< Return to Video

HIV/AIDS ကိုဘာကြောင့်ကုသပျောက်ကင်းဖို့ခက်ခဲသလဲ- Janet Iwasa

  • 0:07 - 0:13
    ၂၀၀၈မှာ လူတစ်ယောက်HIVကုသခံယူမှုအောင်မြင်
    ခဲ့တဲ့မယုံနိုင်စရာကိစ္စတစ်ခုဖြစ်ခဲ့တယ်
  • 0:13 - 0:18
    သန်း၇၀ကျော်သောHIV လူနာများထဲမှ
    ဒီဖြစ်ရပ်ဟာ တစ်ခုတည်းပဲရှိပါသေးတယ်
  • 0:18 - 0:21
    သူဘယ်လိုရောဂါပျောက်အောင် ကုသခဲ့မှန်း
    ကျနော်တို့သေချာမသိသေးပါဘူး။
  • 0:21 - 0:26
    ငှက်ဖျား၊ အသည်းရောင်အသားဝါ C ပိုးစတဲ့
    ရောဂါများကိုပျောက်အောင်ကုသနိုင်ခဲ့ပေမယ့်
  • 0:26 - 0:28
    HIV ကိုဘာလို့
    မကုနိုင်သေးတာလဲ?
  • 0:28 - 0:32
    အရင်ဆုံး HIV ပိုး ကူးစက်ခံရပုံနဲ့
    AIDSရောဂါအဖြစ်သို့
  • 0:32 - 0:34
    ပြောင်းလဲသွားပုံကိုလေ့လာကြည့်လိုက်ရအောင်
  • 0:34 - 0:37
    HIVဟာ လူ့ကိုယ်ခန္ဓာမှထွက်တဲ့
    အရည်များမှတစ်ဆင့် ကူးစက်ပါတယ်
  • 0:37 - 0:41
    အကာအကွယ်မဲ့လိင်ဆက်ဆံခြင်း၊ အသုံးပြုပြီးသော
    ဆေးထိုးအပ်များသုံးစွဲခြင်းမှ အဓိကကူးပါတယ်
  • 0:41 - 0:46
    ကံအားလျော်စွာ လေ၊ ရေနှင့် သာမာန်
    ထိတွေ့ခြင်းမှတစ်ဆင့် မကူးစက်နိုင်ပါဘူး။
  • 0:46 - 0:50
    ဘယ်အသက်အရွယ်၊ ဘယ်လူမျိုးမဆို
    ယောင်္ကျား မိန်းမတိုင်း
  • 0:50 - 0:52
    HIV ပိုးကူးစက်ခံရနိုင်ပါတယ်။
  • 0:52 - 0:57
    ခန္ဓာကိုယ်ထဲကိုHIVပိုးဝင်ရောက်လာတာနဲ့
    ခုခံအားစနစ်မှဆဲလ်တွေကို ဖျက်ဆီးပါတော့တယ်
  • 0:57 - 0:59
    အထူးသဖြင့် ဘက်တီးရီးယားများနှင့်
  • 0:59 - 1:04
    မှိုရောဂါကူးစက်ခြင်းမှ ကာကွယ်ပေးတဲ့
    အကူT cell များကို ပစ်မှတ်ထားဖျက်ဆီးပါတယ်။
  • 1:04 - 1:06
    HIV ပိုးဟာ Retrovirus ဖြစ်ပြီး
  • 1:06 - 1:10
    သူ့ရဲ့ဗီဇလက္ခဏာများကို ကူးစက်ခံဆဲလ်ရဲ့
    မျိုးရိုးဗီဇစုထဲကို ထည့်လိုက်ခြင်းဖြင့်
  • 1:10 - 1:13
    ဆဲလ်ပွားခြင်းနှင့်အတူ
    ပိုးများပါပွားလာစေပါတယ်
  • 1:13 - 1:16
    HIV ကူးစက်ခံရခြင်းရဲ့ ပထမအဆင့်မှာတော့
  • 1:16 - 1:18
    ရောဂါပိုးဟာ T ဆဲလ်တွင်းမှာ ပွားများပြီး
  • 1:18 - 1:21
    ဆဲလ်တွေကိုပါ ဖျက်ဆီးပစ်တယ်
  • 1:21 - 1:24
    ဒီအဆင့်မှာ လူနာတွေကတုပ်ကွေးလို
    လက္ခဏာတွေကိုမကြာခဏ ခံစားရတတ်ပါတယ်
  • 1:24 - 1:27
    ဒါပေမယ့် သေစေလောက်သော
    အခြေအနေမျိုးမဟုတ်သေးပါဘူး
  • 1:27 - 1:31
    ကျန်းမာရေးအားဖြင့်
    လုံးဝကောင်းမွန်နေသည်ဟု အပေါ်ယံထင်ရသော်လည်း
  • 1:31 - 1:34
    လအနည်းငယ်မှ နှစ်ပေါင်းများစွာ
    ကြာလာတာနဲ့အမျှ
  • 1:34 - 1:38
    ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးများ ဆက်ပွားများနေပြီး
