< Return to Video

Odmieniając rzeczywistość | Jordan B. Peterson | TEDxToronto

  • 0:09 - 0:10
    Cześć.
  • 0:11 - 0:14
    Dowiedziałem się o tej konferencji
  • 0:14 - 0:16
    jakieś dwa tygodnie temu.
  • 0:16 - 0:19
    To chyba Darius,
    który prowadzi to wszystko,
  • 0:19 - 0:23
    skontaktował się ze mną i powiedział,
    że ktoś ze społeczności pomyślał,
  • 0:23 - 0:25
    że mogę mieć coś do powiedzenia,
  • 0:25 - 0:27
    o czym warto byłoby posłuchać
    podczas tego TEDx.
  • 0:27 - 0:29
    Pomyślałem: "Fantastycznie!
  • 0:29 - 0:30
    Wiem, co to TED,
  • 0:30 - 0:34
    Trzeba przygotować prelekcję
    na ważny według mnie temat".
  • 0:34 - 0:36
    Wtedy Darius powiedział,
  • 0:36 - 0:38
    "Masz sześć minut".
  • 0:38 - 0:39
    (Śmiech)
  • 0:39 - 0:40
    Pomyślałem,
  • 0:40 - 0:42
    "Lepiej spuszczę trochę z tonu".
  • 0:43 - 0:44
    Później jednak stwierdziłem:
  • 0:45 - 0:47
    "Nie, nie będę spuszczał z tonu,
  • 0:47 - 0:50
    spróbuję zrobić coś,
    o czym zawsze marzyłem".
  • 0:50 - 0:53
    Postanowiłem spróbować
    zmienić rzeczywistość w sześć minut.
  • 0:53 - 0:55
    (Śmiech)
  • 0:57 - 0:58
    Trzymajcie się krzeseł.
  • 0:58 - 0:59
    (Śmiech)
  • 0:59 - 1:03
    Rzeczywistość, o której będę dziś mówił,
  • 1:06 - 1:09
    to rzeczywistość, w której moi przedmówcy,
  • 1:09 - 1:10
    ludzie zainspirowani,
  • 1:10 - 1:12
    to rzeczywistość, w której żyją
  • 1:12 - 1:14
    i sprawy, o której chcę powiedzieć,
  • 1:14 - 1:17
    nie uważam za metafizykę,
  • 1:17 - 1:19
    ale wierzę mocno,
  • 1:19 - 1:22
    że to najprawdziwsza rzecz, jaką znam,
  • 1:22 - 1:24
    a jej poznanie
  • 1:24 - 1:27
    zupełnie odmieniło moje życie.
  • 1:27 - 1:30
    Myślę, że ludzie,
    których już dzisiaj słuchaliście,
  • 1:30 - 1:32
    którzy zmienili swoje życie
    w różny sposób,
  • 1:32 - 1:33
    jak również życie innych,
  • 1:33 - 1:34
    także to znają.
  • 1:34 - 1:38
    Uważam również, że to, o czym wam powiem,
  • 1:38 - 1:40
    nie jest dla was nowością,
  • 1:40 - 1:41
    ale nie jesteście tego świadomi.
  • 1:42 - 1:46
    Fantastycznie jest uczyć się
    czegoś, co już znacie,
  • 1:46 - 1:48
    mogąc sobie to uświadomić, rozjaśnić;
  • 1:48 - 1:51
    co właśnie spróbuję zrobić.
  • 1:51 - 1:53
    Mamy przed sobą mnóstwo slajdów i słów,
  • 1:53 - 1:55
    zatem...
  • 1:55 - 1:56
    do dzieła.
  • 1:57 - 2:00
    Na początek uważam,
    że ludzie cierpią bardziej niż powinni,
  • 2:00 - 2:03
    ponieważ zupełnie nie rozumiemy
  • 2:03 - 2:05
    co jest rzeczywiste.
  • 2:05 - 2:07
    Nie widzimy rzeczywistych podstaw,
  • 2:07 - 2:11
    oślepieni przez sprawy
    z łatwością penetrujące nasze zmysły,
  • 2:12 - 2:15
    dlatego nie rozumiemy,
    co jest autentyczne i ważne.
