< Return to Video

Verliefd wórden is niet zo moeilijk

  • 0:01 - 0:02
    Ik publiceerde dit artikel
  • 0:02 - 0:07
    in de column Modern Love
    van The New York Times in januari:
  • 0:07 - 0:09
    "To Fall in Love With Anyone, Do This."
  • 0:09 - 0:11
    Het artikel gaat
    over een psychologische studie
  • 0:12 - 0:15
    om romantische liefde te creëren
    in het laboratorium
  • 0:15 - 0:18
    en over mijn ervaring
    toen ik die studie zelf heb uitgetest
  • 0:18 - 0:20
    op een avond vorige zomer.
  • 0:20 - 0:22
    De procedure is tamelijk eenvoudig:
  • 0:22 - 0:29
    twee vreemden stellen elkaar om beurten
    36 vragen die steeds persoonlijker worden
  • 0:29 - 0:32
    en staren dan in elkaars ogen,
  • 0:32 - 0:35
    vier minuten lang zonder iets te zeggen.
  • 0:35 - 0:39
    Hier zijn enkele voorbeeldvragen.
  • 0:39 - 0:44
    Nr. 12: Als je morgen een nieuwe kwaliteit
    of gave zou kunnen hebben,
  • 0:44 - 0:45
    wat zou je kiezen?
  • 0:46 - 0:51
    Nr. 28: Wanneer heb je het laatst
    gehuild in het bijzijn van iemand?
  • 0:51 - 0:52
    In je eentje?
  • 0:52 - 0:56
    Zoals je ziet, worden ze
    echt steeds persoonlijker.
  • 0:56 - 0:59
    Nr. 30, dat vind ik echt een leuke:
  • 0:59 - 1:02
    Vertel je partner
    wat je leuk vindt aan hem;
  • 1:02 - 1:04
    wees zeer eerlijk deze keer,
  • 1:04 - 1:08
    zeg zaken die je niet zou zeggen
    tegen iemand die je net hebt ontmoet.
  • 1:09 - 1:13
    Toen ik enkele jaren eerder
    voor het eerst over deze studie las,
  • 1:13 - 1:15
    viel één detail mij echt op,
  • 1:16 - 1:19
    namelijk het gerucht dat twee deelnemers
  • 1:19 - 1:21
    zes maanden later waren getrouwd
  • 1:21 - 1:25
    en het hele lab hadden uitgenodigd
    voor de plechtigheid.
  • 1:25 - 1:28
    Ik was uiteraard erg sceptisch
  • 1:28 - 1:32
    over deze truc om romantische liefde
    mee te kunnen opwekken,
  • 1:32 - 1:35
    maar ik was natuurlijk geïntrigeerd.
  • 1:35 - 1:38
    Toen ik de kans kreeg
    om die studie zelf uit te proberen
  • 1:38 - 1:41
    met iemand die ik wel kende
    maar niet echt goed,
  • 1:41 - 1:44
    verwachtte ik niet verliefd te worden.
  • 1:45 - 1:47
    Maar we werden wel verliefd, en --
  • 1:47 - 1:49
    (Gelach)
  • 1:49 - 1:51
    ik vond het een goed verhaal,
  • 1:51 - 1:55
    dus enkele maanden later
    stuurde ik het naar Modern Love.
  • 1:55 - 1:59
    Het werd gepubliceerd in januari
  • 2:00 - 2:02
    en het is nu augustus,
  • 2:02 - 2:05
    dus ik vermoed dat sommigen van jullie
    zich waarschijnlijk afvragen:
  • 2:05 - 2:08
    zijn we nog samen?
  • 2:08 - 2:10
    Waarom ik denk
    dat jullie je dit afvragen,
  • 2:10 - 2:13
    is omdat ik deze vraag
  • 2:13 - 2:17
    de laatste zeven maanden
    steeds opnieuw heb gekregen.
  • 2:17 - 2:20
    En die vraag is waarover ik
    het vandaag echt wil hebben.
  • 2:20 - 2:22
    Maar dat is voor later.
  • 2:22 - 2:25
    (Gelach)
  • 2:25 - 2:27
    De week voor het artikel verscheen,
  • 2:27 - 2:30
    was ik erg zenuwachtig.
  • 2:30 - 2:32
    Ik had de laatste jaren gewerkt
  • 2:32 - 2:34
    aan een boek over liefdesverhalen,
  • 2:34 - 2:37
    dus ik was gewend om het op mijn blog
  • 2:37 - 2:40
    over mijn eigen ervaringen
    met romantische liefde te hebben.
