< Return to Video

Proof: d/dx(sqrt(x))

  • 0:00 - 0:01
    .
  • 0:01 - 0:04
    x'in karekökünün türevinin kanıtlanmasını göstermem istendiği için bu videoyu hazırladım.
  • 0:04 - 0:06
    .
  • 0:06 - 0:08
    .
  • 0:08 - 0:10
    .
  • 0:10 - 0:14
    Türevin tanımından f(x) fonksiyonunun türevinin delta x 0'a yaklaşırken ki limiti olduğunu biliyoruz.
  • 0:14 - 0:22
    .
  • 0:22 - 0:27
    .
  • 0:27 - 0:33
    .
  • 0:33 - 0:36
    Bildiğiniz gibi bazıları h 0'a yaklaşırken veya d 0'a yaklaşırken diyor.
  • 0:36 - 0:36
    .
  • 0:36 - 0:37
    Ben delta x demeyi tercih ediyorum.
  • 0:37 - 0:39
    Böylelikle (Δx)/0 oluyor.
  • 0:39 - 0:42
    f(x)+Δx yani bu durumda f(x) diyoruz.
  • 0:42 - 0:43
    .
  • 0:43 - 0:52
    Yani (√ (x+Δx) - √ (x)) / Δ x oluyor. Bu işleme x artı delta x'in karekökünden f(x) fonksiyonunu çıkararak ulaşıyoruz. f(x) bu durumda x'in karekökü.
  • 0:52 - 0:55
    .
  • 0:55 - 0:57
    .
  • 0:57 - 1:00
    .
  • 1:00 - 1:03
    Bu işleme bakıldığında yapılması mümkün bir sadeleştirme görülmüyor.
  • 1:03 - 1:05
    .
  • 1:05 - 1:10
    .
  • 1:10 - 1:13
    Payı ve paydayı payın eşleniğiyle çarpacağım.
  • 1:13 - 1:14
    .
  • 1:14 - 1:14
    .
  • 1:14 - 1:15
    Yeniden yazarsam herşey daha açık olacak.
  • 1:15 - 1:20
    Limit Δx'in 0'a yaklaşmasıdır. Burda sadece daha kolay anlaşılması için tekrarlıyorum.
  • 1:20 - 1:21
    .
  • 1:21 - 1:27
    (√ (x+Δx) - √ (x)) / Δ x
  • 1:27 - 1:29
    .
  • 1:29 - 1:31
    .
  • 1:31 - 1:34
    Elde ettiğimi (√ (x+Δx)+√ (x)) / (√ (x+Δx) + √ (x)) 'le çarpıyorum.
  • 1:34 - 1:42
    .
  • 1:42 - 1:48
    .
  • 1:48 - 1:49
    .
  • 1:49 - 1:53
    Maviyle yazılmış kısımlar 1 edecek, x ve Δx'in 0 ettiğini düşünürsek. Bu tanımlanmış bir sayı ve 1 olacak.
  • 1:53 - 1:57
    .
  • 1:57 - 1:59
    .
  • 1:59 - 2:00
    .
  • 2:00 - 2:02
    Bu 1/1 olacak bu ifadeyi bu denklemle çarparak limiti Δ x sıfıra yaklaşıyor olarak alıyoruz.
  • 2:02 - 2:11
    .
  • 2:11 - 2:14
    Bu ifadeyi (a - b) * (a+b) olarak düşünebiliriz.
  • 2:14 - 2:15
    Kenarda açıklayayım.
  • 2:15 - 2:21
    (a+b)(a-b) = a^2-b^2.
  • 2:21 - 2:23
    .
  • 2:23 - 2:27
    Aynı şekilde √ (x+Δx) ifadesi de a^2 olacak.
  • 2:27 - 2:29
    .
  • 2:29 - 2:32
    .
  • 2:32 - 2:33
    .
  • 2:33 - 2:35
    x+Δx olacak.
  • 2:35 - 2:39
    .
  • 2:39 - 2:41
    Peki b^2 kısmı ne olacak?
  • 2:41 - 2:46
    Bu benzetmede -√ (x) b'ye tekabül ediyor.
  • 2:46 - 2:51
    √ (x)'in karesi x eder.
  • 2:51 - 2:57
    Yukarıda saydıklarımı Δx(√(x+Δx) + √(x) ifadesine bölüyorum.
  • 2:57 - 3:04
    .
  • 3:04 - 3:06
    Şimdi nasıl bir sadeleştirme yapabileceğimize bakalım.
  • 3:06 - 3:09
    Bir x'imiz bir de - x'imiz var. Bu ikisi birbirini götürür.
  • 3:09 - 3:11
    .
  • 3:11 - 3:13
    Elde kalanlarla bir sadeleştirme yapabildiğimiz için paydadaki Δx'le paydaki Δx'i sadeleştirceğiz.
  • 3:13 - 3:16
    .
  • 3:16 - 3:19
    .
  • 3:19 - 3:23
    .
  • 3:23 - 3:26
    Yaptığımız işlemler sonucunda Δx 0'a yaklaşırken ki limit 1/ (√(x+Δx) + √ (x)).
  • 3:26 - 3:35
    .
  • 3:35 - 3:38
    .
  • 3:38 - 3:40
    .
  • 3:40 - 3:42
    .
  • 3:42 - 3:50
    .
  • 3:50 - 3:52
    .
  • 3:52 - 3:54
    Şimdi doğrudan limiti 0'ya yaklaşırken alabiliriz.
  • 3:54 - 3:54
    .
  • 3:54 - 3:56
    Δx'i 0 olarak alabiliriz.
  • 3:56 - 3:58
    Çünkü yaklaştığı değer 0'dır.
  • 3:58 - 4:04
    Bu durumda 1/(√ (x) + √(x))'e döner elimizdeki ifade.
  • 4:04 - 4:07
    Δx, 0 olduğu için görmezden gelebiliriz.
  • 4:07 - 4:09
    Limiti 0'a kadar alabiliriz.
  • 4:09 - 4:13
    Tabi ki sadeleştirme öncesindeki √(x)'i de paydaya eklemeyi unutmuyoruz.
  • 4:13 - 4:17
    .
  • 4:17 - 4:19
    Bu da 1/2√(x)'e denk gelir.
  • 4:19 - 4:25
    Daha da devam edersek düzenlemeye; (1/2) x^(-1/2).
  • 4:25 - 4:29
    Özetlemek gerekirse x^(1/2) 'in türevi (1/2)x^(-1/2) olmuştur.
  • 4:29 - 4:35
    Elde edilen sonuç türevin genel kuralı olan: x^n 'in türevi n(x)^n-1'le tutarlıdır.
  • 4:35 - 4:42
    .
  • 4:42 - 4:51
    .
  • 4:51 - 4:55
    .
  • 4:55 - 4:56
    Umarım bu video yeterince açıklayıcı olmuştur.
  • 4:56 - 4:59
    Bütün kesirler için kanıtlamadım ama bu bir başlangıç.
  • 4:59 - 5:01
    √(x)'in türevi oldukça yaygındır ve umarım kanıt süreci çok karmaşık olmamıştır.
  • 5:01 - 5:04
    .
  • 5:04 - 5:05
    Diğer videolarda görüşmek üzere.
  • 5:05 - 5:07
    .
Title:
Proof: d/dx(sqrt(x))
Description:

more » « less
Video Language:
English
Team:
Khan Academy
Duration:
05:08

Turkish subtitles

Revisions