< Return to Video

ဆေးပညာဆိုင်ရာဉာဏ်ရည်တုအလားအလာနှင့် ဇီ၀ဖြစ်စဉ်ပစ္စည်းများ

  • 0:02 - 0:03
    ၂၀၀၃ ခုနစ်မှာ
  • 0:03 - 0:06
    လူသားတွေရဲ့ မျိူးရိုးဗီဇကို
    အစဉ်လိုက်စဉ်ခဲ့တုန်းက
  • 0:06 - 0:10
    ရောဂါအများကြီးကို ကုသနိုင်တဲ့
    အဖြေကိုတွေ့ပြီလို့ထင်ခဲ့တယ်
  • 0:11 - 0:14
    ဒါပေမဲ့ တကယ်ကတော့ အဲလိုမျိုးမဟုတ်ပါဘူး
  • 0:15 - 0:17
    မျိူးရိုးဗီဇကို ထပ်ပေါင်းထည့်ခြင်းက
  • 0:17 - 0:21
    ပတ်ဝန်းကျင်နဲ့လူနေမှုပုံစံမှာ
    အရေးကြီးတဲ့ အပိုင်းဖြစ်တဲ့
  • 0:21 - 0:24
    ရောဂါတွေ ဖွံဖြိုးစေခြင်းပဲဖြစ်တယ်
  • 0:24 - 0:27
    နမူနာအနေဖြင့် အသည်းအဆီများသောရောဂါက
  • 0:27 - 0:32
    ကမ္ဘာတစ်ခုလုံးရဲ့ လူဦးရေ ၂၀
    ရာခိုင်နှုန်း ဖြစ်ပွားနေပါတယ်
  • 0:32 - 0:35
    ကုသမှုမရှိရင် အသည်းကင်ဆာ
    ကိုဖြစ်စေလိမ့်မယ် ဒါမှမဟုတ်ရင်
  • 0:35 - 0:36
    အသည်းပျက်စီးစေတယ်
  • 0:38 - 0:42
    ဒါကြောင့် မျိူးရိုးဗီဇတစ်ခုတည်းစဉ်ခြင်း
    ကသက်ရောက်မှုရှိတဲ့ ကုထုံးကိုရှာဖို့
  • 0:42 - 0:45
    လုံလောက်တဲ့ အချက်အလက်
    တွေကိုမပေးစွမ်းနိုင်ပါဘူး
  • 0:45 - 0:48
    အကောင်းဘက်က ပြောရရင် ခန္ဓာကိုယ်မှာ
    အခြားသောမော်လီကျူးတွေအများကြီးရှိတယ်
  • 0:48 - 0:52
    တကယ်တမ်းက ဇီ၀ဖြစ်စဉ်
    ဖြစ်စေတဲ့အရာတစ်သိန်းကျော်ရှိပါတယ်
  • 0:52 - 0:57
    ဇီ၀ဖြစ်စဉ်ဖြစ်စေတဲ့ အရာတွေကအရမ်းကို
    သေးငယ်တဲ့အရွယ်ရှိတဲ့မော်လီကျူးအမျိူးအစားပါ
  • 0:57 - 1:02
    လူသိများတဲ့ နမူနာတွေက ဂလူးကိုစ်ဓာတ်၊
    သကြားဓာတ်၊ အဆီ၊ သွေးထဲကအဆီတွေက
  • 1:02 - 1:04
    တစ်ချိန်လုံး ကြားနေရတဲ့အရာတွေပါ
  • 1:04 - 1:07
    ဇီ၀ဖြစ်စဉ်ဖြစ်ပွားရင် ဇီ၀ဖြစ်စဉ်
    ဖြစ်တဲ့အရာတွေပါဝင်လာပါတယ်
  • 1:08 - 1:12
    အဲဒါတွေက ဗီဇပစ္စည်းတွေကို စီးဆင်းစေတယ်
  • 1:12 - 1:17
    ဒါကြောင့် မျိူးဗီဇနဲ့နေထိုင်တဲ့ပုံစံတွေ
    ရဲ့အချက်အလက်တွေကိုသယ်ဆောင်ပေးနိုင်တယ်
  • 1:17 - 1:23
    ဇီ၀ဖြစ်စဉ်ဖြစ်စေတဲ့ အရာတွေကို နားလည်ခြင်းက
    ရောဂါကုသမှုရှာဖွေရာမှာမရှိမဖြစ်အရေးပါတယ်
  • 1:23 - 1:25
