< Return to Video

RSA Animate - The Divided Brain

  • 0:00 - 0:05
    อาร์ เอส เอ แอนนิเมท
  • 0:05 - 0:09
    เลน แมคกิลคริสต์ - ซีกสมอง และ การสร้างโลกตะวันตก
  • 0:09 - 0:14
    เรื่องราวการแบ่งซีกสมองนั้น เป็นสิ่งที่นักประสาทวิทยาไม่อยากพูดถึงอีกต่อไป
  • 0:14 - 0:18
    มันเป็นเรื่องราวที่ได้รับความนิยมอย่างยิ่งในทศวรรษที่ 60 และ 70
  • 0:18 - 0:21
    หลังจากการผ่าตัดแยกสมองครั้งแรก
  • 0:21 - 0:24
    และมันก็กลายเป็นเรื่องที่รู้กันแพร่หลายโดยทั่วไป
  • 0:24 - 0:28
    จากนั้นมากลับถูกพิสูจน์ว่าผิดทั้งหมด
  • 0:28 - 0:32
    มันไม่จริงที่ว่าสมองส่วนหนึ่งทำหน้าที่เกี่ยวกับเหตุผล
  • 0:32 - 0:35
    และอีกส่วนหนึ่งเกี่ยวกับอารมณ์ความรู้สึก
  • 0:35 - 0:37
    สมองทั้งสองส่วนเกี่ยวพันกันอย่างลึกซึ้งกับทั้งสองหน้าที่
  • 0:37 - 0:41
    มันไม่จริงที่ว่าการใช้ภาษาขึ้นอยู่กับสมองซีกซ้าย
  • 0:41 - 0:44
    ไม่ใช่ส่วนสำคัญในสมองซีกขวา
  • 0:44 - 0:47
    มันไม่จริงที่ว่าการมองเห็นภาพขึ้นอยู่กับสมองซีกขวาเท่านั้น
  • 0:47 - 0:49
    มันมีส่วนที่อยู่ในซีกซ้ายมากมาย
  • 0:49 - 0:52
    และเมื่อความเชื่อเดิมๆ สิ้นไป ผู้คนจึงเลิกพูดถึงมัน
  • 0:52 - 0:55
    แต่โดยแท้จริงปัญหาจะยังไม่หมดไป
  • 0:55 - 0:57
    เพราะว่าอวัยวะนี้ [สมอง] ซึ่งทั้งหมดนั้นเกี่ยวกับการเชื่อมความสัมพันธ์
  • 0:57 - 1:00
    ถูกแบ่งแยกกันอย่างสลับซับซ้อน
  • 1:00 - 1:02
    มันอยู่ภายในพวกเราทุกคน
  • 1:02 - 1:06
    และมันถูกแบ่งแยกมากขึ้นตลอดเส้นทางพัฒนาการของมนุษย์
  • 1:06 - 1:12
    สัดส่วนของ "คอร์ปัส คาโลซัม" ต่อปริมาตรของ "เฮมิสเฟียร์" ได้เล็กลงตลอดช่วงวิวัฒนาการ และ
  • 1:12 - 1:19
    เรื่องราวยิ่งสลับซับซ้อน เมื่อคุณตระหนักความจริงว่า ในการทำงานหลักหากไม่ใช่เป็นของ "คอร์ปัส คาโลซัม"
  • 1:19 - 1:23
    โดยแท้จริงก็เพื่อยับยั้ง "เฮมิสเฟียร์" อีกข้างหนึ่ง
  • 1:23 - 1:28
    ดังนั้นสิ่งสำคัญอย่างยิ่งที่กำลังดำเนินไป เกี่ยวข้องกับการแยกส่วนต่างๆ ออกจากกัน
  • 1:28 - 1:32
    และไม่เพียงแต่สมองจะอสมมาตร [ภาพวาดของสมองส่วน "ยาคอพเลเวียน ทอร์ค" มองจากด้านล่าง]
  • 1:32 - 1:38
    มันกว้างกว่าตรงด้านหลังข้างซ้าย และกว้างกว่าตรงด้านขวาข้างหน้า และยื่นออกไปข้างหน้าและข้างหลัง
  • 1:38 - 1:41
    มันราวกับว่ามีใครจับสมองไว้จากด้านล่าง และบิดมันไปตามเข็มนาฬิกา
  • 1:44 - 1:47
    ทั้งหมดนั้นเกี่ยวกับอะไร?
  • 1:47 - 1:51
    ถ้าใครต้องการเนื้อที่สมองมากขึ้น เขาจะทำมันขึ้นอย่างสมมาตร กะโหลกศีรษะนั้นสมมาตร
  • 1:51 - 1:53
    กล่องที่ใช้บรรจุสิ่งเหล่านี้นั้น มีรูปทรงสมมาตร
