Shprehitë e çuditshme të njerëzve origjinal

Si krijojnë njerëzit kreativ ide të shkëlqyera? Psikologu Adam Grant studion "njerëzit origjinale": mendimtarët që përfytyrojnë ide të reja dhe ndërmarrin veprime për t'i vënë ato në jetë. Në këtë diskutim, mësoni tre zakone të papritura të njerëzve origjinale - duke përfshirë përqafimin e dështimit. "Njerëzit origjinal më të mëdhenj janë ata që dështojnë më shumë, sepse janë ata që përpiqen më së shumti," thotë Grant. "Ju keni nevojë për më shumë ide të këqija për të marrë disa ide të mira."

Shtate vjet më parë, një student më kërkoi
të investoja në kompaninë e tij.

Ai tha, "Po punoj bashkë me 3 miqtë e mi,

do përpiqemi që të revolucionarizojmë
një industri duke shitur gjërat online."

I thashë, "Keni punuar gjithë verën
në këtë projekt apo jo?"

"Jo, kemi bere internshipe,
në rast se ky projekt dështon."

"Por do të punoni në këtë projekt
me kohë te plote kur të diplomoheni ."

"Jo, saktësisht.
Të gjithë kemi siguruar punë të tjera."

Kalojnë 6 muaj,

është një ditë para se
kjo kompani do të lancohet,

dhe ende nuk ka as edhe
një website funksional.

"Ju djem e kuptoni se e gjithë kompania
është një website.

Kjo është një gjë shumë e rëndësishme."

Kështu refuzova
të investoja në këtë kompani.

Si përfundim ata e emëruan
kompaninë e tyre Warby Parker.

(Të qeshura)

Ata shesin syze online.

Kohët e fundit ajo është quajtur
kompania më inovative në botë

dhe ka vlerë mbi një miliard dollarë.

Dhe tani? Gruaja ime merret
me investimet tona.

Ku paskam gabuar?

Për të gjetur përgjigje, kam studiuar
njerëzit që unë i quaj "origjinalë".

Origjinalët janë njerëzit
që nuk konformohen,

njerëz që jo vetëm kanë ide të reja

por edhe bëjnë veprime
për ti vënë në jetë këto ide.

Ata janë njerëz që dallohen nga të tjerët
dhe ngrejnë zërin.

Origjinalët kanë kreativitet dhe
ndryshojnë botën për të mirë.

Ata janë njerëz që ne duhet tu besojmë.

Dhe ata nuk duken ashtu si unë mendoja.

Unë dua tju tregoj sot
tri gjëra që kam mësuar

se si mund ti njihni njerëzit origjinal

dhe të bëheni më shumë si ata.

Pra e vetmja arsye
që nuk iu bashkova Warby Parker

ishte sepse ata ishin shumë të ngadalshëm
në punët që bënin.

Ju të gjithë e njihni mendjen
e një procrastinatori.

Kam një rrëfim për ju.
Unë jam krejt ndryshe. Jam prekrastinator.

Po , ky është një term i vërtetë.

E dini ndjenjën e panikut që keni secili
nga ju kur keni ndonjë afat afër

kur nuk i keni përfunduar
ende obligimet tuaja.

Unë këtë ndjenjë e kam muaj
para se të afrohet afati i fundit.

(Të qeshura)

Ka filluar shumë herët: si fëmijë i merrja
lojërat kompjuterike shumë seriozisht.

Zgjohesha në ora 5:00 të mëngjesit,

filloja të luaja pa ndërprerje
derisa unë fitoja lojën.

Më doli aq shumë jashtë dore saqë një
gazetë lokale erdhi të më intervistonte

dhe shkruan një artikull për efektet
e këqija të lojërave kompjuterike.

(Të qeshura)

(Duartrokitje)

Që atëherë, më kanë rënë flokët
e më kanë dalë të gjitha dhëmbët.

(Të qeshura)

Por kjo histori më ndihmoi në kolegj,

sepse unë përfundova temën e diplomës
katër muaj para se të përfundonte afati.

Dhe isha krenar për këtë,
deri disa vite më parë.

