Chúng ta có thể ăn để "bỏ đói" ung thư không?

William Li trình bày một cách nghĩ mới về điều trị ung thư: tăng sinh mạch máu, nhắm vào các mạch máu nuôi khối u. Bước quan trọng đầu tiên (và tuyệt nhất): Ăn những thực phẩm chống ung thư để đánh bại ung thư bằng chính phương thức của nó.

Xin chào.

Một cuộc cách mạng y khoa
đang diễn ra quanh chúng ta,

và chính nó sẽ giúp chúng ta chế ngự

các căn bệnh khủng khiếp nhất của xã hội,

bao gồm cả ung thư.

Cuộc cách mạng đó mang tên sự tạo mạch,

và nó dựa trên quá trình cơ thể dùng
để sản sinh ra mạch máu.

Vậy tại sao ta nên quan tâm đến mạch máu?

Cơ thể con người chứa đầy mạch máu --

có tổng độ dài khoảng 60,000 dặm
trong một người lớn bình thường.

Từ đầu này đến đầu kia sẽ tạo ra
một sợi dây quấn quanh Trái đất hai lần.

Những mạch máu nhỏ nhất
được gọi là mao mạch.

Chúng ta có 19 tỉ mao mạch trong cơ thể.

Và đây là những mạch dẫn của sự sống,

và tôi sẽ cho các bạn thấy,
chúng cũng có thể là mạch dẫn của cái chết

Điều kỳ diệu của các mạch máu

là chúng có khả năng

thích nghi với
bất kỳ môi trường phát triển nào.

Ví dụ như trong gan,
chúng hình thành nên các kênh lọc máu;

trong phổi, chúng men theo các túi khí
để trao đổi khí.

Trong các múi cơ, chúng uốn lượn,

để các cơ có thể co lại
mà không làm đứt đoạn tuần hoàn máu.

Chúng chạy dọc theo các dây thần kinh
như mạng lưới điện

nuôi dưỡng các dây thần kinh.

Chúng ta tạo ra phần lớn các mạch máu này

ngay từ khi trong bụng mẹ.

Và điều đó có nghĩa là khi lớn lên,

các mạch máu không tăng trưởng thêm.

Ngoại trừ trong một số ít
những trường hợp đặc biệt.

Ở phụ nữ, mạch máu tăng sinh mỗi tháng,

để hình thành nên lớp niêm mạc tử cung.

Trong thai kỳ,
chúng hình tạo nên nhau thai,

giúp trao đổi chất giữa mẹ và thai nhi.

Và sau khi bị chấn thương,
mạch máu phải tái tạo ở dưới vảy

để làm lành vết thương.

Và chúng thực chất trông như thế này,

hàng trăm mạch máu tăng sinh
hướng về trung tâm của vết thương.

Vì vậy, cơ thể có khả năng điều hòa

số lượng mạch máu hiện hữu
tại mọi thời điểm.

Nó làm được điều đó qua một hệ thống
kiểm tra và cân đối phức tạp và hài hòa,

chất kích thích và chất ức chế tạo mạch,

để khi chúng ta cần lượng lớn mạch máu
trong thời gian ngắn

cơ thể có thể đáp ứng
bằng cách tiết ra các chất kích thích,

các protein gọi là yếu tố tạo mạch,

hoạt động như một phân bón tự nhiên,
và kích thích các mạch máu mới phát triển.

Khi những mạch máu thừa này
không cần thiết nữa,

cơ thể giản lược chúng lại mức ban đầu,

sử dụng các chất ức chế tạo mạch tự nhiên

Cũng có những trường hợp
chúng ta bắt đầu từ dưới mức ban đầu,

và chúng ta cần tăng sinh thêm mạch máu
để trở về mức bình thường --

ví dụ như sau một chấn thương --

và cơ thể cũng làm được điều đó,
nhưng chỉ đến mức ban đầu,

tới điểm định mức.