    T ဆဲလ်များကို ဆက်လက်ဖျက်ဆီးပါတယ်
  • 1:38 - 1:40
    T ဆဲလ်အရေအတွက် ကျဆင်းလာတဲ့အခါ
  • 1:40 - 1:43
    ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ ခုခံအားစနစ်ကျဆင်းလာပြီး
  • 1:43 - 1:47
    အန္တရာယ်ကြီးမားတဲ့ ရောဂါပိုးကူးစက်မှုကို
    ထိန်းချုပ်ဖို့ ခက်ခဲလာပါတယ်
  • 1:47 - 1:50
    အဲဒီ့ အဆင့်ကို
    AIDS လို့ ခေါ်ကြတယ်
  • 1:50 - 1:53
    ရောဂါအဆင့်ဆင့်ကိုကုသတဲ့နေရာမှာ
    အစွမ်းထက်တဲ့ဆေးတွေရှိနေတာနဲ့
  • 1:53 - 1:55
    AIDS အဆင့်ရောက်တဲ့အထိ
  • 1:55 - 1:58
    T ဆဲလ်ပမာဏကျဆင်းမှုကို
    ကာကွယ်နိုင်တဲ့ဆေးတွေ ရှိလာတာဟာ
  • 1:58 - 2:00
    သတင်းကောင်းဖြစ်ပါတယ်
  • 2:00 - 2:02
    ARTဆေးကြောင့်
    HIVရှိတဲ့သူတွေဟာကျန်းမာစွာနဲ့
  • 2:02 - 2:06
    အချိန်ကြာကြာ အသက်ရှင်နိုင်ဖို့
    မျှော်လင့်နိုင်ပြီး အခြားသူကို
  • 2:06 - 2:09
    ကူးစက်ခြင်းမှလည်းရာခိုင်နှုန်း
    အနည်းငယ်လျှော့ချနိုင်တယ်
  • 2:09 - 2:12
    အချိန်မီလုပ်သင့်တဲ့
    အဓိက နှစ်ချက် ရှိပါတယ်
  • 2:12 - 2:16
    ပထမတစ်ချက်ကတော့ HIV ရှိတဲ့သူတွေဟာ
    ဘဝတစ်သက်လုံး
  • 2:16 - 2:18
    ဆေးသောက်ပြီး နေသွားရမယ်
  • 2:18 - 2:21
    အဲ့လို မပြုမူရင်တော့ အခြေအနေ
    ပြန်လည်ဆိုးသွားနိုင်တယ်
  • 2:21 - 2:23
    ဒါ့ကြောင့် ဒီဆေးတွေဟာ
    ဘယ်လိုအာနိသင်ရှိကြလဲ
  • 2:23 - 2:27
    အသုံးများတဲ့ဆေးဝါးအများစုဟာ
    ဗိုင်းရပ်စ်ရဲ့မျိုးရိုးဗီဇကူးယူခံရပြီး
  • 2:27 - 2:30
    ကာယကံရှင်ရဲ့ဆဲလ် DNA ထဲကို
    ထည့်သွင်းခြင်းမှ ကာကွယ်ပေးတယ်
  • 2:30 - 2:33
    တခြားဆေးများကတော့virusဖွံ့ဖြိုးခြင်းနဲ့
    ပေါင်းစည်းမှုကိုတားပြီး
  • 2:33 - 2:38
    ခန္ဓာကိုယ်ထဲကဆဲလ်အသစ်တွေကို
    HIV က မတိုက်ခိုက်နိုင်အောင် လုပ်ပေးပါတယ်
  • 2:38 - 2:41
    ဒါပေမယ့် HIVပိုးဟာ
    ဆေးအာနိသင်မရောက်နိုင်တဲ့
  • 2:41 - 2:44
    ကျန်းမာတဲ့T ဆဲလ်တွေရဲ့ DNAထဲမှာ
    ပုန်းနေတတ်တယ်
  • 2:44 - 2:48
    T ဆဲလ်အများစုဟာ HIV ပိုး ကူးစက်ခံရပြီးတဲ့
    ခဏအတွင်းမှာ သေပါတယ်
  • 2:48 - 2:49
    ဒါပေမယ့် ပမာဏအနည်းငယ်ကတော့
  • 2:49 - 2:53
    HIV ပိုးတွေ ထပ်ပွားများနိုင်တဲ့
    အစွမ်းသတ္တိကို ထိန်းသိမ်းထားပြီး
  • 2:53 - 2:54
    နှစ်ပေါင်းများစွာ ငြိမ်နေတတ်ပါတယ်
  • 2:54 - 2:58
    ဒါကြောင့် ကူးစက်ခံရသူ ခန္ဓာကိုယ်မှ
    HIV ပိုး အားလုံးကို ချေမှုန်းနိုင်တဲ့တိုင်
  • 2:58 - 3:03
    T ဆဲလ်တချိုက ပြန်အသက်ဝင်ပြီး
    ပိုးကို ထပ်မံပြန့်ပွားစေနိုင်တယ်
