалавек.
  • 11:17 - 11:19
    Мы -- першая грамадская супольнасць,
  • 11:19 - 11:22
    якая не пакланяецца нікому,
    акрамя сябе.
  • 11:22 - 11:24
    Мы шануем сябе, і гэта правільна,
  • 11:24 - 11:26
    бо чалавек пабываў на Месяцы,
    зрабіў шмат незвычайнага.
  • 11:26 - 11:30
    Такім чынам, мы пакланяемся сабе.
    Усе нашыя героі -- людзі.
  • 11:30 - 11:33
    Такога не было раней.
  • 11:33 - 11:35
    Іншыя грамадствы пакланяліся
    нечаму трансцэндэнтнаму:
  • 11:35 - 11:38
    Богу, духу, сілам прыроды,
  • 11:38 - 11:40
    сусвету ці чамусьці нечалавечаму.
  • 11:40 - 11:45
    Мы страцілі гэтую звычку, і менавіта таму
  • 11:45 - 11:47
    мы так любім прыроду.
  • 11:47 - 11:49
    Не таму што мы клапоцімся
    пра сваё здароўе,
  • 11:49 - 11:50
    як многія кажуць,
  • 11:50 - 11:53
    а таму, што хочам
    уцекчы з чалавечага мурашніка.
  • 11:53 - 11:55
    Пазбегнуць спаборніцтва і
  • 11:55 - 11:57
    асабістых праблем.
  • 11:57 - 11:58
    Менавіта таму мы атрымліваем асалоду,
  • 11:58 - 11:59
    калі глядзім на ледавікі і акіяны,
  • 11:59 - 12:03
    калі разважаем пра планету па-за
    яе межамі.
  • 12:03 - 12:07
    Мы любім адчуваць кантраст паміж намі
    і чымсьці нечалавечым.
  • 12:07 - 12:11
    Нас гэта захапляе.
  • 12:11 - 12:14
    Тое, пра што я насамрэч кажу --
    поспех і няўдача.
  • 12:14 - 12:16
    Вельмі цікавы факт пра поспех -- гэта
  • 12:16 - 12:18
    наша ўпэўненасць у тым, што мы ведаем,
  • 12:18 - 12:19
    што ён сапраўды значыць.
  • 12:19 - 12:22
    Калі я скажу, што за гэтым экранам
    нехта паспяховы,
  • 12:22 - 12:24
    пэўныя думкі адразу
    апынуцца ў вашым мозгу.
  • 12:24 - 12:27
    Вы будзеце думаць, што гэта чалавек,
    у якога шмат грошай,
  • 12:27 - 12:29
    які дасягнуў вышыні ў нейкіх галінах.
  • 12:29 - 12:32
    У мяне ёсць уласная тэорыя поспеху.
  • 12:32 - 12:34
    Я асабіста вельмі ў ім зацікаўлены.
  • 12:34 - 12:35
    Я сапраўды прагну быць паспяховым.
  • 12:35 - 12:37
    Таму заўсёды разважаю, як стаць
    лепшым.
  • 12:37 - 12:39
    Але з гадамі я стаў надаваць больш увагі
  • 12:39 - 12:42
    сапраўднаму значэнню слова поспех.
  • 12:42 - 12:43
    Я прышоў да пэўных высноваў.
  • 12:43 - 12:45
    Быць паспяховым ва ўсім,
    што вы робіце -- немагчыма.
  • 12:45 - 12:48
    Мы шмат чуем пра
    баланс паміж жыццём і працай.
  • 12:48 - 12:49
    Нонсэнс!
  • 12:49 - 12:50
    Гэта проста немагчыма.
  • 12:50 - 12:53
    Такім чынам, пры любым поглядзе
    на поспех трэба прызнаць,
  • 12:53 - 12:55
    што давяздзецца штосьці страціць.
  • 12:55 - 12:58
    Мудры погляд на жыццё
    прызнае, што
  • 12:58 - 13:03
    ў нейкіх галінах поспеху можа і не быць.
  • 13:03 - 13:04
    Трэба яшчэ згадаць тое,
  • 13:04 - 13:06
    што нашыя ўяўленні пра поспех ў жыцці
  • 13:06 - 13:09
    вельмі часта не з'яўляюцца
    нашымі асабістымі.
  • 13:09 - 13:11
    Мы атрымалі іх ад іншых людзей.
  • 13:11 - 13:15
    Галоўным чынам ад таты, калі вы мужчына,
    ці ад маці, калі вы жанчына.
  • 13:15 - 13:18
    Псіхааналітыкі паўтараюць гэтую ідэю
    апошнія 80 гадоў.
  • 13:18 - 13:21
    Але ніхто не ўспрымае іх сур'ёзна,
    але я веру, што гэта -- праўда.
  • 13:21 - 13:26
    Тэлебачанне, рэклама, маркетынг
  • 13:26 - 13:28
    маніпулюць нашымі думкамі.
  • 13:28 - 13:30
    Яны настолькі моцна ўздзейнічаюць на нас,
  • 13:30 - 13:33
    што вызначаюць нашыя патрэбы
    і наш погляд на нас саміх.
  • 13:33 - 13:34
    Калі нам гавораць,
  • 13:34 - 13:36
    што працаваць у банкаўскай
    сферы прэстыжна,
  • 13:36 - 13:39
    у нас з'яўляецца жаданне стаць яе часткай.
  • 13:39 - 13:41
    Калі банкаўская сфера
    перастае быць прэстыжнай,
  • 13:41 - 13:42
    наша зацікаўленасць знікае.
  • 13:42 - 13:45
    Намі лёгка маніпуляваць.
  • 13:45 - 13:48
    Такім чынам, я хачу давесці не тое,
    што не трэба імкнуцца да поспеху. Не.
