Jak miedziak sprawił, że poczułam się milionerką

Będąc małym dzieckiem, po wybuchu w Czarnobylu, Tania Luna opuściła dom na Ukrainie, by uzyskać azyl w USA. Pewnego dnia na podłodze nowojorskiego przytułku dla bezdomnych, w którym mieszkała wraz z rodziną, znalazła miedziaka. Nigdy potem nie czuła się tak bogata. Rozważania o słodko-gorzkich radościach dzieciństwa i o tym, jak zachować je w pamięci.

Mam pięć lat i jestem bardzo dumna.

Tata właśnie zbudował
najlepszy wychodek

w naszej małej wiosce
na Ukrainie.

Wewnątrz to tylko
śmierdząca dziura w ziemi,

ale na zewnątrz ściany
są z bieluśkiego laminatu

i dosłownie lśnią w słońcu.

Czuję się taka dumna i ważna,

że mianuję się szefową paczki przyjaciół

i wyznaczam nam misje.

Skradamy się od domu do domu,

szukamy much schwytanych w pajęczyny

i uwalniamy je.

Cztery lata wcześniej,
gdy miałam rok,

po wybuchu w Czarnobylu

spadł czarny deszcz.

Włosy siostry wypadały kępkami,

a ja spędziłam 9 miesięcy w szpitalu.

Odwiedziny nie były dozwolone,

więc mama przekupiła kogoś z personelu.

Zdobyła pielęgniarski fartuch

i zakradała się każdej nocy,
by siedzieć przy mnie.

5 lat później okazało się,
że to szczęście w nieszczęściu.

Dzięki Czarnobylowi
dostajemy azyl w USA.

Mam sześć lat.
Nie płaczę, gdy opuszczamy dom

i przyjeżdżamy do Ameryki,

bo spodziewam się, że pełno tu

rzadkich wspaniałości,
jak banany i czekolada,

albo guma balonowa Bazooka.

Balonówkę Bazooka
z komiksem w środku,

na Ukrainie dostawało się raz do roku

i żuło się jeden kawałek
przez cały tydzień.

Pierwszego dnia w Nowym Jorku

znajdujemy z babcią miedziaka

na podłodze przytułku dla bezdomnych,
gdzie mieszkamy.

Tyle, że my nie wiemy, że to przytułek.

Myślimy, że to hotel
z mnóstwem szczurów.

Miedziak wygląda jakby wrósł w podłogę

i sądzimy, że zostawił go jakiś bogacz,

bo zwykli ludzie
nie gubią pieniędzy ot tak.

Trzymam w dłoni monetę,

jest lepka i zaśniedziała,

ale ja czuję się,
jakbym miała majątek.

Postanawiam kupić swoją własną

gumę balonową Bazooka.

I w tym momencie
czuję się jak milionerka.

Jakiś rok później
znowu się tak czuję,

kiedy znajdujemy w śmietniku
torbę pełną pluszaków.

Nagle mam więcej zabawek

niż kiedykolwiek.

Mam to uczucie po raz kolejny,
gdy ktoś puka

do naszego mieszkania
na Brooklynie.

Widzimy z siostrą,
że to dostawca

z pudełkiem pizzy,
którego nie zamawiałyśmy.

Bierzemy naszą pierwszą pizzę

i pochłaniamy, kawałek po kawałku.

Dostawca stoi i gapi się na nas.

Każe nam zapłacić,
ale nie znamy angielskiego.

Przychodzi mama,
on żąda od niej pieniędzy,

ale ona nie ma tyle.

Codziennie chodzi pieszo
50 przecznic do pracy i z powrotem,

żeby nie wydawać pieniędzy na autobus.

Wtedy pojawia się sąsiadka

i czerwienieje ze złości,
gdy zdaje sobie sprawę,

że ci imigranci piętro niżej

dobrali się jakoś do jej pizzy.

Wszyscy są zdenerwowani.

Ale pizza jest przepyszna.

Dopiero po latach uderzyło mnie,
jak niewiele mieliśmy.

Dziesiątą rocznicę pobytu w USA

postanowiliśmy uczcić,
wynajmując pokój w tym hotelu,

gdzie zatrzymaliśmy się
po przyjeździe do USA.

Mężczyzna w recepcji
mówi ze śmiechem:

"Tu nie ma pokoi do wynajęcia.
To przytułek dla bezdomnych".

Byliśmy wstrząśnięci.

Mój mąż Brian też był
bezdomny w dzieciństwie.

Jego rodzina straciła wszystko.
Gdy miał 11 lat,

musiał mieszkać z tatą w motelach.

Zabierano im tam całą żywność w zastaw,

dopóki nie zapłacili rachunku.

Raz, kiedy dostał z powrotem
płatki śniadaniowe,

w pudełku roiło się od karaluchów.

Ale miał jedną rzecz.

Miał takie pudełko po butach,
które wszędzie zabierał.

W środku było dziewięć komiksów,

dwie figurki G.I. Joe
pomalowane jak Spiderman,

i pięć Gobotów.
To był jego skarb.

To była jego własna drużyna bohaterów,

która chroniła go
przed narkotykami i gangami

oraz przed porzuceniem marzeń.

Opowiem wam o jeszcze jednym

niegdyś bezdomnym członku naszej rodziny.

Oto Scarlett.

Kiedyś Scarlett używano jako przynęty
w walkach psów.

Wiązano ją i wrzucano na ring,

gdzie inne psy atakowały ją,
żeby wzmóc agresję przed walką.

Dzisiaj je ekologiczną żywność

i śpi na ortopedycznym łóżku
podpisanym jej imieniem,

ale kiedy nalewamy jej wody do miski

wciąż spogląda w górę
i merda ogonem z wdzięcznością.

Czasami Brian i ja
spacerujemy ze Scarlett po parku,

ona tarza się w trawie,

a my po prostu patrzymy na nią,

potem na siebie

i czujemy wdzięczność.

Zapominamy o frustracjach i rozczarowaniach

przedstawicieli klasy średniej

i czujemy się jak milionerzy.

Dziękuję.

(Oklaski)