Return to Video

ئۆکتۆپۆسەکان چۆن شەڕ لەگەڵ یەکتردا دەکەن

  • 0:00 - 0:03
    گریک گەیج: ئۆکتۆپۆس تاڕادەیەک
    گیانەوەرێکی نامۆیە
  • 0:03 - 0:05
    ڕەفتاری سەرسوڕهێنەرانە
    و ئاڵۆز پیشان دەدات.
  • 0:05 - 0:09
    لە تەواوی جیهانی بێ بڕبڕەکاندا، ناوازەترین
    سیستمی دەمارە کۆئەندامیان هەیە.
  • 0:09 - 0:11
    نزیکەی نیو ملیار دەمارە خانەیان هەیە.
  • 0:11 - 0:13
    کە بە فراوانی بەناو لەشیاندا دابەش بوون،
  • 0:13 - 0:17
    لەڕاستیدا دوو لەسەر سێی ئەو دەمارانە
    بەناو قاچەکانیاندا دابەش بوون.
  • 0:17 - 0:22
    ئێستا ئەمە لەگەڵ خانە سەر لێ شێوەنەرەکان و
    شلەکەی و دەنووکە تیژەکەی،
  • 0:22 - 0:24
    هەموو ئەو شتانەی هەیەتی
    وایکردووە وەک ئاژەڵێکی دڕندە بێت.
  • 0:24 - 0:28
    لەڕاستیدا ئۆکتۆپۆس بوونەوەرێکی گۆشە گیرە،
  • 0:28 - 0:31
    لەناکاو، ئێمە شەڕی ڕاستەقینەی
    نێوان هەشت پێ کانمان هەیە.
  • 0:31 - 0:32
    (زەنگ)
  • 0:32 - 0:34
    [DIY دەمارزانی]
  • 0:34 - 0:39
    هەموو گیانەوەران شەڕ لە پێناو --
    خواردن، ناوچەیەک، یاخود هاوەڵێک دەکەن.
  • 0:39 - 0:42
    ئۆکتۆپۆسیش جیاواز نییە،
    شارەزابوون لە ڕەفتاری شەڕکردنیان
  • 0:42 - 0:45
    یارمەتیمان دەدات باشتر
    لەو بونەوەرە سەرسوڕهێنەرانە تێبگەین
  • 0:45 - 0:47
    و چۆن مامەڵه لەگەڵ یەکتر دەکەن.
  • 0:47 - 0:49
    هاوڕێکەم ئیلیا چاودێری شێوازی
    شەڕکردنی کلاسیکی دەکات
  • 0:49 - 0:51
    لەنێوان دوو ئۆکتۆپۆسی کالیفۆڕنیا.
  • 0:51 - 0:54
    ئیلیا چوگنۆف: زۆربەی خەڵکی
    پێیان وایە کە "ئۆکتۆپایە"
  • 0:54 - 0:55
    بەڵام لە ڕاستیدا وا نییە.
  • 0:55 - 0:58
    ئۆکتۆپۆس ئەگەر دووان بن پێیان
    دەڵێن ئۆکتۆپۆسەکان یان ئەختەبووتەکان
  • 0:58 - 1:00
    ئەمە ئەگەر بە زمانی لاتینی لێی بڕوانیت.
  • 1:00 - 1:02
    چۆن تاقیکردنەوەیەکی
    زانستی ئەنجام دەدەیت؟
  • 1:02 - 1:05
    سەرەتا ژوورێکی بچووک
    ڕێک دەخەم و ئامادەی دەکەم،
  • 1:05 - 1:07
    دۆلکەیەک ئاو دەهێنم، بە ڕاوەشاندنی
    دۆلەکە، گازی تێدەکەم.
  • 1:07 - 1:11
    ئەگەر ئاوەکە باش لەگەڵ گازەکە تێکەڵ بوو
    مانای وایە ئەوان زۆر چالاکن.
  • 1:11 - 1:13
    ئەوەش ڕێگە دەدەن بە
    ئۆکتۆپۆسەکان هەتا هەناسە بدەن.
  • 1:13 - 1:14
    یەکەم ئۆكتۆپۆس دەگرم --
  • 1:14 - 1:17
    ئێرە، برادەر، لێرەوە، هاوڕێ.
  • 1:17 - 1:19
    لێرە دای دەنێم، و پلانەکەم جێبەجێ دەکەم،
  • 1:19 - 1:22
    ئۆکتۆپۆسی دووەمیش دەخەمە
    ناوی پاشان بەتەنها بەجێی دەهێڵم.
  • 1:22 - 1:23
    (زەنگ لێدەدات)
  • 1:23 - 1:25
    یاسای ۱: هەمیشە داگیرکەرێک هەیە.
  • 1:25 - 1:27
    و هەمیشەش یەکێکیان بەرگری دەکات.
  • 1:27 - 1:31
    ئەوەی کە بۆشاییەکی گەورەتر دەگرێت
    ئەوەیان خۆهەڵکێش و خۆبەگەورە زانترە،
  • 1:31 - 1:34
    بەدڵنیاییەوە داگیرکەرەکەیە کە
    زیاتر ئازەووی بردنەوەی شەڕەکەی دەبێت.
  • 1:34 - 1:35
    دۆڕاوەکەش بە ئاشکرا دیارە.
  • 1:35 - 1:39
    بێزار دەبن، خۆیان پێچ دەدەن،
    لە گۆشەیەکدا خۆیان دەشارنەوە.
  • 1:39 - 1:42
    زۆربەی کات،
    کاتێک لە سەرەتای پەیوەندیدا دەبن،
  • 1:42 - 1:45
    یەکێک لەوان زیاتر هەوڵ دەدات
    لە بەرەی بەرگریکاری بمێنێتەوە،