Kisha një studente që quhej Jihae,
e cila erdhi tek unë dhe më tha,

"Unë kam idetë më kreative
kur prokrastinoj."

I thashë, "Shumë mirë, ku janë
katër faqet që duhet ti shkruaje?"

(Të qeshura)

Jo, ajo ishte një nga studentet
tonë më kreative,

dhe si një psikolog ky është
lloji i ideve që po hulumtoj.

Kështu që unë e sfidova atë
që të merrte disa të dhëna.

Ajo shkoi në disa kompani.

Iu kërkoi njerëzve të plotësonin pyetësorë
se sa shpesh prokrastinojnë.

Pastaj iu kërkon shefave të tyre ti
renditin sa kreativë dhe inovativë janë.

Dhe sigurisht, prekrastinorët si unë,

të cilët shpejtojnë për ti bërë gjërat

kishin dalë nga hulumtimi
se janë më pak kreativ

sesa njerëzit që prokrastinojnë pak.

Kështu dua të di se çfarë ndodh me
njerëzit që prokrastinojnë rregullisht.

Ajo tha, "Nuk e di.
Ata nuk e plotësuan pyetësorin tim."

(Të qeshura)

Jo, këtu janë rezultatet tona.

Ju e shihni që njerëzit që presin
deri në momentin e fundit

janë aq të zënë duke u endur kot
saqë nuk kanë ndonjë ide.

Dhe në anën tjetër njerëzit
që janë gjithmonë në garë

janë në furinë e ankthit saqë
nuk kanë mendime origjinale.

Gjendet një vend ideal ku mendohet
se njerëzit origjinal jetojnë.

Pse është kështu?

Ndoshta njerëzit origjinal
kanë shprehi pune të këqija.

Ndoshta prokrastinimi
nuk shkakton kreativitet.

Për të zbuluar, ne bëmë disa eksperimente.

Ne i pyetëm njerëzit
për të nxjerrë disa ide,

dhe pastaj ne morëm lexues të pavarur.

për të zbuluar sa kreativ ata ishin.

Dhe disa prej tyre ne iu kërkuam
që të bëjmë detyrat menjëherë.

Tjerëve ne iu kërkuam
që të bëjnë për më vonë

duke luajtur lojëra kompjuterike

çdo 10 minuta.

Sigurisht, njerëzit që prokrastiononin pak

ishin 16% më kreativ sesa
njerëzit e dy grupeve tjera.

Lojërat kompjuterike janë shumë të mira,
por jo arsyeja që këta janë më kreativ,

sepse nëse ju e luani këtë loje pa mësuar
më herët për detyrat tuaja,

atëherë nuk do të ketë fare kreativitet.

Vetëm atëherë kur e dini më përpara
se duhet të punoni në ndonjë problem,

dhe atëherë ju filloni të prokrastinoni.

por kur detyrat janë
ende aktive në trurin tuaj

që ato të fillojnë të punojnë
në mendjen tuaj.

Prokrastinimi ju jep kohë të mendoni
për ide të ndryshme,

për të menduar në mënyrë jo të rregullt,
për të bërë hapa jo të zakonshëm.

Në fund të këtyre eksperimenteve,

unë fillova të shkruaj një libër
për njerëzit origjinal, dhe mendova,

"Kjo është e koha e përkryer për të mësuar
veten time si të prokrastinoj,

ndersa po shkruaja një kapitull
rreth prokrastinimit."

Kështu që e lashë për më vonë
për të shkruar këtë kapitull,

dhe si çdo njeri tjetër që prokrastinon,

u zgjova herët në mëngjes ditën e ardhshme

dhe bëra një listë me hapa
se si të prokrastinoja.

(Të qeshura)

Pastaj punova me zell

drejt qëllimit tim duke mos punuar
drejt qëllimit tim.

Fillova të shkruaj kapitullin
rreth prokrastinimit,

dhe për një ditë -- kur unë kisha shkruar
gjysmë kapitulli--

e lashe ne nje ane ne gjysem te fjalise

per muaj të tërë.

Ishte agoni.

Por kur u ktheva prapë në të,
kisha plot ide.