  • 1:53 - 1:58
    ทำไมต้องไปมีปัญหากับการขยาย "เฮมิสเฟียร์" ข้างหนึ่งออกนิดหน่อย และอีกข้างออกอีกนิดหน่อย
  • 1:58 - 2:00
    เว้นแต่ว่าทั้งสองข้างทำหน้าที่ต่างกัน
  • 2:00 - 2:01
    พวกมันทำหน้าที่อะไรเล่า?
  • 2:01 - 2:03
    แน่ละ มันไม่ใช่แค่เราที่มีสมองแบ่งซีกเช่นนี้
  • 2:03 - 2:07
    นกต่างๆ และสัตว์อื่นๆ ต่างก็มีสมองในแบบเดียวกัน
  • 2:07 - 2:09
    ผมคิดว่าวิธีง่ายที่สุดที่จะคิดถึงมัน ก็โดยการจินตนาการ
  • 2:09 - 2:15
    นกพยายามเสาะหากินเมล็ดพืชจากพื้นที่เต็มไปด้วยก้อนกรวดก้อนหิน
  • 2:15 - 2:20
    มันต้องพุ่งเป้าสนใจในมุมแคบๆ และอย่างชัดเจน บนเมล็ดพืชเล็กๆ
  • 2:20 - 2:25
    และสามารถจิกแยกมันออกมาจากกรวดบนพื้น
  • 2:25 - 2:27
    แต่ในขณะเดียวกัน ถ้ามันจะมีชีวิตอยู่รอดต่อไป มันยังต้อง
  • 2:27 - 2:37
    มีความระแวดระวังให้ความสนใจกับสิ่งต่างๆ รอบตัว มันต้องระวังสัตว์นักล่า, หรือสัตว์ที่เป็นมิตร, พวกเดียวกัน หรืออะไรก็ตามที่กำลังเกิดขึ้น
  • 2:37 - 2:43
    มันดูเหมือนว่าพวกนก และสัตว์ต่างๆ ต้องพึ่งพาใช้งานสมองซีกซ้ายของพวกมันมากทีเดียว
  • 2:43 - 2:49
    สำหรับการเพ่งความสนใจในมุมแคบ ไปยังบางสิ่งที่พวกมันรู้จักอยู่แล้ว นับเป็นสิ่งสำคัญสำหรับพวกมัน
  • 2:49 - 2:53
    และพวกมันใช้สมองซีกขวาคอยระวังภัยในมุมกว้าง
  • 2:53 - 2:56
    สำหรับอะไรก็ตามที่อาจเกิดขึ้น โดยปราศจากการตระหนักรู้ว่าอะไรอาจเกิดขึ้น
  • 2:56 - 2:59
    พวกมันยังใช้สมองซีกขวาสำหรับการเชื่อมความสัมพันธ์กับโลก
  • 2:59 - 3:04
    ดังนั้นพวกมันจึงจับคู่ผสมพันธุ์กัน และผูกสัมพันธ์กับคู่ของพวกมันมากขึ้น
  • 3:04 - 3:06
    ด้วยการใช้สมองซีกขวา
  • 3:06 - 3:09
    แต่แล้วเมื่อคุณย้อนกลับมายังมนุษย์
  • 3:09 - 3:14
    มันเป็นความจริงว่า ในหมู่มนุษย์ด้วยกันนั้น การให้ความสนใจชนิดนี้ เป็นความแตกต่างอย่างใหญ่หลวงอย่างหนึ่ง
  • 3:14 - 3:20
    สมองซีกขวานั้นให้ความตื่นตัว เตรียมพร้อม ระแวดระวัง อย่างต่อเนื่อง ในมุมกว้าง เปิดโล่ง
  • 3:20 - 3:25
    ส่วนสมองซีกซ้ายนั้นให้ความสนใจในรายละเอียด พุ่งเป้าสนใจในมุมแคบ
  • 3:25 - 3:31
    ผู้คนที่สูญเสียสมองซีกขวาไปนั้น จะมีอาการที่ขอบเขตการให้ความสนใจสิ่งต่างๆ แคบลง
  • 3:31 - 3:33
    [ปรากฏการณ์ร้ายแรงที่สุดที่เกิดขึ้นก็คือ ผู้ได้รับความทุกข์อาจไม่รับรู้ความรู้สึกของร่างกายซีกซ้าย]
  • 3:33 - 3:36
    แต่มนุษย์นั้นแตกต่างออกไป
  • 3:36 - 3:38
    สิ่งที่ยิ่งใหญ่ของมนุษย์ คือ สมองส่วนหน้าของพวกเขา
  • 3:38 - 3:44
    และจุดประสงค์ของสมองส่วนนี้ ก็คือ เพื่อปิดกั้น, เพื่อปิดกั้นสมองส่วนที่เหลือ