  • 13:48 - 13:50
    Але вы павінны быць упэўненыя ў тым,
  • 13:50 - 13:52
    што тое, чаго вы хочаце дасягнуць --
  • 13:52 - 13:54
    сапраўды вашае жаданне,
    а не жаданне іншых.
  • 13:54 - 13:57
    Лепш выкарыстоўваць ўласныя ідэі.
  • 13:57 - 13:59
    І быць упэўненымі ў іх, у тым,
  • 13:59 - 14:01
    што яны сапаўды сыходзяць
    ад нас саміх.
  • 14:01 - 14:03
    Вельмі дрэнна, калі вы
    не атрымліваеце, чаго хочаце,
  • 14:03 - 14:05
    але яшчэ горш, калі вы маеце нейкую мэту,
  • 14:05 - 14:08
    імкняцеся да яе, а затым усведамляеце,
  • 14:08 - 14:10
    што насамрэч хацелі зусім іншага.
  • 14:10 - 14:12
    Вось што я хацеў вам распавесці.
  • 14:12 - 14:15
    І яшчэ спынюся на тым,
    што ўсё роўна поспех
  • 14:15 - 14:16
    павінен быць нашай мэтай.
  • 14:16 - 14:19
    Але давайце не адмаўляцца
    ад нейкіх дзіўных ідэй.
  • 14:19 - 14:21
    Можна паглядзець на поспех і па-іншаму.
  • 14:21 - 14:25
    Стварайма свае уласныя шляхі да поспеху.
  • 14:25 - 14:26
    Шчыры дзякуй.
  • 14:26 - 14:36
    (Воплескі)
  • 14:42 - 14:45
    Крыс Андэрсан: Гэта было вельмі займальна.
  • 14:45 - 14:47
    Але як узгадніць ідэю аб тым,
  • 14:47 - 14:52
    што дрэнна думаць пра чалавека,
    як пра лузера,
  • 14:52 - 14:57
    з вельмі папулярнай ідэяй аб кантролі
    над уласным жыццём
  • 14:57 - 15:00
    і тым, што грамадства,
    якое заклікае да гэтага,
  • 15:00 - 15:02
    павінна мець і пераможцаў
    і лузераў?
  • 15:03 - 15:07
    Алан дэ Боттан: Сапраўды. Я лічу, што
    поспех і няўдача -- хаатычныя працэсы.
  • 15:07 - 15:11
    Я спыняюся менавіта на гэтым,
    бо цяпер шмат гаворыцца аб справядлівасці.
  • 15:11 - 15:12
    Палітыкі заўсёды
  • 15:12 - 15:14
    кажуць пра яе.
  • 15:14 - 15:17
    І я таксама веру ў справядлівасць.
    Але лічу, што яе немагчыма дасягнуць.
  • 15:17 - 15:20
    Такім чынам, мы павінны
    імкнуцца да праўды,
  • 15:20 - 15:23
    але трэба помніць,
    што ў тым, хто нас атачае,
  • 15:23 - 15:26
    што адбываецца ў нашым жыцці,
  • 15:26 - 15:29
    заўсёды ёсць элемент выпадковасці.
  • 15:29 - 15:32
    Таму я зараз сыйду з гэтага пакою.
  • 15:32 - 15:34
    У іншым выпадку, у мяне можа з'явіцца
    адчуванне клаўстрафобіі.
  • 15:34 - 15:35
    Крыс Андэрсан: Ці верыце вы ў тое,
  • 15:35 - 15:38
    што можна злучыць гэтую
    чалавечую філасофію кар'еры
  • 15:38 - 15:41
    з паспяховай эканамічнай сістэмай?
  • 15:41 - 15:43
    Ці вы лічіце, што гэта немагчыма
  • 15:43 - 15:45
    і не трэба звяртаць на гэта шмат увагі?
  • 15:45 - 15:48
    Алан дэ Боттан: Самае жудаснае --
    гэта ідэя,
  • 15:48 - 15:52
    што толькі напужаныя людзі будуць
    работаць эфектыўна.
  • 15:52 - 15:55
    Што чым больш суворае атачэнне,
  • 15:55 - 15:58
    тым лепш людзі будуць
    пераадольваць выклікі.
  • 15:58 - 16:01
    Ты бы хацеў даведацца,
    як павінен выглядаць ідэальны тата?
  • 16:01 - 16:04
    Ідэальны тата павінен быць строгім,
    але далікатным.
  • 16:04 - 16:06
    І перайсці мяжу вельмі лёгка.
  • 16:06 - 16:10
    Такія стасункі павінны быць і ў
    грамадстве.
  • 16:10 - 16:13
    Трэба пазбягаць дзвюх крайнасцей:
  • 16:13 - 16:16
    аўтарытарнага кантролю з аднаго боку
  • 16:16 - 16:21
    і безкатрольнасці з другога.
  • 16:21 - 16:22
    Крыс Андэрсан: Алан дэ Боттан.
  • 16:22 - 16:25
    Алан дэ Боттан: Шчыры дзякуй!
  • 16:25 - 16:34
    (Воплескі)
Title:
Добрая і чалавечная філасофія поспеху
Speaker:
Алан дэ Боттан
Description:

Алан дэ Боттан даследуе нашыя ўяўленні аб поспехах і няўдачах і ставіць пад сумнеў асновы гэтых паняццяў. Ці поспех заўсёды з'яўляецца заслужаным? А няўдача? Перад вамі красамоўная, дасціпная прамова, мэта якой -- пазбавіцца ад снабізму, каб сапраўды атрымліваць задавальненне ад таго, чым Вы займаецеся.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
16:39

Belarusian subtitles

Revisions