-
Tegen de tijd dat deze video gepost is, ben ik een getrouwde man!
-
En ik zou niet gelukkiger kunnen zijn.
-
Nadat ik me in maart 2020 heb verloofd met mijn grote liefde Cyan, hebben we een nogal ongewone verloving gehad
-
in een wereldwijd gecoördineerde cosplay van het Florence van de jaren 1300, maar we zijn nu getrouwd!
-
En om de festiviteiten voort te zetten, wil ik deze video opdragen aan mijn VROUW.
-
AH! Verbazingwekkend.
-
Dus, ik deed het meest typisch mij-denkbare ding en gaf de vrouw een onderzoeksproject.
-
Het wordt schattig in een seconde, ik zweer het.
-
Ik zei haar dat ze elke plaats of architectuur op aarde mocht kiezen, en ik zou er een video over maken.
-
Cyan is niet slecht in internationale reizen, en strikt genomen is ze in meer Europese landen geweest dan ik.
-
Dus als je alleen al de plaatsen telt die ze zelf heeft gezien, is er een respectabel assortiment om uit te kiezen.
-
En toch, haar selectie overviel me volledig.
-
Als onderdeel van een familiereis een paar jaar geleden naar Londen, Parijs en Rome,
-
hadden ze een korte tussenstop in Venetië ingelast.
-
Ze heeft de Rialtobrug, de Basiliek van San Marco en de poorten van het Arsenaal gezien,
-
maar ze had niet veel tijd en het Dogenpaleis was het enige dat ontbrak.
-
En, in een wending die ik echt nooit had kunnen zien aankomen,
-
vroeg ze of ik deze speciale huwelijksvideo aan Venetië wilde wijden.
-
Ze vroeg me echt om dit te doen, ongevraagd, zonder dwang -
-
ik weet dat niemand van jullie verbaasd is, maar ik was het zeker wel.
-
Maar hoe dan ook, hier zijn we dan: een cadeau aan mijn ene liefde, waarin ik praat over mijn andere liefde...
-
haar woorden niet de mijne.
-
Dus, om het Dogenpaleis beter te waarderen, gaan we wat architectuur doen.
-
Dit paleis, gelegen in misschien wel een van de historisch en artistiek belangrijkste stadsblokken van Europa,
-
was het zenuwcentrum van een Republiek die meer dan duizend jaar standhield,
-
en zich uitstrekte van het Noord-Italiaanse vasteland over de eilanden van de oostelijke Middellandse Zee.
-
Sinds de stichting van de stad in de vroege middeleeuwen tot aan de verovering door Napoleon in 1797
-
is Venetië politiek en artistiek een bijzonder geval geweest in de wereldgeschiedenis.
-
Ik heb daar bij vele andere gelegenheden al veel meer over gezegd,
-
dus ik zal nu de zelfbeheersing van een heilige vertonen door me te concentreren op het onderwerp dat nu aan de orde is.
-
In het prille begin van Venetië was Venetië niet echt Venetië.
-
De eerste echte stad in de lagune was het eiland Torcello, en in het midden en het eind van de jaren 700
-
werd de regering van de Republiek bestuurd vanaf het eiland Malamocco.
-
Maar nadat het eiland bijna was veroverd in een dubbele invasie door Byzantijnen en Franken, lang verhaal,
-
verplaatste de hertog of doge de regering naar binnen de lagune op de eilanden van Rivo Alto,
-
waar hij voor zichzelf een kasteel bouwde waarvan hij hoopte dat het belegeringsbestendig zou zijn.
-
Esthetiek was hier duidelijk geen prioriteit, en deze oorspronkelijke vesting was qua uiterlijk en gevoel
-
vergelijkbaar met een Byzantijns kasteel: witte en roze stenen muren, kantelen,
-
een grote gracht aan alle vier de zijden, zo stevig als maar zijn kon - letterlijk goed genoeg voor regeringswerk,
-
want naast de residentie van de Doge bevatte de vesting openbare kantoren,
-
de rechtbanken, gevangenissen, en wapenopslagplaatsen.