  • 2:15 - 2:18
    Wierzymy, że świat tworzą przedmioty.
  • 2:20 - 2:22
    Chciałbym zaproponować inny podział,
  • 2:22 - 2:25
    na chaos i porządek,
  • 2:25 - 2:28
    a jakość naszego życia jest zależna
  • 2:28 - 2:31
    od tego, jak równoważymy oba te elementy.
  • 2:32 - 2:35
    Chaos objawia się,
  • 2:35 - 2:39
    gdy nie wiemy, na co patrzymy.
  • 2:39 - 2:40
    Obserwowaliśmy chaos,
  • 2:40 - 2:43
    gdy upadały wieże World Trade Center,
  • 2:44 - 2:45
    chaos wypływa,
  • 2:45 - 2:50
    gdy wieloletni partner
    wyjawia długi romans.
  • 2:53 - 2:56
    Chaos pochłania was,
    gdy umiera bliska osoba,
  • 2:58 - 3:01
    chaos jest czymś nieznanym,
  • 3:01 - 3:05
    niespodziewanym, anomalią.
  • 3:06 - 3:09
    "Mater" jest matką,
  • 3:10 - 3:13
    łacińskim pierwowzorem matrycy i materii,
  • 3:14 - 3:16
    tworzywa rzeczywistości.
  • 3:17 - 3:21
    Chaos jest rozkwitem natury
    i terrorem czasu.
  • 3:22 - 3:27
    To ocean możliwości
    otaczający obszar ludzkiej kultury,
  • 3:29 - 3:30
    życiodajne wody
  • 3:30 - 3:34
    pojące ludzi wysuszonych
    przez własne uprzedzenia,
  • 3:34 - 3:37
    są też potopem spuszczonym
    przez rozzłoszczonego Boga,
  • 3:37 - 3:40
    gdy ludzkie idee wypaczyły się tak bardzo,
  • 3:40 - 3:44
    że nie można ich już podtrzymać.
  • 3:44 - 3:46
    To Yin taoistów,
  • 3:47 - 3:50
    paraliżujący strach przed ciemnością,
  • 3:53 - 3:55
    zdrada naszych fizycznych powłok,
  • 3:58 - 4:00
    potwór pod łóżkiem,
  • 4:02 - 4:06
    to wąż wiecznie czający się w ogrodzie.
  • 4:08 - 4:10
    Spotkacie chaos,
  • 4:10 - 4:13
    gdy śmiało pójdziecie,
    gdzie nie dotarł nikt wcześniej.
  • 4:16 - 4:17
    Ład natomiast
  • 4:17 - 4:21
    jest tam, gdzie wszystko działa właściwie.
  • 4:22 - 4:25
    Gdy pociąg przyjeżdża o czasie, to ład.
  • 4:26 - 4:29
    Gdy macie szczęśliwy i bezpieczny dom,
  • 4:30 - 4:31
    to jest ład.
  • 4:37 - 4:39
    Ład utrzymuje salę operacyjną w czystości,
  • 4:42 - 4:44
    ład został wyciągnięty przez Boga z chaosu
  • 4:44 - 4:46
    u zarania dziejów,
  • 4:46 - 4:50
    dając kobietom i mężczyznom dom.
  • 4:51 - 4:54
    To wyspa stabilności w morzu ignorancji,
  • 4:55 - 4:58
    to yang taoistów,
  • 4:58 - 5:01
    to mury miasta,
  • 5:02 - 5:05
    to podstawy konstytucyjne
  • 5:06 - 5:08
    i policyjny mundur.
  • 5:08 - 5:12
    Ład to odporny głaz
    trzymający barbarzyńców z daleka.
  • 5:14 - 5:16
    Jednak przesunięty do ekstremum,
  • 5:17 - 5:19
    ład staje się tyranią
  • 5:20 - 5:22
    i więzi duszę.
