-
Nơi ta dừng lại từ bài trước
-
Tôi nghĩ chúng ta đã hiểu rõ
-
Mặ Trời lớn đến nhường nào so với Trái Đất
-
và Trái Đất cách Mặt Trời bao xa
-
Và hầu hết những biểu đồ trong sách giáo khoa
-
chúng ko đưa ra công bằng...
-
Thực vậy, khi tôi đặt Mặt trời ở đây
-
nó khoảng 5-6 inch
-
tôi đã nói Trái Đất là hạt bụi này
-
khoảng 40 feet sang trái hoặc phải
-
hay bán kính quỹ đạo của nó vào khoảng 40 feet
-
Vậy nên bạn còn ko thể nhận ra
-
nếu bạn nhìn vào thứ này đây
-
nó sẽ là hạt bụi ở khoảng cách rất xa
-
nếu bạn vnhìn vào Mặt Trời ở đây
-
nếu tôi vẽ cả Mặt Trời
-
nó sẽ có đường kính khoảng 20 inch
-
Vậy trong trường hợp này, Trái đâts ngay đây
-
--để tôi vẽ đúng tỉ lệ--
-
Trái Đất này sẽ ko thể ở gần thế nay
-
nó sẽ cách xa khoảng 200 feet
-
hoặc khoảng 60-70 mét
-
Vậy nếu bạn có thể tưởng tượng, nếu Mặt Trời cỡ này
-
ngồi đây như một sân bóng bầu dục
-
cái hạt Trái Đất này, thứ nhỏ bé này
-
sẽ ngồi trên đường 40 yard
-
cách khoảng 60 m
-
Quá to lớn, bạn sẽ ko thể nhận ra
-
Bạn có thể thấy ở khoảng cách này
-
Nhưng bạn sẽ ko thấy nếu ở đây
-
Và nhhững hành tinh khác còn ở xa hơn
-
không hẳn là tất cả
-
Rõ ràng ta có Sao Thủy
-
Thủy Tinh ở đây
-
Tôi nghĩ hầu hết chúng a đã quen với chúng
-
Nhưng tôi cứ liệt kê chúng ra
-
Đó là Sao Thủy, Sao Kim
-
Sao Thủy là hành tinh bé nhất
-
mà ko bị tranh cãi xem nó có phải là hành tinh hay ko
-
Diêm Vương là bé nhất, nhưng nhiều người tranh cãi
-
liệu nó có phải là hành tinh hay một thiên thể Thái Dương Hệ lớn
-
hay một hành tinh lun hành một thứ gì tương tự
-
Và ta có Sao Kim
-
có lẽ mang kích thước gần với Trái Đất nhất
-
thực sự có kich thước gần với Trái Đất nhất
-
và bạn có sao Hỏa và rồi sao Mộc
-
và để cho bạn cảm nhận
-
một lần nữa chúng xa đến nhường nào
-
nếu tôi quay lại với so sánh
-
nó với Mặt Trời
-
thì sao Mộc xa gấp khoảng 5 lần Trái Đất
-
Vậy nên đây là
-
nếu tôi thực sự đo khoảng cách này
-
nó sẽ cách xa khoảng 300m
-
Vậy nếu tôi có một Mặt Trời cơ quả bóng tập thể dục
-
hoặc cỡ quả bóng rổ
-
lớn hơn quả bóng rổ một chút
-
như trên màn hình
-
thì tôi sẽ đặt thứ nhỏ bé này
-
nhỏ hơn một quả bóng bàn
-
tôi sẽ đặt nó cách xa 3 sân bóng bầu dục
-
Đó là khoảng cách của sao Mộc
-
Và đến sao Thổ xa gấp đôi như vậy
-
Sao Thổ có khoảng cách khoảng 9 lần
-
Để tôi làm rõ
-
Trái Đất cách Mặt Trời 1 đơn vị thiên văn, gần như vậy
-
khoảng cách của chúng thay đổi, Nó không phải một quỹ đạo tròn hoàn toàn
-
Sao Thổ ở cách khoảng hơn 5 đơn vị thiên văn
-
vậy là dài hơn một chút
-
gấp 5 lần khoảng cách từ Mặt Trời tới Trái Đất
-
Và Sao Thổ cách gần 9 đơn vị thiên văn
-
hay gấp 9 lần khoảng cách từ Mặt Trời tới Trái Đất
-
Vậy một lần nữa nó sẽ cách khoảng 9 sân bóng bầu dục
-
Hay một cách khác để nghĩ về nó
-
rằng chúng cách nhau 1 cây số
-
nếu ta có thứ Mặt Trời cỡ bóng tập
-
Thứ nhỏ nhỏ, sao Thổ nhỏ-hơn-trái-bóng-bàn
-
sẽ cách xa khoảng 1 km.