-
Want waarom zou je de republiek verdedigen als je geen coole zwaarden hebt?
-
Naarmate de eeuwen verstreken en Venetië een van de eerste handelsrepublieken
-
in het Middellandse Zeegebied werd, besloten de Dogen dat het tijd was om de boel op te kalefateren
-
en van hun Castello meer een Palazzo te maken.
-
Dus in de jaren 1170 renoveerde Doge Ziani het paleis met nieuwe bovenverdiepingen, muren met zuilengangen,
-
twee leuke puntige torens aan de kant van het water, en een aantal mooie kleine loopbruggen
-
tussen de lagune en het paleis, en tussen het paleis en de nieuw gebouwde St Mark's Basiliek.
-
De persoonlijke appartementen van de Doge bevonden zich in de oostelijke vleugel bij het kanaal,
-
de rechtbanken en de bibliotheek bevonden zich aan de westkant bij het piazza,
-
en de meeste regeringskantoren bevonden zich in de zuidelijke vleugel aan de waterkant.
-
De kern van het gebouw was dezelfde als voorheen, en eerlijk gezegd lijken ze ook wel op elkaar,
-
maar deze verbouwingen hebben de toon behoorlijk veranderd: Het eerste gebouw was een vesting,
-
bedoeld om de regering te beschermen tegen alle anderen op aarde, terwijl dit gebouw een statement was,
-
heck, het was een beschimping.
-
In een tijd waarin deftige gotische architectuur alleen voor kerken was bestemd
-
en koninklijke kastelen meer voor de veiligheid dan voor het decor dienden,
-
was dit een wereldlijk paleis met alle franje erop en eraan, pal aan de rand van het water,
-
in het volle zicht van de wereld, in het volle vertrouwen dat hun vijanden er geen moer aan konden doen.
-
In de Middeleeuwen, is dat ongeveer het dichtste dat je kunt komen om jezelf onsterfelijk te verklaren.
-
En zoals de volgende eeuwen laten zien ... ja, ja ze waren dat een beetje.
-
Dus natuurlijk, in de volgende eeuwen, Venetië maakte het nog mooier!
-
Aan het begin van de jaren 1300 maakte de Grote Raad een vaste lijst van adellijke families,
-
waarvan de volwassen mannen in de grote vergaderingen konden dienen
-
en al die coole republikeinse dingen konden doen.
-
Maar deze hervormingen betekenden dat de Maggior Consiglio er in korte tijd honderden nieuwe leden bij kreeg,
-
dus in 1340 breidde Doge Gradenigo de zuidelijke vleugel uit om een grotere raadszaal in te richten.
-
En hier begint het paleis een vorm aan te nemen die we zullen herkennen:
-
een dubbele zuilengalerij van puntige gotische bogen,
-
en de bovenste helft versierd met een leuk wit en roze marmeren patroon.
-
Een eeuw later breidde Doge Foscari de westelijke vleugel van het paleis uit in precies dezelfde stijl,
-
zodat er continuïteit is en het er mooi uitziet.
-
Terwijl hij bezig was, bouwde hij de zeer gotische Porta Della Carta om van de piazza naar de binnenplaats te leiden,
-
en het andere eind van die tunnel werd in de jaren 1480 overdekt met een fraaie triomfboog.
-
Net op tijd om de hele oostelijke vleugel van het paleis af te branden in 1483.
-
Dit zal een trend worden.
-
Al snel werd begonnen met het bedekken van de verrassings-openluchtslaapkamer van de Doge
-
met een vervangende oostvleugel, gebouwd in de hipste nieuwe stijl van de Renaissance: Neoklassiek.
-
Tot nu toe ging het in de Venetiaans-gotische architectuur alleen maar om spitsbogen,
-
van die kleine vierpootjes en de dappere toevoeging van één accentkleur naast wit (in dit geval roze).
-
De pitch voor Neoklassiek was in feite "alleen wit marmer, laat het Romeins lijken".