Nhưng những gì chúng ta biết đến nay,
là đối với một số bệnh,

có những khiếm khuyết
trong hệ thống

nơi cơ thể không thể giản lược
các mạch máu thừa,

hoặc không thể tạo ra các mạch mới
đúng nơi đúng lúc.

Và trong những trường hợp đó,
quá trình tạo mạch bị mất cân bằng.

Và hậu quả của tạo mạch mất cân bằng

là hàng loạt các loại bệnh khác nhau.

Ví dụ, tạo mạch kém --
không đủ các mạch máu --

dẫn đến đau tim,
các vết thương không lành,

chân thiếu tuần hoàn máu,
đột quỵ dẫn đến tử vong,

thần kinh bị tổn thương.

Mặt khác, tạo mạch thừa --
quá nhiều mạch máu --

tạo điều kiện cho mầm bệnh phát triển,

và chúng ta thấy điều đó trong
ung thư, mù lòa,

viêm khớp, béo phì, Alzheimer's.

Có tổng cộng hơn 70 loại bệnh chính

ảnh hưởng đến
hơn một tỉ người trên thế giới

với biểu hiện bên ngoài khác nhau,

nhưng đều cùng nguyên nhân là
tạo mạch bất thường.

Và phát hiện này
giúp chúng ta nhận thức lại

cách chúng ta tiếp cận các căn bệnh này,

bằng cách kiểm soát sự tạo mạch.

Bây giờ, tôi sẽ tập trung vào ung thư,

bởi vì tạo mạch
là điểm mốc của ung thư --

mọi loại ung thư.

Hãy nhìn đây.

Đây là một khối u: xám, sẫm màu, nguy hiểm
đang phát triển trong não.

Và dưới kính hiển vi,

bạn có thể thấy
hàng trăm những mạch máu vẩn màu nâu,

những mao mạch đang nuôi
các tế bào ung thư

cung cấp oxy và chất dinh dưỡng.

Nhưng ung thư không bắt đầu như thế này,

thực chất, ung thư không bắt đầu
với một nguồn cung cấp máu.

Chúng bắt đầu từ
những cụm tế bào nhỏ, vi mô,

chỉ có thể lớn đến một nửa milimét khối.

Nó bằng đầu bi của bút bi.

Sau đó chúng không thể phát triển thêm nữa
vì thiếu nguồn cung cấp máu,

nên chúng không có đủ oxy
và chất dinh dưỡng.

Thực tế, chúng ta có thể đang nuôi lớn
những tế bào ung thư vi mô này

mọi lúc trong cơ thể.

Khám nghiệm tử thi
từ những nạn nhân tai nạn giao thông

cho thấy rằng 40% phụ nữ
trong khoảng 40-50 tuổi

thực chất có các tế bào ung thư vi mô
trong vú họ.

Khoảng 50% đàn ông trong khoảng 50-60

có tế bào ung thư tuyến tiền liệt vi mô,

và gần như 100% chúng ta khi đến 70 tuổi,

đều sẽ có tế bào ung thư vi mô
ở tuyến giáp.

Tuy nhiên, thiếu nguồn cung máu,

các tế bào ung thư này
sẽ không trở nên nguy hiểm.

Tiến sĩ Judah Folkman,
người hướng dẫn của tôi

và là người tiên phong
trong lĩnh vực tạo mạch,

từng gọi đây là "ung thư không gây bệnh"

Vì thế, khả năng cân bằng
tạo mạch của cơ thể,

khi hoạt động đúng,

ngăn ngừa các mạch máu nuôi lớn khối u.

Và đó hóa ra là

một trong những cơ chế tự vệ
quan trọng nhất

chống ung thư.

Thực tế, nếu bạn ngăn
quá trình tạo mạch

và ngăn các mạch máu tiếp cận
các tế bào ung thư,

khối u hoàn toàn không thể phát triển.

Nhưng một khi sự tạo mạch diễn ra,

ung thư phát triển đến chóng mặt.

Và đây chính là cách khối u từ lành tính,

trở thành ác tính.