-
Và tôi muốn lặp lại điều này
-
vì bạn chưa từng tưởng tượng nó theo cách này
-
Chỉ là để có thể vẽ trên một trang giấy
-
bạn thấy một cái biểu đồ trông thế này
-
và rồi bạn ko thể cảm nhần được
-
những hành tinh này nhỏ bé thế nào so với Mặt Trời
-
và đặc biệt là so sánh về khoảng cách tới Mặt Trời
-
Và sau đó sao Thổ có Thiên Vương TInh và Hài Vương TInh Neptune
-
Và rõ ràng là chúng còn xa hơn
-
Đẻ bạn có thể cảm nhận, bạn biết đấy, rất đơn giản
-
để ta nói chuyện về thiên hà và vũ trụ
-
Nhưng điều tôi muốn các bạn thấy
-
ta đã nói về những khoảng cách khổng lồ, những thang rất lớn
-
Ta đã bắt đầu nói về những thứ sẽ khiến một máy bay phản lực
-
mất 17 năm để đi tới Mặt Trời từ Trái Đất
-
nhân con số đó với 5
-
Là vào khoảng 100 năm để đi từ sao Mộc đến Mặt Trời
-
200 năm để đi từ Sao Thổ tới Mặt Trời (vãi nhân)
-
Vậy nếu ta có một Abraham Lincoln trong máy bay
-
thì ông ấy vẫn chưa tới nới (nếu đi từ Sao Thổ)
-
ông ấy vẫn chưa tới Mặt Trời
-
Vậy đây là những khoảng cách lớn, rất lớn
-
Nhưng chúng ta vẫn chưa xong, với hệ Mặt Trời
-
Chỉ để cho các bạn càm nhận về thang này
-
Vậy nếu đây, là Mặt Trời
-
và mỗi hành tinh này thực ra nhỏ hơn mấy đường kẻ quỹ đạo này
-
Vậy nên họ chỉ vẽ các đường quỹ đạo
-
nhưng bạn sẽ ko thể thấy
-
những hành tinh ở thang này
-
nhưng đây là một đơn vị thiên văn
-
khoảng cách từ Mặt Trời tới Trái Đất
-
Và ta có sao Hỏa. Và bạn có vành đai tiểu hành tinh
-
Bạn có vành đai tiểu hành tinh
-
nơi cũng có nhưng thứ to lớn
-
Nó có những thứ
-
được coi là những hành tinh lùn
-
Thứ như Ceres, bạn có thể tra cứu chúng
-
và ta có Sao Mộc ở đây
-
và một lần nữa tôi nhắc lại là mất khoảng 100 năm
-
hay gần 100 năm
-
để một máy bay phản lực đi từ sao Thổ tới Mặt Trời
-
Nhưng dù bạn có lấy cả ô này
-
dù là một khoảng cách lớn
-
gần năm đơn vị thiên văn
-
cũng sẽ mất tới 40 phút
-
để ánh sáng đi từ Mặt Trời tới sao Thổ
-
Vậy đây là một khoảng cách lớn, rất lớn
-
Ngày cả ở khoảng cách lớn như vậy
-
Ta vẫn có thẻ đưa chúng vào cái hộp nhỏ này
-
Vậy cả cái hộp, toàn bộ, ngay đây
-
có thể vừa vào hộp này
-
và bạn cần làm vậy
-
để có thể đánh giá đúng quỹ đạo của những hành tinh bên ngoài
-
Và vậy ở thang này
-
Trái Đất và sao Kim, sao Thủy, sao Hỏa
-
quỹ đạo của chúng trông
-
bạn còn ko thể tách biệt chúng khỏi Mặt Trời
-
Chúng quá gần
-
Chúng như thể là một phần của Mặt Trời
-
khi bạn nhìn từ thang này
-
Và bạn có Hải Vương Tinh...