-
Onduidelijk of die looks mooi zouden zijn of niet.
-
Het interne debat over de esthetiek werd in 1498 op een zijspoor gezet toen hoofdarchitect Antonio Rizzo
-
schuldig werd bevonden aan het verduisteren van geld uit het bouwbudget, en er vandoor ging.
-
Toen het gebouw nog niet eens half af was, werd Pietro Lombardo aangesteld om het project opnieuw te beoordelen.
-
Hij had de goede manieren om geen budgetfraude te plegen,
-
maar zijn bijgewerkte ontwerp was veel duurder dan het oorspronkelijke voorstel van Rizzo.
-
Dus wat de financiën van de Republiek betrof... eh, ze hebben quitte gespeeld!
-
De bouw van de neoklassieke vleugel werd rond 1600 afgerond met de beruchte Brug der Zuchten,
-
waar de gevangenen vanuit de cellen in het paleis hun laatste blik op Venetië wierpen
-
voordat ze over het kanaal naar de verrassend mooi uitziende gevangenis verhuisden.
-
Kort daarna werden de andere twee-en-een-half gevels van de binnenplaats gedeeltelijk gerenoveerd
-
om het uiterlijk van de grote neoklassieke kant te evenaren,
-
met een relatief ingetogen maar ongelooflijk elegante zuilengalerij van twee verdiepingen.
-
En het ziet er misschien niet veel uit, maar dit is in feite behoorlijk galactisch:
-
ze nemen het idee van de Klassieke Ordes, waar kolommen eenvoudig beginnen,
-
en naarmate ze hoger worden steeds chiquer worden, en passen dat toe op bogen.
-
Dus de begane grond heeft volledig afgeronde bogen, Klassiek-Rome-stijl,
-
maar de tweede verdieping heeft spitsbogen, Venetiaans-Gothische stijl.
-
En het is zo eenvoudig maar geniaal: het zeer klassieke idee van "ga hoger wordt chiquer" wordt toegepast op bogen,
-
terwijl de gotische wortels van de stad worden geëerd door de puntige stukken bovenop te plaatsen.
-
Zelfs toen Venetië volledig neoklassiek werd, was het nog Venetiaans-gotisch.
-
Ik vind dat heel gaaf in abstracte zin, maar het ziet er ook zo mooi uit:
-
het bleke marmer speelt met de schaduwen in de bogen, en dat contrast van zwart en wit is zuiver.
-
De vormen zijn sterk, de details lopen in elkaar over, het is niet ingewikkelder dan het hoeft te zijn -
-
dit hier is mijn favoriete deel van het hele verdomde paleis.
-
Tussen misdaadjongen Rizzo, deftige Lombardo en zuilengalerij-uitbreider Bartolomeo Manopola
-
is het onduidelijk wie precies op dit lumineuze idee kwam; maar na een paar uur naar de muren te hebben gestaard,
-
en een Wikipedia-pagina voor Manopola te hebben doorgespit die alleen in het Italiaans is
-
en die ik zelf moest vertalen, ben ik geneigd te zeggen dat Lombardo een visie had en Manopola die heeft uitgevoerd.
-
Dat is niet relevant voor de geschiedenis, maar de vraag zat me echt dwars, dus ik wilde dat jullie het wisten.
-
De laatste veranderingen aan de buitenkant kwamen na een brand in de zuidelijke en oostelijke vleugels in 1577,
-
en de beroemde neoklassieke architect Andrea Palladio stelde voor
-
om het hele gebouw af te breken en opnieuw op te bouwen.
-
Dit is de enige keer dat je me dit zult horen zeggen: Godzijdank heeft niemand naar Palladio geluisterd.
-
Ze bouwden het opnieuw zoals het was,
-
in plaats van hun extravagante grillen uit te leven met de binnenkant van het paleis.
-
Als gevolg van verontrustend veel branden is het interieur gemaakt van werk uit de jaren 15 en 1600,
-
toen verblindend-gouden barok de trend du jour was.
-
Het is glanzend, prachtig en veel te ingewikkeld.