Các tế bào ung thư đột biến,

và chúng phát triển khả năng tiết ra
các yếu tố tạo mạch,

phân bón tự nhiên,

khiến cho sự cân bằng nghiêng về
các mạch máu thâm nhập khối u.

Và một khi các mạch máu thâm nhập khối u,

khối u có thể lan rộng,
xâm lấn các mô lân cận,

và chính những mạch máu nuôi khối u

tạo điều kiện cho các tế bào ung thư

đi vào tuần hoàn máu thành dạng di căn.

Thật không may, giai đoạn cuối của ung thư

thường là giai đoạn dễ được chẩn đoán nhất

khi mà sự tạo mạch đã được khởi động

và các tế bào ung thư phát triển như nấm.

Cho nên, nếu như sự sinh mạch là ranh giới

giữa u lành tính và u ác tính,

thì phần lớn của cuộc cách mạng tạo mạch

là cách tiếp cận mới trong
việc chữa trị ung thư

bằng cách cắt đi nguồn cung máu.

Chúng tôi gọi đây là
liệu pháp chống tạo mạch,

và nó hoàn toàn khác với hóa trị,

bởi vì nó nhắm một cách chọn lọc

vào các mạch máu đang nuôi tế bào ung thư.

Chúng ta có thể làm được vậy

vì các mạch máu ở khối u khác với
các mạch thường khỏe mạnh

mà chúng ta thấy
ở các nơi khác trong cơ thể

chúng khác thường, và chúng có cấu tạo xấu

và vì vậy, chúng khá nhạy

với các liệu pháp nhắm trúng đích.

Trong ứng dụng, khi chúng tôi cho
bệnh nhân ung thư liệu pháp chống tạo mạch

ở đây, một loại thuốc thử nghiệm
cho u thần kinh đệm,

một loại khối u ở não --

bạn có thể thấy
một sự thay đổi choáng ngợp

khi khối u bị "đói".

Đây là một phụ nữ bị ung thư vú,

được chữa bởi
một loại thuốc chống tạo mạch tên Avastin

đã được FDA chấp thuận.

Và bạn có thể thấy
quầng sáng của dòng máu chảy

biến mất sau khi trị liệu.

Tôi đã cho các bạn thấy
hai loại ung thư hoàn toàn khác nhau

nhưng đều đáp ứng tốt
với liệu pháp chống tạo mạch.

Vì vậy, vài năm về trước, tôi tự hỏi,

"Liệu chúng ta có thể đưa liệu pháp này
tiến xa hơn và trị các loại ung thư khác,

thậm chí ở các giống loài khác?"

Và đây là một chú chó võ sĩ
9 tuổi tên Milo,

với một khối u xâm lấn

có tên là u xơ sợi thần kinh
mọc ngay dưới vai nó.

Nó xâm nhập vào phổi nó.

Bác sĩ thú y nói rằng
nó chỉ sống thêm ba tháng.

Thế nên chúng tôi đã chế ra
hỗn hợp các loại thuốc chống tạo mạch

có thể trộn vào thức ăn cho chó,

cũng như là kem chống tạo mạch,

có thể bôi lên bên ngoài khối u.

Và chỉ trong vài tuần điều trị,

chúng tôi có thể làm chậm
sự phát triển của khối u,

đến mức chúng tôi đã có thể kéo dài
thời gian sống của Milo

gấp 6 lần khoảng mà bác sĩ thú y dự đoán,

với chất lượng sống tốt.

Và sau đó chúng tôi đã chữa trị
hơn 600 chú chó khác.

Chúng tôi đạt được tỉ lệ đáp ứng là 60%,

và khả năng sống sót cải thiện cho
các chú thú cưng

sắp bị tiêm thuốc tử vong.

Vậy để tôi cho các bạn xem
vài ví dụ còn thú vị hơn nữa.

Đây là một chú cá heo 20 tuổi
sống ở Florida,

và cô nàng có những vết thương trong miệng

mà trong ba năm,

đã phát triển thành
những tế bào vảy ung thư xâm lấn.