-
bạn có các hành tinh phía ngoài sao Thổ, Thiên Vương Tinh, Hải Vương Tinh
-
và bạn có vành đai Kuiper
-
Chúng phần lớn là thiên thạch, nhưng cũng có băng
-
Bạn biết khi ta nghĩ về băng
-
chúng ta luôn nghĩ về nước đá
-
Nhưng nếu bạn ở ngoài này sẽ rất lạnh
-
đến mức chúng gần như tối
-
vì chúng quá xa Mặt Trời
-
thứ mà ta thường gọi là khí
-
sẽ có được thể rắn ở ngoài này
-
Vậy đây ko chỉ là những nguyên tố đá
-
Nó cũng là những thứ thường
-
là khí như mêtan, mêtan đóng băng
-
Nhưng ngay cả ở đây, ta vẫn chưa xong
-
Chúng ta chưa đi khỏi hệ Mặt Trời
-
Và thực ra, để cho bạn có thể cảm nhận được thang này
-
nơi chúng ta đang nói về
-
Tôi có một biểu đồ ngay đây từ nhiệm vụ Voyager
-
Vậy chương trình Voyager, Voyager 1 và 2
-
thật ra Voyager 2 đi sớm hơn một chút, trước một tháng
-
Voyager 1 chỉ đi nhanh hơn
-
Chúng bay khoảng 1 năm sau khi tôi sinh ra
-
Và vận tốc hiện tại của chúng
-
Để cho bạn thấy Voyager 1 nhanh thế nào
-
Voyager 1 hiện ại di chuyển khoảng 61000 km/s
-
Đó là khoảng 17km/s
-
Đó là kích cỡ một thành phố trong một giây
-
Nó đi nhanh đến vậy
-
ít nhất trong đầu tôi là nhanh ko tưởng
-
Thứ này đã bay nhanh như vậy
-
Bạn biế là nó đã di chuyển quanh các hành tinh
-
và lấy được chút gia tốc khi nó vào quỹ đạo
-
Nhưng hầu hết thời gian nó đã đi khá nhanh
-
Để giải thích cho những người ko hiểu theo kilômét
-
Đó là vào khoảng 30 dăm/h
-
Vậy tốc độ lớn lớn ko tưởng này
-
và nó đã như vâyj từ 1977
-
Tôi còn đang tập đi, và khi tôi đang tập đi
-
nó đã bay với tóc độ siêu nhanh như vậy
-
và rồi tôi mới đang học
-
Ý tôi là cả cuộc đời chúng ta khi ngủ, mọi thứ
-
Khi ta ăn, khi tôi học tiểu học
-
nó vẫn phóng ra khỏi Thái Dương hệ với tốc độ đó
-
Vận tốc thì thay đổi
-
Nhưng một khi nó đi khỏi các hành tinh
-
Nó sẽ gần như đi với vận tốc đó
-
Vậy là nó đã phóng ra
-
và tôi không muốn nói là "mới chỉ"
-
nhưng nó đi được tới đây
-
Nó đi xa khoảng tới được đây
-
Đó là khoảng 115 hay 116 đơn vị thiên văn
-
Và để cảm nhận, có 2 cách để nhìn nhận
-
một người nói "Wow! Xa vãi!"
-
Vì bạn biết ngay cả ở thang này
-
bạn ko thể thấy cả quỹ đạo Trái Đất
-
vậy nên trông có vẻ khá là xa
-
Và đẻ cho bạn biết
-
116 đơn vị thiên văn thế nào
-
nếu 2000 năm trước, Jesus có máy bay
-
Tôi thực sự cắt và dán vào một hình Jesus
-
để dễ tưởng tượng
-
nhưng nếu ông bước vào một chiếc máy bay phản lực với vận tốc 1000 km/h
-
và đi thẳng theo hướng đó
-
theo hướng của Voyager
-
Voyager giờ mới bị bắt kịp
-
Vậy đây là một khoảng cách rất rất rất lớn
-
và cùng như vậy dù khoảng cách lớn như vậy
-
so với những thứ khác mà chúng ta nói đến
-
So với ngay cả những vùng ngoài hệ mặt trời
-
Ta vẫn chỉ nói về những thang nhỏ
-
Vậy đó là quãng đường mà Voyager đi đuowjc và để bạn cảm nhận được thang này
-
toàn bộ ô này có thế chứa vào ô này
-
và khi bạn nhìn vào hộp này
-
Voyager mới chỉ đi đuọc tới đây
-
Sau khi đi xa ko tưởng suốt 30 năm
-
trong 33, khoảng 33 năm
-
Chỉ để cho bạn nắm được ý tưởng của những thứ này
-
Sedna ở đây là một...