  • 1:45 - 1:49
    دووەمیان بەجۆرێک پاڵی پێوە دەنێت
    و نەقیزەی دەدات و قۆچی لێدەدات،
  • 1:49 - 1:51
    هێی، دەتەوێت شەڕم لەگەڵ بکەیت،
    دەتەوێت ڕوو بەڕووم ببیتەوە؟
  • 1:52 - 1:53
    دەتەوێت دەست بکەین بە زۆرانبازی؟
  • 1:53 - 1:57
    زۆری لێدەکات و ڕادەکات،
    دەگەڕێتەوە دواوە، نەقیزەی دەدات و ڕادەکات.
  • 1:58 - 1:59
    (زەنگ لێدەدات)
  • 1:59 - 2:01
    یاسای ۲: خۆلادان لە پەیوەندی چاو
  • 2:02 - 2:05
    کاتێک ئۆکتۆپۆسەکان ڕووبەڕوی یەکتر
    دەبنەوە بۆ شەڕ کردن،
  • 2:05 - 2:08
    لەڕاستیدا ئەوان ڕوو لە یەکتری ناکەن.
    بەڵکو
  • 2:08 - 2:09
    لە لاتەنیشتەوە نزیکی یەک دەبنەوە.
  • 2:09 - 2:15
    بەرگریکارەکە هەوڵ دەدات لەبەر
    چاوی هێرشبەرەکە دوور بکەوێتەوە
  • 2:15 - 2:19
    هەتا کاتێکی هەستیار کە دەزانێت
    هیچ ڕێگەیەک بۆ خۆ لادان لە شەڕەکە نییە.
  • 2:19 - 2:21
    لەڕاستیدا، ئەوەی کە چاوەڕێی
    کۆتا ساتەکان دەکات
  • 2:21 - 2:22
    ئۆکتۆپۆسی بەرگریکارە.
  • 2:23 - 2:23
    (زەنگ لێدەدات)
  • 2:24 - 2:26
    یاسای ۳: ڕەنگەکانی خۆت بریقەدار بکە.
  • 2:26 - 2:33
    دەستدێژیکەرەکە لەکاتی شەڕکردنەکە بەخێرایی
    ڕووناکیەکی ڕەش لەسەر باڵەکانی دادەگیرسێنێت
  • 2:33 - 2:35
    کاتێک لەسەرەتایی شەڕ کردن دایە.
  • 2:36 - 2:38
    (زەنگ لێدەدات)
  • 2:38 - 2:39
    جی جی: ئۆە، هەر ئێستا--
  • 2:39 - 2:41
    هەندێ دیمەنی شەڕکردن دەبینین.
  • 2:42 - 2:43
    دیارە کە ئامادەن بۆ شەڕ کردن،
  • 2:44 - 2:48
    ڕاستە. ئێستا ئەو هەوڵ دەدات نزیک
    بکەوێتەوە، بەڵام بە ناڕاستەوخۆیی.
  • 2:48 - 2:52
    بەڵێ، ئەوان بە شێوەیەکی ناتەریبی
    لە یەکتر نزیک دەبنەوە.
  • 2:53 - 2:54
    پاشان، ئەوەتا، بوو بە شەڕ --
  • 2:54 - 2:58
    بەڵێ. ئەوان بەریەک دەکەون.
    باڵەکانیان لەیەکتری دەئاڵێنن.
  • 2:58 - 3:01
    (موزیک)
  • 3:08 - 3:12
    کەواتە لە یەکەم هەنگاوی شەڕ کردنی
    نێوان ئۆکتۆپۆسەکان تێگەیشتین.
  • 3:12 - 3:14
    ڕەنگە تۆ پرسیار لە خۆت بکەیت:
    جا گرنگی ئەمە چییە بیزانیت؟
  • 3:15 - 3:18
    دەکرێت ئەو جۆرە پرسیار و لێکۆڵینەوە
    زانستی خوازانە، زۆرجار پێشەنگ بن
  • 3:18 - 3:21
    بۆ هەندێک پێشبینی و
    دۆزینەوە پێشبینی نەکراوەکان.
  • 3:21 - 3:24
    زۆر شت ئاشکرا بووە دەربارەی خۆمان
    بە لێکۆڵینەوە لە گیاندارە ئاوییەکان.
  • 3:24 - 3:27
    ئاژەڵێکی دەریایی فێری کردین چۆن
    دەمارەخانەکانمان زانیاری دەگوازنەوە،
  • 3:27 - 3:30
    هەروەها قڕژاڵ فێری
    کردین چۆن چاوەکانمان کار دەکەن.
  • 3:30 - 3:33
    لەبەرئەوە شتێکی زۆر گەورە نییە
    کە بڵێین ئەوانە هەندێک لە ڕەفتارەکانیانن
  • 3:33 - 3:38
    کە لە ئۆکتۆپۆسی کالیفۆرنیا
    دەیان بینین هاو شێوەی ئێمەن.
Title:
ئۆکتۆپۆسەکان چۆن شەڕ لەگەڵ یەکتردا دەکەن
Speaker:
DIY دەمارزان
Description:

دەنگی شەڕەکانی ئەوان زیاتر دڕتر و قوڵتر دەبێت ئەگەر بێت و زیاتر لە هەشت پێیەک لە ناوچەکەدا هەبێت کە شەڕ دەکەن. دەمارناسە بوێرەکانی ئێمە توڕەیی شەڕەکانی ئەوانیان دیاری کردووە بە چاودێری کردنی ڕەفتاری شەڕانگێزەکانیان.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED Series
Duration:
03:52

Kurdish (Central) subtitles

Revisions