  • 3:44 - 3:47
    เพื่อหยุดเหตุที่เกิดขึ้นทันทีทันใด
  • 3:47 - 3:52
    ดังนั้นจึงถอยหลังได้ทันเวลา และเว้นระยะห่างด้วยความฉับไวอันเกิดจากประสบการณ์
  • 3:52 - 3:54
    นั่นช่วยให้เราสามารถทำสองสิ่ง
  • 3:54 - 3:59
    มันช่วยให้เราสามารถทำสิ่งที่พวกนักประสาทวิทยามักบอกพวกเราเสมอ ในสิ่งที่เราทำได้ดี...
  • 3:59 - 4:03
    ซึ่งเป็นการเอาชนะพวกอื่นด้วยสติปัญญา "อันเป็นการใช้เล่ห์เหลี่ยมกลลวง"
  • 4:03 - 4:07
    และนั่นมันน่าสนใจสำหรับผม เพราะว่ามันถูกต้องอย่างยิ่ง
  • 4:07 - 4:12
    พวกเราสามารถอ่านใจและเจตนาของคนอื่นๆ และถ้าเราต้องการเราสามารถหลอกลวงพวกเขาได้
  • 4:12 - 4:21
    แต่เรื่องเล็กน้อยที่มักทำให้พลาดโอกาสอย่างน่าแปลกใจเสมอๆ ในที่นี้ นั่นก็คือ ม้นช่วยให้เราเอาใจใส่ในเบื้องแรก
  • 4:21 - 4:24
    เพราะว่าม้นมีระยะห่างที่จำเป็นบางชนิดในสังคมมนุษย์
  • 4:24 - 4:26
    ถ้าคุณประสบปัญหา คุณก็เพียงฟัดกับมัน
  • 4:26 - 4:31
    แต่ถ้าคุณสามารถถอยหลังและเห็นบุคคลอื่นเป็นปัจเจกชนเช่นเดียวกับผม
  • 4:31 - 4:36
    ผู้ซึ่งอาจมีความสนใจ และคุณค่า และความรู้สึก เช่นเดียวกับของผม
  • 4:36 - 4:38
    หลังจากนั้นคุณสามารถสร้างความสัมพันธ์
  • 4:38 - 4:40
    ม้นมีระยะห่างที่จำเป็นบางชนิด อย่างที่ใช้ในการอ่าน
  • 4:40 - 4:43
    หากใกล้เกินไป คุณก็ไม่สามารถเห็นอะไร หากไกลเกินไป คุณก็ไม่สามารถอ่านมัน
  • 4:43 - 4:51
    ดังนั้นระยะห่างในสังคมมนุษย์ที่ถูกจัดวางไว้ จึงเป็นความสร้างสรรค์อันลึกซึ้งของทั้งหมดในความเป็นมนุษย์
  • 4:51 - 4:53
    ทั้งเล่ห์เหลี่ยมกลลวง
  • 4:53 - 4:54
    และค่านิยมเกี่ยวกับมนุษย์และเทวะ
  • 4:54 - 5:00
    บัดนี้เพื่อจัดการเกี่ยวกับเล่ห์เหลี่ยมกลลวง เพื่อชักนำควบคุมสังคมมนุษย์ ซึ่งเป็นสิ่งที่สำคัญอย่างมากมาย
  • 5:00 - 5:03
    พวกเราจำเป็นต้องมีความสามารถที่จะใช้, ปฏิบัติต่อกันกับสังคมมนุษย์ และใช้มันเพื่อประโยชน์ของพวกเรา
  • 5:03 - 5:05
    อาหารเป็นจุดเริ่มต้น
  • 5:05 - 5:12
    แต่ทว่า, ด้วยความสามารถในการทำความเข้าใจด้วยสมองซีกซ้ายของเรา เราใช้มือขวาของพวกเราสำหรับหยิบจับสิ่งของ และสร้างเครื่องไม้เครื่องมือ
  • 5:12 - 5:17
    เราใช้ส่วนที่เกี่ยวกับภาษาด้วยเพื่อเข้าใจสิ่งต่างๆ ที่เราใช้พูดถึงกัน มันให้รายละเอียดของสิ่งต่างๆ
  • 5:17 - 5:25
    ดังนั้นเมื่อเรารู้ถึงความสำคัญของบางสิ่งบางอย่างแล้ว และเราต้องการความถูกต้องเที่ยงตรงเกี่ยวกับมัน เราใช้สมองซีกซ้ายในการทำหน้าที่นั้น
  • 5:25 - 5:28
    และเพื่อทำสิ่งนั้น เราต้องการชุดความเป็นจริงที่ง่ายขึ้น
  • 5:28 - 5:37