-
Là một vật thể tương đối lớn ngoài hệ mặt trời
-
Nó là một trong những vật ở xa nhất
-
mà ta biết trong hệ Mặt Trời
-
Và nó có quỹ đạo kì lạ, nó trở nên
-
tôi ko muốn nói là tương đổi gần
-
nhưng ko phải xa vô lý
-
nhưng rồi nó tiến xa rất xa khỏi Mặt Trời
-
Vậy là ngay cả quỹ đạo Sedna
-
nếu tôi nhìn vào cả hộp này
-
có thể chứa vào đây
-
Vậy là trong biểu đồ này, bạn còn ko thể
-
bạn còn ko thể nhìn thấy
-
như một hạt bụi
-
quãng đường Voyager đi được trong 33 năm, 38000 dặm/h
-
Bạn còn ko thể nhận ra được khoảng cách
-
Và dù bạn ko thể nhận ra được khoảng cách đó
-
ta vẫn có ảnh hưởng của Mặt Trời
-
Lực kéo trọng lực vẫn tác dụng lên các vật
-
Và ngay đây, ta quan sát đám mây Oort
-
và đây là nới các sao chổi xuất hiện
-
Đây chỉ là một đám bụi băng, bạn có thể nhìn
-
khí đóng băng và tinh thế đá, thứ như vậy
-
Nhưng nó tương đối là
-
Ta đang bắt đầu bước ra các khu vực rìa hệ Mặt Trời
-
khoảng cách tại đây là 50000 đơn vị thiên văn
-
Và để cho bạn ước lượng
-
vì bạn đã nghe nhiểu về năm ánh sáng và những thứ tương tự
-
1 năm ánh sáng là khoảng 63000 đơn vị thiên văn
-
Vậy nếu bạn đi 1 năm ánh sáng suốt ra từ Mặt Trời
-
thì bạn sẽ tới đám mây Oort
-
đám mây Oort giả định
-
Và chỉ cho bạn ước lượng ở mức thang này
-
Đám mây Oort thật ra là
-
bạn biét hầu hết quỹ đạo các hành tinh
-
gần như là cùng trên một mặt phẳng
-
nhưng thứ ngay đây là quỹ đạo các hành tinh
-
và một lần nữa những đường kẻ này là quá dày!
-
Chúng đã được vẽ mỏng nhất có thể để bạn có thể thấy
-
Nhưng vẫn là quá dày
-
Và thứ này kéo suốt tới đai Kuiper và xuốt tới đó
-
đi khỏi đai Kuiper
-
Ra khỏi các hành tinh chính
-
Đây là quỹ đạo Diêm Vương ngay đây
-
Cả biểu đồ này đều ở đây
-
bạn khó có thể nhìn được
-
Toàn bộ biểu đồ, chỉ là một chấm nhỏ trong đây
-
Và rồi bạn có thể thấy đám mây Oort khắp xung quanh
-
Nó giống như một đám mây khổi cầu, và chúng ta nghĩ nó tồn tại
-
Rõ ràng là rất khỏ để quan sát ở khoảng cách như vậy
-
Vậy hi vọng nó cho bạn
-
một cảm nhận ban đầu về quy mô hệ mặt trời
-
Và điều sẽ thổi bay não bạn
-
Nếu những điều kể trên chưa làm được là
-
toàn bộ thứ này bắt đầu giống như một hạt bụi
-
Khi mà bạn bắt đầu nhìn
-
Ở khu vực nhóm Địa phương của thiên hà chúng ta
-
Rất nhỏ so với toàn vũ trụ
-
Dù gì tôi không muốn...
-
Đại khái... Nó bắt đầu trở nên điên rồ...