Siç ka thënë Aaron Sorkin,

"Ju e quani prokrastinim,
unë e quaj të menduar."

Rrugës zbulova

se shumë nga njerëzit origjinale
gjatë historisë kanë qenë prokrastinatorë.

Merrni si shembull Leonardo da Vinci.

Ai punoi fort me shumë ndërprerje
për 16 vite

kur punoi Mona Lisen.

Ai është ndjerë si dështak.

Për këtë shkroi në ditarin e tij.

Disa nga ndryshimet që ai bëri në optikë

transformuan mënyrën
se si ai modeloi dritën

dhe e bënë atë piktor shumë më të mirë.

Po çfarë bënte Martin Luther King, Jr.?

Një natë para fjalimit më të madh
në jetën e tij,

para marshit në Washington,

ai ishte zgjuar deri ne 3:00 te mëngjesit,
duke e rishkruar fjalimin.

Po priste në audiencë radhën e tij
për të dalë në skenë,

dhe ende bente shënime në flete
dhe hiqte rreshta.

Kur ai del në skenë, flet për 11 minuta,

i le shënimet

për ti thënë kater fjalët që ndryshuan
rrjedhën e historisë:

"Unë kam një ëndërr."

Kjo nuk ishte e shkruar në shënimet.

Duke vonuar përfundimin e fjalimit
për në momentin e fundit,

ai i lejoi vetes mundësi të hapura
të ideve të shumta.

Dhe për shkak se teksti
nuk ishte definitiv

ai mund të improvizonte.

Prokrastinimi është një gjë
jo shumë e mirë për produktivitet,

por është virtyt për kreativitet.

Çfarë mund të mësojmë
nga shumë njerëz origjinale

është se janë të shpejtë për të filluar
diçka por vonohen për të përfunduar atë.

Dhe kjo është ajo çfarë
unë nuk pashë tek Warby Parker.

Kur ata po vonoheshin për 6 muaj,

unë i shikova dhe u thashë,

"E dini se edhe shumë kompani të tjera
kanë filluar të shesin syze online."

Ata e humbën përparësinë
që ka i pari ne loje.

Por çfarë unë nuk kuptova ishte
se ata po e kalonin gjithë kohën

duke u munduar të kuptojnë
se si ti benin njerezit

që të porosisin syze online.

Dhe ndodhi qe i pari ne lojë
është vetëm një legjendë.

Shikoni një studim të vjetër
me mbi 50 kategori të produkteve,

që studion lëvizjet e para të njerëzve
që krijuan tregun e konsumatorëve

me përmirësime që çdoherë krijuan
gjëra të ndryshme dhe më të mira.

Shikoni që të parët kishin
47% shanse për të dështuar,

krahasuar me vetem 8% shanse që kishin ata
që vazhdimisht përmirësoheshin.

Shikojeni Facebook
të cilit iu desh të priste

pasi Myspace dhe Friendster kishin dalë.

Pastaj Google, qe priti për shumë vjet
pasi Altavista e Yahoo kishin dalë.

Është shumë më e lehtë
që të përmirësohet ideja e dikujt

sesa të krijoni diçka të re nga fillimi.

Kështu mësova që per të qerë origjinal
ska nevoje te jeni të parët në diçka.

Mjafton të jeni të ndryshëm
dhe më të mirë.

Por kjo nuk ishte arsyeja e vetme
që nuk investova tek Warby Parker.

Ata kishin shumë dyshime në veten e tyre.

Kishin edhe planin e dytë te gatshem,

dhe kjo më bëri të dyshoja
në guximin e tyre per të qene origjinal,

sepse nuk prisja që
njerëzit origjinal të ishin kështu.

(Të qeshura)

Ne shikim te pare,

shume njerëz origjinal duken se
kanë më shumë vetëbesim,

por brenda,

ata ndjejnë të njëjtën frikë dhe dyshim
sikur secili nga ne.

Vetëm se ata e menaxhojnë ndryshe.

Me lejoni tu tregoj: ky është përshkrimi

se si proceset kreative punojnë
në shumicën nga ne.

(Të qeshura)

Në hulumtimet që bëra,
zbulova se ka dy lloj dyshimesh.

