Körlüğe sebep olan tedavi edilebilir durum - Andrew Bastawrous

Tüm dersi görüntülemek için tıklayın: http://ed.ted.com/lessons/a-curable-condition-that-causes-blindness-andrew-bastawrous

Dünyadaki yaklaşık 20 milyon körlük vakası katarakttan kaynaklanıyor. Katarakt, görüntüyü retina tabakasına odaklayan lensleri etkiler ama tedavisi vardır. Katarakt nasıl oluşuyor ve biz bunu nasıl engelleyebiliriz? Andrew Bastawrous kataraktla ilgili bilgi veriyor.

Ders: Andrew Bastawrous, animasyon: FOX Animation Domination High-Def.

Dünya çapında tahmini 20 milyon körlük
vakası, görüntüleri odaklayan,

merceği etkileyen iyileştirilebilir
olan katarakttan kaynaklanmaktadır.

Katarakt, mercek içindeki proteinler
normal düzenlerini kaybettiğinde

renk bozulmasına veya bulanıklaşmaya
neden olacak şekilde kümelenince olur

ve sonunda görüşün çoğunu engeller.

Katarakta göz yaralanması, bazı ilaçlar,

ultraviyole radyasyon, diyabet,

sigara içmek

veya bazı genetik bozukluklar

neden olabilir.

Ama en yaygın sebep yaşlanmaktır.

ABD'de, 80 yaşın üzerindeki
insanların %50'den fazlasında vardır.

Katarakt 2500 yıl önce
Hindistan'da tedavi edilirdi

ancak Eski Mısır ve Babil'de de daha önce

benzer prosedürler mevcut olabilir.

Koltuklama olarak adlandırılan
en yaygın prosedür,

bulanık merceği gevşetmek ve çıkarmak için

keskin bir aletin göze
basılmasını içeriyordu.

Göze giren ışığın artma şansı
yükselmesine rağmen,

lensin yok olması, hastanın
görmesini bulanıklaştırır.

Düşük başarı oranı ve yüksek enfeksiyon
veya yaralanma riski olmasına rağmen,

koltuklama dünyanın bazı
bölgelerinde yapılmaya devam ediyor.

Son teknolojiler bulanık lensin
çıkarılmasına odaklanmaktadır,

örneğin bulanık lensi, onu çevreleyen
ince zar ile birlikte çekip almak için

korneada delik açmak gibi.

Gözlüğün icadı odaklanmanın
düzenlenmesine izin verdi

ama tam işe yaraması için
aşırı kalınlıkta olmak zorundadır.

Ayrıca, bu teknikler hâlâ
retinaya zarar veren

veya göze rahatsızlık veren dikişler gibi

komplikasyonlara sebep olabiliyordu.

Fakat 20. yüzyılda,
beklenmeyen bir şey oldu.

Göz cerrahı Sir Harold Ridley 2.Dünya
Savaşı'nda yaralıları tedavi ederken

uçağın pilot kabininden kopmuş
akrilik plastik parçasının

pilotun gözüne zarar vermeden
yerleştiğini fark etti.

Bu ona, kataraktı yok etmek için
yapay lensleri göze cerrahi olarak

yerleştirmeyi önermesini sağladı.

Başlangıçta direnç olmasına rağmen,

bu metot 1980'lerden sonra
standart olmaya başladı.

Ridley'nin buluşundan beri,

intraoküler lenslerde birçok
gelişme sağlandı.

Modern lensler,

kataraktların alındığı ince zara
kolayca yerleştirilebilir

ve bu işlem gözün
doğal halini değiştirmez.

Lens kavislerinin kolayca
ayarlanabilir olması

cerrahlara, hastaların normal görüşünü

gözlük kullanmadan onarma imkanı verir.

Tabii ki ameliyat teknikleri de gelişti.

Mikroskop uygulamaları,
çok küçük aletler veya lazer kullanarak

korneada bir veya iki milimetrelik
delikler açmayı sağlıyor.

Aynı zamanda ultrason sondası
kataraktlı lensi göze

en az zarar vererek kırmayı
ve çıkarmayı sağlıyor.

Az gelişmiş teknolojiler ameliyatların
ucuz ve çabuk yapılmasını sağlar,

gelişmekte olan ülkelerde ameliyatların
hızla yayılmasına yardımcı olur.

Mesela, Hindistan'daki
Aravind Göz Hastanesi,

altı dolar fiyat ile düşük maliyetli
katarakt ameliyatına

öncülük etti.

Peki, bu gelişmeler olmasına rağmen,

dünyada neden bu kadar çok kör insan var?

Birçok bölgedeki yetersiz altyapı
ve doktor eksikliğinin

büyük engel oluşturmasındaki ana mesele

sağlık hizmetlerine erişimdir.

Ama tek sorun bu değil.

Eğitime sahip olmayan kırsal alanlarda

körlük genelde yaşlanmanın kaçınılmaz
bir parçası olarak kabul edilir,

bu nedenle tedavi bulmaya çabalanmaz.

Bilgi bu yüzden çok önemli.

Ömürlerinin kalan kısmı
boyunca katarakttan dolayı

kör kalacak insanların çoğu

cep telefonları ve toplumları
bilinçlendirme programları sayesinde

ulaşılabilir olmuşlardır.

Onlar için daha iyi bir gelecek mümkündür.