    ကျွန်မ လူနာတွေကို အမြဲကုသပေးချင်ခဲ့ဖူးတယ်
  • 1:26 - 1:30
    ဒါပေမဲ့လည်း လွန်ခဲ့တဲ့၁၅နှစ်
    ဆေးကျောင်းက ထွက်လာခဲ့တုန်းက
  • 1:30 - 1:32
    သင်္ချာသင်ရတာကို တမ်းတမိတယ်
  • 1:33 - 1:36
    မကြာမီမှာပဲ အရမ်းကောင်းတဲ့
    အချက်ကိုတွေ့ရှိခဲ့တယ်
  • 1:37 - 1:39
    ဆေးပညာမှာ သင်္ချာကို
    အသုံးပြုလာနိုင်တာဖြစ်တယ်
  • 1:41 - 1:46
    သက်ရှိတွေနဲ့ဆိုင်တဲ့ အချက်အလက်တွေကို
    စူးစမ်းဖို့ ကိန်းဂဏန်းတွေကိုလေ့လာခဲ့တယ်
  • 1:47 - 1:49
    ပြောရင်တော့ လွယ်တဲ့ပုံပါပဲ
  • 1:49 - 1:53
    ခန္ဓာကိုယ်မှာရှိတဲ့ ဇီ၀ဖြစ်စဉ်ဖြစ်စေတဲ့အရာ
    တွေရဲ့ အချက်အလက်တွေ စုဆောင်းရတယ်
  • 1:53 - 1:58
    ရောဂါအဖြစ် ဘယ်လိုပြောင်းလဲ
    ဆိုတာကို ဖော်ပြဖို့သင်္ချာဒီဇိုင်းတွေ
  • 1:58 - 2:01
    ရောဂါပြောင်းလဲမှုကို ကုသဖို့အဟန့်အတားတွေ
    ကိုတည်ဆောက်ရတယ်
  • 2:02 - 2:06
    ဒါကြောင့် အရင်ကမလုပ်ခဲ့တာလို့
    လုပ်ရင်းသိလာတယ်
  • 2:07 - 2:09
    အရမ်းကိုခက်ခဲပါတယ်
  • 2:09 - 2:10
    (ရယ်သံ)
  • 2:10 - 2:12
    ဇီ၀ဖြစ်စဉ်ဖြစ်စေတဲ့ အရာများက
    ခန္ဓာကိုယ်မှာရှိပါတယ်
  • 2:13 - 2:15
    တစ်ခုနဲ့တစ်ခုက ကွဲပြားပါတယ်
  • 2:15 - 2:19
    တချို့ဟာတွေအတွက်ဆိုရင် ဒြပ်ထုတိုင်းတာတဲ့
  • 2:19 - 2:22
    ပစ္စည်းတွေနဲ့တိုင်းတာရပါတယ်
  • 2:22 - 2:26
    ဘာလို့လဲဆိုတော့ မော်လီကျူး
    ဆယ်ခုရဲ့ဒြပ်ထုနဲ့တူနေလို့ပါ
  • 2:26 - 2:28
    အဲဒါတွေကို တိတိကျကျမသိပါဘူး
  • 2:28 - 2:31
    ဒါအားလုံးကို ရှင်းလင်းစွာ ဖော်ထုတ်ချင်ရင်
  • 2:31 - 2:34
    ဆယ်စုနှစ်တွေ ကြာနိုင်တဲ့လက်တွေ့
    စမ်းသပ်မှုတွေကိုလုပ်ဆောင်ရတယ်၊
  • 2:34 - 2:36
    ဘီလီယံချီတဲ့ဒေါ်လာတွေကုန်ကျတယ်။
  • 2:36 - 2:42
    ဒီတော့ ဒါကို လုပ်ဆောင်ဖို့
    ဉာဏ်ရည်တု (သို့) Ai ကို. တီထွင်ခဲ့တယ်။
  • 2:42 - 2:45
    ဇီဝဆိုင်ရာ အချက်အလက် တိုးပွားမှုကို
    မြှင်တင် အသုံးချတယ်။
  • 2:45 - 2:49
    တည်ရှိသမျှဇီ၀ဖြစ်စဉ်ဖြစ်တဲ့အရာ
    တွေရဲ့အချက်အလက်တွေ
  • 2:49 - 2:52
    အဟန့်အတားမှာ ပါလာတဲ့ အခြားမော်လီကျူးတွေရဲ့