  • 2:40 - 2:44
    Maar een post op een blog krijgt
    hooguit enkele honderden views,
  • 2:45 - 2:48
    en doorgaans enkel
    van mijn Facebook-vrienden,
  • 2:48 - 2:50
    en ik dacht dat mijn artikel
    in The New York Times
  • 2:50 - 2:53
    enkele duizenden views zou krijgen.
  • 2:54 - 2:57
    Dat leek mij veel aandacht
  • 2:57 - 3:00
    voor een betrekkelijk nieuwe relatie.
  • 3:00 - 3:03
    Maar zoals later bleek,
    had ik er echt geen benul van.
  • 3:04 - 3:08
    Het artikel werd online gepubliceerd
    op een vrijdagavond
  • 3:08 - 3:14
    en op zaterdag was dit
    het verkeer op mijn blog.
  • 3:14 - 3:19
    Op zondag hadden de Today Show
    en Good Morning America al gebeld.
  • 3:21 - 3:25
    Binnen een maand had het artikel
    meer dan 8 miljoen views
  • 3:25 - 3:28
    en ik was, en dat is nog zacht uitgedrukt,
  • 3:28 - 3:31
    helemaal niet voorbereid
    op dit soort aandacht.
  • 3:32 - 3:37
    De moed vatten om eerlijk te schrijven
    over je liefdeservaringen is één ding,
  • 3:37 - 3:39
    maar iets anders is om te ontdekken
  • 3:39 - 3:42
    dat je liefdesleven
    de internationale pers heeft gehaald
  • 3:42 - 3:43
    (Gelach)
  • 3:43 - 3:47
    en om te beseffen
    dat mensen over de hele wereld
  • 3:47 - 3:52
    oprecht geïnteresseerd zijn
    in de status van je nieuwe relatie.
  • 3:52 - 3:54
    (Gelach)
  • 3:54 - 3:59
    Wanneer mensen belden of mailden,
    wat ze wekenlang elke dag deden,
  • 3:59 - 4:02
    stelden ze altijd eerst dezelfde vraag:
  • 4:03 - 4:05
    zijn jullie nog samen?
  • 4:05 - 4:08
    Trouwens, toen ik deze talk voorbereidde,
  • 4:08 - 4:12
    heb ik in mijn mailbox snel gezocht
    naar de zin "Zijn jullie nog samen?"
  • 4:12 - 4:15
    en onmiddellijk verschenen er
    meerdere berichten.
  • 4:15 - 4:17
    Ze waren van studenten en journalisten
  • 4:17 - 4:20
    en vriendelijke onbekenden zoals deze.
  • 4:20 - 4:23
    In radio-interviews vroegen ze het.
  • 4:23 - 4:27
    Ik gaf eens een lezing
    en een vrouw riep vanuit het publiek:
  • 4:27 - 4:30
    "Hé Mandy, waar is je vriendje?"
  • 4:30 - 4:33
    Ik werd onmiddellijk knalrood.
  • 4:33 - 4:36
    Ik begrijp dat dit erbij hoort.
  • 4:36 - 4:40
    Als je over je relatie schrijft
    in een internationale krant,
  • 4:40 - 4:43
    kun je verwachten
    dat mensen vragen durven stellen,
  • 4:44 - 4:48
    maar ik was gewoon niet voorbereid
    op de omvang van de reacties.
  • 4:48 - 4:52
    De 36 vragen lijken
    een eigen leven te zijn gaan leiden.
  • 4:52 - 4:56
    The New York Times heeft zelfs
    een vervolgartikel gepubliceerd
  • 4:56 - 4:57
    voor Valentijnsdag
  • 4:57 - 5:02
    met ervaringen van lezers
    die de studie zelf hadden geprobeerd
  • 5:02 - 5:04
    met wisselend succes.
  • 5:05 - 5:09
    Dus mijn eerste reflex
    tegenover al die aandacht
  • 5:09 - 5:13
    was mijn relatie te beschermen.
  • 5:14 - 5:17
    Ik zei nee tegen elke aanvraag
  • 5:17 - 5:19
    om samen in de media te verschijnen.
  • 5:19 - 5:21
    Ik weigerde tv-interviews
  • 5:21 - 5:25
    en zei nee tegen elk verzoek
    om foto's van ons samen.
  • 5:25 - 5:28
    Ik denk dat ik bang was
  • 5:28 - 5:32
    om onbedoeld iconen te worden
    van het 'verliefdwordingsproces',
  • 5:32 - 5:36
    een positie waartoe ik mij
    allerminst bevoegd achtte.