Është dyshimi në vetvete
dhe dyshimi në ide.

Dyshimi në vetvete është paralizues.

Ju bën që të mos veproni.

Por dyshimi në ide ju jep energji.

Ju motivon që të testoni,
të eksperimentoni, të përsoseni,

ashtu siç bëri MLK.

Kështu çelësi i të qenit njeri origjinal

është i thjeshtë:

dhe përfshin shmangien e kërcimit
nga hapi 3 në të 4.

Në vend të thoni, "Unë jam i deshtuar,"

ju duhet të thoni,
"Provat e para gjithnje deshtojnë,

dhe ende nuk kam arritur
në fund të planit."

Si do të arrij atje?

Epo, duket se ka një zgjidhje,

në shfletuesin e internetit
që ju përdorni.

Ne mund të parashikojmë performancën
e punës dhe angazhimin tuaj

vetëm duke e ditur se cilin shfletues
të internetit ju përdorni.

Tani disa nga ju nuk do të pëlqeni
rezultatet e këtij hulumtimi --

(Të qeshura)

Por ka shumë fakte që mbështesin
se përdoruesit e Firefox dhe Chrome

performojnë më mirë se përdoruesit
e Internet Explorer dhe Safari.

Po.

(Duartrokitje)

Ata gjithashtu qëndrojnë në punët e tyre
15% më gjatë, meqë ra fjala.

Pse? Nuk është ndonjë përparësi teknike.

Mesatarisht kater shfletuesit e internetit
kanë shpejtësi të njëjtë

dhe ata kanë gjithashtu dhe njohuri
gati të njëjta kompjuterike.

Ka të bëjë me motivin pse perdorni
atë shfletues.

Nëse ju përdorni
Internet Explorer ose Safari,

ato kanë qenë të instaluar
në kompjuterin tuaj,

dhe ju keni pranuar variantin
që ju është dhënë.

Nëse do Firefox ose Chrome, keni pasur
dyshime në variantin e instaluar

dhe keni kerkuar nëse
ka ndonjë mundësi tjetër,

pastaj keni gjetur dhe shkarkuar
shfletuesin e ri të internetit.

Kur njerëzit dëgjojnë
për këtë studim, thonë,

"Ah, nëse dua të përmirësohem ne punë,
mjaft të ndërroj shfletuesin e internetit?

(Të qeshura)

Jo, është të qenit personi

që merr nismë të dyshojë
në atë që i është ofruar

dhe të kërkojë për mundësi më të mira.

Nëse ju e bëni këtë si duhet,

do ti hapni vetes rrugë të reja,
si e kundërta e deja vu.

Ka një emër për këtë. Quhet vuja de.

(Të qeshura)

Vuja de është kur shihni diçka
që keni parë shumë herë me pare

dhe papritur tani e shihni me sy tjeter.

Është sikur një skenarist
që ruan skenarin e një filmi

që nuk sheh dritën e gjelbër
për më shumë se gjysmë shekulli.

Në çdo version të mëparshëm personazhi
kryesor ka qenë një mbretëreshë e keqe.

Por Jennifer Lee filloi të pyeste
nëse kjo ka kuptim.

Ajo e rishkruan aktin e parë.

Shndërron personazhin negativ
në një hero të torturuar.

Frozen bëhet kështu filmi më i dashur
i të gjitha kohërave.

Ka një mesazh kjo histori.

Kur keni dyshime, mos u dorëzoni.

(Të qeshura)

Po frikë?

Edhe origjinalët kanë frikë.

Kanë frikë se do të dështojnë.

Por ajo cka i dallon ata nga ne

është se ata kanë më shumë frikë
të mos e provojnë.

E dinë se mund të dështosh kur fillon
një biznes sepse mund të falimentojë,

ose mund të dështojë pa filluar ende.

E dinë se në të ardhmen pendimet tona
më të mëdha nuk do të jenë veprimet tona

por mosveprimet.

Gjërat që do të donim ti ribënim,
nëse e shikoni nga ana shkencore,

janë pendimet që ne kemi për mundësitë
që nuk i kemi shfrytëzuar.