    มันไม่ใช่เรื่องดี หากคุณกำลังต่อสู้รณรงค์เรื่องหนึ่ง, มีข้อมูลทุกอย่างเกี่ยวกับชนิดของพืชที่เจริญเติบโต.. บนภูมิประเทศของการสู้รบ
  • 5:37 - 5:42
    สิ่งที่คุณจำเป็นต้องรู้คือรายละเอียดแท้จริงว่า สิ่งต่างๆ ที่จริงแท้แน่นอนนั้นอยู่ที่ไหน พวกมันมีความสำคัญสำหรับคุณ
  • 5:42 - 5:50
    ดังนั้นคุณจึงมีแผนที่ และธงเล็กๆ จำนวนหนึ่ง มันไม่ใช่ความเป็นจริง แต่มันก็ใช้งานได้ดีกว่า
  • 5:50 - 5:53
  • 5:53 - 5:56
  • 5:56 - 6:03
  • 6:03 - 6:09
  • 6:09 - 6:12
  • 6:12 - 6:16
  • 6:16 - 6:23
  • 6:23 - 6:29
  • 6:29 - 6:30
  • 6:30 - 6:32
  • 6:32 - 6:36
  • 6:36 - 6:42
  • 6:42 - 6:44
  • 6:44 - 6:47
  • 6:47 - 6:50
  • 6:50 - 6:56
  • 6:57 - 7:01
  • 7:01 - 7:09
  • 7:09 - 7:13
  • 7:13 - 7:20
  • 7:20 - 7:28
  • 7:28 - 7:33
  • 7:33 - 7:38
  • 7:38 - 7:43
  • 7:43 - 7:47
  • 7:47 - 7:50
  • 7:50 - 7:55
  • 7:55 - 8:01
  • 8:01 - 8:04
  • 8:04 - 8:09
  • 8:09 - 8:14
  • 8:16 - 8:19
  • 8:19 - 8:21
  • 8:21 - 8:27
  • 8:27 - 8:34
  • 8:34 - 8:41
  • 8:41 - 8:45
  • 8:45 - 8:52
  • 8:52 - 8:58
  • 8:58 - 9:00
  • 9:00 - 9:04
  • 9:04 - 9:09
  • 9:09 - 9:14
  • 9:14 - 9:18
  • 9:18 - 9:19
  • 9:19 - 9:21
  • 9:21 - 9:28
  • 9:28 - 9:32
  • 9:32 - 9:37
  • 9:37 - 9:39
  • 9:39 - 9:41
  • 9:41 - 9:46
  • 9:46 - 9:48
  • 9:48 - 9:49
  • 9:49 - 9:54
  • 9:54 - 9:56
  • 9:56 - 9:58
  • 9:58 - 9:59
  • 9:59 - 10:03
  • 10:03 - 10:08
  • 10:08 - 10:14
  • 10:14 - 10:17
  • 10:17 - 10:19
  • 10:19 - 10:25
  • 10:25 - 10:27
  • 10:27 - 10:30
  • 10:30 - 10:34
  • 10:34 - 10:39
  • 10:39 - 10:45
  • 10:45 - 10:47
  • 10:47 - 10:49
  • 10:49 - 10:53
  • 10:53 - 10:55
  • 10:55 - 10:59
  • 10:59 - 11:03
  • 11:03 - 11:08
  • 11:08 - 11:15
  • 11:15 - 11:21
  • 11:21 - 11:26
  • 11:26 - 11:28
  • 11:30 - 11:32
  • 11:36 - 11:41
Title:
RSA Animate - The Divided Brain
Description:

In this new RSAnimate, renowned psychiatrist and writer Iain McGilchrist explains how our 'divided brain' has profoundly altered human behaviour, culture and society. Taken from a lecture given by Iain McGilchrist as part of the RSA's free public events programme. To view the full lecture, go to http://www.youtube.com/watch?v=SbUHxC4wiWk

Like the RSA on Facebook: http://www.facebook.com/thersaorg

more » « less
Video Language:
English
Team:
Volunteer
Duration:
11:48

Thai subtitles

Revisions Compare revisions