  • 5:37 - 5:39
    Ik begrijp het:
  • 5:39 - 5:42
    mensen wilden niet gewoon weten
    of de studie werkte,
  • 5:42 - 5:45
    ze wilden weten of ze écht werkte:
  • 5:45 - 5:50
    of ze blijvende liefde kon produceren,
  • 5:50 - 5:55
    niet zomaar een korte affaire,
    maar echte, duurzame liefde.
  • 5:55 - 5:59
    Maar dit was een vraag
    die ik niet kon beantwoorden.
  • 5:59 - 6:02
    Mijn eigen relatie was
    slechts enkele maanden oud
  • 6:02 - 6:07
    en de vraagstelling was verkeerd.
  • 6:08 - 6:12
    Wat zou weten of we nog samen zijn,
    hen echt vertellen?
  • 6:12 - 6:14
    Als het antwoord 'nee' was,
  • 6:14 - 6:18
    zou de ervaring van die 36 vragen stellen
  • 6:18 - 6:20
    dan minder waardevol zijn?
  • 6:21 - 6:24
    Dr. Arthur Aron schreef
    voor het eerst over die vragen
  • 6:24 - 6:28
    in deze studie hier, in 1997.
  • 6:28 - 6:33
    Zijn doel was niet
    om romantische liefde te produceren,
  • 6:33 - 6:38
    maar om interpersoonlijke verbondenheid
    tussen universiteitsstudenten te creëren
  • 6:38 - 6:41
    door het gebruik van, wat Aron noemde,
  • 6:41 - 6:46
    "duurzame, escalerende, wederzijdse,
    personalistische zelfonthulling".
  • 6:46 - 6:48
    Klinkt romantisch, niet?
  • 6:50 - 6:51
    Maar de studie werkte.
  • 6:51 - 6:54
    De deelnemers voelden
    zich nadien meer verbonden
  • 6:54 - 7:00
    en andere studies hebben ook
    zijn snel-vrienden-protocol gebruikt
  • 7:00 - 7:04
    om snel vertrouwen en intimiteit
    te creëren tussen vreemden.
  • 7:04 - 7:07
    Het is gebruikt tussen leden
    van de politie en van een gemeenschap,
  • 7:07 - 7:11
    en tussen mensen met
    tegengestelde politieke ideologieën.
  • 7:12 - 7:14
    De originele versie van het verhaal,
  • 7:14 - 7:16
    die ik vorige zomer heb geprobeerd,
  • 7:16 - 7:20
    met persoonlijke vragen
    en vier minuten oogcontact,
  • 7:20 - 7:22
    werd in dit artikel aangehaald,
  • 7:22 - 7:25
    maar is jammer genoeg nooit gepubliceerd.
  • 7:27 - 7:30
    Enkele maanden geleden gaf ik een lezing
  • 7:30 - 7:32
    aan een universiteit
    voor alfawetenschappen.
  • 7:32 - 7:35
    Achteraf kwam een student naar mij toe
  • 7:35 - 7:37
    en zei, enigszins verlegen:
  • 7:37 - 7:42
    "Ik heb uw studie geprobeerd
    en het is niet gelukt."
  • 7:42 - 7:46
    Hij leek hierdoor een beetje verward.
  • 7:46 - 7:50
    "Je bent dus niet verliefd geworden
    op diegene met wie je het deed?"
  • 7:50 - 7:53
    "Nou," aarzelde hij,
  • 7:53 - 7:55
    "ik denk dat ze gewoon vrienden wil zijn."
  • 7:57 - 8:01
    "Maar zijn jullie betere vrienden
    geworden?", vroeg ik.
  • 8:01 - 8:05
    "Vind je dat jullie elkaar
    echt hebben leren kennen door die studie?"
  • 8:05 - 8:06
    Hij knikte.
  • 8:06 - 8:09
    "Dan is het gelukt", zei ik.
  • 8:09 - 8:13
    Ik denk niet dat dit het antwoord was
    dat hij wilde horen.
  • 8:13 - 8:18
    In feite wil niemand dit antwoord horen
  • 8:18 - 8:20
    wanneer het over liefde gaat.
  • 8:20 - 8:22
    Ik zag deze studie voor het eerst
  • 8:22 - 8:23
    toen ik 29 was,
  • 8:23 - 8:27
    tijdens een erg moeilijke relatiebreuk.
  • 8:27 - 8:29
    Ik was sinds mijn twintigste
    in een relatie geweest,
  • 8:29 - 8:32
    dus eigenlijk mijn volledige
    volwassen leven.