  • 5:24 - 5:26
    Gdy ludzie zaczynają błądzić,
  • 5:26 - 5:28
    stajemy się twardzi i nieugięci,
  • 5:28 - 5:31
    lub rozpustni czy niedbali,
  • 5:31 - 5:33
    przestajemy myśleć poza schematem,
  • 5:33 - 5:38
    więc dryfujemy bez celu,
    aż utoniemy w morzu możliwości.
  • 5:40 - 5:42
    Chcemy tyranii,
  • 5:42 - 5:44
    ponieważ gardzimy nieznanym
  • 5:44 - 5:46
    albo pragniemy anarchii,
  • 5:46 - 5:49
    ponieważ odrzucamy odpowiedzialność.
  • 5:49 - 5:50
    Tak czy siak,
  • 5:50 - 5:53
    ryzykujemy popadnięciem w skrajności.
  • 5:55 - 5:56
    Zbyt dużo ładu
  • 5:56 - 5:59
    zwiększa ryzyko popadnięcia w chaos.
  • 6:00 - 6:01
    Zbyt dużo chaosu
  • 6:01 - 6:04
    wyciąga demony totalitaryzmu
  • 6:04 - 6:07
    z dziur, w których się pochowały.
  • 6:09 - 6:11
    Buddyści wierzą, że życie
  • 6:11 - 6:13
    jest cierpieniem.
  • 6:14 - 6:16
    Żydzi i chrześcijanie się z tym zgadzają.
  • 6:18 - 6:21
    Ci pierwsi pamiętają długie lata represji,
  • 6:23 - 6:25
    drudzy wierzą w Boga
  • 6:25 - 6:27
    będącego jednocześnie człowiekiem,
  • 6:27 - 6:29
    zdradzonym
  • 6:29 - 6:30
    i ukrzyżowanym.
  • 6:31 - 6:33
    Gdy mężczyźni i kobiety wznoszą modły
  • 6:33 - 6:35
    w obliczu cierpienia,
  • 6:36 - 6:39
    o co mogą prosić?
  • 6:40 - 6:42
    Sens.
  • 6:45 - 6:49
    Sens nie jest racjonalnym zjawiskiem.
  • 6:50 - 6:54
    Wyczuwamy go naszą istotą, nie intelektem,
  • 6:55 - 6:58
    choć to intelekt miał prowadzić,
    a nie iść z tyłu.
  • 7:00 - 7:04
    Gdy chaos i ład są w równowadze,
    stoimy po obu stronach granicy.
  • 7:05 - 7:08
    Od tego dużo bardziej zależy życie.
  • 7:08 - 7:11
    Jesteśmy tam bezpieczni i pewni,
  • 7:11 - 7:15
    ale nie zarzucamy czujności i rozwoju.
  • 7:19 - 7:21
    Gramy tam każdą grę,
  • 7:22 - 7:23
    nie tylko po to, by wygrać,
  • 7:24 - 7:26
    ale by stać się lepszymi graczami
  • 7:26 - 7:29
    we wszystkich kolejnych grach.
  • 7:31 - 7:34
    Odpowiednio pielęgnując taki sens,
  • 7:34 - 7:37
    możemy osiągnąć tak głęboką miłość
    i wdzięczność dla życia,
  • 7:38 - 7:40
    że straszliwe ograniczenia istnienia
  • 7:40 - 7:43
    są usprawiedliwione.
  • 7:44 - 7:47
    Dzięki temu możemy odzyskać raj.
  • 7:54 - 7:56
    Alternatywą jest życie
    wytrącone z równowagi,
  • 7:57 - 7:59
    a to niedobrze,
  • 8:00 - 8:02
    ponieważ straszliwe siły chaosu i ładu
  • 8:02 - 8:05
    rozerwą na strzępy
    osobę wytrąconą z równowagi.
  • 8:07 - 8:11
    Zostanie przytłoczona, bez nadziei,
  • 8:11 - 8:13
    zgorzkniała,
  • 8:13 - 8:14
    mściwa
  • 8:14 - 8:15
    i w końcu
  • 8:16 - 8:17
    okrutna.