Chúng tôi đã chế ra
một loại bột kem chống tạo mạch.

Chúng tôi sơn nó lên trên khối u
ba lần một tuần.

Và trong bảy tháng,

các khối u hoàn toàn biến mất,

và kết quả sinh thiết trở về bình thường.

Đây là một khối u phát triển trên môi

của một chú ngựa Quarter tên Guinness.

Đây là một loại ung thư chết người
tên là sarcom mạch máu.

Nó đã lan đến hạch lympho của chú,

cho nên chúng tôi sử dụng kem
chống tạo mạch ngoài da bôi lên môi,

và một loại cốc tai súc miệng

để chúng tôi có thể chữa bên trong
cũng như bên ngoài miệng.

Và trong sáu tháng,

chú ta đã phục hồi hoàn toàn.

Và đây là chú ta sáu năm sau,

Guinness và người chủ hạnh phúc của chú.

(Vỗ tay)

Liệu pháp chống tạo mạch có thể được
sử dụng cho nhiều loại ung thư khác nhau.

Và thực tế, những cách trị liệu
tiên phong đầu tiên

cho con người lẫn cho chó,

đã hiện hành.

Có 12 loại thuốc khác nhau,
11 loại ung thư khác nhau.

Nhưng câu hỏi thực sự là:

Các liệu pháp này thực tế
hoạt động tốt ra sao?

Đây là dữ liệu tỉ lệ sống sót
của bệnh nhân trên thực tế

từ tám loại ung thư khác nhau.

Các cột biểu hiện thời gian sống

lấy từ thời kỳ chỉ có họa trị,

hoặc phẫu thuật, hoặc xạ trị.

Nhưng từ năm 2004,

khi mà liệu pháp chống tạo mạch
bắt đầu có mặt,

các bạn có thể thấy tỉ lệ sống sót
cải thiện 70-100%

cho những bệnh nhân
bị ung thư thận, đa u tủy,

ung thư đại trực tràng,
u mô đệm đường tiêu hóa

Thật là ấn tượng.

Nhưng cho những loại khối u
hay ung thư khác,

những cải thiện chỉ ở mức vừa phải.

Cho nên tôi tự hỏi bản thân,

"Tại sao chúng ta không thể làm tốt hơn?"

Và câu trả lời khá dĩ nhiên, với tôi:

chúng ta điều trị ung thư
vào các giai đoạn quá trễ,

khi mà chúng đã hình thành,

và nhiều lúc, chúng đã bắt đầu
xâm lấn hoặc di căn.

Với tư cách là một bác sĩ,

tôi biết rằng một khi một căn bệnh
đã tiến tới giai đoạn tiến triển nặng,

tìm được cách chữa là rất khó,
thậm chí bất khả thi.

Cho nên tôi quay ngược lại sinh học
của sự tạo mạch, và suy nghĩ:

Liệu lời giải cho ung thư
là chống tạo mạch,

chống lại ung thư
bằng chính phương thức của nó,

để cho ung thư không bao giờ có thể
trở nên nguy hiểm?

Cách này có thể giúp cho
người khỏe mạnh,

cũng như người đã chống lại ung thư
một hoặc hai lần,

và muốn tìm cách để ngăn nó quay lại.

Vậy, để tìm cách ngăn sự tạo mạch
trong ung thư,

tôi quay ngược lại tìm
các nguyên nhân gây ung thư.

Và điều khiến tôi rất hứng thú,

là chế độ ăn uống chiếm 30-35%

nguyên nhân môi trường gây ra ung thư.

Điều sở dĩ là nghĩ ra thứ gì chúng ta
có thể loại ra khỏi chế độ ăn của mình,

Nhưng tôi lại chọn một cách tiếp cận
hoàn toàn ngược lại,

và hỏi: Chúng ta có thể thêm gì
vào chế độ ăn của mình

mà có bản chất chống tạo mạch,

để có thể hỗ trợ
hệ thống tự vệ của cơ thể,

và chống lại những mạch máu nuôi khối u?