  • 8:32 - 8:34
    Hij was mijn eerste echte liefde
  • 8:34 - 8:39
    en ik wist niet hoe en of ik
    zonder hem kon leven.
  • 8:39 - 8:42
    Dus wendde ik mij tot de wetenschap.
  • 8:42 - 8:46
    Ik onderzocht alles wat ik kon vinden
    over de wetenschap van romantische liefde
  • 8:46 - 8:52
    en ik denk dat ik hoopte
    dat het mij zou beschermen tegen hartzeer.
  • 8:52 - 8:54
    Ik weet niet of ik het toen heb beseft
  • 8:55 - 8:58
    -- ik dacht gewoon
    onderzoek te doen voor mijn boek --
  • 8:58 - 9:02
    maar achteraf gezien
    lijkt het overduidelijk.
  • 9:02 - 9:06
    Ik hoopte dat als ik mij wapende
    met kennis over romantische liefde,
  • 9:06 - 9:11
    ik mij nooit meer zo verschrikkelijk
    en eenzaam zou hoeven voelen als toen.
  • 9:12 - 9:17
    In sommige opzichten
    is al die kennis nuttig geweest.
  • 9:17 - 9:20
    Ik heb meer geduld in de liefde.
    Ik ben meer ontspannen.
  • 9:20 - 9:24
    Ik durf beter te vragen wat ik wil.
  • 9:24 - 9:27
    Maar ik heb ook een betere kijk op mezelf
  • 9:27 - 9:34
    en ik zie dat wat ik wil soms meer is
    dan ik redelijkerwijs kan verlangen.
  • 9:35 - 9:38
    Wat ik van de liefde wil, is een garantie,
  • 9:38 - 9:40
    niet enkel dat ik vandaag word bemind
  • 9:40 - 9:43
    en dat ik morgen zal worden bemind,
  • 9:43 - 9:48
    maar dat ik voor altijd zal worden bemind
    door degene van wie ik houd.
  • 9:49 - 9:53
    Misschien is het die mogelijke garantie
  • 9:53 - 9:55
    waar mensen echt naar vragen
  • 9:55 - 9:57
    als ze willen weten of we nog samen zijn.
  • 9:59 - 10:03
    Het verhaal dat de media
    over de 36 vragen heeft verteld,
  • 10:03 - 10:06
    is dat er een sluiproute zou bestaan
    om verliefd te worden.
  • 10:06 - 10:10
    Er is misschien een manier
    om het risico enigszins te beperken
  • 10:10 - 10:12
    en dat is een erg aantrekkelijk verhaal
  • 10:12 - 10:16
    omdat verliefd worden geweldig voelt,
  • 10:16 - 10:18
    maar ook beangstigend is.
  • 10:18 - 10:21
    Het moment dat je toegeeft
    dat je van iemand houdt,
  • 10:21 - 10:24
    geef je toe dat je veel te verliezen hebt
  • 10:25 - 10:29
    Het is waar dat die vragen
    een mechanisme zijn
  • 10:29 - 10:31
    om iemand snel te leren kennen
  • 10:31 - 10:34
    en voor anderen om jou te leren kennen.
  • 10:34 - 10:38
    Dit is wat de meesten van ons
    echt willen van de liefde:
  • 10:38 - 10:42
    dat anderen ons kennen,
    dat we gezien en begrepen worden.
  • 10:43 - 10:45
    Maar als het over liefde gaat,
  • 10:45 - 10:50
    willen we maar al te graag
    de korte versie aanvaarden.
  • 10:50 - 10:53
    De versie van het verhaal die vraagt:
    "Zijn jullie nog samen?"
  • 10:53 - 10:56
    en tevreden is met 'ja' of 'nee'.
  • 10:58 - 10:59
    Dus in plaats van die vraag
  • 11:00 - 11:03
    stel ik moeilijkere vragen voor,
  • 11:03 - 11:04
    zoals:
  • 11:05 - 11:08
    hoe beslis je wie jouw liefde verdient
  • 11:08 - 11:09
    en wie niet?
  • 11:11 - 11:14
    Hoe blijf je verliefd
    wanneer het moeilijk wordt
  • 11:14 - 11:17
    en hoe weet je wanneer je er
    maar beter mee stopt?
  • 11:18 - 11:20
    Hoe ga je om met de twijfel
  • 11:20 - 11:23
    die onvermijdelijk in elke relatie sluipt,
  • 11:23 - 11:24
    of nog moeilijker,
  • 11:24 - 11:27
    met de twijfel van je partner?