  • 8:19 - 8:21
    Z chęcią stanie się ślepa,
  • 8:21 - 8:24
    ograniczona, znudzona, cyniczna
  • 8:24 - 8:25
    i złośliwa.
  • 8:27 - 8:31
    Gdy w życiu brakuje równowagi,
    ludzie działają przeciwko niemu
  • 8:31 - 8:35
    ponieważ są wściekli na straszne,
    i ograniczone warunki egzystencji.
  • 8:36 - 8:37
    "Do diabła z tym",
  • 8:37 - 8:40
    przeklinają rozgoryczeni.
  • 8:40 - 8:42
    Zmierzają do diabła,
  • 8:42 - 8:45
    do którego pragną
    zaciągnąć wszystkich innych.
  • 8:47 - 8:49
    To zemsta na Bogu
  • 8:50 - 8:52
    albo warunkach istnienia,
  • 8:52 - 8:54
    którekolwiek bardziej wam leży,
  • 8:54 - 8:58
    motywowane pragnieniem
    pogłębienia nierówności
  • 8:59 - 9:01
    i kresu istnienia.
  • 9:04 - 9:06
    Jak można żyć w świecie realnym?
  • 9:07 - 9:10
    To pytanie natury empirycznej,
    nie racjonalnej.
  • 9:13 - 9:15
    Zacznijcie od obserwacji siebie,
  • 9:16 - 9:19
    jakbyście niewiele o sobie wiedzieli,
  • 9:20 - 9:24
    zauważcie, kiedy jesteście
    psychologicznie tam, gdzie należy,
  • 9:25 - 9:26
    a kiedy nie.
  • 9:28 - 9:31
    Nie myślcie o tym,
  • 9:32 - 9:33
    obserwujcie,
  • 9:34 - 9:36
    później spróbujcie spędzać więcej czasu
  • 9:36 - 9:38
    tam, gdzie chcecie być.
  • 9:40 - 9:42
    Jesteście tam bliżej raju
  • 9:42 - 9:45
    i dalej od piekła.
  • 9:45 - 9:48
    Róbcie, co trzeba, aby tam zostać.
  • 9:49 - 9:51
    Przy pewnej dyscyplinie w ciągu miesiąca
  • 9:53 - 9:55
    będziecie tam częściej.
  • 9:55 - 9:57
    Rok później, znacznie częściej.
  • 9:57 - 10:00
    Po trzech latach,
    przy odrobinie szczęścia,
  • 10:00 - 10:04
    przez większość czasu.
  • 10:04 - 10:07
    Pytany o Królestwo Niebieskie,
  • 10:07 - 10:08
    Chrystus powiedział:
  • 10:10 - 10:12
    "Jest jak ziarno gorczycy,
  • 10:12 - 10:15
    najmniejsze ze wszystkich,
  • 10:16 - 10:21
    lecz jeśli spadnie na żyzną ziemię,
    wyda obfity plon
  • 10:21 - 10:26
    i stanie się schronieniem
    dla wszelkich ptaków.
  • 10:29 - 10:34
    To z małych początków,
    wielkie rzeczy się tworzą".
  • 10:38 - 10:39
    Dziękuję.
  • 10:39 - 10:40
    (Brawa)
Title:
Odmieniając rzeczywistość | Jordan B. Peterson | TEDxToronto
Description:

Prelekcja wygłoszona na konferencji TEDx. Konferencje TEDx korzystają z formatu TED, ale organizowane są niezależnie, przez lokalnych ochotników. Dowiedz się więcej na http://ted.com/tedx

Dr Jordan B. Peterson, profesor psychologii na Uniwersytecie Toronto, wygłasza prelekcję podczas TEDxToronto na temat „Odmieniania rzeczywistości”, w której stwierdza, że na rzeczywistość nie składają się obiekty, ale chaos i porządek, oraz przybliża te dwa elementy. Skłania nas, „abyśmy spędzali więcej czasu w miejscach, w których chcemy być”, ponieważ małe kroki w tym kierunku, mogą dać wspaniałe rezultaty.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDxTalks
Duration:
10:48

Polish subtitles

Revisions