< Return to Video

Hans Rosling's 200 Countries, 200 Years, 4 Minutes - The Joy of Stats - BBC Four

  • 0:04 - 0:07
    Bistaratzea nire lanaren erdian dago.
  • 0:08 - 0:10
    Mundu mailako osasuna irakasten dut
  • 0:11 - 0:13
    Eta jakin badakit, datuak eskuratzea ez dela nahikorik.
  • 0:13 - 0:18
    Nik (haiek) erakutsi behar ditut jendeak onura atera eta ulertu ditzan.
  • 0:18 - 0:22
    Orain saiatuko naiz lehen inoiz egin ez dudana martxan jartzen:
  • 0:22 - 0:25
    datuak gauzatzea benetako espazioan,
  • 0:25 - 0:29
    teknika-taldearen asistentzia txiki batekin.
  • 0:29 - 0:33
    Beraz, bagoaz: lehenengo eta behin osasunerako abzisa-ardatz bat
  • 0:33 - 0:39
    Bizi itxaropena 25 urteetatik 75 urteetara.
  • 0:39 - 0:41
    Eta behean, aberastasunerako abzisa-ardatz bat:
  • 0:41 - 0:47
    pertsona bakoitzeko diru-sarrerak: 400, 4.000 eta 40.000 dolar.
  • 0:47 - 0:50
    Beraz, hemen behean txiroak eta gaixoak dira,
  • 0:50 - 0:52
    eta han goian aberatsak eta dirudunak dira,
  • 0:53 - 0:59
    Orain erakutsiko dizuet orain dela 200 urtetako mundua,
  • 0:59 - 1:00
    1810. urtean.
  • 1:00 - 1:02
    Hemen datoz herri guztiak:
  • 1:02 - 1:08
    Europa marroi kolorez, Asia gorriz, Ekialdeko Hurbila berdez, Sahara azpiko Afrika, urdinez,
  • 1:08 - 1:10
    eta bi Amerikak oriz.
  • 1:10 - 1:13
    Eta herri bakoitzeko burbuilaren tamainak erakusten du populazioaren tamaina.
  • 1:13 - 1:17
    Eta 1810. urtean hemen behean herriz beteta zegoen, ezta?
  • 1:17 - 1:19
    Herri guztiak ziren txiro eta gaixo.
  • 1:19 - 1:23
    Bizi itxaropena 40 urtetako behetik zegoen herri guztietan.
  • 1:23 - 1:27
    eta bakarrik Britaina Handia eta Herbereak zeuden pixkat egoera onean.
  • 1:27 - 1:29
    baina ez asko.
  • 1:29 - 1:30
    Eta orain, mundua [mugitzera] hasten naiz.
  • 1:32 - 1:37
    Industri-iraultzak dakartza Europako herriak zein beste gunetakoak
  • 1:37 - 1:39
    gainerakotik banantzen direla,
  • 1:39 - 1:41
    baina Asiako eta Afrikako herri-kolonizatuak,
  • 1:41 - 1:44
    hemen behean trabatuta daude.
  • 1:44 - 1:47
    Eta, aldi bateko, Mendebaldeko herriak gero eta osasuntsuago bihurtzen dira.
  • 1:47 - 1:51
    Eta orain, abiadura murrizten dugu
  • 1:51 - 1:53
    Lehen Mundu Gerraren eragina erakusteko
  • 1:53 - 1:58
    eta Espainiako Gripearen izurritearena. Zelako hondamendia!
  • 1:58 - 2:02
    Eta orain 1920.eko eta 1930.eko hamarkadetan berriro abiadura hartzen dut
  • 2:02 - 2:04
    Eta, 1929.eko Depresio Handia izan arren,
  • 2:04 - 2:06
    mendebaldeko herriek aurrea hartzen dute
  • 2:06 - 2:07
    aberastasun eta osasun gehiago eskuratzeko.
  • 2:07 - 2:10
    Japonia eta beste batzuk euren atzetik joaten saitzen dira
  • 2:10 - 2:11
    baina herri gehienak hemen behean geratzen dira.
  • 2:11 - 2:15
    Orain, Bigarren Mundu Gerraren sarraskiak gertatu ostean,
  • 2:15 - 2:19
    pixkat moteltzen gara mundua ikusteko 1948. urtean.
  • 2:19 - 2:23
    1948 oso urte zoragarria zen: gerra amaitu egin zen.
  • 2:23 - 2:26
    Suediak Neguko Joku Olinpikoetan domina gehienak irabazi zituen,
  • 2:26 - 2:28
    eta ni neu jaio nintzen.
  • 2:28 - 2:31
    Baina munduen arteko desberdintasunak
  • 2:31 - 2:32
    inoiz baino handiagoak ziren.