  • 11:28 - 11:31
    Ik weet niet per se
    de antwoorden op die vragen,
  • 11:31 - 11:37
    maar het kan een belangrijke start zijn
    van een diepzinniger gesprek
  • 11:37 - 11:39
    over wat het betekent
    om van iemand te houden.
  • 11:40 - 11:42
    Dus, als je het wilt weten,
  • 11:42 - 11:47
    de korte versie van het verhaal
    van mijn relatie is:
  • 11:47 - 11:50
    een jaar geleden deden een kennis
    en ik mee met een studie
  • 11:50 - 11:53
    om romantische liefde te creëren
  • 11:53 - 11:54
    en we werden verliefd op elkaar.
  • 11:54 - 11:56
    We zijn nog steeds samen
  • 11:56 - 11:58
    en daar ben ik heel blij om.
  • 11:59 - 12:04
    Maar verliefd worden
    is niet hetzelfde als verliefd blijven.
  • 12:04 - 12:07
    Verliefd wórden is niet zo moeilijk.
  • 12:08 - 12:13
    Ik sloot mijn artikel af met:
    "De liefde overkwam ons niet.
  • 12:13 - 12:16
    We zijn verliefd omdat we allebei
    hebben gekozen om dat te zijn."
  • 12:16 - 12:20
    Ik schrik hier een beetje van,
    als ik dat nu lees.
  • 12:20 - 12:23
    Niet omdat het niet waar is,
  • 12:23 - 12:26
    maar omdat ik er niet echt
    over had nagedacht
  • 12:26 - 12:29
    wat die keuze allemaal inhoudt.
  • 12:29 - 12:35
    Ik heb er niet over nagedacht hoe vaak
    we ieder die keuze zouden moeten maken,
  • 12:35 - 12:38
    en hoe vaak ik die keuze
    nog zal moeten maken
  • 12:38 - 12:42
    zonder te weten of hij
    altijd voor mij zal kiezen.
  • 12:42 - 12:48
    Het zou moeten volstaan dat ik
    36 vragen heb gesteld en beantwoord
  • 12:48 - 12:53
    en heb gekozen om van iemand te houden
    die zo gul en vriendelijk en leuk is,
  • 12:53 - 12:58
    en ik die keuze in de grootste krant
    van Amerika heb bekendgemaakt.
  • 12:59 - 13:02
    Maar wat ik echter heb gedaan,
    is mijn relatie veranderen
  • 13:02 - 13:06
    in het soort mythe
    waar ik niet echt in geloof.
  • 13:06 - 13:10
    Wat ik wil, en wat ik misschien
    mijn hele leven zal willen,
  • 13:10 - 13:13
    is dat die mythe echt is.
  • 13:13 - 13:18
    Ik wil de goede afloop
    uit de titel van mijn artikel,
  • 13:18 - 13:21
    wat trouwens het enige deel
    van het artikel is
  • 13:21 - 13:23
    dat ik niet zelf heb geschreven.
  • 13:23 - 13:26
    (Gelach)
  • 13:27 - 13:31
    Maar wat ik wel heb,
    is de keuze om van iemand te houden,
  • 13:31 - 13:35
    en de hoop dat hij kiest
    om ook van mij te houden,
  • 13:35 - 13:37
    en dat is beangstigend,
  • 13:37 - 13:39
    maar zo zit liefde in elkaar.
  • 13:39 - 13:40
    Bedankt.
Title:
Verliefd wórden is niet zo moeilijk
Speaker:
Mandy Len Catron
Description:

Wist je dat je op wie dan ook verliefd kunt worden gewoon door ze 36 vragen te stellen? Mandy Len Catron probeerde het en het werkte. Ze schreef er een artikel over dat razend populair werd (je moeder heeft het je waarschijnlijk al eens gestuurd). Maar ... is het echte liefde? En wat is het verschil tussen verliefd worden en verliefd blijven?

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
13:53
Peter van de Ven approved Dutch subtitles for Falling in love is the easy part
Peter van de Ven accepted Dutch subtitles for Falling in love is the easy part
Peter van de Ven edited Dutch subtitles for Falling in love is the easy part
Peter van de Ven edited Dutch subtitles for Falling in love is the easy part
Peter van de Ven edited Dutch subtitles for Falling in love is the easy part
Peter van de Ven declined Dutch subtitles for Falling in love is the easy part
Peter van de Ven edited Dutch subtitles for Falling in love is the easy part
Peter van de Ven edited Dutch subtitles for Falling in love is the easy part
Show all

Dutch subtitles

Revisions