Nói cách khác, chúng ta có thể ăn thế nào
để "bỏ đói" khối u?

(Cười lớn)

Và câu trả lời là có,
và tôi sẽ chỉ các bạn làm thế nào.

Và cuộc tìm kiếm đã dẫn chúng tôi ra chợ,

nông trại và kho gia vị,

bởi vì điều chúng tôi khám phá là

Mẹ Thiên Nhiên đã tạo ra số lượng lớn

các loại thực phẩm, thức uống, thảo mộc

có các chất ức chế tạo mạch tự nhiên

Đây là hệ thống thử nghiệm
chúng tôi phát triển.

Ở tâm là một cái vòng

mà từ đó hàng trăm mạch máu tăng sinh
theo lối lan tỏa hình nan hoa.

Và chúng tôi sử dụng hệ thống này
để thử nghiệm yếu tố dinh dưỡng

ở các nồng độ có thể đạt được từ việc ăn.

Đây là điều xảy ra

khi chúng tôi cho vào tinh chất nho đỏ.

Nguyên liệu hoạt động ở đây là resveratol,

cũng được tìm thấy ở rượu vang đỏ.

Chất này ức chế tạo mạch bất thường,

đến 60%.

Còn đây là thứ xảy ra khi chúng tôi
thêm vào tinh chất dâu.

Nó ức chế mạnh mẽ sự tạo mạch.

Và tinh chất từ đậu nành.

Và đây là một danh sách còn kéo dài

của những loại thực phẩm và thức uống
chống tạo mạch mà chúng tôi nghiên cứu.

Cho mỗi loại thực phẩm,

chúng tôi tin rằng
có các hiệu quả khác nhau

cho mỗi dòng và mỗi giống.

Và chúng tôi muốn đo được điều này

vì khi bạn ăn dâu

hoặc uống trà,

tại sao lại không chọn
cái có hiệu quả mạnh nhất

để ngăn ngừa ung thư?

Đây là bốn loại trà khác nhau
mà chúng tôi đã thử nghiệm.

Chúng đều là những loại phổ thông:
trà lài Trung Quốc, trà xanh sencha Nhật,

Earl Grey và một loại trà hỗn hợp đặc biệt
mà chúng tôi chuẩn bị,

và bạn có thể thấy rõ ràng
các loại trà có hiệu quả khác nhau,

từ yếu đến mạnh.

Nhưng điều thực sự thú vị

là khi chúng tôi kết hợp
hai loại trà có sức kháng kém với nhau,

loại trà hỗn hợp này
có hiệu quả mạnh hơn từng loại riêng biệt

Điều đó có nghĩa là
có sự cộng hưởng trong thực phẩm.

Đây là một số dữ liệu nữa
từ thử nghiệm của chúng tôi.

Trong phòng lab, chúng tôi có thể
kích hoạt tạo mạch của khối u,

được thể hiện ở cột đen.

Dùng hệ thống này, chúng tôi kiểm tra
hiệu quả của các thuốc ung thư.

Vì vậy cột càng ngắn,

thì sự tạo mạch càng ít
-- đó là điều tốt.

Và đây là một số loại thuốc thông dụng

có liên hệ với việc giảm thiểu
khả năng mắc ung thư ở người.

Statins, thuốc kháng viêm không steroid,

và một số thuốc khác --
chúng cũng ức chế tạo mạch.

Và đây là các yếu tố dinh dưỡng

đối chọi lại với các loại thuốc này.

Các bạn thấy rằng chúng có hiệu quả riêng

và trong vài trường hợp,
chúng thậm chí còn mạnh hơn các loại thuốc

Đậu nành, rau mùi tây, tỏi,
nho, và các loại họ dâu.

Tôi có thể về nhà nấu một bữa ăn
ngon miệng sử dụng các nguyên liệu này.