-
Met zoveel te doen, worden de zalen al snel desoriënterend, maar als je inzoomt op afzonderlijke werken,
-
bevat het interieur van het Dogenpaleis enkele van de beste kunstwerken die je waar dan ook in Europa kunt vinden,
-
met meesterwerken van de meest gevierde kunstenaars uit de Venetiaanse geschiedenis.
-
En subtiliteit was niet hun doel: wanneer je een 22x7 meter groot schilderij van Tintoretto genaamd Paradiso
-
op de achterwand van de Grote Raadzaal hangt, vlak onder een voorstelling van Venetië dat een letterlijke God wordt,
-
is het punt overduidelijk.
-
En al deze Fance had ook een politieke dimensie,
-
waarmee buitenlandse diplomaten die zaken kwamen doen met Venetië, in vervoering werden gebracht.
-
De appartementen van de Doge zijn een buitengewone vitrine van macht en rijkdom,
-
met een gouden trap die de bezoekers door een schildzaal, een kaartenkamer en mijn persoonlijke favoriet leidt:
-
de Scharlaken Kamer, die niet scharlaken is geschilderd,
-
maar zo schijnt te heten omdat de raadsleden van de Doge scharlaken gewaden droegen als ze daar rondhingen.
-
Dit alleen al maakt dit tot het beste paleis ter wereld, want voor zover ik weet,
-
is dit het enige paleis is met een kamer speciaal gebouwd voor bijpassende pyjamafeestjes.
-
"Ahem, Zijne Hoogheid de Koning van Engeland verzoekt om een audiëntie bij de Doge,
-
maar wenst eerst een kop warme chocolademelk en uw grootste kussen,
-
zodat Zijne Hoogheid de wapens kan opnemen tegen de Koning van Frankrijk,
-
om hem in zijn vervelende gezicht te slaan en zijn tuttige jongenshaar in de war te brengen."
-
- Een ontmoeting die waarschijnlijk minstens twee keer heeft plaatsgevonden.
-
Naast de appartementen van de Doge huisvestte het paleis elke denkbare functie van de staat:
-
de Grote Raad, de Senaat, de Raad van 10, het kabinet van de Doge, de stemlokalen, de rechtbanken,
-
de kantoren voor buitenlandse zaken, de commandocentra van de marine -
-
het was de hele bestuursmachinerie van de Republiek.
-
Natuurlijk wordt het het Dogepaleis genoemd omdat hij er woonde, maar in functie was dit het Paleis van de Republiek,
-
nog zo'n mooie draai aan de Venetiaanse geschiedenis die tegenstrijdig is maar ook heel logisch.
-
En ik hou gewoon van deze plek.
-
Het is zo Venetiaans in elk aspect van zijn karakter.
-
De geschiedenis van het gebouw is onlosmakelijk verbonden met de geschiedenis van de Republiek als geheel,
-
politiek, artistiek, en, door opvallend verzuim, militair.
-
EN, een van de beroemdste kerken uit de wereldgeschiedenis, de San Marco Basiliek, staat hier.
-
Ik heb het de hele tijd maar twee keer genoemd,
-
en het staat op de achtergrond van de helft van de foto's die ik jullie heb laten zien.
-
Het kan net zo goed de noordvleugel van het paleis zijn!
-
Dus, dat alles om te zeggen: gelukkig huwelijk aan mijn lieve vrouw Cyan,
-
ik kan niet wachten om je hier op een dag mee naar toe te nemen.
-
Heel erg bedankt voor het kijken!
-
Zien jullie, mijn geniale en geniepige strategie is dat als ik nieuwe ideeën voor series blijf bedenken,
-
ik geldige en gerechtvaardigde redenen heb om terug te keren en opnieuw over Venetië en Florence te praten.
-
Ik bedoel, strikt genomen heb ik nog geen video gemaakt die alleen over de duomo gaat,
-
maar NU staat de deur wijd open.
-
Dus we zullen zien waar we nu heen gaan, en ik zie jullie in de volgende video.