  • 2:32 - 2:37
    Aurrean Estatu Batuak, Japonia ia euren atzetik,
  • 2:37 - 2:39
    Brasil oso atzeratua,
  • 2:39 - 2:43
    Iran petrolioarekin aberasten hasi zen baina oraindik bizi itxaropen eskasa.
  • 2:43 - 2:46
    Eta Asiako erraldoiak:
  • 2:46 - 2:48
    Txina, India, Pakistan, Bangladesh eta Indonesia,
  • 2:48 - 2:50
    oraindik txiro eta gaixo ziren hemen behean,
  • 2:50 - 2:52
    baina ikus ezazue gertatzeko zorian dagoena!
  • 2:52 - 2:54
    Bagoaz berriro!
  • 2:54 - 2:57
    Nire bizitza joan ahala, antzinako koloniek independentzia lortu zuten,
  • 2:57 - 3:00
    eta azkenik, osasuntsuago bihurtzen hasi ziren,
  • 3:00 - 3:01
    eta osasuntsuago,
  • 3:01 - 3:02
    eta osasuntsuago.
  • 3:02 - 3:06
    Eta 1970 hamarkadan, Asiako eta Hegoamerikako herriak
  • 3:06 - 3:09
    Mendebaldeko herrietara hurbiltzen hasi ziren:
  • 3:09 - 3:11
    ekonomia gainerakor bihurtu egin ziren.
  • 3:11 - 3:12
    Herri batzuk Afrikan euren atzetik joan ziren,
  • 3:12 - 3:14
    beste herri afrikar batzuk gerra zibiletan trabatuta geratu ziren,
  • 3:14 - 3:16
    beste batzuek HIESa jasan zuten.
  • 3:16 - 3:18
    Eta orain gaur egungo mundua ikus dezakegu,
  • 3:18 - 3:22
    gaur egungo estatistikekin.
  • 3:23 - 3:25
    Gaur egun pertsonen gehienak erdian bizi dira.
  • 3:25 - 3:28
    Baina, aldi berean, desberdintasun nabariak daude
  • 3:28 - 3:30
    egoera onean eta egoera txarrean dauden herrien artean
  • 3:30 - 3:34
    eta herri baten barruan desoreka handiak ere badaude.
  • 3:34 - 3:37
    Burbuil hauek herri bakoitzeko batezbestekoa erakusten dute,
  • 3:37 - 3:38
    baina banan daitezke.
  • 3:38 - 3:41
    Har dezagun Txina, probintzietan banan ditzaket.
  • 3:41 - 3:44
    Hor doa Shangai.
  • 3:44 - 3:48
    Gaur egun, berak aberastasun eta osasun berbera du Italiarekin konparatuta.
  • 3:48 - 3:51
    Eta hor dago Guizhou, barrualdeko probintzia txiroa,
  • 3:51 - 3:52
    Pakistanen parekoa.
  • 3:52 - 3:55
    Eta gehiago banantzen badut.
  • 3:55 - 3:58
    landa-guneak, Ghanaren parekoak dira, Afrikan.
  • 4:01 - 4:03
    Eta hala ere, gaur egungo desoreka handiak kontuan hartu arren,
  • 4:05 - 4:07
    200 urtetako aurrerapen dexente ikusi ditugu.
  • 4:07 - 4:09
    Ebaki historiko erraldoi hori,
  • 4:09 - 4:10
    Mendebaldeen eta Gainerakoen artekoa, orain ixten ari da
  • 4:10 - 4:15
    mundu guztiz berri eta bateratu bihurtu egin gara,
  • 4:15 - 4:18
    eta gerorako joera argia ikusten dut,
  • 4:18 - 4:20
    laguntzarekin, merkataritzarekin, teknologia berderekin eta pakearekin,
  • 4:20 - 4:23
    Guztiz posiblea da guztiak hel daitezen
  • 4:24 - 4:26
    aberastasun-osasuntsu izateko bazterrera.
  • 4:28 - 4:31
    Beno, azken minutu horietan ikusi duzuna
  • 4:31 - 4:34
    200 herritako istorioa da
  • 4:34 - 4:36
    200 urtetan zehar erakutsita .. eta are gehiago.
  • 4:36 - 4:40
    120.000 zenbakirekiko grafikoak egin dira.
  • 4:40 - 4:43
    Izugarria, ezta?
Title:
Hans Rosling's 200 Countries, 200 Years, 4 Minutes - The Joy of Stats - BBC Four
Description:

Hans Rosling-en 200 Herri, 200 Urte, 4 Minutu - Estatistikaren Jokua - BBC Four

more » « less
Video Language:
English
Duration:
04:48

Basque subtitles

Revisions