Nếu như chúng ta có thể tạo một hệ thống
đánh giá đầu tiên trên thế giới,

để xếp loại các loại thực phẩm

dựa theo hiệu quả chống tạo mạch
và ngăn ngừa ung thư của chúng.

Và đó là điều mà chúng tôi đang làm.

Các bạn đã xem
một đống dữ liệu thí nghiệm,

vậy câu hỏi thực sự là:

Đâu là bằng chứng ở người

cho thấy việc ăn loại thực phẩm nào đó
có thể giảm sự tạo mạch trong ung thư?

Ví dụ điển hình nhất mà tôi biết

là một nghiên cứu với 79,000 đàn ông
trong suốt hơn 20 năm,

đã tìm ra rằng những người
ăn nhiều cà chua nấu chín

hai đến ba lần một tuần,

giảm đến 50%

nguy cơ bị mắc ung thư tuyến tiền liệt.

Chúng ta đã biết rằng cà chua
là một nguồn cung giàu lycopen,

và lycopen có tính chống tạo mạch.

Nhưng điều thú vị hơn nữa ở nghiên cứu này

là trong số các người
đã mắc ung thư tuyến tiền liệt,

những người ăn nhiều sốt cà chua hơn,

có ít các mạch máu nuôi khối u hơn.

Vì thế, nghiên cứu trên người này
là ví dụ điển hình

của việc khi các chất chống tạo mạch
có trong thực phẩm

được hấp thụ ở một mức nhất định,

sẽ có tác động xấu đến ung thư.

Và chúng tôi đang nghiên cứu về
vai trò của một chế độ ăn lành mạnh --

với Dean Ornish từ UCSF và Đại học Tufts--

vai trò của chế độ ăn lành mạnh
trên các chỉ dấu tăng sinh mạch

mà chúng ta tìm thấy trong dòng máu.

Dĩ nhiên, những gì tôi chia sẻ với các bạn
có các ứng dụng trên nhiều lĩnh vực,

thậm chí ngoài nghiên cứu ung thư.

Bởi vì nếu chúng tôi đúng,
nó sẽ có tác động đến giáo dục tiêu thụ,

dịch vụ thực phẩm, sức khỏe cộng đồng

và ngay cả trong công nghiệp bảo hiểm.

Và thực tế, các công ty bảo hiểm

đã bắt đầu suy nghĩ theo chiều hướng đó.

Đây là một quảng cáo
từ BlueCross BlueShield ở Minnesota.

Đối với nhiều người trên thế giới,

ngăn ngừa ung thư qua dinh dưỡng
có lẽ là giải pháp thực tế duy nhất,

bởi vì không phải ai cũng chi trả nổi
các trị liệu ung thư giai đoạn cuối đắt đỏ

nhưng mọi người đều có lợi
từ một chế độ ăn lành mạnh

dựa trên các lương thực địa phương,
tự cung, có tính chống tạo mạch.

Cuối cùng,

tôi đã nói với các bạn về thực phẩm,

và tôi đã nói với các bạn về ung thư,

cho nên chỉ còn một bệnh nữa
tôi cần phải nói với các bạn,

đó là bệnh béo phì.

Bởi vì hóa ra là các mô mỡ -- chất béo --

phụ thuộc vào tăng sinh mạch.

Và như khối u, mô mỡ phát triển
khi các mạch máu tăng sinh.

Vì thế câu hỏi là:

Chúng ta có thể làm tiêu giảm mô mỡ
bằng cách cắt nguồn cung máu của nó?

Đường cong trên cùng cho thấy trọng lượng
của một con chuột bị béo phì di truyền

ăn liên tục cho đến khi nó béo phì,

như quả banh tennis lông lá này.

(Cười lớn)

Và đường cong ở dưới là
trọng lượng của một con chuột bình thường.

Nếu bạn lấy con chuột béo phì

và cho nó chất ức chế tạo mạch,
nó sẽ giảm cân.