    ဒေတာဘေ့စ် တည်ဆောက်တယ်။
  • 2:52 - 2:56
    ဒီအချက်အလက်အားကိုကြီးမားတဲ့
    ကွန်ယက်အဖြစ်ပေါင်းလိုကိတယ်။
  • 2:56 - 2:59
    ဒီနောက် လူနာတွေရဲ့တစ်ရှူးတွေသွေးတွေကနေ
  • 2:59 - 3:02
    ဇီ၀ဖြစ်စဉ်ဖြစ်စေတဲ့ အရာတွေရဲ့
    ဒြပ်ထုကိုတိုင်းတာတယ်
  • 3:02 - 3:05
    ရောဂါအဖြစ် ပြောင်းလဲသွားတဲ့
    ဒြပ်ထုတွေကိုရှာဖွေတယ်
  • 3:05 - 3:08
    ဒါပေမဲ့ စောစောက ပြောခဲ့သလိုပဲ ဒါတွေက
    ဘာတွေလဲဆိုတာ တိတိကျကျတော့မသိဘူး
  • 3:08 - 3:14
    ဒြပ်ထုက ၁၈၀ဖြစ်ရင် ဂလူးကို့စ်၊ဂလက်တို့စ်
    သို့မဟုတ် သကြားဓာတ်ဖြစ်ချင်ဖြစ်နိုင်တယ်
  • 3:14 - 3:16
    သူတို့တွေမှာ တူညီတဲ့ ဒြပ်ထုတွေရှိနေကြတယ်
  • 3:16 - 3:18
    ဒါပေမဲ့ ကွဲပြားတဲ့လုပ်ဆောင်မှုတွေရှိတယ်
  • 3:18 - 3:21
    ဉာဏ်ရည်တုရဲ့ အတွက်အချက်ပိုင်းက
    ဒီလိုဝိုးတိုးဝါးတား အချက်တွေကိုစဉ်းစားတယ်
  • 3:21 - 3:24
    ပြီးရင် ကြီးမားတဲ့ကွန်ယက်ထဲမှာမှတ်သားပြီး
  • 3:24 - 3:28
    ဇီ၀ဖြစ်စဉ်ဖြစ်စေတဲ့ အရာတွေရဲ့ဒြပ်ထုတွေက
    ဘယ်လို တစ်ခုနဲ့တစ်ခုချိတ်ဆက်ပြီး
  • 3:28 - 3:30
    ရောဂါဖြစ်စေလဲ ဆိုတာကိုရှာဖွေတယ်
  • 3:30 - 3:33
    ဒီလိုမျိူးချိတ်ဆက်ရတဲ့အကြောင်းအရင်းက
  • 3:33 - 3:37
    ဇီ၀ဖြစ်စဉ်ဖြစ်စေတဲ့အရာတစ်ခုချင်းကို
    ကောက်ချက်ချနိုင်တယ်
  • 3:37 - 3:40
    ဒြပ်ထု ၁၈၀ ဖြစ်တဲ့ ဂလူးကို့စ်လိုမျိူးပေါ့
  • 3:40 - 3:43
    ပြီးတော့ ပိုအရေးကြီးတာက
  • 3:43 - 3:46
    ဂလူးကို့စ်နဲ့ အခြားဇီ၀ဖြစ်စဉ်ဖြစ်တဲ့
    အရာတွေကပြောင်းလဲပြီးရောဂါ
  • 3:46 - 3:47
    ဖြစ်လဲဆိုတာကို ရှာဖွေရန်ဖြစ်တယ်
  • 3:47 - 3:50
    ရောဂါစက်ယန္တရားရဲ့ ဆန်းသစ်တဲ့
    သဘောတရားကို နားလည်ခြင်းက
  • 3:51 - 3:55
    သက်ရောက်မှုရှိတဲ့ကုထုံးကို
    ဦးတည်ပြီးရှာဖွေနိုင်စေပါတယ်
  • 3:56 - 3:59
    ဒီနည်းပညာကိုစျေးကွက်ကို ဆောင်ကြဉ်းလာဖို့
    အတွက်ကုမ္ပဏီကိုစတင်တည်ထောင်ခဲ့ပါတယ်
  • 3:59 - 4:01
    လူ့အသက်တွေပေါ်မှာ သက်ရောက်မှုရှိတယ်
  • 4:02 - 4:05
    အခု ကျွန်မအဖွဲ့နဲ့ ကျွန်မက
    ReviveMed မှာလုပ်နေပြီး
  • 4:05 - 4:10