Elon Musk kohëve të fundit më tha se,
nuk ka pritur që Tesla të arrinte sukses.

Ai ishte i sigurt se SpaceX

do të dështonte që të arrinte në orbitë

por ishte shumë e rëndësishme
që të provonim.

Dhe për shumë nga ne, kur kemi ndonjë ide,

nuk provojmë që as ta vëmë në jetë.

Por kam disa lajme të mira për ju.

Askush nuk do tu gjykoje
për idetë tuaja të këqija.

Shumë njerëz mendojnë
se do të gjykohen për to.

Nëse shikoni në shumë industri

dhe pyesni njerëzit për idetë e tyre
më të mira, sugjerimi i tyre më i madh,

është që ata kanë kaluar 85% të kohës
duke heshtur në vend qe të flisnin.

Ata kishin frikë se do të turpëronin veten
e tyre, apo se do të dukeshin budallenj.

Por a e dini çfarë? Njerëzit origjinal
kanë shumë ide të këqija,

shumë prej tyre në fakt.

Merrni si shembull njeriun që shpiku këtë.

A e dini se ai filloi idenë e tij
duke biseduar me kukulla

që frikësoi jo vetëm fëmijët
por edhe të rriturit?

Jo. Ju vetëm e mendoni Thomas Edison
si njeriun që shpiku poçin elektrik.

(Të qeshura)

Nëse shikoni në shumë fusha të jetës,

njerëzit origjinal më të mëdhenj
janë ata që kanë dështuar shumë herë,

sepse ata kanë provuar më së shumti.

Merrni si shembull kompozitorët klasik,
më të mirët e më të mirëve.

Pse disa prej tyre janë më të përmendur
në libra sesa të tjerët

dhe pse kanë më shumë
kompozime të regjistruara?

Një nga parashikuesit më të mirë

është numri i madh i kompozimeve
që ata kanë prodhuar.

Sa më shumë mund jepni,
më shumë llojllojshmëri fitoni

dhe shanset janë më të mëdha për të kaluar
pengesat dhe të bëheni njeri origjinal.

Madje edhe 3 ikonat e muzikës klasike
--Bach, Beethoven, Mozart --

kanë prodhuar me qindra kompozime

për të ardhur deri tek krijimi i një numri
të vogël të kryeveprave.

Jo, mund të mendoni ju,

si janë bërë këta njerëz kaq të mirë
pa bërë shumë punë?

Nuk e di se si Wagner
ka mundur të bëj këtë.

Por për shumicën nga ne,
nëse duam që të jemi më origjinal,

duhet të prodhojmë më shumë ide.

Themeluesit e Warby Parker,
kur po emëronin kompaninë e tyre,

iu duhej diçka e sofistikuar,
unike, pa lidhje me negativitetin

për të ndërtuar një kompani që
do të merrej me shitje me pakicë,

dhe ata testuan mbi 2000 mundësi

para se të vendosnin që ta emëronin

Warby dhe Parker.

Nëse shikoni me kujdes këtu
do të vëreni se njerëzit origjinal

nuk ndryshojnë shumë nga ne.

Ata kanë ndjenjat e dyshimit dhe frikës.
Ata prokrastinojnë.

Kanë ide të këqija.

Nganjëherë nuk është se nuk i kanë këto
ndjenja por nga shkaku i tyre

ata korrin suksese.

Kur i shihni këto gjëra,
mos bëni gabimin e njëjtë si unë.

Mos i largoni.

Dhe nëse ju jeni njëri prej tyre
mos u largoni nga vetja juaj.

Dijeni se nëse i filloni gjërat shpejt
por i përfundoni ngadalë,

do tu rrise aftësitë tuaja kreative,

dhe do tju motivojë
të dyshoni në idetë tuaja

dhe të pranoni frikën e dështimit
e mos te provuarit fare,

ju duhen shumë ide të këqija
që të përfundoni me disa ide të mira.

Shikoni, të qenit origjinal
nuk është e lehtë,

por nuk kam asnjë dyshim për këtë:

kjo është mënyra më e mirë
e përmirësimit të mjedisit që na rrethon.

Ju falemnderit.

(Duartrokitje)