Ngừng trị liệu, nó sẽ tăng cân lại.
Bắt đầu trị liệu lại, nó sẽ lại giảm cân.

Ngừng trị liệu, nó sẽ tăng cân lại.

Thực tế, bạn có thể luân chuyển
cho tăng và giảm cân

đơn giản chỉ bằng việc
ức chế tạo mạch.

Cho nên cách tiếp cận chúng ta dùng
để ngăn ung thư

cũng có ứng dụng cho béo phì.

Điều thú vị là

chúng ta không thể bắt
các con chuột béo phì

giảm cân nhiều hơn

trọng lượng của một con chuột bình thường.

Nói cách khác, chúng ta
không thể tạo ra chuột siêu mẫu.

(Cười lớn)

Và cái này nói lên
vai trò của tăng sinh mạch

trong việc điều hòa
các điểm định mức của cơ thể.

Albert Szent-Gyorgi từng nói,

"Khám phá bao gồm
việc thấy những gì mọi người đều thấy,

và nghĩ ra những thứ không ai nghĩ ra."

Tôi mong rằng
đã thuyết phục các bạn

rằng các căn bệnh như ung thư,
béo phì, hoặc các bệnh khác,

có một sức mạnh to lớn

trong việc tấn công vào
mẫu số chung của chúng: tăng sinh mạch.

Và đó là điều mà tôi nghĩ
thế giới đang cần.

Xin cảm ơn.

(Vỗ tay)

June Cohen: Tôi có
một câu hỏi nhanh cho anh.

Những loại thuốc này không phải là
những trị liệu ung thư phổ biến hiện nay.

Cho những ai mắc ung thư,
anh sẽ đề xuất trị liệu nào?

Anh có đề xuất theo các trị liệu hiện nay
cho hầu hết các bệnh nhân ung thư?

William Li: Hiện nay có các trị liệu
chống tạo mạch

đã được FDA chấp thuận,

và nếu như bạn là một bệnh nhân ung thư,

hoặc làm việc hoặc trợ giúp cho
bệnh nhân ung thư, bạn nên hỏi về chúng.

Và có rất nhiều thử nghiệm lâm sàng.

Quỹ Tăng Sinh Mạch đang theo sát
gần 300 công ty,

và có khoảng 100 loại thuốc khác
trong dây chuyền đó.

Xét trên các loại thuốc
được chấp thuận,

hãy tìm các thử nghiệm lâm sàng,

tuy nhiên giữa những gì bác sĩ
có thể làm cho bạn,

chúng ta cần tự hỏi chúng ta
có thể làm gì cho bản thân.

Đây là một trong các chủ đề
mà tôi nói đến:

Chúng ta giúp bản thân

làm được những điều bác sĩ
không thể làm cho ta,

đó là vận dụng kiến thức vào thực hành.

Và nếu như Mẹ Thiên Nhiên
đã cho chúng ta những gợi ý,

chúng ta thấy rằng có một tương lai mới
cho giá trị của việc ăn như thế nào,

và những gì chúng ta ăn là hóa trị
chúng ta làm ba lần mỗi ngày.

JC: Đúng rồi. Và trên cơ sở đó,

đối với những người mang
các yếu tố nguy cơ mắc ung thư,

bạn có đề xuất chọn loại
trị liệu phòng ngừa nào khác

hay chỉ đơn giản
là theo một chế độ ăn đúng,

với nhiều sốt cà chua?

WL: Có rất nhiều các bằng chứng dịch tễ,

và tôi tin rằng trong thời đại thông tin,

các bạn sẽ dễ dàng tìm được
nguồn tin đáng tin cậy như PubMed,

Thư viện Y khoa Quốc gia,

để tìm đọc những nghiên cứu dịch tễ
về giảm thiểu nguy cơ mắc ung thư

dựa vào chế độ ăn
và các loại thuốc thông thường.

Và đó là thứ mà ai cũng có thể tìm được.

JC: Okay. Cám ơn rất nhiều.

(Vỗ tay)