    ရောဂါအများစုရဲ့အဓိကကျတဲ့ဇီ၀ဖြစ်စဉ်
    ပစ္စည်းတွေကိုရှာဖွေနေပါတယ်
  • 4:10 - 4:12
    အသည်းအဆီများခြင်း ရောဂါလိုမျိူးက
  • 4:12 - 4:15
    အဆီတွေစုခြင်းကြောင့် ဖြစ်လာရတာပါ
  • 4:15 - 4:18
    အဆီဆိုတာက အသည်းထဲမှာရှိတဲ့
    ဇီ၀ဖြစ်စဉ်ပစ္စည်းဖြစ်တယ်
  • 4:18 - 4:22
    ပြောခဲ့တဲ့အတိုင်းပဲ ကုသမှု
    မရှိသေးတဲ့ရောဂါကြီးပါ
  • 4:22 - 4:24
    အသည်းအဆီများခြင်းက နမူနာတစ်ခုသာဖြစ်ပါတယ်
  • 4:24 - 4:29
    ရှေ့ဆက်ပြောရရင် ကုသလို့မရတဲ့
    ရောဂါ ရာနဲ့ချီတာတွေကို
  • 4:29 - 4:30
    ကိုင်တွယ်နေရပါတယ်
  • 4:30 - 4:35
    ဇီ၀ပစ္စည်းတွေကို ပိုပိုပြီးစုဆောင်းခြင်း
  • 4:35 - 4:38
    ရောဂါဖြစ်ဖို့ဦးတည်နေတဲ့
    ဇီ၀ပစ္စည်းတွေထဲမှာ ပြောင်းလဲပုံတွေကို
  • 4:38 - 4:41
    နားလည်ခြင်းက
  • 4:41 - 4:44
    ကွန်ပျူတာရဲ့အတွက်အချက်ပိုင်းကို
    ပိုပြီးကောင်းသထက်ကောင်းကာ
  • 4:44 - 4:48
    လူနာနဲ့ ကုထုံးမှန်ကန်အောင်
    ရှာဖွေနိုင်စေပါတယ်
  • 4:49 - 4:52
    ကျွန်မတို့ရဲ့ ရည်မှန်းချက်ဖြစ်တဲ့
    ကုဒ်တစ်ကြောင်းစီနဲ့
  • 4:52 - 4:56
    အသက်တွေကိုကယ်တင်ခြင်း
    ကတော့တဖြည်းဖြည်းနီးကပ်လာပါပြီ
  • 4:56 - 4:58
    ကျေးဇူးတင်ပါတယ်
  • 4:58 - 5:01
    (လက်ခုပ်သံ)
Title:
ဆေးပညာဆိုင်ရာဉာဏ်ရည်တုအလားအလာနှင့် ဇီ၀ဖြစ်စဉ်ပစ္စည်းများ
Speaker:
Leila Pirhaji
Description:

ရောဂါတွေဖြစ်ရတာက ဇီ၀ပစ္စည်းတွေ (ခန္ဓာကိုယ်ထဲကသေးငယ်တဲ့မော်လီကျူးတွေဖြစ်တဲ့ အဆီ၊ ဂလူးကို့စ်နှင့် သွေးထဲကအဆီတွေ) ကြောင့်ဖြစ်တယ် ဒါပေမဲ့ သူတို့ကဘာဖြစ်တယ် ဘယ်လိုအလုပ်လုပ်တယ်ဆိုတာကို တိတိကျကျမသိပါဘူး။ ဇီ၀နည်းပညာကိုဆောင်ရွက်သူလည်းဖြစ် TED အဖွဲ့ဝင်လည်းဖြစ်တဲ့ Leila Pirhaji ကသူမရဲ့အစီအစဉ်ဖြစ်တဲ့ ဇီ၀ပစ္စည်းတွေရဲ့ပုံသဏ္ဍာန်တွေရဲ့စရိုက်ကို အခြေခံကာတည်ဆောက်ထားတဲ့ ဉာဏ်ရည်တုကွန်ယက်အကြောင်းနှင့်၊ ရောဂါတွေဘယ်လိုဖြစ်လာရတာကိုပိုနားလည်စေရန် ပြီးတော့ ပိုပြီးထိရောက်တဲ့ကုသမှုတွေအကြောင်းကို မျှဝေထားပါတယ်။

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
05:14

Burmese subtitles

Revisions