  • 3:03 - 3:07
    နောက်တစ်ခုသိထားရမှာကတော့ကမ္ဘာပေါ်က
    လူသားတိုင်းဟာ ရောဂါကုထုံးတွေကို
  • 3:07 - 3:09
    လက်လှမ်းမမီသေးပါဘူး
  • 3:09 - 3:14
    ကမ္ဘာ့HIVလူနာ ၇၀ရာခိုင်နှုန်းရှိတဲ့
    Sub-Saharan အာဖရိကမှာ
  • 3:14 - 3:20
    ၂၀၁၂တုန်းကဆိုရင် ပိုးရှိလူနာ၃ယောက်မှာ
    ၁ယောက်ပဲ ART ဆေးကို သုံးခွင့်ရခဲ့တယ်
  • 3:20 - 3:22
    ဒီပြဿနာအတွက် လွယ်ကူတဲ့ အဖြေတော့
    မရှိသေးပါဘူး
  • 3:22 - 3:25
    နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေး၊ ယဉ်ကျေးမှုတွေဟာ
  • 3:25 - 3:29
    ထိရောက်တဲ့ ကာကွယ်ကုသမှုပေးဖို့
    အခက်အခဲအတားအဆီးဖြစ်စေပါတယ်
  • 3:29 - 3:35
    U.S.မှာတောင် HIVဟာ နှစ်စဉ်
    လူ၁သောင်းကျော်ရဲ့ အသက်ကိုဆုံးရှုံးစေတယ်
  • 3:35 - 3:38
    ဒါပေမယ့်လည်း မျှော်လင့်ချက်
    ကြီးကြီးမားမား ရှိပါသေးတယ်
  • 3:38 - 3:41
    သုတေသီတွေရဲ့ကြိုးပမ်းမှုကြောင့်လုံးဝ
    ပျောက်ကင်းအောင်ကုသဖို့ပိုနီးစပ်လာပါတယ်
  • 3:41 - 3:43
    တွေ့ရှိချက်တွေထဲက တစ်ခုကတော့
  • 3:43 - 3:48
    ဆေးကိုအသုံးပြုပြီး HIVမျိုးရိုးဗီဇပါဝင်တဲ့
    ဆဲလ်တွေကို လှုံ့ဆော်ပေးတယ်
  • 3:48 - 3:52
    ပြီးတော့ အဲ့ဒီဆဲလ်တွေကို ဖျက်ဆီးပြီး
    virus အပေါ် လက်ရှိဆေးတွေရဲ့
  • 3:52 - 3:54
    အာနိသင် သက်ရောက်အောင် လုပ်ပေးလိုက်တယ်
  • 3:54 - 3:57
    နောက်ထပ်တွေ့ရှိချက်တခုကတော့
    ဗီဇပြုပြင်နည်းနဲ့
  • 3:57 - 4:01
    ဆဲလ်ထဲက HIV DNAကို ဖြတ်ထုတ်လိုက်တာပါ
  • 4:01 - 4:05
    သန်း၇၀မှာ တစ်ဦးသာကုသနိုင်တာက
    မပြောပလောက်ဖူးလို့ ထင်ရပေမယ့်
  • 4:05 - 4:09
    လုံးဝမကုသနိုင်တာထက်စာရင်
    တဦးကိုကုသနိုင်တာက အောင်မြင်မှုတစ်ခုပါ
  • 4:09 - 4:11
    အခုအချိန်မှာ HIV ကို ကုသဖို့
    အလားအလာရှိလာခြင်းက
  • 4:11 - 4:16
    ရောဂါကို အမြစ်ပြတ်တိုက်ထုတ်နိုင်မယ့်
    လမ်းစပဲ ဖြစ်ပါတယ်
Title:
HIV/AIDS ကိုဘာကြောင့်ကုသပျောက်ကင်းဖို့ခက်ခဲသလဲ- Janet Iwasa
Speaker:
Janet Iwasa
Description:

၂၀၀၈မှာ လူတစ်ယောက်HIVကုသခံယူမှုအောင်မြင် ခဲ့တဲ့မယုံနိုင်စရာကိစ္စတစ်ခုဖြစ်ခဲ့တယ်။ သန်း၇၀ကျော်သောHIV လူနာများထဲမှ ဒီဖြစ်ရပ်ဟာ တစ်ခုတည်းပဲရှိပါသေးတယ်။ သူဘယ်လိုရောဂါပျောက်အောင် ကုသခဲ့မှန်း ကျနော်တို့သေချာမသိသေးပါဘူး။ ငှက်ဖျား၊ အသည်းရောင်အသားဝါ C ပိုးစတဲ့ ရောဂါများကိုပျောက်အောင်ကုသနိုင်ခဲ့ပေမယ့် HIV ကိုဘာလို့ မကုနိုင်သေးတာလဲ?
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:31

Burmese subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.